Αξιολόγηση της συνόδου COP25 των ΗΕ για την κλιματική αλλαγή – Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ

Αξιολόγηση της συνόδου COP25 των ΗΕ για την κλιματική αλλαγή

Κριτική – θέσεις – προτάσεις για την ενέργεια και το κλίμα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 17.12.2019

Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece με ανακοίνωση¹ που εξέδωσε την 1η Δεκεμβρίου 2019, πριν από την έναρξη της COP25 των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα, υπογράμμιζε ότι «25 χρόνια υποκρισίας και κακών πρακτικών είναι αρκετά».

Δυστυχώς τα αποτελέσματα της COP25 στη Μαδρίτη ξεπέρασαν τη φαντασία κάθε απαισιόδοξου σεναρίου. Η λιτή δήλωση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, λίγο μετά το τέλος της συνόδου είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου²»:

«Απογοητεύτηκα από το αποτέλεσμα της COP25. Η διεθνής κοινότητα έχασε μια σημαντική ευκαιρία προκειμένου να αποδείξει ότι έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες στον τομέα της μείωσης των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, της προσαρμογής και της χρηματοδότησης της κλιματικής κρίσης», ανέφερε.

Αξίζει να ληφθεί υπόψη ότι η COP25 ήταν μια από τις διασκέψεις για το κλίμα με τις μεγαλύτερες παρατάσεις (40 και πλέον ωρών από τη λήξη της την Παρασκευή), γεγονός ενδεικτικό των αντιθέσεων και των διαιρέσεων που προέκυψαν³.

Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών/ 17SDGs (AGENDA 2030), και ιδιαίτερα ο στόχος 13 «ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ», με τις αοριστίες και τα «απογοητευτικά αποτελέσματα της COP25», έχουν δεχθεί ακόμα ένα πλήγμα στην αξιοπιστία των κυβερνήσεων που τους υπόγραψαν το 2015.

Στηλιτεύοντας την απροθυμία των ισχυρών χωρών να αντιμετωπίσουν με έργα και όχι λόγια την κλιματική αλλαγή, ο εκπρόσωπος στη διάσκεψη του μικρού νησιωτικού κράτους στον Ειρηνικό Τουβαλού, Ίαν Φράι, χαρακτήρισε, όχι άδικα, τη στάση των παγκόσμιων ηγετών «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας³».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει και αυτή σοβαρά προβλήματα, με την Πολωνία να αρνείται να δεσμευτεί και τη Τσεχία να προτείνει τη χρήση της πυρηνική ενέργειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μια πρόταση που είναι πολύ πιθανό να στηριχθεί από τη Γαλλία, η οποία είναι leader στον τομέα των κατασκευών πυρηνικών εργοστασίων.

Η Πράσινη Συμφωνία⁴ (Green Deal) που ανακοίνωσε η Ε.Ε. στο πλαίσιο της COP25, για να γίνει η Ευρώπη «η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσμο μέχρι το 2050», με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι αξιόπιστη.

Ένα επιπλέον ενδεικτικό της αναξιοπιστίας για τη μη υλοποίησης της Πράσινης Συμφωνίας είναι το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ευρωβουλευτών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος καταψήφισε (ή απείχε) την πρόταση να τεθεί η Ε.Ε. σε κατάσταση έκτακτης κλιματικής ανάγκης. Μεταξύ των Ευρωβουλευτών και τέσσερις που έχουν εκλεγεί με τη Νέα Δημοκρατία.

Στη χώρα μας, το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), που κατατέθηκε από τη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, είναι περισσότερο φιλόδοξο από το περσινό που είχε κατατεθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Η πρόβλεψη για την απεξάρτηση από το λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή είναι θετικό γεγονός. Ωστόσο η παραγωγή ενέργειας θα συνεχιστεί να γίνεται με φυσικό αέριο, γεγονός που υπονομεύει την απολιγνιτοποιήση και δημιουργεί νέους «παίκτες» στην παραγωγή και εμπορίας της ενέργειας.

