του Γιώργου Αγγελόπουλου
«Είναι να απορείς…», όπως έγραψε και ο ποιητής: δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές και πολιτικοί που μέχρι πρόσφατα συνηγορούσαν με τα κόμματα – υποστηρικτές της αδιέξοδης πορείας της χώρας διαφοροποιούνται πλέον δημόσια από τις επιλογές της νεοφιλελεύθερης καγκελαρίου.
Ο Γιώργος Τράγκας επισημαίνει ότι «οι Γερμανοί με την ίδια αρπακτικότητα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και με τον ίδιο θηριώδη τρόπο που αντιμετώπισαν τους Εβραίους και τις περιουσίες τους στρέφονται εναντίον όλων ανεξαιρέτως των Ελλήνων». Ο πρόεδρος του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη, Σταύρος Ψυχάρης, μόλις προχθές γράφει στο ΒΗΜΑ ότι «αυτό που δεν κατάφεραν τότε οι μεραρχίες του Γ’ Ράιχ μπορούν τώρα να το επιτύχουν οι σαράφηδες της Ευρώπης». Ο συνδικαλιστής της ΠΟΕ-ΟΤΑ Θέμης Μπαλασόπουλος, εκλεκτός της ΠΑΣΚΕ επί σειρά ετών, δηλώνει ότι «οι Γερμανοί εκπροσωπούν συγκεκριμένα συμφέροντα για σκουπίδια, ενέργεια και νερό».
Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των παρεμβάσεων, αλλά και πολλών άλλων παρόμοιων που καθημερινά μας κατακλύζουν μέσα από τα MEGάλα κανάλια, αποτελεί η προβολή του «γερμανικού κινδύνου». Το επεξηγηματικό αυτό σχήμα που εστιάζει στις εθνικές διαφορές είναι εξαιρετικά εύπεπτο και κατανοητό. Κεφαλαιοποιεί αρνητικά στερεότυπα του παρελθόντος δημιουργώντας μια αφήγηση που θα ζήλευαν ακόμα και ο Αλέκος Σακελλάριος και ο Χρήστος Γιαννακόπουλος όταν έγραφαν το σενάριο της ταινίας Οι Γερμανοί ξανάρχονται…
Το σενάριο όμως ενέχει και τις ανατροπές του: καταρχήν αδυνατεί να εξηγήσει την έμπρακτη συμπαράσταση Γερμανών συνδικαλιστών, πολιτικών κομμάτων της Αριστεράς, διανοούμενων αλλά και πολλών απλών Γερμανών πολιτών στα όσα υπομένει σήμερα η συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας μας. Επιπλέον αδυνατεί να εξηγήσει το γεγονός της αύξησης της φτώχειας στην ίδια τη Γερμανία!
Μόλις πριν από λίγες μέρες μελέτη της Γερμανικής Ένωσης Ινστιτούτων Οικονομικής και Κοινωνικής Έρευνας αποκάλυψε ότι ένας στους τέσσερις Γερμανούς στο Βερολίνο, τη Λειψία, τη Βρέμη, το Αννόβερο και άλλες γερμανικές πόλεις ζει κάτω από το όριο της φτώχειας (848 ευρώ μηνιαίως στη Γερμανία). Επισημαίνεται ότι η φτώχεια αυξάνεται στη Γερμανία παρά το ότι μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των ανέργων. Η εξήγηση είναι απλή: οι εργαζόμενοι πληρώνονται όλο και λιγότερο.
Μ’ άλλα λόγια το πρόβλημα δεν είναι γενικά και αόριστα «οι Γερμανοί». Όπως έγραφα και πριν από ενάμιση χρόνο, ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας -που δεν αποτελείται αποκλειστικά και μόνο από τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ- βολεύεται στο να τα φορτώνει όλα στους «κακούς Γερμανούς» για να αποκρύψει τις ευθύνες του μοντέλου παρασιτικής ανάπτυξης και κατ’ επίφαση δημοκρατίας από το οποίο επωφελήθηκε τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Παράλληλα, το σενάριο περί «κακών Γερμανών» βοηθάει την ίδια κοινωνική συμμαχία στο να εδραιώσει την ιδεολογική και πολιτική της ηγεμονία αποκρύπτοντας τις καταστροφικές συνέπειες των μηχανισμών του νεοφιλελευθερισμού και συσκοτίζοντας τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων μας. Κατηγορώντας γενικά «τους Γερμανούς» βάσει υπεραπλουστεύσεων της ιστορίας, συσκοτίζουμε τα ποικίλα συμφέροντα που καταδικάζουν στη φτώχεια τόσο τη συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού στη χώρα μας αλλά και μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Γερμανίας. Συμφέροντα χωρίς εθνική ταυτότητα και με μόνη σημαία τους το ασύστολο κέρδος.
Η Αριστερά δεν έχει κανένα λόγο να συνηγορεί και να προωθεί τέτοια σενάρια. Αυτά αρμόζουν στις ποικίλες εκδοχές του εθνικόφρονος λαϊκισμού, που με διάφορους τρόπους βιώσαμε και βιώνουμε στον τόπο μας. Τουναντίον, η Αριστερά έχει πολλούς λόγους να επιδιώκει κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες με εκείνα τα τμήματα της γερμανικής και της ευρωπαϊκής κοινωνίας που βιώνουν παρόμοια με τα δικά μας προβλήματα και αναζητούν παρόμοιες διεξόδους.
________________________
Ο Γιώργος Αγγελόπουλος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
via Είναι πράγματι το πρόβλημά μας «οι Γερμανοί»; – Η Αυγή online.
