Ο πράκτορας που αποκάλυψε τα βασανιστήρια της CIA

Ο Τζον Κυριακού είναι ο άνθρωπος που αποκάλυψε για πρώτη φορά στο διεθνές κοινό τις πρακτικές βασανιστηρίων που χρησιμοποιούσε η CIA στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια της θητείας του εκεί και βίωσε την αντίδραση της αμερικανικής πολιτείας και φυλακίστηκε γι΄ αυτό. Ο ίδιος δηλώνει σε συνέντευξή του στο ThePressProject πως δεν μετανιώνει για την απόφασή του, περιγράφει τι τον ώθησε να γίνει «whistleblower» (πληροφοριοδότης δημοσίου συμφέροντος), τη σχέση του με τον Έντουαρντ Σνόουντεν καθώς και αυτή με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Συνέντευξη στον Μηνά Κωνσταντίνου

Πριν τις αποκαλύψεις της Τσέλσι Μάνινγκ για τα εγκλήματα των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ κατά αμάχων και του Έντουαρντ Σνόουντεν για τα προγράμματα μαζικής παρακολούθησης της NSA των αμερικανικών και βρετανικών κυβερνήσεων, η αποκάλυψη του πρώην πράκτορα της CIA, Τζον Κυριακού έφερε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα τις πρακτικές του «εικονικού πνιγμού» που χρησιμοποιούσε η αμερικανική υπηρεσία κατά υπόπτων για τρομοκρατία.

Πράκτορας της CIA για 14 χρόνια, τρία χρόνια μετά την αποχώρησή του από την υπηρεσία, ο Κυριακού αποφάσισε το 2007 να καταγγείλει τον βασανισμό του πρωτοπαλίκαρου τού Οσάμα Μπιν Λάντεν, Αμπού Ζουμπέιντα, με το βασανιστήριο του εικονικού πνιγμού επί 83 φορές. Αυτή του η κίνηση τον κατέστησε τον πρώτο αξιωματούχο της CIA που επιβεβαίωνε τα βασανιστήρια για αρκετούς κρατούμενους, την ώρα μάλιστα που η αμερικανική κυβέρνηση και η μυστική υπηρεσία διατείνονταν πως οι πληροφορίες για τα βασανιστήρια ήταν ψευδείς. Κάπως έτσι κατέληξε στη φυλακή, όπου έμεινε για 23 μήνες.

Ο ίδιος δηλώνει λάτρης του Εντ. Σνόουντεν ο οποίος, ερείσθω εν παρόδω, έχει δηλώσει από τη μεριά του εμπνευσμένος από την απόφαση του Κυριακού να προχωρήσει στις αποκαλύψεις πίσω στο 2007, προτού προχωρήσει με τη σειρά του στις αποκαλύψεις για τα δαιδαλώδη προγράμματα παρακολούθησης της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας (NSA).

Τον συνάντησα στο περιθώριο μιας πολύ ενδιαφέρουσας εκδήλωσης με πλήθος σημαντικών συμμετοχών στο Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες για τον έναν χρόνο διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ, που συνδιοργάνωσαν ευρωβουλευτές της Αριστεράς, μεταξύ των οποίων και ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου.

Δεκατέσσερα χρόνια πράκτορας της CIA, έχοντας αποχωρήσει ήδη τρία χρόνια από την υπηρεσία, αποφασίσατε να προχωρήσετε στις αποκαλύψεις των βασανιστηρίων. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε σε αυτό;

Βρισκόμαστε στα μέσα του 2002 και ξεκινούν τα βασανιστήρια στον Αμπού Ζουμπέιντα, τον Αύγουστο εκείνου του έτους. Είναι ο πρώτος, όμως εγώ κρατάω το στόμα μου κλειστό. Για πολλούς λόγους, τους συνήθεις. Φοβόμουν πως θα χάσω τη δουλειά μου, πως θα με προσπεράσουν στην προαγωγή… Είχα δύο παιδιά εκείνη την περίοδο, ξαναπαντρευόμουν. Έχω πέντε παιδιά σήμερα.

