του ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΠΑΚΟΥ
Ο αειθαλής Χιούργκεν Χάμπερμας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς στοχαστές της μεταπολεμικής Ευρώπης. Η αντίληψή του για το πολιτικό φαινόμενο και το διαβουλευτικό μοντέλο διακυβέρνησης ήταν αυτή που ουσιαστικά εφαρμόστηκε στη Γηραιά Ήπειρο. Απλοποιώντας τα πράγματα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Χάμπερμας είναι υπέρ της ορθολογικής σύγκλισης των απόψεων. Η αντίληψη αυτή δεν πρέπει να εξετάζεται ως καθολικής ισχύος, που εφαρμόζεται δηλαδή παντού και πάντα, ανεξάρτητα από τη συγκυρία και τους συσχετισμούς δύναμης. Το διαβουλευτικό μοντέλο πολιτικής με στόχο τη σύγκλιση των απόψεων και την επίτευξη της συναίνεσης έχει ορισμένες θεμελιώδεις προϋποθέσεις και δεν εξαντλείται στη διαδικασία διαλόγου από την οποία υποτίθεται ότι προκύπτει ορθολογική σύγκλιση των απόψεων.
Η αντίληψη του Χάμπερμας προϋποθέτει ανάπτυξη και κοινωνικό κράτος. Δηλαδή πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα χωρίς τα οποία η διαδικασία πολιτικής νομιμοποίησης πάσχει, επομένως και η ίδια η έννοια της συναίνεσης δεν είναι ουσιαστική αλλά τυπική, προϊόν πολιτικής και οικονομικής κυριαρχίας. Ο ίδιος ο Χάμπερμας, τα τελευταία χρόνια, έχει επικρίνει τη μεταλλαγή της Ευρώπης, που τορπιλίζει τις προϋποθέσεις λειτουργικής εφαρμογής του διαβουλευτικού μοντέλου.
Ενδεικτική της αντίληψης του Χάμπερμας, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σοσιαλδημοκρατική και δεν έχει σχέση με τον τιμωρητικό προτεσταντισμό της Μέρκελ, είναι η σκληρή κριτική που άσκησε στους ηγέτες τους SPD κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στη Γερμανία. Τα είπε έξω από τα δόντια μιλώντας μπροστά στον Σουλτς και τον Γκάμπριελ, τον υποψήφιο για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον πρόεδρο και αντικαγκελάριο του κόμματος αντίστοιχα. «Ξεχάσατε εντελώς το προεκλογικό σας σύνθημα για αμοιβαιοποίηση του χρέους, ξεχάσατε την επαγγελία για αλλαγή πολιτικής και συνεχίζετε την πολιτική που ενέχει τον κίνδυνο μιας γερμανικής Ευρώπης» είπε απευθυνόμενος στα έκπληκτα ηγετικά στελέχη του SPD. Η πολιτική αυτή «δεν αντιμετωπίζει τις αιτίες της κρίσης» και «εξευτελίζει ολόκληρους λαούς» στις υπερχρεωμένες χώρες είπε ο κορυφαίος φιλόσοφος στην παρέμβασή του.
Φαίνεται πως ο Χάμπερμας συνεχίζει να έχει στο πολιτικό του DNA κάτι από την κριτική σκέψη της σχολής της Φραγκφούρτης, της οποίας άλλωστε υπήρξε εξέχον στέλεχος, ενώ οι σοσιαλδημοκράτες αρκούνται στην τεχνική τής εξουσίας, προσβλέποντας μόνο στην απάλυνση των επιπτώσεων από την πολιτική της Μέρκελ.
Via : www.avgi.gr
