Θ. Αθανασίου - Η Στρατιωτική Επιχείρηση (εισβολή) της Ρωσίας στην Ουκρανία, Απορίες και Ερωτήματα

Του Θανάση Αθανασίου

Η Στρατιωτική Επιχείρηση (εισβολή) της Ρωσίας στην Ουκρανία, Απορίες και Ερωτήματα

Στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Ρωσίας Βλαδίμηρος Πούτιν διέταξε στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία υπό την ονομασία ¨ειδική επιχείρηση¨.
Στο εν λόγω άρθρο θα προσπαθήσω να απαντήσω στα  μείζονα ερωτήματα:
Πρώτον, η στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία εξυπηρετεί ή βλάπτει τα βραχυπρόθεσμα και τα στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσίας; Δικαιώνεται μια τέτοια απόφαση, ακόμη και αν επιτευχθούν οι στρατιωτικοί στόχοι;
Δεύτερον, αν όχι , πώς κατέστη δυνατόν να ληφθεί μια τέτοια κρίσιμη και ακραία βλαπτική απόφαση για το μέλλον της Ρωσίας;

Τα εν λόγω ερωτήματα εμπεριέχουν μερικότερα, ωστόσο, όχι ήσσονος σημασίας υπό-ερωτήματα, όπως, π.χ. : απειλούσαν οι ΗΠΑ τη Ρωσική Ομοσπονδία και με ποιο τρόπο και με τι πιθανές συνέπειες ; πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στη Ρωσία μετά την εισβολή και τις κυρώσεις της Δύσης; ποια η δυνατότητα και η πιθανότητα ανακωχής, λήξης του πολέμου, συνθήκης ειρήνης; εν όψει των εκτιμήσεων αυτών, πώς χαρακτηρίζεται, τι συνιστά και τι υποδηλώνει η απόφαση του Πούτιν για τη στρατιωτική εισβολή;

Η Στάση της Δύσης Απέναντι στη Ρωσία
Όσον αφορά στη στάση της Δύσης, σε ιστορικό βάθος, περιορίζομαι απλώς στο σχόλιο ότι για τη Δύση, η Ρωσία, είτε ως ρωσική αυτοκρατορία είτε μεταγενέστερα, αντιμετωπιζόταν ως απειλή, εχθρός ή χώρα βαρβάρων που έπρεπε να κρατηθεί στο περιθώριο, να απομονωθεί με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί μια ρωσοφοβία που δεν περιοριζόταν μόνο στους ηγετικούς κύκλους των χωρών της Δύσης αλλά διαχεόταν και στην ίδια την κοινωνία ευρύτερα. Από την άλλη πλευρά, στη ρωσική κοινωνία είχε επικρατήσει ένα πνεύμα αντιδυτικό που εκφραζόταν έντονα και στα έργα των διανοουμένων, των λογοτεχνών, κλπ. Ταυτόχρονα, οι όποιες προσπάθειες εκσυγχρονισμού της ρωσικής κοινωνίας κατά τα δυτικά πρότυπα προσέκρουαν στο συντηρητισμό, στην προς ανατολάς προσανατολισμένη λαϊκή νοοτροπία. Όμως, ας μην πάμε τόσο μακριά και ας επικεντρωθούμε στις εξελίξεις που χαρακτηρίζουν το σήμερα.

Απειλούσε, λοιπόν, η Δύση, συγκεκριμένα οι Η.Π.Α., τη Ρωσική Ομοσπονδία;
Ας δώσουμε, πρώτα, το λόγο σε ένα αμερικανό οικονομολόγο και πολιτικό αναλυτή, τον JEFFREY D. SACHS[1] με τη σημείωση ότι, ασφαλώς, υπάρχουν, πολλοί και σημαντικοί Αμερικανοί αναλυτές –πρώην πολιτικοί σε κάθε πολιτικό φάσμα, στρατιωτικοί, διεθνολόγοι, κλπ – που κατά κανόνα ανήκουν στη σχολή του ρεαλισμού, όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, που όχι μόνο γνωρίζουν και αξιολογούν αμερόληπτα την εφαρμοσμένη πολιτική των ΗΠΑ αλλά, κυρίως αυτό, έχουν την επιστημονική τιμιότητα και τα κότσια να λένε την αλήθεια και να ασκούν δημόσια κριτική. Ο JEFFREY D. SACHS,  σε πρόσφατο άρθρο του, με τίτλο «Η Ουκρανία είναι η πιο Πρόσφατη Νεοσυντηρητική Καταστροφή» (Ukraine Is the Latest Neocon Disaster), αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Το κύριο μήνυμα των νεοσυντηρητικών είναι ότι οι ΗΠΑ πρέπει να κυριαρχούν στρατιωτικά σε κάθε περιοχή του κόσμου και να αντιμετωπίζουν τις αναδυόμενες περιφερειακές δυνάμεις που κάποτε θα μπορούσε να αμφισβητήσουν την παγκόσμια ή περιφερειακή ηγεμονία των ΗΠΑ, κυρίως τη Ρωσία και την Κίνα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι η κορύφωση 30ετούς σχεδίου του αμερικανικού νεοσυντηρητικού κινήματος. Η Διοίκηση Μπάιντεν στελεχώνεται με τους ίδιους νεοσυντηρητικούς που πρωτοστάτησαν στους πολέμους της Σερβίας (1999), του Αφγανιστάν (2001), του Ιράκ (2003), της Συρίας (2011), της Λιβύης (2011) και οι οποίοι έκαναν τόσα πολλά για να προκαλέσουν την επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία. ……. Ο Μπάιντεν οδηγεί την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια ακόμη γεωπολιτική πανωλεθρία. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει κάποια διορατικότητα θα απομακρυνθεί από την καταστροφική εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ….».