Ανησυχούσα για τα λεφτά και το επαγγελματικό μου μέλλον. Έτσι έφυγα από τη CIA το 2004, έχοντας κρατήσει το στόμα μου κλειστό. Προσπάθησα σκληρά να αφήσω τη CIA πίσω μου. Θυμάμαι τη σύζυγό μου όταν έφυγα να μου λέει πως «τώρα πια δεν θα χρειάζεται να κρύβεις τα πολιτικά σου φρονήματα», κι εγώ σκεφτόμουν πως αυτό είναι θετικό. Θα μπορούσα να είμαι ακτιβιστής πλέον, προοδευτικός. Πάντα ήμουν, αλλά το κρατούσα για τον εαυτό μου.

Τελικά, τον Δεκέμβριο του 2007 δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από τον Μπράιαν Ρος από το ABC News -έναν από τους πιο σημαντικούς δημοσιογράφους στην Αμερική-ο οποίος μου είπε πως είχε μία πηγή που έλεγε πως βασάνισα τον Αμπού Ζουμπέιντα. Του απάντησα πως αυτό ήταν εντελώς ψέματα. Ήμουν ο μόνος που φέρθηκε ευγενικά στον Ζουμπέιντα, δεν τον άγγιξα ποτέ, όπως και κανέναν άλλον. Του είπα, «Είτε η πηγή σου είναι κακώς ενημερωμένη, είτε λέει ψέματα». Μου απάντησε πως είμαι ευπρόσδεκτος να παραβρεθώ στην εκπομπή του και να υπερασπιστώ τον εαυτό μου. Δεν ήξερα πως αυτό ήταν ένα τρικ του δημοσιογράφου, δε γνώριζα κανέναν δημοσιογράφο. Είπα πως θα το σκεφτώ.

Εκείνη την εβδομάδα, τη δεύτερη του Δεκεμβρίου του 2007, ο πρόεδρος Μπους έδωσε μία συνέντευξη Τύπου. Τότε, κοιτώντας ευθέως την κάμερα, δήλωσε: «Εμείς δεν βασανίζουμε». Εκείνη τη στιγμή είπα στη σύζυγό μου πως είναι ένας τεράστιος ψεύτης. Κοιτάζει τους Αμερικανούς πολίτες στα μάτια και λέει ψέματα, ήξερα πως λέει ψέματα.

Ωστόσο, λίγες ημέρες αργότερα, ένας δημοσιογράφος τού απηύθυνε βροντόφωνα μία ερώτηση για τα βασανιστήρια και ο Μπους αποκρίθηκε: «Λοιπόν, εάν υπάρχουν βασανιστήρια, οφείλονται σε έναν άτιμο πράκτορα της CIA». Τότε κατάλαβα πως η πηγή του Μπράιν Ρος ήταν στον Λευκό Οίκο και ότι θα προσπαθούσαν να το φορτώσουν σε εμένα. Έτσι κάλεσα τον δημοσιογράφο, δέχθηκα τη συνέντευξη και αποφάσισα πως απλώς θα πω την αλήθεια. Ό,τι και να ερωτηθώ θα πω την αλήθεια, σκεφτόμουνα, διότι η αλήθεια πρέπει να ειπωθεί.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε το 2005 μία έκθεση που αναφέρει πως η CIA βασανίζει τους κρατουμένους της. Την επόμενη χρονιά η Διεθνής Αμνηστεία υποστήριξε πως η CIA βασανίζει τους κρατούμενους, ενώ το 2007 η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού υποστήριξε το ίδιο. Και η CIA επέμενε συνεχώς να το αρνείται. Όμως ήταν ψέμα.

Έτσι το αποφάσισα, περίμενα χρόνια για κάποιον να πει κάτι και κανείς ποτέ δεν είπε τίποτα.

Παρακολουθήστε το βίντεο της συνέντευξης του Τζον Κυριακού στον δημοσιογράφο Μπράιαν Ρος:

«Είναι μέρος του σχεδίου τους, σε καταστρέφουν»

Καταγγείλατε τα βασανιστήρια, και ήσασταν τελικά ο μόνος που μπήκε φυλακή για την υπόθεση που αποκαλύψατε. Δεν τιμωρήθηκε κανένας άλλος. Έπειτα, η Τσέλσι Μάνινγκ φυλακίστηκε επίσης. Ο Τζούλιαν Ασάνζ και ο Έντουαρντ Σνόουντεν βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε Λονδίνο και Μόσχα αντίστοιχα, στην προσπάθειά τους να προστατευτούν. Ποια είναι η ζωή ενός «πληροφοριοδότη δημοσίου συμφέροντος»;

Είναι μια μοναχική ζωή. Αλλά έτσι το θέλει να γίνεται το υπουργείο Δικαιοσύνης. Ο στόχος τους δεν είναι απλώς να σε βάλουν στη φυλακή. Εάν πας στη φυλακή, εντάξει, είναι ικανοποιημένοι. Στην περίπτωσή μου, ζητούσαν καταδίκη για 45 χρόνια. Κατάφερα να βγω στα δύο.

