του Νίκου Γραικούση *
Υπάρχει ζωή μετά τον Καπιταλισμό και τον Σοσιαλισμό; Μέρος Πρώτο: Τι είναι Σοσιαλισμός και τι Σοσιαλδημοκρατία.
Τα τελευταία χρόνια, τα πράγματα στα προς τα αριστερά του πολιτικού φάσματος είναι αρκετά μπερδεμένα.
Παλαιά ξέραμε ότι Σοσιαλισμός είναι ο υπαρκτός. Μετά μάθαμε ότι υπάρχει και ο ανανεωμένος Σοσιαλισμός και
στο τέλος μάθαμε και τη Σοσιαλδημοκρατία.
Από τη στιγμή που ο ‘’υπαρκτός’’ έγινε ανύπαρκτος, τα πράγματα μπερδεύτηκαν πιο πολύ. Ο καθένας δίνει τον δικό του ορισμό και σε όποιον αρέσει.
Ο Σοσιαλισμός όμως είναι ένα οικονομικό σύστημα-μοντέλο, το οποίο παραγάγει τις δικές του παραγωγικές και κοινωνικές σχέσεις, οι οποίες είναι εντελώς διαφορετικές από αυτές που παράγει το καπιταλιστικό σύστημα-μοντέλο.
Δύο παράλληλοι κόσμοι με εντελώς διαφορετικές αντιλήψεις για τον τρόπο της παραγωγής και της διανομής του πλούτου.
Και η Σοσιαλδημοκρατία τι είναι;
Είναι το οικονομικό σύστημα-μοντέλο το οποίο δεν ενδιαφέρεται για τον τρόπο της παραγωγής και της διανομής του πλούτου, αλλά μόνο για την αναδιανομή του.
Η Σοσιαλδημοκρατία υπάρχει μόνο μέσα στον καπιταλισμό διότι μόνο τότε έχει νόημα η αναδιανομή του πλούτου.
Για να αμβλύνει τις αδιέξοδες ανισότητες που δημιουργούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής.
Ως εκ τούτου δεν γνωρίζει άλλον τρόπο παραγωγής και άλλες παραγωγικές σχέσεις πέραν αυτές του καπιταλισμού.
Αλλιώς δεν θα είχε νόημα ύπαρξης.
Τα εργαλεία δε που χρησιμοποιεί για να κάνει τη δουλειά της είναι το κοινωνικό κράτος και το κράτος πρόνοιας,στο πλαίσιο μιας μικτής οικονομίας στην οποία κράτος και ιδιώτες μπορούν να παράγουν οποιοδήποτε αγαθό.
Μα θα πει κάποιος: Κοινωνικό και προνοιακό κράτος δεν είναι τα κατάλληλα εργαλεία για να λειτουργήσει εύρυθμα μια κοινωνία-οικονομία;
Σαφώς και είναι τα κατάλληλα εργαλεία, με την προϋπόθεση να έχουμε αποδεχτεί εκ των προτέρων ότι το καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής και διανομής του πλούτου μας ταιριάζει και αυτό θέλουμε και κανένα άλλο.
Συμπερασματικά λοιπόν η Σοσιαλδημοκρατία δεν έχει καμία σχέση με τον τρόπο της παραγωγής και της διανομής του πλούτου μιας κοινωνίας, λειτουργεί εντός του καπιταλιστικού πλαισίου παραγωγικών σχέσεων και το μοναδικό
ενδιαφέρον της είναι η αναδιανομή του πλούτου μέσω του κοινωνικού και του προνοιακού κράτους.
Και ο Σοσιαλισμός τι είναι;
Όπως προείπαμε ένα Σοσιαλιστικό παραγωγικό μοντέλο δημιουργεί εντελώς διαφορετικές παραγωγικές σχέσεις, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα μια ισότιμη διανομή του πλούτου, σε αυτούς που τον παράγουν, στον τόπο και στον
χρόνο που ο πλούτος αυτός δημιουργείται . Σύμφωνα με τις ανάγκες και την προσπάθεια του καθενός.
Στο Σοσιαλιστικό μοντέλο δεν χρειάζεται καμία αναδιανομή του πλούτου, αφού ο καθένας αποκτά αυτοδίκαια και άμεσα αυτό που ο ίδιος παράγει. Ή τουλάχιστον η όποια αναδιανομή αποκτά έκτακτο προνοιακό χαρακτήρα όπου και όταν απαιτείται.
Δύσκολο πράγμα ο Σοσιαλισμός. Ιδιαίτερα μετά την τραυματική εμπειρία του ‘’υπαρκτού’’, αλλά κυρίως λόγο της μη εξοικείωσης μας με σκέψεις και ιδέες που υπερβαίνουν το σημερινό κοινωνικοπολιτικό σύστημα.
Υπάρχει λοιπόν ζωή μετά τον καπιταλισμό και τον σοσιαλισμό;
Μια προσπάθεια απάντησης στο δεύτερο μέρος του άρθρου.
*Οικονομολόγος , Μέλος Πολιτικής Επιτροπής ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