Στη συνέχεια του άρθρου αναφέρεται στα «γεράκια» του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος, στη συνεχόμενη επέκταση του ΝΑΤΟ παρά τις δεσμεύσεις της Δύσης περί του αντιθέτου, στις προειδοποιήσεις αμερικανών αναλυτών για στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην περίπτωση της Ουκρανίας κλπ για να καταλήξει ότι: «η πραγματική λύση είναι να τερματιστούν οι νεοσυντηρητικές φαντασιώσεις των τελευταίων 30 ετών και να επιστρέψουν η Ουκρανία και η Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με το ΝΑΤΟ να δεσμεύεται να τερματίσει τη διεύρυνση προς Ανατολάς, με την Ουκρανία και τη Γεωργία, σε αντάλλαγμα μιας βιώσιμης ειρήνης που σέβεται και προστατεύει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας».

Ας δούμε, τώρα, το προ 30ετίας σχέδιο στο οποίο αναφέρεται ο JEFFREY D. SACHS.
Για να το δούμε αυτό πρέπει να συμβουλευτούμε το εμβληματικό, μνημειώδες έργο του BRZEZINSKI, «Η Μεγάλη Σκακιέρα». Εκεί, αφού διευκρινίζει ότι μια σχέση ισοτιμίας στο διεθνές γίγνεσθαι μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας είναι αδύνατη, αφού μας βεβαιώνει για τη σημασία της Ευρασίας για την παγκόσμια ηγεμονία των ΗΠΑ και τη στρατηγική σπουδαιότητα της Ουκρανίας σχετικά με το στόχο αυτό, τονίζει την αδήριτη ανάγκη να ενταχθεί η Ουκρανία στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ (την έβλεπε να πραγματοποιείται μεταξύ 2005 και 2015) επισημαίνοντας, συναφώς, την περαιτέρω αποδυνάμωση της Ρωσίας ύστερα από μια τέτοια εξέλιξη. Ακολούθως, αναλύει τις προϋποθέσεις ώστε να συνεχιστεί η ηγεμονία των ΗΠΑ στην Ευρασία και μας ΄διαφωτίζει΄ ότι « …. Μια χαλαρή συνομοσπονδιακή Ρωσία, αποτελούμενη από μια Ευρωπαϊκή Ρωσία, μια Σιβηριανή Δημοκρατία και μια Δημοκρατία της Άπω Ανατολής, θα ήταν ευκολότερο να καλλιεργήσει στενότερες οικονομικές σχέσεις με την Ευρώπη….». Μας λέει, με λίγα λόγια, καθαρά και ξάστερα, ότι ο απώτερος, στρατηγικός  στόχος τους, αυτό που θα τους βόλευε, θα ήταν ο κατακερματισμός της Ρωσίας σε 3 κράτη που θα ενώνονταν με ΄χαλαρή συνομοσπονδία΄. Στόχος τους είναι μια Ρωσία – προτεκτοράτο, όπως άλλωστε καθαρά αναφέρει ο Μπρεζίνσκι ότι, σε τελική ανάλυση, σχέση ηγεμόνα και προτεκτοράτου είναι η σχέση ΗΠΑ-Ε.Ε και ΗΠΑ- Ιαπωνίας.  Η « Μεγάλη Σκακιέρα», λοιπόν, ερμηνεύει καθαρά, μέσα από τα δικά τους λόγια, τα σημερινά γεγονότα στην Ουκρανία για όποιον θέλει την αλήθεια πίσω από το μάρκετινγκ της παραπλάνησης και του κουτόχορτου…

Όμως, ας έρθουμε ακόμη πιο κοντά στο σήμερα. Τον Απρίλιο του 2022 – σε …ανύποπτο χρόνο – το αμερικανικό Think Tank RAND CORPORATION [2] υπέβαλε εμπεριστατωμένη αναφορά-μελέτη που εξετάζει «μη βίαιες, κοστοβόρες επιλογές που θα μπορούσαν να επιβάλουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στους τομείς της οικονομίας, της πολιτικής και του στρατού ώστε να προκαλέσουν προβλήματα και ανισορροπία στην οικονομία, στις ένοπλες δυνάμεις και στο πολιτικό σύστημα της Ρωσίας στο εσωτερικό και το εξωτερικό».
Η προαναφερθείσα μελέτη συγκροτείται στο εννοιολογικό πλαίσιο του μακροπρόθεσμου στρατηγικού ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και του οποίου πυρήνας ήταν η σκέψη να ελέγξουν – οι ΗΠΑ – και να κατευθύνουν τον ανταγωνισμό στους τομείς στους οποίους είχαν πλεονέκτημα. Η νέα μελέτη εφαρμόζει τη λογική αυτή  για τη σημερινή Ρωσία. Έτσι, μια ομάδα ειδικών του RAND ανέπτυξε και πρότεινε τεκμηριωμένα ένα σύνολο οικονομικών, γεωπολιτικών, ιδεολογικών, πληροφοριακών και στρατιωτικών επιλογών που αξιολογήθηκαν σε όρους πιθανότητας επιτυχίας, οφέλους, κινδύνων και κόστους με στόχο την αποδυνάμωση και αποδιοργάνωση της Ρωσίας.  Η έκταση της μελέτης, ακόμη και στη συνοπτική της μορφή, δεν μας επιτρέπει μια ολοκληρωμένη αναφορά στις σχετικές προτάσεις οπότε θα περιοριστώ στα στοιχειώδη, ουσιαστικά σε τίτλους,  απλώς για να αντιληφθεί ο αναγνώστης την αφετηρία των τεκταινομένων σήμερα στην Ουκρανία.

