Πόσο κοινωνικά δίκαιες είναι οι χώρες της ΕΕ; Η ετήσιος Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης του ιδρύματος Μπέρτελσμαν διαπιστώνει βελτιώσεις, αλλά και τεράστιες διαφορές μεταξύ Βορρά-Νότου. Στην τελευταία θέση η Ελλάδα.
Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης οι περισσότερες χώρες της ΕΕ δείχνουν να την ξεπερνούν, αργά αλλά σταθερά. Η ανάκαμψη της αγοράς εργασίας βελτίωσε την κατάσταση στο μέτωπο της κοινωνικής δικαιοσύνης, επισημαίνεται στον ετήσιο Δείκτη Κοινωνικής Δικαιοσύνης 2017 του ιδρύματος Μπέρτελσμαν, που βασίζεται στα στοιχεία της Eurostat για το 2016.
Με τον Δείκτη Κοινωνικής Δικαιοσύνης (Social Justice Index) το γερμανικό ίδρυμα που έχει έδρα το Γκύτερλσλο, εξετάζει εδώ και μια δεκαετία τις εξελίξεις στον τομέα της κοινωνικής δικαιοσύνης με βάση 6 τομείς: Aποφυγή φτώχειας, Aπασχόληση, Παιδεία, Υγεία, Αποφυγή διακρίσεων και Δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών.
Σύμφωνα με τον ειδικό κοινωνικών ζητημάτων του ιδρύματος Μπέρτελσμαν Ντάνιελ Σράαντ-Τίσλερ, «κοινωνική δικαιοσύνη» και «ίσες ευκαιρίες» ορίζονται από τους συντάκτες της έκθεσης ως οι δυνατότητες συμμετοχής του κάθε πολίτη στην κοινωνία όπου ζει βάσει των ικανοτήτων του, ανεξάρτητα από το κοινωνικό του υπόβαθρο.
Πρωτιές για την Σκανδιναβία, ουραγός Ρουμανία και Ελλάδα
Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκονται, Δανία, Σουηδία, Φινλανδία, Τσεχία, Σλοβενία, Ολλανδία και Γερμανία, ενώ την τελευταία θέση, την 28η, καταλαμβάνει η Ελλάδα, παρά τις όποιες βελτιώσεις σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με το ίδρυμα Μπέρτελσμαν το 35,6% του ελληνικού πληθυσμού κινδυνεύει με φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η έκθεση στην στέρηση υλικών αγαθών σε παιδιά, η οποία αυξήθηκε στην Ελλάδα στο 26,7% και είναι κατά συνέπεια τριπλάσια από ότι πριν από την κρίση. (9,7% το 2007).
Μολονότι η ανεργία στην Ελλάδα μειώθηκε από το 27,7% το 2013 στο 23,7% το 2016, σχεδόν οι μισοί νέοι είναι άνεργοι (47,3%). Πριν τέσσερα χρόνια η νεανική ανεργία στην Ελλάδα έφθανε το 58,3%. Την ίδια στιγμή η έκθεση καταγράφει βελτίωση ως προς την πρόσβαση νέων 20-24 ετών σε παιδεία, εργασία και εκπαίδευση από 31,3% το 2013 σε 23% το 2016. Ως προς το δημόσιο χρέος, φθάνει πλέον το 181,3% του ελληνικού ΑΕΠ.
Συνολικά ο Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης βαθμολογεί την Ελλάδα ως εξής με άριστα το 10:
- 2,53 Αποφυγή φτώχειας
- 5,27 Πρόσβαση στην Παιδεία
- 3,46 Απασχόληση
- 4,36 Κοινωνική συνοχή και αποφυγή διακρίσεων
- 3,99 Υγεία
- 3,60 Δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών.
Ας σημειωθεί ότι τα στοιχεία για την κοινωνική δικαιοσύνη βασίζονται στο βιοτικό επίπεδο της εκάστοτε χώρας. Ως γνωστόν το όριο για τον κίνδυνο φτώχειας ορίζεται στο 60% του μέσου εισοδήματος της κάθε χώρας-μέλους. Κατά συνέπεια δεν είναι εφικτή μια απευθείας σύγκριση μεταξύ των χωρών της ΕΕ σε όλους τους τομείς.
Στη Γερμανία θα πρέπει να κατανεμηθεί δικαιότερα ο πλούτος
Παρά το γεγονός ότι η χαμηλότερη νεανική ανεργία στην ΕΕ καταγράφεται στη Γερμανία, η χώρα καταλαμβάνει μόλις την 7η θέση. Αρνητικά αποτιμά ο Δείκτης του ιδρύματος Μπέρτελσμαν ότι το 41% των ανέργων στην Γερμανία είναι μακροχρόνια άνεργοι. Παράλληλα, εργαζόμενοι που γεννήθηκαν στο εξωτερικό έχουν ξεκάθαρα λιγότερες ευκαιρίες να βρουν δουλειά από ότι Γερμανοί. Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ η Γερμανία καταλαμβάνει εδώ την 24η θέση. Ο Δείκτης Κοινωνικής Δικαιοσύνης διαπιστώνει, εκτός αυτού, ότι παρά την αναπτυξιακή τροχιά της γερμανικής οικονομίας υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης στην κατανομή του πλούτου. Ο κίνδυνος φτώχειας, λόγω υπερβολικά χαμηλού εισοδήματος, δεν έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια στη Γερμανία, διαπιστώνει η έκθεση, ενώ παράλληλα καταγράφει ότι αυξήθηκε ο κίνδυνος φτώχειας για τους άνω των 65.
Ο ειδικός Μπέρτελσμαν Ντάνιελ Σράαντ-Τίσλερ επικρίνει πάντως ότι στη Γερμανία απουσιάζουν μακρόχρονα πολιτικά σχέδια για τη διασφάλιση της κοινωνικής μέριμνας αλλά και για την καταπολέμηση της ανεργίας στις λεγόμενες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Dpa, afp, kna / Στέφανος Γεωργακόπουλος
Via : www.dw.com