Η παράλειψη αναφοράς στο ΕΣΕΚ των εξορύξεων υδρογονανθράκων στη χώρα μας, προφανώς δεν είναι τυχαία. Η παράληψη αυτή καθώς και η συνέχιση ή και η επέκταση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο μας κάνει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί και ανήσυχοι για τη συμβολή της Ελλάδας, αν και είναι μικρή χώρα, στην ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση το ΕΣΕΚ θα πρέπει να πάρει σοβαρά υπόψη του, τις ενστάσεις, τις διαπιστώσεις και τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί στο δημόσιο διάλογο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας/ ΑΠΕ, και ιδιαίτερα εκείνες που έχει διατυπώσει το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος & Βιωσιμότητας:

[«Η εικοσαετής εμπειρία εξάπλωσης των ΑΠΕ στην Ελλάδα καταδεικνύει, ότι τα πλέον άθικτα φυσικά τοπία της χώρας, όπου ευρίσκεται και το βιογενετικό της απόθεμα, παραδίδονται, το ένα μετά το άλλο, στη βαριά βιομηχανία του ανέμου. Σήμερα, βοηθούντων και των εξόχως αντιεπιστημονικών διατάξεων του ισχύοντος ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τις ΑΠΕ, παρατηρείται φρενίτιδα εγκατάστασης μεγάλων αιολικών πάρκων σε ολόκληρο το ελληνικό τμήμα του πανευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου Natura 2000 με προφανείς κινδύνους για τη συνοχή του. Ήδη, η Καρυστία κατέστη αιολική «Πτολεμαΐδα».]

Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece επαναλαμβάνει⁷ σε τίτλους τις θέσεις του για την ενέργεια:

Ακύρωση όλων των σχεδίων για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων σε όλη την Ελλάδα,
Προοδευτική απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, πρώτα απ’ όλα από το λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή,
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και γεωθερμίας με σεβασμό στη φύση, στο τοπίο, στις τοπικές κοινωνίες,
Μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας,
Διευκόλυνση για την αυτοπαραγωγή ενέργειας,
Διευκόλυνση για τη σύσταση ενεργειακών κοινοτήτων.

Οι εξορυκτικές εταιρίες σε αρκετές περιπτώσεις είναι υπεύθυνες για τεράστιες περιβαλλοντικές καταστροφές παγκοσμίως, για τη διάλυση των τοπικών οικονομιών, για την υποβάθμιση της αγροτικής παραγωγής και του ποιοτικού τουρισμού. Ενώ συχνά είναι πίσω από πλήθος παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκλήσεων εντάσεων, στρατιωτικών ή και πολιτικών επεμβάσεων ισχυρών κρατών ή ενώσεων κρατών.]

Κλιματική αλλαγή και η επόμενη COP26 στη Γλασκώβη το 2020.

Τα αποτελέσματα της επόμενης COP26 που θα πραγματοποιηθεί το 2020 στη Γλασκώβη, με τα σημερινά δεδομένα, προβλέπουμε ότι θα είναι χειρότερα από τις προηγούμενες COP.

Μαζί⁵ με δυο άλλες ακτιβίστριες, η Γκρέτα Τούνμπεργκ έγραφε πρόσφατα ότι «η κλιματική κρίση δεν αφορά μόνο το περιβάλλον⁶. Είναι μια κρίση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της δικαιοσύνης, της πολιτικής βούλησης. Την εξέθρεψαν τα αποικιοκρατικά, ρατσιστικά και πατριαρχικά συστήματα καταπίεσης. Πρέπει όλα τους να τα διαλύσουμε». Από το βήμα της COP, η νεαρή Σουηδέζα δήλωσε ότι «η λύση δεν θα έλθει από τις συναντήσεις κορυφής αλλά από τους λαούς. Και πράγματι, αυτή είναι η λύση που επιβάλλεται μετά από ένα τέταρτο του αιώνα καπιταλιστικών κλιματικών πανηγυρικών διασκέψεων: Η λύση θα έλθει από τον αγώνα, όχι από τις COP!»

Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/ Naturefriends Greece θα συνεχίσει να συντονίσει τις προσπάθειές του, εντός και εκτός θεσμών⁷, για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής και για ένα μεικτό σύστημα ενέργειας, με σεβασμό στα οικοσυστήματα, στις τοπικές κοινωνίες και στον άνθρωπο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ – ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