του Νίκου Γραικούση
Μέλος Πολιτικής Επιτροπής ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Η «αριστεία» στην εκπαίδευση ως εγκληματική παιδαγωγική επιλογή
Ο νέος άνθρωπος εντάσσεται στην κοινωνική ζωή μέσα από ένα σύστημα παροχής υπηρεσιών παιδείας, με κυρίαρχο ρόλο στη διαδικασία αυτή τη σχολική εκπαίδευση.
Ταυτόχρονα εντάσσεται και στο κυρίαρχο, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο αναφοράς κάθε εποχής, δηλαδή στην ιδεολογία ενός συγκεκριμένου πρότυπου ζωής, αντίληψης και συμπεριφοράς.
Ο ρόλος του σχολείου, της οργανωμένης εκπαίδευσης γενικότερα, δεν είναι μόνο η μετάδοση γνώσεων για τη διάπλαση πνευματικών δεξιοτήτων στους νέους, αλλά κυρίως η ασυνείδητη αποδοχή από αυτούς του πολιτικού, οικονομικού και ηθικού κώδικα κάθε εποχής.
Κάθε εξουσία επιθυμεί τον έλεγχο των θεσμών που ρυθμίζουν την εσωτερική ζωή του ανθρώπου.
Το σχολείο λοιπόν είναι το ‘’κύτταρο’’ μέσα στο οποίο πραγματοποιούνται όλες οι απαραίτητες διαδικασίες για να λειτουργήσει ‘’ομαλά’’ το υπάρχον κοινωνικό σύστημα, όταν οι νέοι ενηλικιωθούν.
Η κοινωνικοποιητική διαδικασία του σχολείου, έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει ανθρώπινους χαρακτήρες, οι οποίοι ικανοποιούν τις ανάγκες του κυρίαρχου ιδεολογικοπολιτικού συστήματος, με πράξεις και συμπεριφορές ενάντιες ακόμα και στα ίδια τους τα συμφέροντα.
Σκοπός λοιπόν είναι η χάραξη από τα πρώτα χρόνια της νεανικής-σχολικής ζωής , ενός δογματικού κώδικα σκέψης και συμπεριφοράς, που λειτουργεί στο παιδικό μυαλό όπως ένα λειτουργικό σύστημα Η/Υ, ικανού να κατευθύνει κάθε σκέψη και ενέργεια στο μέλλον.
Σε αντιδιαστολή των παραπάνω, η αποστολή ενός σχολείου το οποίο θα σεβόταν το όνομα και το ρόλο του στην κοινωνία, θα ήταν η προετοιμασία ανθρωποχαρακτήρων με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, για την παροχή δυνατότητας πολλαπλών επιλογών κατά την ενήλικη ζωή. Με στόχο τη μεγιστοποίηση της ωφέλειας, της ευημερίας και της ευτυχίας του καθενός.
Προετοιμασία ανθρώπων δηλαδή με γνώση, ελεύθερων από κάθε δογματική αντίληψη, που θα έχουν την ικανότητα να επιλέξουν ελεύθερα τα ιδανικά και τις πεποιθήσεις τους.
Με αυτογνωσία και αυτεξουσιότητα, ικανών να ελέγχουν το μυαλό τους και να μην ελέγχονται από αυτό.
Χειραφετημένων ώστε να αποκρούουν κάθε λογής ιδεοληψία και δοτή συμπεριφορά.
Ανθρώπων ικανών να επιλέγουν ελεύθερα τη ζωή και τις πεποιθήσεις τους, όχι στη βάση κάποιας πίστης αλλά στη βάση της χρησιμότητας και τις αξίας του κάθε τι.
Το σχολείο που παράγει αυτεξούσιους στο χαρακτήρα και στην προσωπικότητα ανθρώπους είναι το «Ελεύθερο – Δημοκρατικό – Ανθρώπινο Σχολείο» στο οποίο φοιτούν όλα τα παιδιά μαζί, ανεξάρτητα από την όποια ιδιαιτερότητα που μπορεί να έχουν, με σκοπό να προετοιμαστούν για το κοινό τους μέλλον.
Το Ελεύθερο-Δημοκρατικό και Ανθρώπινο σχολείο δεν αποκλείει κανέναν από την απόκτηση των εφοδίων που χαρακτηρίζουν έναν μορφωμένο άνθρωπο.
Ανθρώπινο είναι δε επειδή κανένα παιδί δεν αποκλείεται, δεν περιθωριοποιείται, δεν στιγματίζεται, δεν περιφρονείται και δεν δυστυχεί εξαιτίας κάποιας ιδιαιτερότητας.
Ένα σχολείο απόλυτου σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και επιπλέον ένα σχολείο στο οποίο οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν το δικαίωμα και τη δυνατότητα να βιώνουν την παιδική και τη νεανική τους ηλικία ως τις πιο ευτυχισμένες και δημιουργικές περιόδους της ανθρώπινης ζωής και όχι αποκλειστικά ως περιόδους ιδιαίτερα κοπιαστικής προετοιμασίας για τη ζωή του ενήλικα ανθρώπου.
Το σημερινό παραδοσιακό σχολείο προσανατολίζεται αποκλειστικά και μόνο στην παροχή ισότητας ευκαιριών σε όλα τα παιδιά και αποποιείται την ευθύνη για την ανισότητα στα αποτελέσματα.
Ίσα ίσα ενισχύει, επιδοτεί και θεσμοποιεί την ανισότητα μέσω του θεσμού της ‘’αριστείας’’.
Ο διαχωρισμός του άριστου ή των άριστων μαθητών από τους υπόλοιπους και η κατάταξη παιδικών ψυχών σε ‘’κατηγορίες’’, δηλώνει τη συνειδητή πρόθεση του εκπαιδευτικού συστήματος να στείλει το μήνυμα ότι δεν είμαστε όλοι ούτε ίσοι ούτε ίδιοι!
Και μάλιστα όταν τις προϋποθέσεις της ‘’αριστείας’’ τις καθορίζουν παράγοντες που έχουν περισσότερη σχέση με το ποιος είσαι πριν περάσεις την πόρτα του σχολείου.
Από την οικονομική, κοινωνική και κάθε είδους άλλη κατάσταση που τυχόν βιώνει ένα παιδί στο άμεσο οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον.
Στο σημερινό παραδοσιακό σχολείο η ‘’αριστεία’’ είναι εκ των προτέρων καθορισμένη και χρησιμοποιείται για να διαιωνίσει μια ανώμαλη κοινωνικοποιητική διαδικασία.
Η παραδοσιακή σχολική εκπαίδευση έχει την δυνατότητα να μαθαίνει στους ανθρώπους να αποδέχονται την κοινωνική τους θέση και να ανέχονται μια παράλογα οργανωμένη κοινωνία.
Η ύπαρξη «άριστου» μαθητή με βάση την κλίμακα της σχολικής βαθμολογίας δεν έχει καμία σχέση με την αριστεία του πνεύματος, του χαρακτήρα και της προσωπικότητας.
Έννοιες που «βαθμολογούνται» μόνο μέσα από την καθημερινή συμπεριφορά του καθενός και πάντα με βάση τον κώδικα Αρχών και Αξιών του καθενός.
Ο διαχωρισμός αυτός σε παιδικές ψυχές είναι ένα καθαρά μελετημένο και οργανωμένο παιδαγωγικό έγκλημα.