Έτσι, στα μέτρα με οικονομικό κόστος προτείνονται:
–  επέκταση της παραγωγής ενέργειας στις ΗΠΑ ώστε να αυξηθεί η παγκόσμια προσφορά, να μειωθούν οι τιμές και επομένως να συμπιεστούν τα έσοδα της Ρωσίας
–  επιβολή σοβαρότερων εμπορικών και χρηματοοικονομικών κυρώσεων που να εξασθενούν τη ρωσική οικονομία.
–  ενίσχυση της δυνατότητας της Ευρώπης να εισάγει ενέργεια (υγροποιημένο φυσικό αέριο- LNG) από άλλους προμηθευτές εκτός της Ρωσίας.
–  ενθάρρυνση της μετανάστευσης από τη Ρωσία εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και μορφωμένων νέων

Στα γεωπολιτικά μέτρα προτείνονται: προμήθεια όπλων και συμβουλών στην Ουκρανία, αυξάνοντας την ευαλωτότητα της Ρωσίας.

Στα μέτρα που αφορούν την ιδεολογία και τις πληροφορίες προτείνονται: 

• Υπονόμευση της πίστης στο ρωσικό εκλογικό σύστημα με τη σημείωση ότι κάτι τέτοιο θα ήταν δύσκολο λόγω του κρατικού ελέγχου στα ΜΜΕ
• Κατασκευή της αντίληψης ότι το καθεστώς δεν επιδιώκει το δημόσιο συμφέρον με εστίαση στη διαφθορά με απώτερο στόχο την αμφισβήτηση της νομιμότητας του καθεστώτος.
• Ενθάρρυνση των διαδηλώσεων και άλλων μορφών μη βίαιης αντίστασης για αποσταθεροποίηση του ρωσικού καθεστώτος
• Υπονόμευση της εικόνας της Ρωσίας στο εξωτερικό, με ενίσχυση των κυρώσεων όπως αποπομπή της Ρωσίας από διεθνή φόρα και μποϊκοτάρισμα διοργανώσεων όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο θα έβλαπταν το κύρος της Ρωσίας.

Τα ανωτέρω συνοδεύονται από την παρατήρηση ότι ακόμη και αν τα προτεινόμενα μέτρα δεν έχουν μεγάλη πιθανότητα επιτυχίας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως αποτρεπτική απειλή.

Μέτρα στον αέρα και το διάστημα:

• η επανεγκατάσταση βομβαρδιστικών σε ακτίνα βολής από ρωσικούς στρατηγικούς στόχους θα είχε μεγάλη επιτυχία και σίγουρα θα αύξαινε τις ρωσικές ανησυχίες.
• η επανεγκατάσταση καταδιωκτικών μαχητικών αεροπλάνων ακόμη πλησιέστερα στους στόχους θα ανησυχούσε ακόμη περισσότερο τους Ρώσους.
• η τοποθέτηση πρόσθετων τακτικών πυρηνικών όπλων σε περιοχές της Ευρώπης θα προκαλούσε ακόμη μεγαλύτερο άγχος και ανησυχίες στη Ρωσία
• η επανεγκατάσταση αμερικανικών και συμμαχικών αμυντικών πυραυλικών συστημάτων θα ανησυχούσε, επίσης, τη Ρωσία αλλά ελάχιστα αποτελεσματική επιλογή.
• προτείνονται, επίσης, τρόποι που να ωθούν τη Ρωσία σε στρατηγικό ανταγωνισμό. Συναφώς, υποδεικνύεται η ανάπτυξη βομβαρδιστικών μεγάλου βεληνεκούς, με δυνατότητα χαμηλής παρατήρησης ή αύξησης των ήδη υπαρχόντων. Αυτό θα ανάγκαζε τη Ρωσία να διαθέσουν ακόμη περισσότερους πόρους για να βελτιώσουν τα δικά τους συστήματα.
• περισσότερες επενδύσεις σε ηλεκτρονικά συστήματα HARM ή άλλες τεχνολογίες ηλεκτρονικού πολέμου
• οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ωθήσουν τη Ρωσία σε ένα κοστοβόρο ανταγωνισμό εξοπλισμών ακυρώνοντας τη συμφωνία για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων, αν και είναι απίθανο το όφελος να υπερβαίνει το κόστος. Ωστόσο, το πιο σοβαρό κόστος θα ήταν πολιτικό και στρατηγικό.

