Ένα βήμα πίσω έκανε τελικά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), για να αποφευχθεί – σε αυτή τη φάση – μία εμπλοκή αναφορικά με το ελληνικό πρόγραμμα. Η πολύωρη συνεδρίαση του Eurogroup κατέληξε στο ότι το Ταμείο υποχώρησε ως προς την απαίτησή του για άμεση εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, αλλά διατήρησε ανοικτό το θέμα της συμμετοχής του και του είδους των μέτρων για το χρέος, ως μέσα άσκησης πίεσης προς την Ευρωζώνη.
Όπως προέκυψε τόσο από την ανακοίνωση του Eurogroup για την συμφωνία που επιτεύχθηκε, όσο και από τις δηλώσεις των κ. Ντάισελμπλουμ, Μοσκοβισί, Ρέγκλινγκ και Τόμσεν (για πρώτη φορά παρευρέθηκε σε συνέντευξη τύπου μετά από Eurogroup), αυτή έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
– Για το χρόνο εφαρμογής των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους: Το ΔΝΤ υποχώρησε από τη θέση της εμπροσθοβαρούς εφαρμογής των μέτρων, που είχε μάλιστα διατυπώσει επισήμως μόλις προχθές. Αποδέχεται πλέον ότι τα όποια μέτρα ληφθούν, θα εφαρμοστούν μετά το τέλος του προγράμματος (Ιούλιος 2018) και υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα έχει εφαρμόσει στο 100% το πρόγραμμα. Σε αυτή τη φάση θα προχωρήσουν μέτρα καλύτερης διαχείρισης του χρέους (όπως ήθελε η Ευρωζώνη), ενώ υπάρχει και πρόβλεψη για δημιουργία μηχανισμού λήψης μέτρων σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
– Για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους: Επίσης πέρασε η «γραμμή» της Ευρωζώνης. Στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα (άμεσης εφαρμογής) τα μέτρα καλύτερης διαχείρισης του χρέους έχουν να κάνουν με παρεμβάσεις χωρίς υψηλό κόστος και χωρίς την προϋπόθεση να εγκριθούν από τα κοινοβούλια της Ευρωζώνης οι δράσεις που θα αναληφθούν. Μετά το πρόγραμμα, θα εξεταστούν περισσότερο συγκεκριμένα μέτρα, όπως πιθανή επαναγορά των δανείων του ΔΝΤ (χωρίς να αναφέρεται ρητώς), η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του EFSF και η παράταση της περιόδου χάριτος για την καταβολή τόκων, καθώς και η επιβολή πλαφόν στις δαπάνες για τόκους. Πρόκειται για γενικές αναφορές σε μέτρα όπως τις ήθελε η Ευρωζώνη και απέχουν πάρα πολύ από τις συγκεκριμένες και ποσοτικοποιημένες προτάσεις του ΔΝΤ που δημοσιοποιήθηκαν προχθές.
– Συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα: Εχοντας κάνει υποχωρήσεις στα παραπάνω ζητήματα, το Ταμείο άφησε ανοικτή τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Η συμφωνία προβλέπει ότι μόλις η Ευρωζώνη ποσοτικοποιήσει τα μέτρα που θα λάβει για το χρέος, τότε το ΔΝΤ θα εκπονήσει νέα έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους κι αν αυτή είναι θετική, τότε θα υπάρξει εισήγηση για να συμμετάσχει το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα. Κι αυτό θα συμβεί πριν το τέλος του 2016. Ουσιαστικά είναι ο μοχλός πίεσης του ΔΝΤ για τη λήψη πιο ισχυρών μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Τόμσεν επανέλαβε αρκετές φορές χθες το βράδυ ότι δεν είναι βέβαιο πως θα εισηγηθεί στο εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ τη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα και ότι αυτό θα εξαρτηθεί από την εξειδίκευση και ποσοτικοποίηση των μέτρων από την Ευρωζώνη.
– Πρωτογενή πλεονάσματα: Το ΔΝΤ ζητούσε να μειωθεί στο 1,5% του ΑΕΠ ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2018, αντί του 3,5% του ΑΕΠ που είναι σήμερα. Αυτό δεν έγινε. Ωστόσο, υπάρχει μία διατύπωση στην ανακοίνωση του Eurogroup η οποία είναι ανοικτή σε ερμηνείες για το τι θα γίνει μετά το 2018. Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωζώνη προβλέπει τη διατήρηση του πλεονάσματος στο 3,5% έως το 2028.
