της Μαρίας Γιαννακάκη
Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, ο πρώτος γύρος των οποίων θα διεξαχθεί την Κυριακή, έχουν δύο πρωτοτυπίες για τα κυπριακά δεδομένα.
Είναι η πρώτη φορά που ο νυν πρόεδρος δεν θέτει υποψηφιότητα για δεύτερη φορά και η πρώτη φορά που η προεκλογική ατζέντα δεν καλύπτεται σχεδόν ολοκλήρου από το «εθνικό πρόβλημα», το Κυπριακό, αλλά επισκιάζεται από την Οικονομία.
Όλα δείχνουν ότι η μάχη για την ανάληψη της προεδρίας θα δοθεί ανάμεσα στον Νίκο Αναστασιάδη (υποστηρίζεται από το ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ), τον Σταύρο Μαλά, (υποψήφιο του ΑΚΕΛ) και τον Γιώργο Λιλλήκα, ο οποίος υποστηρίζεται από την ΕΔΕΚ και η υποψηφιότητά τραυμάτισε το ΔΗΚΟ και οδήγησε στην έξοδο επιφανή στελέχη, όπως ο Νικόλας Παπαδόπουλος.
Η πορεία της Κύπρου προς την «εποχή Μνημονίου» ήταν ήδη προδιαγεγραμμένη από τον περασμένο Ιούνιο, όταν αποφασίστηκε το bail-out των Ισπανικών τραπεζών. Με άξονα τους θετικούς όρους της ισπανικής δανειακής σύμβασης, ήτοι το χρηματικό ποσό για την αναδιάρθρωση των τραπεζών δεν χρεώνεται στο Κράτος, η κυβέρνηση Χριστόφια απέστειλε αίτημα δανεισμού της Κύπρου προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Όμως, οι λόγοι που ανάγκασαν την κυπριακή κυβέρνηση σε αυτήν την ενέργεια, διαφέρουν κατά πολύ, από τους αντίστοιχους στην περίπτωση της Ελλάδας.
Ουσιαστικά, η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, μέσω του PSI, επηρέασε τον Κυπριακό Τραπεζικό τομέα, ο οποίος είχε μεγάλα ανοίγματα στην ελληνική αγορά. Η επιδείνωση των θέσεων των κυπριακών τραπεζών ήρθε να προστεθεί σε ένα υπέρογκο, για τα δεδομένα της χώρας, ιδιωτικό χρέος, γεγονός το οποίο απέκλεισε την πρόσβαση της κυπριακής οικονομίας στις αγορές, ενώ το δάνειο από την Ρωσία δεν φάνηκε αρκετό για να ανατρέψει τα δεδομένα.
Η κυπριακή οικονομία είναι σχετικά μικρή, με το ΑΕΠ να κυμαίνεται στα 18 δισ. ευρώ περίπου, αποτελώντας μόνο το 0,2% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντιθέτως, το μέγεθος του τραπεζικού τομέα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. Ενδεικτικά, μόνο οι καταθέσεις αγγίζουν τα 70 δισ ευρώ. Σύμφωνα με την έκθεση της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας PIMCO, η κυπριακή κυβέρνηση θα χρειαστεί 10,3 δισ, αν και το ακριβές ποσό ενδέχεται να είναι μικρότερο, ενώ ο τραπεζικός τομέας 7.5 δις., οπότε συνολικά η Κύπρος θα χρειαστεί να δανειστεί ποσό ίσο με το ΑΕΠ της.
Γεγονός είναι ότι η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί χρέος, ύψους τουλάχιστον 140% του ΑΕΠ (μετά τη δανειακή σύμβαση), όταν για το 2011 ήταν 74%. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο το κατά πόσο θα μπορεί να εξυπηρετηθεί το χρέος, όταν, παράλληλα, εφαρμόζονται πολιτικές λιτότητας και οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι αναιμικοί έως και αρνητικοί. Το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του Κυπριακού χρέους μοιάζει αναπόφευκτο.
Ο Νίκος Αναστασιάδης θεωρεί ότι η ανάκαμψη και εξυγίανση της κυπριακής οικονομίας περνά μέσα από τις ιδιωτικοποιήσεις, ο Σταύρος Μαλάς, σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, ενώ αναγνωρίζει ότι η προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης από τον Χριστόφια ήταν μονόδρομος, απορρίπτει τις ιδιωτικοποιήσεις, χωρίς όμως να μπορεί να προτείνει μία αξιόπιστη εναλλακτική διεξόδου από την κρίση. Τέλος, ο Γιώργος Λιλλήκας κατηγορεί την απερχόμενη προεδρία για υποθήκευση των υδρογονανθράκων και για παραχώρηση του Οικοπέδου 2 «σε τρίτους», εφόσον βέβαια διαπιστωθεί ότι διαθέτουν αξιοποιήσιμα και ικανά κοιτάσματα, προκειμένου να βρεθούν χρήματα και να αποφευχθεί το Μνημόνιο.
Αναφορικά με το Κυπριακό, ο Νίκος Αναστασιάδης του οποίου το κόμμα ήταν το μόνο που το 2004 είχε υποστηρίξει ανοικτά το σχέδιο Ανάν- παραμένει σταθερός στη λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, αν και κατηγορείται από τους αντιπάλους του για κρυφή ατζέντα στο Κυπριακό.
Στο ίδιο μήκος ο Σταύρος Μαλάς, προσπαθεί να υπερασπίσει τις προσπάθειες του Χριστόφια, ο οποίος αν και εξελέγη ως ο πρόεδρος της λύσης, πενιχρά αποτελέσματα έφερε. Αντίθετα ο Γιώργος Λιλλήκας, θεωρώντας ότι οι συζητήσεις για το Κυπριακό είναι καταδικασμένες και ξεπερασμένες από την ιστορία, προτείνει συζήτηση από μηδενική βάση και δίνει λαβή να κατηγορηθεί ως ο σκαπανέας της διχοτόμησης.
Βάσει των δημοσκοπήσεων αδιαφιλονίκητο φαβορί εμφανίζεται ο Αναστασιάδης, ο οποίος θα περάσει με διαφορά στον δεύτερο γύρο της 24ης Φλεβάρη με τον Σταύρο Μαλά. Μάλλον δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα να επικρατήσει έναντι του ανθυποψηφίου του, αλλά τότε θα έχει τελειώσει το εύκολο κομμάτι. Οι δυσκολίες θα αρχίσουν την επομένη.
*Η Μαριά Γιαννακάκη είναι βουλευτής Β’ Πειραιά με τη ΔΗΜΑΡ
Via : www.aixmi.gr