Μέτρα για το ναυτικό

• Αύξηση της παρουσίας των ναυτικών δυνάμεων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους σε περιοχές ρωσικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, προτείνεται η ανάπτυξη νέων όπλων που να επιτρέπουν τα αμερικανικά υποβρύχια να στοχεύουν μεγαλύτερο εύρος στόχων ή να ενισχύουν την ικανότητά τους στην απειλή των ρωσικών υποβρυχίων που φέρουν πυρηνικούς βαλλιστικούς πυραύλους
• Προτείνεται, ακολούθως η αύξηση του μεγέθους του στόλου ειδικών κατηγοριών πλοίων
• Ενίσχυση του ΝΑΤΟ με αντιπλοϊκούς και αντιαεροπορικούς πυραύλους για στενότερο έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας,

Μέτρα στην ξηρά και σε πολλαπλούς τομείς

• Αύξηση των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, αύξηση των ικανοτήτων των μελών του ΝΑΤΟ στο έδαφος και ανάπτυξη μεγάλου αριθμού ΝΑΤΟικών δυνάμεων στα ρωσικά σύνορα αν και επισημαίνεται ότι αυτό το τελευταίο θα αύξαινε τον κίνδυνο σύγκρουσης με τη Ρωσία, ιδιαίτερα αν οι Ρώσοι το αντιλαμβάνονταν σαν πρόκληση της θέσης τους στην ανατολική Ουκρανία, Λευκορωσία ή τον Καύκασο.
• Αύξηση του μεγέθους και της συχνότητας των ασκήσεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη κοντά στα σύνορα της Ρωσίας με αμυντικά ή επιθετικά σενάρια (π.χ. προετοιμασία επέμβασης σε ρωσική περιοχή, όπως στο Καλίνιγκραντ).
• Ανάπτυξη πυραύλων μέσου βεληνεκούς
• Αύξηση των επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες , κλπ

Ακολούθως, η έκθεση επισημαίνει ότι τα προτεινόμενα μέτρα μπορούν να κλιμακώνονται, ότι οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ προκειμένου να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό αυτό πρέπει να αναβαθμίσουν το ανθρώπινο κεφάλαιο, να επενδύσουν σε τακτικά πυραυλικά συστήματα, σε αμυντικά αντιαεροπορικά συστήματα μεγαλύτερου βεληνεκούς κλπ και υπογραμμίζει ότι σε κάθε επιλογή αντιστοιχούν συγκεκριμένοι κίνδυνοι.  Καταλήγει, δε, ότι το πιο σοβαρό μειονέκτημα της Ρωσίας στο στρατηγικό ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ είναι η οικονομία της, ενώ το πιο σημαντικό πλεονέκτημά της είναι στον στρατιωτικό και πληροφοριακό τομέα. Επομένως, οι προτεινόμενες επιλογές αξιολογούνται υπό το πρίσμα αυτό.

Από τα ανωτέρω προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

• Οι ΗΠΑ πρέπει με κάθε τρόπο να διατηρήσουν τον ηγεμονικό ρόλο στην παγκόσμια σκακιέρα
• Οι ΗΠΑ επιλέγουν τη λογική της ανταγωνιστικής αντιπαλότητας με τη Ρωσία και όχι της συνεργασίας στη διεθνή σκηνή
• Ευκταίον θα ήταν η τριχοτόμηση της Ρωσίας σε μικρότερα ανεξάρτητα κράτη. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να αποδυναμωθεί έτσι ώστε να μην αποτελεί εμπόδιο στην διατήρηση της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ.
• Ο στρατηγικός αυτός στόχος θα επιτευχθεί με σειρά μέτρων οικονομικού, στρατιωτικού, ιδεολογικού κλπ χαρακτήρα αναλαμβάνοντας οι ΗΠΑ το ρίσκο που το κάθε μέτρο συνεπάγεται.
• Σημαντική παράμετρος στο στόχο αυτόν είναι η στοίχιση των χωρών της Ε.Ε. και της Ευρώπης γενικότερα.
• Συνοπτικά: η Ρωσία είναι εχθρός και υπό το πρίσμα αυτό οφείλουμε να ερμηνεύουμε τις επιλογές των ΗΠΑ στον ευρασιατικό χώρο (περικύκλωση της Ρωσίας μέσω του ΝΑΤΟ, πολλαπλή ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος στην Ευρώπη, προβοκατόρικο άνοιγμα διαφόρων μετώπων, στάση απέναντι στην Τουρκία, βάσεις στην Ελλάδα, κλπ, κλπ).
• Στην προκειμένη περίπτωση σαν πολιορκητικός κριός επελέγη η Ουκρανία η ηγετική νομενκλατούρα της οποίας έδειξε ότι είναι διατεθειμένη να παίξει το παιχνίδι των ΗΠΑ αγνοώντας και θυσιάζοντας τον ουκρανικό λαό.

Έτσι, απαντήθηκε το ερώτημα αν οι ΗΠΑ απειλούσαν τη Ρωσία και η απάντηση είναι καταφατική.
Η διαπίστωση αυτή σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η φιλοναζιστική ηγεσία της Ουκρανίας όχι μόνο αναίρεσε κάθε δικαίωμα των μειονοτήτων αλλά και εξόντωνε συστηματικά τους ρωσόφιλους/ Ρώσους στην ανατολική Ουκρανία ταυτιζόμενη απόλυτα με τα ιμπεριαλιστικά και ηγεμονικά σχέδια των ΗΠΑ αποτέλεσε τη δικαιολογητική βάση, το επιχείρημα για τη στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Συνέπειες της στρατιωτικής επέμβασης
Δεν θα αναφερθώ στις συνέπειες του πολέμου για την Ουκρανία αφενός γιατί αυτές είναι εξόφθαλμα ορατές – θάνατος, ξερίζωμα, καταστροφή υποδομών, ανυπολόγιστα βάσανα του πληθυσμού, κλπ – και, αφετέρου, γιατί το σημείωμά μου αυτό, όπως είπαμε από την αρχή, επικεντρώνεται στα σημαινόμενα του πολέμου για τη Ρωσία.
Ούτε και θα αναφερθώ στη διαχείριση του γεγονότος από την Ευρώπη και την Ε.Ε[3], ιδιαίτερα.

