Δημήτρης Σούρδης*
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών μπορεί μεν να δρομολόγησε εξελίξεις στην εθνική πολιτική σκηνή, αλλά φαίνεται να έχει ξεχαστεί εντελώς ότι το άμεσο αποτέλεσμά τους ήταν οι αλλαγές συσχετισμών στο ευρωκοινοβούλιο. Όσο και να υποβαθμίζεται η σημασία του, οι εξελίξεις στο εγχείρημα της ΕΕ, καθορίζονται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό και από τις πλειοψηφίες που διαμορφώνονται στην ευρωβουλή. Η παντελής απουσία λόγου για τις επιπτώσεις των ευρωεκλογών, δείχνει αν μη τι άλλο ότι τα κόμματα ενδιαφέρονται κυρίως για την νομή της εξουσίας εκεί που μπορούν να την έχουν, δηλαδή εντός των τειχών.
Επειδή όμως τους περισσότερους δεν τους αφορούν τα παιγνίδια εξουσίας, καλό είναι να δούμε τι προοιωνίζουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών.
Η σύνθεση της επόμενης ευρωβουλής χαρακτηρίζεται από
- σημαντικές απώλειες των χριστιανοδημοκρατών (ΕΛΚ), σοσιαλδημοκρατών (S&D) και της αριστεράς και πρασίνων των βορείων χωρών (GUE/NGL),
- άνοδο των φιλελευθέρων (ALDE&R), των εθνοκεντρικών και ακροδεξιών (EFD&D και ENF), καθώς και των οικολογικών κομμάτων (Greens/EFA).
Αν τώρα θέλουμε να εκτιμήσουμε την επίδραση αυτών των αλλαγών στην πολιτική του ευρωκοινοβουλίου, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι για πρώτη φορά οι δυνάμεις χριστιανοδημοκρατών και σοσιαλδημοκρατών αθροιζόμενες δεν σχηματίζουν πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι για να υπάρξει πρόοδος σε ζητήματα ευρωπαϊκής εμβάθυνσης θα πρέπει πέραν της μεταξύ τους συμφωνίας, να συναινέσουν είτε οι φιλελεύθεροι είτε (και) οι οικολόγοι. Στην πρώτη περίπτωση θα χρειαστεί να κάνουν ακόμη μεγαλύτερες υποχωρήσεις στις δυνάμεις της αγοράς, οπότε λογικά θα πρέπει να αναμένουμε περαιτέρω συρρίκνωση των κοινωνικών μέτρων.
Στην δεύτερη περίπτωση τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Το σημερινό κατεστημένο βρίσκεται και αυτό αντιμέτωπο με την επίλυση οικολογικών προβλημάτων και εκείνο που θα επιθυμούσε είναι η αντιμετώπιση τους , χωρίς να θίγεται η κρατούσα κοινωνική οργάνωση. Έτσι ανάμεσα σε διάφορες εκδοχές εναλλακτικών μέτρων θετικών για την οικολογία, θα προωθήσουν εκείνες που δεν το θίγουν, ανεξάρτητα από το εάν αυξάνουν τις ανισότητες ή / και μειώνουν τις ελευθερίες των πολιτών. Οι οικολόγοι από την στιγμή που δεν περιλαμβάνουν ρητά την κοινωνική (ταξική) παράμετρο ή την θεωρούν υποδεέστερη και μη έχοντες την δύναμη να επιβάλλουν εναλλακτικές, είναι υποχρεωμένοι να συμπράξουν.
Τέλος η άνοδος των εθνοκεντρικών και ακροδεξιών δυνάμεων θα δυσκολέψει τις προσπάθειες στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Τα κόμματα αυτά όχι μόνον αντιτίθενται στην εμβάθυνση της ΕΕ, αλλά όντας εθνοκεντρικά συγκρούονται μεταξύ τους παρά τις όποιες επιφανειακές συμφωνίες. Έτσι π.χ. η συμφωνία μεταξύ Salvini και Orbán για κλείσιμο των συνόρων ώστε να μην εισέρχεται κανένας μετανάστης στην Ευρώπη, δεν θα έχει νόημα όταν ο Salvini θα επιμείνει στην διανομή των προσφύγων σε όλες τις χώρες και ο Orbán στην πολιτική του να μην δέχεται ούτε έναν μετανάστη.
* Μέλος της Πολιτικής Επιτροπής της ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
