H ιστορία του Μπλεκ

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το θρυλικό κόμικ που για δεκαετίες έκανε θραύση (και) στην χώρα μας

«Μα τα χίλια ελάφια», «Μα τους χίλιους κάστορες», «Μα τους χίλιους πλανήτες». Κάθε εβδομάδα , για χρόνια, εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά, έφηβοι (ίσως και κάποιοι ακόμα μεγαλύτεροι) «έτρεχαν» σε περίπτερα και βιβλιοπωλεία για να αγοράσουν το «Μπλεκ». Να διαβάσουν τις νέες περιπέτειες και τις ατάκες του ξανθού ήρωα της Αμερικανικής Επανάστασης και των συντρόφων του, του Καθηγητή Μυστήριο και του Ρούντι. Πώς… γεννήθηκε όμως ο Μπλεκ και πώς έφτασε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα κόμικ στην ιστορία της χώρας μας;

Η γέννηση

Ο Μπλεκ δεν έχει καμία σχέση με τις ΗΠΑ. Η… καταγωγή του είναι ιταλική. Τον δημιούργησαν οι Τζιοβάνι Σινκέτο, Ντάριο Γκουτσόν και Πιέτρο Σαρτόρις, ένα τρίο γνωστό στον κόσμο των κόμικς ως EssseGesse. Οι «ρίζες» του Μπλεκ εντοπίζονται το 1953 όταν στο περιοδικό Cagliostro δημοσιεύθηκε σε συνέχειες η ιστορία «Il Piccolo Trapper». Ήρωες ήταν δύο κυνηγοί, ο μικρός Ρόντι και ο Μπλεκ. Στην αρχική του μορφή ήταν μελαχρινός και με άγρια χαρακτηριστικά. Δεν θύμιζε δηλαδή σε τίποτα τον Μπλεκ που ξέρουμε σήμερα. Ο πρώτος Μπλεκ ήταν εμπνευσμένος από τον χαρακτήρα Natti Bumpo του βιβλίου του Φένιμορ Κούπερ, The Tales of Leather Socks.

Αφού ολοκληρώθηκε η ιστορία «Il Piccolo Trapper» οι EsseGesse αποφάσισαν να κρατήσουν τον Ρόντι και να αλλάξουν τη μορφή του Μπλεκ. Έτσι γεννήθηκε ο ψηλός, ξανθός και μυώδης ήρωας που ξέρουμε σήμερα. Απευθύνθηκαν αρχικά στην εκδότρια Τέα Μπονέλι η οποία δεν πείστηκε από την ιδέα. Ο εκδοτικός οίκος της οικογένειας Καζαρότι όμως είπε το «ναι». Στις 3 Οκτωβρίου 1954 κυκλοφόρησε το πρώτο Μπλεκ από την Editoriale Dardo που ανήκε στους Καζαρότι. Ο τίτλος του ήταν Il grande Blek (Ο μεγάλος Μπλεκ) και η μορφή του ήταν ουσιαστικά σε μπλοκ (ορθογώνιο παραλληλόγραμμο)

Η σχέση του κόμικ με το κοινό ήταν… έρωτας από την πρώτη ματιά. Το περιοδικό έφτασε να πουλά πάνω από 400.000 αντίτυπα σε εβδομαδιαία βάση. Ήταν το πιο δημοφιλές στην Ιταλία.

Πέρα από τα σύνορα

Η επιτυχία του Μπλεκ ήταν τόσο μεγάλη και τόσο άμεση που μέσα σε έναν χρόνο πέρασε τα σύνορα της Ιταλίας και μεταφράστηκε στα γαλλικά. Οι ιστορίες του Blec le Roc ήταν αρχικά ένθετο στο περιοδικό Kiwi και εκτόξευσαν τις πωλήσεις του οι οποίες ξεπέρασαν τα 300.000 αντίτυπα την εβδομάδα. Ο Μπλεκ ταξίδεψε και στην Γιουγκοσλαβία. Με τίτλο Veliki Blek (Μεγάλος Μπλεκ) ήταν ένθετο στο περιοδικό Lunov Magnus Strip. Οι πωλήσεις του ξεπερνούσαν τα 100.000 αντίτυπα την εβδομάδα. Το 1978 ο εκδοτικός οίκος Dnevnik πήρε τα δικαιώματα και δημιούργησε τις δικές ιστορίες. Δεκάδες καλλιτέχνες δούλεψαν πάνω στο YU Blek, όπως ονομάστηκε και κυκλοφόρησαν συνολικά 70 νέες ιστορίες.