Η πρώτη κορυφαία συνέπεια για τη Ρωσία είναι ότι αυτή αποκόπτεται από την Ευρώπη σε ιστορικό βάθος, σε ιστορική διάσταση και σε πολλαπλά πεδία. Στο οικονομικό, τεχνολογικό, επιστημονικό, πολιτισμικό….   Οι συνακόλουθες συνέπειες  της εν λόγω συνέπειας είναι βραχυπρόθεσμα αλλά κυρίως μακροπρόθεσμα ανυπολόγιστες. Ειδικότερα:

• Οι κυρώσεις της Δύσης στο οικονομικό πεδίο που ξεκινούν από την – δίκην πειρατείας – δέσμευση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, μέχρι την διακοπή της προμήθειας φυσικού αερίου, την αχρήστευση των αγωγών, την διακοπή των εμπορικών σχέσεων, τον αποκλεισμό των Ρώσων πολιτών από τον ευρωπαϊκό χώρο, τη στέρηση της ρωσικής βιομηχανίας αναγκαίων εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, τη φυγή αλλοδαπών πολυεθνικών εταιρειών, τη διακοπή εισροής ξένων κεφαλαίων απαραίτητων στη ρωσική οικονομία, τον περιορισμό των εμπορικών μεταφορών από ξηρά και θάλασσα στον ευρωπαϊκό χώρο, κλπ, κλπ., όλα αυτά και πολλά περισσότερα συνιστούν οικονομικό Αρμαγεδδόνα: μείωση ΑΕΠ, ανεργία, μείωση ατομικών εισοδημάτων, μείωση επενδύσεων, αδυναμία συγκρότησης κοινωνικού κράτους, επιδείνωση των εισοδηματικών ανισοτήτων (να σημειώσουμε κάτι που πιθανώς να μην είναι ευρύτερα γνωστό ότι, δηλαδή,  οι εισοδηματικές ανισότητες στη Ρωσία είναι πολύ χειρότερες από ό, τι στην καπιταλιστική μητρόπολη, στις ΗΠΑ), μείωση των δημοσιονομικών περιθωρίων διατήρησης / αύξησης των κονδυλιών για στρατιωτικές δαπάνες, κλπ, κλπ.
• Η αποκοπή της Ρωσίας από το πολιτισμικό γίγνεσθαι της Ευρώπης και η δημιουργία πολιτισμικού παραπετάσματος αφαιρεί τόσο από τον ευρωπαϊκό όσο και από το ρωσικό πολιτισμό και αποτρέπει πνευματικές, ψυχολογικές και ηθικές συγκλίσεις προς όφελος της ειρηνικής διαβίωσης των λαών.
• Η αποπομπή της από αθλητικούς οργανισμούς και διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις μειώνει δραστικά το κύρος τόσο των συναφών οργανώσεων και διοργανώσεων όσο και αυτό της Ρωσίας που αντιμετωπίζεται πλέον σαν παρίας.

Οι «κυρώσεις» της Δύσης δεν στρέφονται πρωτίστως κατά του Πούτιν αλλά κατά του ίδιου του ρωσικού λαού.
Σε ανάρτησή μου στο FB έγραφα σχετικά:
«Ωστόσο, ταυτόχρονα, στη ‘Δύση’, διεξάγεται ένα παράλληλο και απεχθές έγκλημα υπό τη μορφή των ‘κυρώσεων’. Κυρώσεις, ωστόσο, που δεν είναι στοχευμένες στον Πούτιν, τη στρατιωτική και την πολιτική ρωσική ηγεσία αλλά στρέφονται ευθέως κατά του ρωσικού λαού που τον δαιμονοποιούν. Το εύρος και- κυρίως- το είδος των κυρώσεων, χωρίς καμιά νομιμοποίηση, δίκην, πειρατείας, στόχο έχει τον ίδιο το ρωσικό λαό και, μάλιστα, όχι μόνο οικονομικά αλλά πολιτισμικά και ηθικά. Η ‘φιλελεύθερη’, ‘δημοκρατική’ Δύση, δηλαδή, υπό την καθοδήγηση των ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ, κατασκευάζει το νέο καθολικό παραπέτασμα, το νέο ‘τείχος του αίσχους’ και επιβάλλει τον πρωτοφανή οικονομικό, πολιτικό, αθλητικό, πολιτισμικό, ρατσιστικό νέο-μακαρθισμό όχι στον Πούτιν αλλά στον λαό της Ρωσίας. Αν αυτό δεν είναι μεσαιωνικός σκοταδισμός που πρέπει να βρει απέναντί του κάθε ελεύθερα σκεπτόμενο άνθρωπο τότε τι είναι; Αν αυτό δεν είναι ακραία εφαρμογή του μακιαβελικού ‘ο σκοπός αγιάζει τα μέσα’ τότε τι είναι;¨

• Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ το φέρνει πιο κοντά στη Ρωσία από κάθε άλλη φορά. Έγραφα σε σχετική ανάρτησή μου στο FB:

«Η Σουηδία και η Φιλανδία εντάσσονται στο ΝΑΤΟ με διαδικασίες fast track. Εκεί που ο κ. Πούτιν θεωρούσε απειλητική την ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ κλπ, τώρα έχει να αντιμετωπίσει πάνω από χίλια χιλιόμετρα κοινών συνόρων με το ΝΑΤΟ, μέσω της Φινλανδίας, και μάλιστα, κρίσιμες περιοχές, όπως η Αγία Πετρούπολη, να είναι, πλέον, πραγματικά, δύο δρασκελιές δρόμο από το στόχαστρο του ΝΑΤΟ. Ακόμη ο στόλος της στη Βαλτική θάλασσα ουσιαστικά εξουδετερώνεται, με αποτέλεσμα η ευαλωτότητα για την ασφάλεια της Ρωσίας να αυξάνεται εκθετικά…. Τώρα, η Ρωσία θα υποχρεωθεί να στρατιωτικοποιηθεί σε έκταση και ένταση που ούτε καν είχαν φανταστεί πριν από τις εξελίξεις αυτές με οικονομική αιμορραγία τεραστίων διαστάσεων με περαιτέρω φτωχοποίηση του ρωσικού λαού»

• Αν συνεκτιμήσουμε, τώρα, την εικόνα που έχουν εμφανίσει μέχρι τώρα σχεδόν 8 μήνες από την έναρξη του πολέμου οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ρωσίας στο πεδίο και γενικότερα τα αποτελέσματα της εισβολής όσον αφορά τους αρχικούς διακηρυγμένου στόχους, τότε, δικαιούμαστε να πούμε ότι ο… βασιλιάς μπορεί να μην είναι μεν ολόγυμνος αλλά ημίγυμνος είναι οπωσδήποτε! Σύμφωνα με τους ειδικούς, αναδείχθηκαν απροσδόκητες παθογένειες και μειονεκτήματα, όπως, όχι σύγχρονος εξοπλισμός, ανεπαρκής εκπαίδευση, προβλήματα συντονισμού, διοίκησης,  εφοδιασμού και logistic γενικότερα, χαμηλό ηθικό, μεγάλες απώλειες, ήττες ταπεινωτικές για μεγάλη δύναμη κ.τ.ο. Μια τέτοια εικόνα αμαυρώνει το κύρος της Ρωσίας ως μεγάλης δύναμης με διεθνή ρόλο, κλονίζει την εμπιστοσύνη των συμμάχων της, αποτρέπει εμβάθυνση των υφιστάμενων συμμαχιών και αποτρέπει νέες ενώ κάνει και τους άμεσα ή έμμεσα υποστηρικτές να ταλαντεύονται και να κρατούν επιφυλάξεις (Ινδία, Κίνα, κλπ).
• Στο ΄ιδεολογικό΄ και ηθικό πεδίο, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο Πούτιν χάνει όποιο δίκαιο είχε με το μέρος του, παρουσιάζει τη Ρωσία ως ιμπεριαλιστική δύναμη, ΄ξεπλένει΄ τους πολεμοκάπηλους ιμπεριαλιστές της Δύσης και επιτρέπει στους εμπόρους του πολέμου που έχουν αιματοκυλίσει τον πλανήτη – Γιουγκοσλαβία, Λιβύη, Ιράκ, Συρία, για να μείνουμε μόνο στα σύγχρονα – να  δίνουν μαθήματα διεθνούς δικαίου, δημοκρατίας και φιλειρηνισμού! Ποιοι; αυτοί που με τόση κατανόηση, ‘σύνεση’ , αβρότητα, και κούφια λόγια για κατανάλωση, αποδέχτηκαν το μακέλεμα και την κατοχή της Κύπρου και αποδέχονται τις συνεχείς και ευθείες πολεμικές απειλές κατά της Ελλάδας καθώς και τις καθημερινές παραβιάσεις από αέρα και θάλασσα της κυριαρχίας της Ελλάδας από τους φίλους τους, τους Τούρκους, για τους οποίους τη μοναδική ‘κύρωση’ που επεφύλαξαν είναι να τους μπουκώνουν κάθε τόσο με μερικά δισεκατομμύρια ευρώ για να κρατούν αιχμαλώτους τους πρόσφυγες από τον πόλεμο που οι ίδιοι ‘δημοκράτες’ δυτικοί προκάλεσαν… Αυτούς, λοιπόν, «ξεπλένει» ο Πούτιν με την εισβολή στην Ουκρανία.
• Αλλά και στο εσωτερικό της Ρωσίας εντοπίζονται φαινόμενα και καταστάσεις που φανερώνουν τον διαβρωτικό αντίκτυπο της στρατιωτικής εισβολής. Η επιστράτευση εξελίχθηκε περίπου σε φιάσκο ενώ η έξοδος από τη χώρα χιλιάδων νέων για να αποφύγουν την επιστράτευση δείχνει την αποδοκιμασία των αποφάσεων αυτών και τις περιορισμένες δυνατότητες λαϊκής συμμετοχής. Ταυτόχρονα, η έξοδος αυτή συνιστά brain drain και, ακόμη, επιδεινώνει τη γήρανση του ήδη γηρασμένου πληθυσμού με απώτερες συνέπειες επιδεινώνοντας ταυτόχρονα το προσδόκιμο ζωής (σύμφωνα με στοιχεία του 2019-2020 το προσδόκιμο ζωής στη Ρωσία είναι όσο εκείνο στο Μπαγκλαντές).

• Τέλος, πρέπει να προσθέσω ότι κορυφαία συνέπεια της εισβολής είναι η εμβάθυνση του πολλαπλού ελέγχου της Ευρώπης και της Ε.Ε., ειδικότερα, από τις ΗΠΑ, ζήτημα κρίσιμο για τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο, στη Ρωσία και τον κόσμο.

