όλα τα μυστικά για τη ρύθμιση και πληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών

της Μαρίας Βουργάνα

Ηλεκτρονική αναλυτική δήλωση περιουσιακής και εισοδηματικής κατάστασης απαιτεί το υπουργείο Οικονομικών από τους οφειλέτες του Δημοσίου προκειμένου να αποκτήσουν το δικαίωμα να εξοφλήσουν τα χρέη τους μέχρι και σε 48 ή ακόμη και σε 100 μηνιαίες δόσεις, καταβάλλοντας τουλάχιστον 15 ευρώ κάθε μήνα μέσω τραπεζικών λογαριασμών με πάγια εντολή.

Στη δήλωση αυτή, οι οφειλέτες θα πρέπει να αναγράψουν αναλυτικά στοιχεία για την κινητή και ακίνητη περιουσία τους όπως εισοδήματα, ακίνητα, οχήματα, τραπεζικούς λογαριασμούς, επενδύσεις, οφειλές σε ιδιώτες, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ ενώ θα πρέπει να δηλωθεί ακόμη και το τρέχον και το μελλοντικό εισόδημα.

Με τη δήλωση αυτή θα αποδεικνύεται η οικονομική αδυναμία του οφειλέτη αλλά και η δυνατότητά του να εξοφλεί τις δόσεις της ρύθμισης. Επίσης για να υπαχθούν οι οφειλέτες στη ρύθμιση θα πρέπει έχουν υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ της τελευταίας πενταετίας και να έχουν εξοφλήσει εμπρόθεσμα όλες τις οφειλές που έχουν δημιουργηθεί μέσα στο 2013.

Με δυο αποφάσεις του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρη καθορίζονται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στις νέες ρυθμίσεις (πάγια και τελευταίας ευκαιρίας) καθώς και οι όροι και οι διαδικασίες για την εξόφληση των χρεών προς το Δημόσιο.

Ρύθμιση «τελευταίας ευκαιρίας» για ληξιπρόθεσμα χρέη έως 31.12.2012

1. Εξόφληση οφειλών έως και 48 μηνιαίες δόσεις με μείωση προσαυξήσεων έως 50% στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής. Στα 15 ευρώ το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης.

2. Κατ’ εξαίρεση, οι οφειλέτες που είναι φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες μπορούν να ζητήσουν την εξόφληση των οφειλών τους σε περισσότερες από 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, χωρίς όμως καμία απαλλαγή από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Προϋπόθεση είναι να αποδείξουν ότι αδυνατούν να συμμορφωθούν σε ρυθμίσεις που προβλέπουν έως και 48 δόσεις καθώς επίσης κι ότι μπορούν να ανταπεξέλθουν σε περισσότερες δόσεις. Η δυνατότητα ρύθμισης σε περισσότερες από 48 δόσεις προβλέπεται μόνο για οφειλές που δεν προέρχονται από επαγγελματική δραστηριότητα ή προέρχονται από επαγγελματική δραστηριότητα η οποία έχει διακοπεί. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης ορίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού μηνιαίου καθαρού εισοδήματος. Ξεκινά από 5% για μηνιαίο εισόδημα έως 500 ευρώ και φθάνει το 30% για μηνιαίο εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ.

3. Για να ρυθμιστούν σε περισσότερες από 48 δόσεις ποσά βασικής οφειλής άνω των 5.000 ευρώ απαιτείται η έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας (της Δ.Ο.Υ. ή του Τελωνείου). Κάθε οφειλέτης πρέπει να προσκομίσει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν μπορεί να αποπληρώσει την οφειλή του έως και σε 48 μηνιαίες δόσεις, αλλά μπορεί να ανταποκριθεί σε ρύθμιση με μεγαλύτερο αριθμό δόσεων.

4. Οι μηνιαίες δόσεις πρέπει να εξοφλούνται στις τράπεζες ή τα ΕΛΤΑ, με πάγια εντολή πληρωμής, χωρίς οικονομική επιβάρυνση.