Επί της ουσίας, η πλάστιγγα στη διαμάχη Ευρωζώνης και ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος έγειρε χθες προς την πλευρά της Ευρωζώνης. Αλλά το Ταμείο διατήρησε τις επιφυλάξεις του και κατέστησε σαφές ότι αν χρειαστεί θα θέσει φέτος ξανά θέμα χρέους. Αυτό σημαίνει ότι στην παρούσα φάση, απλώς οι δύο πλευρές αποφάσισαν να μεταφέρουν το πρόβλημα για αργότερα.
Τι σημαίνει η συμφωνία για την Ελλάδα
Η ανακοίνωση ότι υπάρχει πλήρης συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (full staff-level agreement) είναι θετική και αναμένεται να βάλει ένα «φρένο» στο κλίμα αβεβαιότητας γύρω από την ελληνική οικονομία. Επίσης, θα ικανοποιήσει και την απαίτηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για να επαναφέρει το καθεστώς παροχής φθηνής ρευστότητας (waiver) προς τις ελληνικές τράπεζες (πιθανότατα στις 2 Ιουνίου).
Ωστόσο, η μη οριστική ολοκλήρωση της συζήτησης για το χρέος και το γεγονός ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα παραμένει υπό συζήτηση, δεν αποτελούν θετικά σημάδια για το μέλλον. Αντιθέτως, είναι παράγοντες που ενδεχομένως να αναζωπυρώσουν τις ανησυχίες των αγορών τους επόμενους μήνες.
Ειδικότερα:
– Χρέος: Η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει κι άλλο το προφίλ του χρέους της και μάλιστα με μέτρα διαχείρισής του που θα ληφθούν άμεσα. Όμως, μέτρα ελάφρυνσης του χρέους δεν αποφασίστηκαν με εξαίρεση τη μείωση του κονδυλίου για την καταβολή τόκων το 2017 κατά περίπου 220 εκατ. ευρώ. Όλα τα άλλα μέτρα, δεν εξειδικεύτηκαν και η χώρα έλαβε και πάλι μία δέσμευση στα πρότυπα του 2012. Δηλαδή, ότι εφόσον η ίδια έχει εφαρμόσει πλήρως το Μνημόνιο, τότε πιθανόν να εφαρμοστούν κάποια μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, αν αυτό κριθεί μη βιώσιμο.
– Ολοκλήρωση αξιολόγησης: Αν και όλοι παραδέχτηκαν ότι ο έλεγχος ουσιαστικά έκλεισε με επιτυχία, στην ανακοίνωση του Eurogroup – αλλά και στις δηλώσεις των εκπροσώπων των δανειστών της χώρας – αναφέρεται ρητά πως τις επόμενες ημέρες η κυβέρνηση θα πρέπει να «διορθώσει τη νομοθεσία» για τα «κόκκινα» δάνεια, το ασφαλιστικό και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ώστε να ολοκληρωθούν πλήρως όλες οι προαπαιτούμενες δράσεις της αξιολόγησης.
– Εκταμίευση δόσης: Εγκρίθηκε δόση 10,3 δις ευρώ η οποία θα εκταμιευθεί σε δύο υποδόσεις. Μία των 7,5 δις ευρώ στο δεύτερο μισό του Ιουνίου και υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν γίνει οι απαραίτητες διορθώσεις για ολοκληρωθούν οι προαναφερθείσες προαπαιτούμενες δράσεις. Και μία των 2,8 δις ευρώ αργότερα, υπό την προϋπόθεση υλοποίηση νέας δέσμης προαπαιτούμενων μέτρων που αφορούν σε δράσεις για το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, το καθεστώς διακυβέρνησης των τραπεζών, τη νέα ανεξάρτητη αρχή εσόδων και τον τομέα της ενέργειας. Τα 10,3 δις ευρώ θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του χρέους και για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου (περίπου 3,5 δις ευρώ σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών αφορούν στην εξόφληση των οφειλών). Ωστόσο, η εκταμίευση του ποσού που αφορά στην εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα γίνεται σε υποδόσεις και υπό την προϋπόθεση ότι πρώτα θα έχει διοχετευτεί στην αγορά η προηγούμενη υποδόση που προορίζονταν για το σκοπό αυτό.
Via : www.kathimerini.gr