Συμπέρασμα
Αφού σκιαγραφήσαμε κάποιες από τις βασικές συνέπειες για τη Ρωσία της στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία είμαστε σε θέση να πούμε με βεβαιότητα ότι: συνδυαστικά και συνολικά και με κάθε κριτήριο όλες οι συνέπειες είναι δραματικά αρνητικές για τη Ρωσία σε κάθε τομέα της χώρας, σε βραχυπρόθεσμο και στρατηγικό χρόνο, αναβαθμίζοντας το ρόλο των ΗΠΑ σε όλα τα πεδία.

Έγραφα σχετικά: Ο Πούτιν παρέλαβε μια Ρωσία διαλυμένη και θνήσκουσα και κατόρθωσε, μεθοδικά, να την ανορθώσει, να την αναπτύξει και να την κάνει ισχυρή και με κύρος στη διεθνή σκηνή. Ο Πούτιν, μετά την άφρονα στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία και τις βαρύτατες, ακραίες κυρώσεις της Δύσης, θα παραδώσει, πάλι, μια Ρωσία υποβαθμισμένη, γκετοποιημένη, διαλυμένη και χωρίς κύρος. Διέγραψε ένα κύκλο για να οδηγήσει τη Ρωσία, τελικά, πάλι σε παρακμή. Η απορία απάντηση δεν έχει..

Αξιολογώντας, επομένως, τις συνέπειες των αποφάσεων του κ. Πούτιν, υπό την οπτική των συμφερόντων της ίδιας της Ρωσίας, ταιριάζει, απόλυτα, η ρήση «είναι χειρότερο από έγκλημα, είναι λάθος».

Ο Πούτιν, στην απόφασή του για τη στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία παραγνώρισε όχι μόνο τις συνέπειες  αυτής καθεαυτής της στρατιωτικής εισβολής για την ίδια τη Ρωσία, αλλά, φαίνεται να έβλεπε την πραγματικότητα μέσα από παραμορφωτικούς καθρέφτες, από ψευδείς εικόνες και για αυτή καθεαυτή τη στρατιωτική επιχείρηση:

• πίστευε, δηλαδή, ότι θα πολεμούσε μόνο με την Ουκρανία ενώ πολεμάει με το ΝΑΤΟ,
• ότι οι Ουκρανοί θα παραδίνονταν περίπου αμαχητί παραγνωρίζοντας τη διάθεσή τους να υπερασπιστούν την πατρίδα τους,
• δεν πίστεψε ότι σύσσωμη η Ευρώπη θα στήριζε αποφασιστικά οικονομικά και στρατιωτικά την Ουκρανία,
• δεν γνώριζε την κακή κατάσταση του στρατού που διέθετε για την εισβολή, δεν είχε έγκυρες πληροφορίες από τους μηχανισμούς των μυστικών υπηρεσιών,
• δεν είχε συνείδηση του ότι οι ΗΠΑ θα αποτρέψουν με κάθε τρόπο την Ουκρανία από το να έρθει σε κάποιας μορφής συμβιβασμό με τη Ρωσία διατηρώντας την πολεμική σύγκρουση σε απροσδιόριστο χρόνο με στόχο την εξασθένιση και αποσταθεροποίηση της Ρωσίας

Η απορία, λοιπόν, το ερώτημα είναι:
Πώς έγινε δυνατόν να ληφθούν κραυγαλέα ανόητες, αυτοκτονικές, εγκληματικές αποφάσεις στη βάση ψευδούς σύλληψης της πραγματικότητας και αγνόησης των συνεπειών από μια μεγάλη δύναμη και από ένα ηγέτη που παρουσιαζόταν στην εσωτερική και διεθνή σκηνή ψύχραιμος και κυρίως πραγματιστής;
Θα ρωτήσει, ίσως, κάποιος, τι άλλο θα μπορούσε να έκανε η ρωσική ηγεσία απέναντι στην επιθετικότητα της Δύσης και τη συμπεριφορά της Ουκρανικής ηγεσίας.
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν μας απασχολεί στο εν λόγω άρθρο.
Απαντώ μόνο ότι όφειλε να κάνει οτιδήποτε άλλο (και μπορούσε πολλά) εκτός από το να εισβάλει στρατιωτικά στην Ουκρανία[4].
Ας επανέλθουμε, όμως, στα γιατί…
Απάντηση τεκμηριωμένη προφανώς δεν είναι δυνατόν να έχουμε. Κάποια στιγμή, στο μέλλον, ίσως να απαντήσει ο ιστορικός εκείνος που θα μπορέσει να έχει ζωντανές μαρτυρίες και έγγραφα και βαθιά γνώση του μηχανισμού της σημερινής εξουσίας στη Ρωσία. Εμείς εδώ, νύξεις και λογικές υποθέσεις μονάχα μπορούμε να κάνουμε.

Έτσι, νομίζω πως η απάντηση στην απορία και στο ερώτημα παραπέμπει στη μορφή, στα χαρακτηριστικά της σημερινής εξουσίας της Ρωσίας υπό τον Πούτιν.