5. Ηλεκτρονική αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση των 48 δόσεων μέχρι τέλος Ιουλίου (καταβολή της πρώτης δόσης μέχρι 31.7.2013) και μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2013 για τη ρύθμιση των 100 δόσεων.

6. Πληρωμή της πρώτης δόσης εντός 3 ημερών από την υποβολή της αίτησης.

7. Για την υπαγωγή της ρύθμισης απαιτείται:

– Αναλυτική δήλωση περιουσιακής κατάστασης (κινητή και ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής, επενδύσεις συμμετοχές, τραπεζικοί λογαριασμοί, και κάθε είδους απαιτήσεις και υποχρεώσεις του οφειλέτη).

– Να προκύπτει αδυναμία πληρωμής του συνόλου της οφειλής αλλά ταυτόχρονα δυνατότητα τήρησης του διακανονισμού.

– Να έχουν υποβληθεί όλες οι δηλώσεις φόρου εισοδήματος και οι εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ της τελευταίας 5ετίας και οι περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ μετά την τελευταία εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ

– Ο οφειλέτης να είναι ενήμερος για όφειλες μετά την 1η Ιανουαρίου 2013.

8. Χρέη που υπάγονται στη ρύθμιση:

α) Υποχρεωτικά το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως και την 31.12.2012 οφειλών που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων οφειλών.

β) Δύνανται να υπαχθούν μετά από επιλογή του οφειλέτη :

– βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική αναστολή,

– βεβαιωμένες έως και την 31.12.2012 οφειλές με ημερομηνία καταβολής από 1.1.2013 και μετά όπως ο φόρος εισοδήματος του έτους 2012, ο ΦΑΠ του 2010 και το ΕΕΤΗΔΕ του 2012.

– βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται, εφόσον υφίστανται και άλλες ληξιπρόθεσμες έως και 31.12.2012 μη ρυθμισμένες οφειλές οι οποίες υπάγονται υποχρεωτικά. Στην περίπτωση υπαγωγής στην νέα ρύθμιση επέρχεται απώλεια των ανωτέρω διευκολύνσεων ή ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων χρεών,

– βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες έως και την 31.12.2012 οφειλές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται, εφόσον επιλεγεί πρόγραμμα ρύθμισης με μικρότερο ή ίσο αριθμό δόσεων με το μεγαλύτερο αριθμό των εναπομενουσών δόσεων των υπαγόμενων ρυθμίσεων και με την προϋπόθεση ότι ο ανώτατος αριθμός δόσεων δεν υπερβαίνει τις σαράντα οκτώ (48) και δεν εκτείνεται πέραν της 30ης Ιουνίου 2017. Στην περίπτωση υπαγωγής στην νέα ρύθμιση επέρχεται απώλεια των ανωτέρω διευκολύνσεων ή ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής ληξιπροθέσμων χρεών.

9. Εξαιρούνται και δεν υπάγονται στη ρύθμιση:

– οφειλέτες των οποίων οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ληξιπροθέσμων χρεών ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής η οποία απωλέσθη με υπαιτιότητα του φορολογούμενου μετά την 26η Απριλίου 2013.

– οφειλέτες που έχουν καταδικαστεί ή έχει ασκηθεί κατ’ αυτών ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή.

10. Από 1.1.2013 κάθε βασική ληξιπρόθεσμη οφειλή που έχει υπαχθεί στη ρύθμιση επιβαρύνεται με ετήσιο επιτόκιο 8,5%, το οποίο παραμένει σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.

11. Για οφειλές άνω των 75.000 ευρώ απαιτείται βεβαίωση από ορκωτό ελεγκτή ή λογιστή ή δικηγόρο για την ορθότητα των οικονομικών στοιχείων και τη βιωσιμότητα του διακανονισμού.

12. Για οφειλές άνω των 300.000 ευρώ απαιτείται (σωρευτικά ή διαζευκτικά):

– προσκόμιση εγγυητικής επιστολής τράπεζας

– εγγραφή υποθήκης επί ακινήτου,

-εγγύηση τρίτου αξιόχρεου προσώπου.