Οπότε, το ζήτημα γι’ αυτούς στην περίπτωσή μου δεν ήταν να πεθάνω στη φυλακή. Ωστόσο, έχασα τη σύνταξή μου, με κατέστρεψαν οικονομικά. Έχασα το σπίτι μου. Έχασα τη σύζυγό μου, τελικά με εγκατέλειψε. Έχασα τους φίλους μου, καθώς οι μισοί βρίσκονται στη CIA, δεν μπορούν να ρισκάρουν να τους δουν μαζί μου. Έχασα τη διαβάθμιση ασφαλείας μου, δεν μπορώ να δουλέψω ξανά για την κυβέρνηση. Έχω καταδίκη για κακούργημα κι έτσι έχω δια βίου απαγόρευση για το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία, δεν μπορώ να ταξιδέψω σε αυτές τις χώρες ξανά.

Για λίγο εργάστηκα σε ένα κατάστημα χειροποίητων προϊόντων, βγάζοντας οκτώ δολάρια την ώρα, καθώς αυτή ήταν η μόνη δουλειά που μπόρεσα να βρω. Δέκα χρόνια πριν, έβγαζα 168.000 δολάρια τον χρόνο, ενώ τώρα βγάζω περίπου 24.000 τον χρόνο. Αλλά αυτό είναι μέρος του σχεδίου τους, σε καταστρέφουν.

Ποια είναι η αντιμετώπιση της Αμερικανικής πολιτείας σε έναν πληροφοριοδότη, όπως εσείς;

Στο υπουργείο Δικαιοσύνης χρησιμοποιούν την εξής διπλή στρατηγική. Αρχικά σε φορτώνουν με κατηγορίες. Ας πούμε πως έκανα ένα λάθος, διέπραξα ένα έγκλημα. Όμως αυτοί σε φορτώνουν με 10-20 κατηγορίες και περιμένουν μέχρι να χρεοκοπήσεις. Ακολούθως, σου λένε «θα αποσύρουμε όλες τις κατηγορίες εκτός από μία, αρκεί να ομολογήσεις την ενοχή σου».

Τι θα κάνεις; Θα αντιμετωπίσεις 20 κατηγορίες και θα πεθάνεις στη φυλακή από τη στιγμή που σε καταδικάζουν σε 120 χρόνια; Ή θα κάνεις συμφωνία με σκοπό να ξεφύγεις; Έχω πέντε παιδιά. Θα ήθελα να τα δω να μεγαλώνουν, να παντρεύονται, να δω τα δικά τους παιδιά. Δεν θέλω να πεθάνω στη φυλακή, είμαι 53 ετών, δεν μπορώ να κάνω 45 χρόνια στη φυλακή.

Ωστόσο, στην αρχή απέρριψα την πρότασή τους για 2,5 χρόνια καταδίκης. Δήλωσα πως δεν έκανα τίποτα λάθος και πως δε δέχομαι πάω στη φυλακή ούτε για 45 λεπτά, όχι για 45 χρόνια. Τότε, ένας από τους δικηγόρους μου, μου είπε πως εάν ήμουν αδερφός του θα με ικέτευε να πάρω τη συμφωνία. «Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα “κλικ” για τη ζωή σου ή να στιγματιστείς για πάντα. Κάν’το να είναι ένα “κλικ”». Και συνειδητοποίησα πως είχε δίκιο.

Αρχικά σκεφτόμουν, αφελώς, πως εάν σταθώ απέναντι από τους ενόρκους θα δουν τη γελοιότητα του πράγματος. Πως δεν έκανα κάτι κακό, είμαι από τη σωστή πλευρά.

«Αρχικά σκεφτόμουν, αφελώς, πως εάν σταθώ απέναντι από τους ενόρκους θα δουν τη γελοιότητα του πράγματος. Πως δεν έκανα κάτι κακό, είμαι από τη σωστή πλευρά»

Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι στην Αμερική. Ο δικηγόρος μου υπογράμμισε πως οι ένορκοι θα σκεφτούν πως εάν δεν είχε κάνει κάτι κακό, η αστυνομία δε θα τον είχε συλλάβει εξαρχής. Επιπροσθέτως, η δομή του σώματος των ενόρκων θα απαρτιζόταν από ανθρώπους της CIA, του FBI, του Πενταγώνου, της Εσωτερικής Ασφάλειας και στελέχη των μυστικών υπηρεσιών. «Νομίζεις πως θα σε αφήσουν να ξεφύγεις; Θα σε αφήσουν να μην καταδικαστείς; Ποτέ! Δεν έχει σημασία εάν το έκανες ή όχι» μου είπε.

Έτσι αποφάσισα να δεχθώ τη συμφωνία.

Θα το κάνατε ξανά; Θα αλλάζατε κάτι;

Ναι! Ναι, θα το έκανα. Όμως, αυτό που θα έκανα διαφορετικά θα ήταν να συμβουλευτώ νωρίτερα έναν δικηγόρο ειδικευμένο σε παρόμοιες υποθέσεις.
Αλλά νιώθω την ανάγκη να πω κι αυτό: Ένα από τα πράγματα για τα οποία ένιωσα υπερήφανος όσο βρισκόμουν στη φυλακή, σχεδόν στον έναν χρόνο, ήταν όταν σε μια συνέντευξη του Έντουαρντ Σνόουντεν στους New York Times, ο ίδιος δήλωσε πως «Ο Τομ Ντέικ και ο Τζον Κυριακού μού έδωσαν την ενέργεια να κάνω ό,τι έκανα και να πολεμήσω τη δομή της εθνικής ασφάλειας». Και σκέφτηκα «Ουάου, επηρέασα τον Εντ. Σνόουντεν;». Αυτό έκανε την επιλογή μου να αξίζει τον κόπο.

Οι συμβουλές στον Σνόουντεν

Έχετε επικοινωνήσει με τον Έντουαρντ Σνόουντεν;

Με τον Σνόουντεν είχαμε μία ιδιωτική αλληλογραφία. Ένας από τους συνηγόρους μας ήταν κοινός, είχαμε έναν κοινό φίλο που πηγαινοερχόταν στη Μόσχα, ενώ ο πατέρας του Εντ με επισκέφτηκε στη φυλακή. Έτσι είχα την ευκαιρία να τον συμβουλέψω. Του είπα «Μη γυρίσεις πίσω, δεν θα έχεις ποτέ δίκαιη δίκη. Μην το κάνεις. Ο στόχος τους είναι να πεθάνεις στη φυλακή».

Τι σας απάντησε;

Μου είπε πως δε θα επιστρέψει. Του είπα για ένα άρθρο της νομοθεσίας, θα γίνω λίγο πιο τεχνικός για να εξηγήσω.

Υπάρχει ένα άρθρο στη νομοθεσία με την ονομασία «11(c)(1)(C) Συμφωνία Ένστασης». Έκανα χρήση του άρθρου και ο δικαστής μου θύμωσε πάρα πολύ με αυτό, είπε πως είναι δικαστής από το 1987 και από τότε κανένας δεν έχει κάνει χρήση αυτής της διάταξης. Η εν λόγω διάταξη προβλέπει πως η εισαγγελική αρχή και η υπεράσπιση έρχονται σε συμφωνία χωρίς τον δικαστή, αρκεί να ομολογήσεις ενοχή για μία κατηγορία και θα εκτίσεις ποινή 30 μηνών. Είναι γραμμένο στην πέτρα, δεν μπορεί να αλλάξει. Αυτό αφορά εθνικές υποθέσεις.

Είπα στο υπουργείο Δικαιοσύνης πως εάν θα πρέπει να καταθέσω για όσα κατηγορούμαι, θα πω πράγματα που δεν θέλετε να δείτε στις εφημερίδες. Εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, φόνοι. Πράγματα που είδα. Δεκαπέντε χρόνια στη CIA είναι πολλά. Οπότε επέλεξαν να εφαρμοστεί η διάταξη.

Έτσι, συμβούλεψα τον Σνόουντεν, εάν πρόκειται να επιστρέψει, να το κάνει κάνοντας χρήση της διάταξης ώστε να μην τον πετάξουν στη φυλακή για το υπόλοιπο της ζωής σου.

Συμβουλές για whistleblowers

Ένας χρόνος διακυβέρνησης Τραμπ. Πιστεύετε πως μπορεί να χτυπηθεί ο Τραμπ με τις διαρροές  (leaks) που έρχονται στο φως της δημοσιότητας;

Μπορεί, όμως η διαφορά μεταξύ διαρροών και αποκαλύψεων πληροφοριών δημοσίου συμφέροντος (whistleblowing) είναι ουσιώδης.

Η διαρροή είναι απλώς διαρροή. Ο Τραμπ ήταν πρόεδρος για μία ημέρα και κάποιος διέρρευσε το περιεχόμενο τής συζήτησής του με τον Αυστραλό πρωθυπουργό -ήταν πολύ διασκεδαστικό. Τον έβρισε και του έκλεισε το τηλέφωνο. Η δημοσιοποίηση αυτή ήταν διασκεδαστική, όμως αυτό ήταν απλώς μια διαρροή.
Η αποκάλυψη πληροφοριών δημοσίου συμφέροντος έχει νομική έννοια. Είναι το να φέρνεις στο φως οποιαδήποτε στοιχεία σπατάλης, απάτης, κατάχρησης, παρανομίας ή απειλών για τη δημόσια υγεία ή ασφάλεια.

Συνεπώς, με το whistleblowing αποκαλύπτεις απόρρητες πληροφορίες, όμως είναι για το δημόσιο καλό. Η διαρροή είναι κάτι σαν κουτσομπολιό, κάτι που απλώς θα φτάσει στις εφημερίδες ή θα εντάσσεται σε κάποιο πολιτικό παιχνίδι.

«Η διαρροή είναι κάτι σαν κουτσομπολιό, κάτι που απλώς θα φτάσει στις εφημερίδες ή θα εντάσσεται σε κάποιο πολιτικό παιχνίδι»

Υπάρχει σήμερα διαφορά σε θεσμικό επίπεδο για τους whistleblowers σε σχέση με δέκα χρόνια νωρίτερα, όταν αποφασίζατε να μιλήσετε;

Πιστεύω πως ναι. Όχι χάρη σε εμένα, μακάρι να μπορούσα να πιστωθώ λίγη από αυτή την εξέλιξη. Κυρίως χάρη στον Εντ Σνόουντεν. Οι δικές του αποκαλύψεις ήταν τόσο μνημειώδεις. Οι πληροφορίες ήταν τόσο σημαντικές και είχαν τόσο άμεσες επιπτώσεις στον μέσο Αμερικανό, που τελικά κατάφερε να αναγκάσει το Κογκρέσο να ξεκινήσει να αλλάζει μερικούς από τους εγχώριους νόμους περί κατασκοπίας.

Προχώρησε στις αποκαλύψεις το 2013. Βρισκόμαστε στο 2017 και το Κογκρέσο ακόμη εξετάζει τις αλλαγές. Όμως λίγο-λίγο προχωράει στη σωστή κατεύθυνση, αυτή των πολιτικών δικαιωμάτων και των πολιτικών ελευθεριών.

Ποιες είναι οι συμβουλές σας για κάποιον που θέλει να αποκαλύψει πληροφορίες δημοσίου συμφέροντος;

Να χρησιμοποιήσει κρυπτογράφηση, να είναι σοβαρός με την κρυπτογράφηση. Να χρησιμοποιήσει PGP ή αλλιώς ProtonMail, WhatsUp, Signal, RedPhone κλπ. Κάτι που να σου δίνει τουλάχιστον έναν βαθμό ασφαλείας. Και πάντα να έχει μιλήσει με δικηγόρο πριν προχωρήσει στις αποκαλύψεις.

Αυτό είναι το πιο σημαντικό. Διότι ο συνήγορος θα σε συμβουλέψει πώς να μιλήσεις, πώς να μην πεις κάτι κατά λάθος, που πραγματικά μπορεί να σε μπλέξει.