• μια εξουσία σαφώς αυταρχική, ολιγοπρόσωπη αν όχι μονοπρόσωπη, χωρίς επίπεδα πραγματικής διαβούλευσης ,
• μια νομενκλατούρα δίκην φατριών γύρω από τον αρχηγό που λειτουργούν περισσότερο σαν αυλοκόλακες παρά σαν σύμβουλοι με γνώμη,
• ένας μηχανισμός εξουσίας ο συνεκτικός του δεσμός του οποίου είναι η ιεραρχική υπακοή και ο φόβος μη χάσουν τα προνόμιά τους παρά η αποτελεσματική λειτουργία του,
• μια ιδεολογία της άρχουσας ελίτ ιδεοληπτική, συντηρητική,
• μια δημόσια διοίκηση αναποτελεσματική και εν πολλοίς διεφθαρμένη,
• μηχανισμοί ασφάλειας από ό, τι φαίνεται διαβρωμένοι μέχρι τα υψηλά κλιμάκια,
• κοινωνία των πολιτών αδύναμη, πνευματικοί άνθρωποι χωρίς παρουσία, κριτικό λόγο και επίδραση
• και, επομένως, ένα ηγέτης αποκομμένος από την πραγματικότητα, παραπλανημένος από ανακριβείς πληροφορίες, ίσως με ένα σύνδρομο (ψευδούς) παντοδυναμίας λόγω της μακροχρόνιας παραμονής του την εξουσία,

Όλα αυτά σε συνέργεια ίσως να οδήγησαν στην αυτοκτονική για την ίδια τη Ρωσία ανόητη και εγκληματική απόφαση.

Και τώρα;
Τώρα, η απειλή είναι να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου, το κουτί της Πανδώρας και όλα τα κουτιά του σκότους, σε Δύση και Ανατολή.
Τα μέτρα της Δύσης συνιστούν οικονομική πυρηνική βόμβα.
Το ΝΑΤΟ, επιπλέον, ετοιμάζεται και για ευθεία αναβαθμισμένη – όχι μόνο αποστολή όπλων – στρατιωτική εμπλοκή.
Η απειλή της Ρωσίας με τα πυρηνικά, έστω και ως ρητορική απειλή, είναι εδώ.
Όλα αυτά ρίχνουν ακόμη πιο βαριά σκιά στο σκηνικό.
Η κλιμάκωση, εκατέρωθεν, είναι μπροστά μας.

Τώρα, δεν χρειάζονται κραυγές και κατάρες και εξορκισμοί και πλειοδοσίες δημοκρατικοφάνειας.
Τώρα, χρειάζεται, παγκόσμια, σιωπή και περισυλλογή, μήπως ακουστούν, δυτικά και ανατολικά, τίποτα φωνές σύνεσης και ελπίδας…

[1]    Ο JEFFREY D. SACHS, υπήρξε καθηγητής Πανεπιστημίου, διευθυντής του κέντρου για την αειφόρο ανάπτυξη στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, πρόεδρος του δικτύου αειφόρου ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, σύμβουλος τριών γενικών γραμματέων των Ηνωμένων Εθνών και τώρα σύμβουλος του Antonio Guterres, συγγραφέας πολλών έργων.
[2]   To Rand Corporation είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός έρευνας που σκοπό έχει τη βελτιστοποίηση των πολιτικών και της λήψης αποφάσεων κρατών, διεθνών οργανισμών, ιδρυμάτων κλπ. μέσω της έρευνας  και της ανάλυσης. Διεξάγει έρευνες για τους ηγέτες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Απασχολεί 1770 ειδικούς επιστήμονες προερχόμενους από πάνω από 40 χώρες, με διαφορετικό εκπαιδευτικό και πολιτισμικό υπόβαθρο, δραστηριοποιείται σε 48 περιοχές, κυρίως, στις ΗΠΑ αλλά και στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις Βρυξέλλες και στην Αυστραλία, ενώ χρησιμοποιεί 75 γλώσσες. Το 54% του προσωπικού κατέχει ένα ή περισσότερα διδακτορικά σε ποικίλα πεδία. Είναι το πιο επιδραστικό Think Tank στον κόσμο.
[3]   Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε. Ε.) είναι αποφασισμένη να τινάξει στον αέρα τους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών, να υποστεί τις συνέπειες ενός αυξανόμενου πληθωρισμού, του αυξημένου κόστους ζωής και της ανεργίας, δηλαδή, σοβαρή υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής των Ευρωπαίων πολιτών,  προκειμένου να εφαρμόσει την πολιτική των ΗΠΑ ως υπάκουο προτεκτοράτο. Η μόνη χώρα που θα βγει πολλαπλά κερδισμένη είναι οι ΗΠΑ ενώ η Ευρώπη αυτοχειριάζεται βαθαίνοντας την υποτελή σχέση της με τις ΗΠΑ.  Ανύπαρκτοι ηγέτες μιας Ε. Ε. που παραδέρνει χωρίς όραμα. Αλλοίμονο στις χαμηλές τάξεις και στρώματα.
Όσον αφορά, τώρα, στη στάση της Ελλάδας, η κυβέρνηση της Ν.Δ. επέλεξε την εμπλοκή της στον πόλεμο – με την αποστολή όπλων, και όχι μόνο – τη διάρρηξη κάθε σχέσης με τη Ρωσία και την πλήρη ταύτισή της με τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, κόντρα στα συμφέροντα της χώρας. Καθόλου πρωτότυπο, ένα πολιτικό σύστημα υπάκουο ….. τοις ρήμασι εκείνων!
[4]   Θεωρώ, πάντως,  ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ στα ανατολικά δημιουργούσε, μεν, κλίμα ψυχροπολεμικό και αναβάθμιζε περαιτέρω την ηγεμονία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, στριμώχνοντας και αποδυναμώνοντας ταυτόχρονα τη Ρωσία, αλλά δεν θα μπορούσε να απειλήσει την εθνική υπόσταση και ακεραιότητα της Ρωσίας, της μεγαλύτερης πυρηνικής δύναμης στον κόσμο, τόσο όσο με αυτό που συμβαίνει τώρα με τις κυρώσεις της Δύσης και τις καταστροφικές συνέπειες για τη Ρωσία μετά τη στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία.