Α) ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΛΑΔΑΣ
(Χαρακτηριστικά – Παθογένειες – Συνέπειες)
1) Η φορολογία στη χώρα µας μοιάζει µε ξέφραγο αµπέλι, που το καρπούνται οι περίοικοι και οι εντεταλμένοι µε τη φύλαξή του. Λιγόπρο δε από όλους το καρπούται ο ιδιοκτήτης του. Το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο εισπράττει ό,τι περισσέυει από τη λεηλασία των δημοσίων εσόδων.
Το φαινόμενο αυτό λέγεται φοροδιαφυγή και φοροκλοπή. Δημιουργήθηκε και καλλιεργήθηκε υπό την ανοχή και τις ευλογίες των δύο κομμάτων (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) που κυβέρνησαν το τόπο κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια, τα οποία με την εξυπηρέτηση ων μικροπολιτικών, ταξικών συμφερόντων ισχυρών οικονομικών κλυκλων (μεγαλοκατασκευαστών, προμηθευτών του Δημοσίου, βαρώνων των ΜΜΕ κλο) και πολιτικά εξαρτημένων συντεχνιών, δημιούργησαν ένα φαύλο, άδικο και αναποτελεσματικό φορολογικό σύστημα, κατά το οποίο τους φόρους στην Ελλάδα πληρώνουν μόνο οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι άλλοι συνεπείς (και κουτοί) φορολογούμενοι, ενώ, οι ασυνεπείς (και έξυπνοι) φορολογούμενοι καρπούνται το ¨ξέφραγκο αμπέλι» της φορολογίας χωρίς συνέπειες, ατιμώρητοι, ασκώντας με επιτυχία το ¨εθνικό» άθλημα της φοροδιαφυγής επιδεικνύοντας προκλητικά προς την κοινωνία τα έπαθλα της επιτυχίας τους (πολυτελή διαβίωση, μεγάλες περιουσίες κλπ).
2) Το ισχύον φορολογικό σύστημα εκφράζει τις επιλογές του εκτεταμένου κομματικού αναχρονιστικού και παρασιτικού κράτους που θεμελίωσαν το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, διαδεχόμενα το ένα το άλλο στην εξουσία, που στηρίζεται στην διαπλοκή, στην αδιαφάνεια, στην αναξιοκρατία και στη γενικευμένη διαφθορά.
Εκφράζει, επίσης, την υποταγή της πολιτικής και, σε σημαντικό βαθμό, του πολιτικού προσωπικού των κυβερνητικών αυτών κομμάτων στα πολυποίκιλα επιχειρηματικά και συντεχνιακά συμφέροντα και στην μετατροπή του πολιτικού συστήματος σε εκκλαπτήριο μίας κρατικοδίαιτης οικονομικής ολιγαρχίας, η οποία, θέτοντας υπό τον έλεγχό της τα ΜΜΕ, τις προμήθειες, τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα, τον συνδικαλισμό, το Δημόσιο και εν τέλει, το ίδιο το πολιτικό σύστημα, επέβαλε τις ΕΠΙΛΟΓΕΣ της στην διαμόρφωση αυτού του φαύλου, άδικου και αναποτελεσματικού φολορογικού συστήματος, ΠΡΟΣ ΙΔΙΟΝ ΟΦΕΛΟΣ για την εξυπηρέτηση των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων της.
3) Οι επιλογές αυτές ΑΛΛΟΙΩΣΑΝ τα χαρακτηριστικό του φορολογικού συστήματος της χώρας μας που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και μετέτρεψαν αυτό από σύστημα αναδιανομής των εισοδημάτων και του κοινωνικού πλούτου (στη βάση της ισότητας των πολιτών στα δημόσια βάρη και της φορολογικής δικαιοσύνης), αναπτυξιακού σχεδιασμού της οικολογίας, προσέγγισης επενδυτικών κεφαλαίων, εκπλήρωσης των κοινωνικών στόχων ενός σύγχρονου δημοκρατικού κράτους πρόνοιας και δικαίου και κτήσης δημοσίων εσόδων για την ικανοποίηση των δημοσιονομικών αναγκών, σε σύστημα άνισης κατανομής των φορολογικών βαρών, απόκτηση νόμιμου (με φοροαπαλλαγές και φοραποφυγές) και παράνομου, αφορολόγητου πλούτου, υποανάπτυξης και αποεπένδυσης της οικονομίας, αποδόμησης του κοινωνικού κράτους, απώλειας των δημοσίων εσόδων και καταλήστευσης της δημόσιας περιουσίας.
4) Αυτά τα αλλοιωμένα χαρακτηριστικά του φορολογικού συστήματος της της χώρας μας, δημιούργησαν τις χρόνιες παθογένειές του, που είναι οι εξής:
- Η άνιση και άδικη κατανοµή των φορολογικών βαρών σε βάρος εργαζομένων και των οικονομικά αδυνάτων προς όφελος αυτών που αποκτούν μεγάλα εισοδήματα και διαθέτουν πλούτο,
- Η υπέρµετρη φορολογική επιβάρυνση των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων, µε την μετάθεση των φορολογικών βαρών στις πλάτες των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων και ιδίως των μισθωτών, των συνταξιούχων και των μικροεπαγγελματιών.
- Η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος και η κατασπατάληση των κοινοτικών κονδυλίων, µέσω «αναπτυξιακών» επενδυτικών προγραμμάτων που ουδέποτε υλοποιήθηκαν, µε την παροχή φορολογικών κινήτρων (επιδοτήσεων, αφορολόγητων εκπτώσεων, κρατήσεων και αποθεματικών) που κατέληγαν συνήθως στις τσέπες των …. επενδυτών.
- Η συσσώρευση αφορολόγητου πλούτου από τους μεγαλοεργολάβους – κατασκευαστές, µε τις λεόντειες συμβάσεις, παραχώρησης εκμετάλλευσης έργων και τις νόμιεμες φοροαπαλλαγές και φοροαποφυγές που αφειδώς τους χορηγούσε το Δημόσιο.
- Η νομιμοπoίηση και η µη φορολόγηση του παράνομου πλούτου που επενδύεται σε αναπτυξιακά προγράμματα, χωρίς έλεγχοτης προέλευσης των επενδυτικών κεφαλαίων και της προηγουμένης φορολόγησης τους.
- Η νομιμοποίηση και διευκόλυνση από το Δημόσιο «του πλυσίματος» φοροδιαφευγόντων εισοδημάτων στηνΕλλάδα, µε την μέθοδο της νόµιµης αγοράς κρατικών χρεογράφων (οµολογιών. εντόκων γραμματίων κλπ) και μετοχών εισηγμένων στο ΧΑΑ. και την, εν συνεχεία, πώλησή τους για αγορά ακινήτων και περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας (σκαφών αναψυχής κλπ.).
- Η μη διενέργεια τακτικών φορολογικών ελέγχων στις μεσαίου και μεγάλου μεγάθους επιχειρήσεων και σε επιχειρήσεις υψηλού κινδύνου (κατασκευαστικές, διακίνησης πετρελαιοειδών, κέντρα διασκέδασης κλπ), µε αποτέλεσμα το Δημόσιο να υφίσταται μεγάλη απώλεια εσόδων από τις περαιώσεις, τις ρυθμίσεις και τις ευνοϊκές φορολογικές διατέξεις.
- Η μη συστηματική εφαρμογή του «πόθεν έσχες» των φορολογουµένων πολιτών και ιδιαίτερα αυτών που δηλώνουν μεγάλα εισοδήματα, έλεγχο όλων των πηγών εισοδήματος (ακινήτων, καταθέσεων στο εσωτερικό και εξωτερικό, μετοχών, οµολόγων κλπ).
- Η άνθηση της φοραποφυγής, µέσω υπερ /υποκοστολογήσεων – τιμολογήσεων (ιδίως των ενδοοµιλικών, των ενδοκοινοτικών και των τρσωνικών συναλλαγών), ελλείψει αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους και επαρκούς νομοθετικού πλαισίου.
- Η καταλήστευση της δημόσιας περιουσίας (ακινήτων, δασικών εκτάσεων κλπ) λόγω της γενικευμένης διαφθοράς, της έλλειψης νομοθετικής προστασίας τους και σχετικής φορολογικής νομοθεσίας και αποτελεσματικών μηχανισμών αποτροπής τέτοιων φαινομένων (βλ. υπόθεση Βατοπεδίου).
- Η ιδιοποίηση μεγάλου μέρους των φορολογικών εσόδων από αθέμιτες και παράνομες συναλλαγές φορολογουμένων και οργάνων των φοροελεγκτικών μηχανισμών του κράτου
- Η χαρακτηριστική ατιμωριά των ενόχων που πλούτισαν παράνομα σε βάρος του Ελληνικού λαού, των καταχραστών του δημόσιου χρήματος και αυτών που δεν αποδίδουν παρακρατούμενους φόρους (ΦΠΑ κλπ} και υπεξαιρούν αυτούς από το Δημόσιο
- Η καλλιέργεια κλίματος φορολογικής ασυδοσίας, λόγω της ατιμωρησίας των ενόχων, της αποδόμησης της φορολογικής συνείδησης των πολιτών και της έλλειψης σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ διοικουμένων και διοίκησης.
- Η αποδιοργάνωση των φορολογικών υπηρεσιών και η αναποτελεσµατικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους που οφείλεται στην γενικευμένη διαφθορά και διαπλοκή που χαρακτηρίζουν γενικά τη δράση της Δημόσιας Διοίκησης και των δημοσίων υπηρεσιών.
5) Οι παθογένειες αυτές του ισχύοντος στη χώρα µας φορολογικού συστήματος είχαν ως συνέπειες:
α) Τη μεγάλη ανάπτυξη της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής και της παραοικονομίας που ανέρχεται σε ποσοστό 30-35% του Α.Ε.Π.
β) Την εξάπλωση του παραεμπορίου, της λαθρεμπορίας κυρίως πετρελαιοειδών και των παράνοµων συναλλαγών (εικονικά και πλαστά φορολογικά στοιχεία κλπ).
γ) Τη μη είσπραξη βεβαιωμένων φόρων, προστίµων κλπ (βλ. λίστες οφειλετών του Δημοσίου) που υπερβαίνουν τα 30 δις ευρώ, από το 1960 μέχρι σήμετα, λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης και ολιγωρίας των εισπρακτικών μηχανισμών του κράτους και
δ) Την τεράστια απώλεια δημοσίων εσόδων από την έλλειψη πολιτικής βούλησης, τη διαφθορά και την αναποτελεσματικότητα των φοροελεγκτικών μηχανισμών.
6) Οι συνέπειες αυτές μαζί µε την προκλητική αύξηση των δημοσίων δαπανών και την σπάταλη διαχείριση των δημοσίων πόρων, προκάλεσαν την αύξηση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού και τον υπέρμετρο εξωτερικό δανεισμό της χώρας µας που την οδήγησαν σε δημοσιονομική και οικονομικήκατάρρευσή και στο όριο της χρεοκοπίας.
Παρατήρηση της συντακτικής ομάδα της Πυξίδας
Η εργασία που σας παρουσιάζουμε ανά κεφάλαιο στην παρούσα θεματική ενότητα έγινε από τον Δικηγόρο – Φορολογικό Σύμβουλο Επιχειρήσεων κ. Στέφανο Ι. Ηλιού το 2012