Απώλεια της ρύθμισης

Οι οφειλέτες χάνουν τη ρύθμιση με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου της οφειλής σύμφωνα με τα στοιχεία βεβαίωσης και την άμεση επιδίωξη της είσπραξής του με όλα τα προβλεπόμενα από την ισχύουσα νομοθεσία μέτρα (κατασχέσεις κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων) εάν:

1. Δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης πέραν της μίας φοράς.

2. Δεν καταβάλει τυχόν εκπρόθεσμη δόση της ρύθμισης με την αναλογούσα προσαύξηση αυτής μέχρι την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης.

3. Δεν υποβάλλει τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, του φόρου προστιθέμενης αξίας και του παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης καταβολής των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή τους.

4. Δεν είναι ενήμερος στις οφειλές του (ατομικές και οφειλές από συνυποχρέωση, συνυπευθυνότητα) από την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση και μετά.

5. Έχει υποβάλει ανακριβή ή ανεπαρκή στοιχεία προκειμένου να του χορηγηθεί η ρύθμιση.

6. Δεν έχει υποβάλει τα απαραίτητα στοιχεία – πληροφορίες.

«Πάγια ρύθμιση» για οφειλές που καθίστανται ληξιπρόθεσμες από 1.1.2013 και μετά

Το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως την ημερομηνία της αίτησης οφειλών που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο μπορούν να εξοφληθούν έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις. Στη ρύθμιση αυτή μπορούν να υπαχθούν μετά από επιλογή του οφειλέτη:

– οι βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες, έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής, οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική αναστολή,

– μη ληξιπρόθεσμες δόσεις οφειλών, των οποίων τουλάχιστον μία δόση έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ρύθμισης.

Οι υπαχθείσες στη ρύθμιση οφειλές οι οποίες προέρχονται από έκτακτη αιτία και δεν προέρχονται από δηλώσεις που υποβάλλονται περιοδικά, από τέλη κυκλοφορίας, δάνεια και συμβάσεις μπορούν να ρυθμίζονται και σε περισσότερες από 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις που μπορούν να φθάσουν μέχρι και τις 24. Το ελάχιστο ποσό κάθε δόσης καθορίζεται στα 15 ευρώ.

Η δήλωση περιουσιακής κατάστασης που θα υποβάλλει ηλεκτρονικά κάθε οφειλέτης θα περιέχει:

– Το ετήσιο εισόδημά του

– Επενδύσεις/συμμετοχές κάθε μορφής

– Αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN)

– Οχήματα των οποίων έχει την κυριότητα

– Ακίνητα επί των οποίων έχει εμπράγματο δικαίωμα

– Απαιτήσεις από τρίτους

– Πληροφορίες που θα περιλαμβάνουν οφειλές του σε ασφαλιστικά ταμεία ή άλλες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα και άλλες πάγιες υποχρεώσεις προς τρίτους, εφόσον υφίστανται.

– Το τρέχον και το αναμενόμενο εισόδημά του.

Ρύθμιση εξόφλησης οφειλών έως 100 δόσεις για φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες

Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης ορίζεται ως ποσοστό επί του συνολικού μηνιαίου καθαρού εισοδήματος ως ακολούθως :

– 5% για δηλούμενο μηνιαίο εισόδημα μέχρι 500 ευρώ και πάντως όχι κάτω των 15 ευρώ,

– 6% για μηνιαίο εισόδημα 501-1.000 ευρώ.

– 7% για μηνιαίο εισόδημα 1.001 – 1.500 ευρώ,

– 10% για μηνιαίο εισόδημα 1.501 – 2.000 ευρώ,

– 20% για μηνιαίο εισόδημα 2.001 – 5.000 ευρώ

– 30% για μηνιαίο εισόδημα άνω των 5.000 ευρώ.

Οι οφειλέτες του Δημοσίου και τα χρέη τους

– 2.548.071 φυσικά πρόσωπα είχαν ληξιπρόθεσμα χρέη 20,4 δις ευρώ στο τέλος του 2012

– 148.658 επιχειρήσεις χρωστούσαν στο ίδιο διάστημα επιπλέον 35,3 δις ευρώ