Η επαφή με τον ΣΥΡΙΖΑ

Nikos Libertas / SOOC

Στις αρχές της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η κυβέρνηση ζήτησε τη βοήθειά σας σχετικά με τη θέσπιση νομοθεσίας για τους πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος. Πώς ήταν η εμπειρία σας από τη συνεργασία αυτή με την ελληνική κυβέρνηση;

Απολύτως θετική. Τα πρώτα δύο ταξίδια που έκανα στην Ελλάδα το 2015 ήταν σπουδαία. Διαπίστωσα μια νέα, φρέσκια προοπτική στη διακυβέρνηση. Όλοι ήταν νέοι σε αυτό, ήταν ενθουσιασμένοι, ήθελαν να κάνουν τη διαφορά. Επέστρεψα στις ΗΠΑ και έγραψα ένα σημείωμα στο think tank από την Αυστραλία που με είχε στείλει και απάντησα πως αυτή η εβδομάδα ήταν τόσο σπουδαία. Είχα πειστεί πως έχουν ανάγκη έναν τέτοιο νόμο και θέλουν πραγματικά να το κάνουν. Την ίδια εικόνα αντιμετώπισα και έξι εβδομάδες αργότερα, στη δεύτερη επίσκεψή μου.

Μετά, υπήρξε αλλαγή του υπουργικού συμβουλίου και μου είπαν «Χμ, τώρα δεν είμαστε και τόσο ενθουσιασμένοι. Ευχαριστούμε που ήρθες, θα το δούμε μόνοι μας το ζήτημα». Και εκεί τελείωσε η συνεργασία μας.

Ωστόσο, οφείλω να σημειώσω πως ο Στέλιος (Κούλογλου) μου ζήτησε το προσχέδιο που είχα καταθέσει στον ΣΥΡΙΖΑ το 2015, καθώς και τις σημειώσεις μου με σκοπό να τα προωθήσει ξανά…

«Οι περισσότεροι Αμερικανοί είναι ηλίθιοι»

Μια τελευταία ερώτηση για την κατάσταση στην αμερικανική κοινωνία, καθώς ο ίδιος δηλώνετε προοδευτικός. Πώς εξηγείτε το γεγονός πως η ίδια χώρα που εξέλεξε τον Ντόναλντ Τραμπ, έδειξε τέτοιο ενθουσιασμό και υποστήριξη στην υποψηφιότητα του Μπέρνι Σάντερς;

Θα πω κάτι αμφιλεγόμενο, το έχω δηλώσει και σε αμερικανικά Μέσα. Καταλήγω στο συμπέρασμα πως οι περισσότεροι Αμερικανοί είναι ηλίθιοι άνθρωποι! Είναι απλώς ηλίθιοι. Είναι αμόρφωτοι, πηγαίνουν όπου φυσάει ο άνεμος. Τραμπ, Σάντερς… Πώς μπορείς να ψηφίζεις τον Ομπάμα το 2012 και τον Τραμπ το 2016; Αυτό δε βγάζει κανένα νόημα; Τι προσωπικές απόψεις έχεις όταν πηγαίνεις σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση;

Οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν τι διακυβεύεται, δε δίνουν προσοχή σε σημαντικά ζητήματα. Για παράδειγμα, εάν ένας πολιτικός σου έλεγε, «Εάν με ψηφίσεις, σου υπόσχομαι πως θα σου αφαιρέσω την υγειονομική περίθαλψη», ποιος σώφρων άνθρωπος θα ψήφιζε έναν τέτοιο άνθρωπο; Αλλά αυτό συνέβη! Και τώρα οι άνθρωποι σοκάρονται που καταργείται η περίθαλψή τους.

Ένα άλλο παράδειγμα, μία γυναίκα από την Ιντιάνα που είναι παντρεμένη με έναν Μεξικανό και έχουν ένα πολύ επιτυχημένο εστιατόριο. Ο σύζυγός της είναι πολύ δημοφιλής και δεν είχε ποτέ προβλήματα με τον νόμο. Ο Τραμπ είπε πως θα διώξει όλους τους Μεξικανούς και η γυναίκα αυτή τον ψήφισε! Και μάντεψε τι έγινε στην πρώτη εβδομάδα διακυβέρνησης του Τραμπ. Απέλασαν τον άνδρα της στο Μεξικό και εκείνη τώρα κλαίει. Όταν την ρώτησαν από κάποια εκπομπή γιατί τον ψήφισε αφού είχε προειδοποιήσει πως θα κάνει κάτι τέτοιο, εκείνη απάντησε, «Νόμιζα πως θα διώξει μόνο τους κακούς Μεξικανούς».

Αυτός είναι ο Αμερικανός ψηφοφόρος.

Via : www.thepressproject.gr