Οι ιστορίες του Μπλεκ εκδόθηκαν επίσης στην Τουρκία (Çelik Blek), στη Σλοβενία (Silini Tom) αλλά και σε κάποιες Σκανδιναβικές χώρες με τον ξανθό ήρωα να παρουσιάζεται ως Ντέιβι Κρόκετ (καμία σχέση με την ιστορική προσωπικότητα).

Η ιστορία

Το σκηνικό του Μπλεκ είναι ο αμερικανικός Βορράς κατά τη διάρκεια της επανάστασης για την ανεξαρτησία των ΗΠΑ. Ο ξανθός γίγαντας, με το χαρακτηριστικό καπέλο, πολεμά τα «κόκκινα σακάκια», τους Άγγλους αποικιοκράτες. Χρησιμοποιεί κυρίως τα χέρια του και σπάνια… καταφεύγει στη χρήση όπλων. Μαζί του ο 12χρονος κυνηγός Ρόντι Λάσιτερ, ένα ορφανό αγόρι του οποίου οι Άγγλοι έχουν σκοτώσει τους γονείς και ο καθηγητής Κορνέλιους Οκούλτις, καθηγητής «Μυστήριο» όπως τον ξέρουμε στην Ελλάδα. Το 1965 η ομάδα EsseGesse, μετά από μια διαφωνία με τους εκδότες, αποχώρησε από τη δημιουργία του κόμικ το οποίο συνέχισε όμως να εκδίδεται κανονικά (η EsseGesse στη συνέχεια δημιούργησε τον Λοχαγό Μαρκ και τον Όμπραξ).

Μέσα στα χρόνια εμφανίστηκαν πολλές νέες ιστορίες για το παρελθόν του Μπλεκ. Οι Γάλλοι Μαρσέλ Ναβαρό και Ζαν Ιβ Μιτόν δημιούργησαν την ιστορία «Οι ρίζες του Μπλεκ». Εκεί… αποκαλύφθηκε ότι Μπλεκ σημαίνει χρυσά μαλλιά σε κάποια ινδιάνικη διάλεκτο. Το πραγματικό του όνομα είναι Γιανίκ Λερόκ και έχει γεννηθεί στο Σεντ Μαλό της Γαλλίας στις 27 Νοεμβρίου 1749. Ο πατέρας του ήταν ο Ντιοντατό Λερόκ, χαρτογράφος του Γάλλου βασιλιά και η μητέρα του λεγόταν Μαρία. Σε ένα ταξίδι με τον πατέρα του στο Βορειοδυτικό πέρασμα προς την Αμερική το καράβι βουλιάζει. Εσκιμώοι σώζουν τον μικρό Γιανίκ ο οποίος στη συνέχεια ταξιδεύει πιο νότια. Εκεί τον αιχμαλωτίζουν Ινδιάνοι. Ενώ τον έχουν δεμένο πάνω σε έναν πάσαλλο τελικά του χαρίζουν τη ζωή και του δίνουν το όνομα Μπλεκ. Σε μια πιο πρόσφατη ιστορία του ο Μιτόν «αποκάλυψε» ότι ο Ρόντι (ο οποίος είχε εμφανιστεί στο πρώτο τεύχος να είναι ημιθανής δίπλα στον νεκρό πατέρα του) είναι τελικά γιός του Μπλεκ, καρπός του έρωτα του με την κόμισα της Ρόδου, λαίδη Βιρτζίνια. Όσο για τον καθηγητή Μυστήριο το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι ήταν φίλος των γονιών του Μπλεκ. Στο κόμικ εμφανίζονται συχνά και οι χαρακτήρες του δικηγόρου Κόνολι, του κάπτεν Σάντερς, του λόρδου Μόργκαν Μούβερ και του πάστορα Σμιθ.

Το 1980 κυκλοφόρησε στη Γιουγκοσλαβία η ιστορία του Μπάνε Κέρατς με τίτλο «Σπασμένη Καρδιά». Εκεί βλέπουμε για πρώτη φορά τον Μπλεκ να ερωτεύεται. Τον σαγηνεύει η Ινδιάνα πολεμίστρια «Μικρό Πόδι» (Mala Sapa στα σέρβικα) και την παντρεύεται. Το ζευγάρι θα χωριστεί μετά από μια μάχη με τους Άγγλους και θα συναντηθεί πολλά χρόνια μετά όταν θα αποδειχθεί ότι τελικά η «Μικρό Πόδι» δεν έχει σκοτωθεί.

Ο Μπλεκ στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, οι περιπέτειες του Μπλεκ κυκλοφόρησαν στα περίπτερα τον Ιούνιο του 1969 από τον δημοσιογράφο και εκδότη Στέλιο Ανεμοδουρά, δημιουργό του «Μικρού Ήρωα». Τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 ήταν ένα από τα πιο δημοφιλή εφηβικά περιοδικά. Στο απόγειο της δόξας του έφτασε τα 130.000 αντίτυπα εβδομαδιαίως. Μέχρι το Δεκέμβριο του 1975, το περιοδικό κυκλοφορούσε σε μικρή διάσταση και περιελάμβανε, εκτός της κύριας ιστορίας, τις περιπέτειες του Ρίνγκο, του Τομ και το Παιδί – Φάντασμα. Τα επόμενα χρόνια ωστόσο, η θεματολογία πολλαπλασιάστηκε. Ο Τερματοφύλακας Γιατρός, Τα γκολ του Τζίμι Γκραντ και το Παιδί Πάνθηρας (πάντα στην τελευταία σελίδα) ήταν μερικές από τις πλέον δημοφιλείς ιστορίες. Αξίζει να αναφέρουμε ότι τη δεκαετία του 1970 ο Στέλιος Ανεμοδούρας μαζί με τον εικονογράφο Βύρωνα Απτόσογλου σχεδίασαν οκτώ νέες ιστορίες του Μπλεκ και τις κυκλοφόρησαν κυρίως στο περιοδικό Μεγάλος Μπλεκ. Νέες ιστορίες με τον ξανθό ήρωα έγραφαν και οι Νίκος Νικολαΐδης και Γιώργος Παπαδάκης με εικονογράφο τον Κώστα Φραγκιαδάκη.

Η παρακμή και η επιστροφή

Από τις αρχές του 1990 το περιοδικό άλλαξε ύφος και έγινε περισσότερο επικαιρότητας παρά κόμικ. Λιγότερες ιστορίες και περισσότερα θέματα με τραγουδιστές, ποδοσφαιριστές, wrestling και η αδιανόητα κακή σελίδα του Παράσιτο FM. Οι πωλήσεις σταδιακά έπεσαν και το τελευταίο τεύχος της πρώτης περιόδου του Μπλεκ κυκλοφόρησε στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 1994. Το περιοδικό συνέχισε να επανακυκλοφορεί  κυρίως σε τόμους έως το 2011.

Το 2014 ο εγγονός του Στέλιου Ανεμοδούρα, Λεωκράτης, εξέδωσε και πάλι το περιοδικό ως «Νέος ΜΠΛΕΚ» το οποίο σήμερα κυκλοφορεί σε διμηνιαία βάση.

Ο Μπλεκ ακολούθησε την πορεία σχεδόν όλων των κόμικ. Η τεχνολογία τον έβγαλε και αυτόν εκτός μόδας όμως «μα τον αλλήθωρο ήλιο» δεν θα ξεχαστεί ποτέ από τις γενιές που συντρόφευσε με τις ιστορίες του.

Πηγή : https://www.janus.gr