«Το ταμείο θα πρέπει να ανατρέψει τους εγωισμούς μιας ιδιοτελούς ευρωπαϊκής κλίκας» σημειώνουν οι Financial Times στο κεντρικό τους άρθρο στο οποίο χρησιμοποιούν σκληρή γλώσσα για τις κυβερνήσεις των μεγάλων χωρών της Ευρώπης, στηλιτεύοντας τη στάση τους στο ελληνικό ζήτημα.
Με το άρθρο τους αυτό οι FT κάνουν παρέμβαση στην ελληνική υπόθεση, ζητώντας, ουσιαστικά από το Ταμείο να μην κάνει πίσω και να αναγκάσει τις κυβερνήσεις των μεγάλων χωρών της Ευρωζώνης να δεχθούν τις δικές του προτάσεις και το κούρεμα χρέους.
Σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους οι Financial Times περιγράφουν το παιχνίδι εξουσίας μέσα στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ, σχολιάζουν ότι για πρώτη φορά το Ταμείο έκανε δημόσιες τις εσωτερικές του διαφωνίες και υπογραμμίζουν: «Τα υπόλοιπα μέλη του ΔΝΤ θα πρέπει να είναι προετοιμασμένα να αποτρέψουν τους απείθαρχους Ευρωπαίους. Τα παράπονα μιας κλίκας με ιδιοτελείς σκοπούς δεν θα πρέπει να επιτραπεί να σταθούν εμπόδιο στα συμφέροντα της Ελλάδας. Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν συμπεριφερθεί πολύ άσχημα σε αυτό το θέμα. Τους αξίζει να ηττηθούν»
Αναλυτικά το άρθρο των Financial Times:
Με το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας της Ευρωζώνης να λειτουργεί κανονικά και την κρίση χρέους, που βύθισε το κοινό νόμισμα, να έχει υποχωρήσει αρκετά, είναι δύσκολο να ξεχάσει κανείς ότι η χώρα από την οποία ξεκίνησαν όλα αντιμετωπίζει ακόμη προβλήματα.
Αυτή την εβδομάδα το μόνιμο πρόβλημα της Ελλάδας πήρε μια ενοχλητική στροφή. Αποκαλύφθηκε πως το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ είναι διχασμένο για το ποιο πρέπει να είναι το πλεόνασμα που απαιτείται από την Ελλάδα, κάτι που με τη σειρά του επηρεάζει και το αν υπάρχει η ανάγκη για ελάφρυνση χρέους ώστε να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι διαφωνίες μεταξύ του Ταμείου και των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης δεν είναι καινούργιες, αλλά το γεγονός ότι το ΔΝΤ παραδέχθηκε διχασμό ανάμεσα στα κράτη μέλη του είναι πρωτοφανές. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν μεγάλη εκπροσώπηση στο Συμβούλιο σε σχέση με το μέγεθός τους στην παγκόσμια οικονομία. Το γεγονός ότι έχουν τη δύναμη να αποτρέψουν το ΔΝΤ από το να απαιτήσει ελάφρυνση χρέους αποτελεί ξεκάθαρη σύγκρουση συμφερόντων και απειλεί την αξιοπιστία και ανεξαρτησία του Ταμείου.
Εδώ και έναν χρόνο η σύγκρουση μεταξύ των πιστωτών έχει υπάρξει τόσο μοχθηρή όσο και εκείνη μεταξύ πιστωτών και δανειζόμενων. Το Ταμείο, το οποίο με την πάροδο των ετών έχει κάνει μια πιο ρεαλιστική στροφή στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, έχει «στυλώσει τα πόδια» και δηλώνει ότι δεν θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα χωρίς περαιτέρω απομείωση χρέους. Αυτό έχει αφήσει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα τη Γερμανία, με ένα δίλημμα. Το Βερολίνο επιμένει ότι δεν θα συνεχίσει με το πρόγραμμα διάσωσης χωρίς το Ταμείο, αλλά αντιτίθεται σθεναρά στην όποια ελάφρυνση/κούρεμα χρέους, την οποία απαιτεί το ΔΝΤ.
Το βασικό πρόβλημα είναι το πρωτογενές πλεόνασμα που απαιτείται από την Ελλάδα. Το ΔΝΤ λέει ότι επαρκεί ένα πλεόνασμα της τάξης του 1,5%, με την Ευρωζώνη να απαιτεί το απίθανο 3,5%. Δεδομένης της επαναλαμβανόμενης αστοχίας της Ελλάδας στους στόχους ανάπτυξης, είναι αδύνατο η Αθήνα να μπορέσει να πετύχει τα υψηλά αυτά νούμερα.
Η διχογνωμία είναι γνωστή, αλλά η ασυνήθιστη απόφαση του ΔΝΤ να αφήσει να διαρρεύσει ο διχασμός μέσα στο Εκτελεστικό του Συμβούλιο (το οποίο επισήμως λειτουργεί πάντα ομόφωνα) υπογραμμίζει την αδυναμία της διακυβέρνησης του Ταμείου. Οι Ευρωπαίοι που βρίσκονται στο συμβούλιο και θέλουν το Ταμείο να συμφωνήσει με τους υψηλούς δημοσιονομικούς στόχους είναι αναμφισβήτητα σε δίλημμα, καθώς έχουν το βλέμμα στραμμένο στις επιπτώσεις που θα έχει στις δικές τους κυβερνήσεις τυχόν συμφωνία για κούρεμα χρέους.
Οι επερχόμενες εκλογές στην Ευρωζώνη (όπως σε Γερμανία και Γαλλία) σημαίνουν ότι το πολιτικό όπως και το οικονομικό κόστος ενδεχόμενων παραχωρήσεων προς την Ελλάδα είναι σημαντικό. Και η ίδια η κυβέρνηση της Ελλάδας νιώθει τριγμούς από τις διαφωνίας και, μέσω της αδιαλλαξίας της, η Ευρωζώνη ίσως να επιβάλει ακόμη μια αλλαγή κυβέρνησης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να αντικαθίσταται από την κεντροδεξιά αντιπολίτευση. Στο περιθώριο, αυτό ίσως να μπορούσε να σημαίνει ότι θα προταθεί στην Ελλάδα μια ελαφρώς καλύτερη συμφωνία απ’ ότι με την παρούσα κυβέρνηση. Αλλά οι βραχυπρόθεσμοι πολιτικοί ελιγμοί είναι μια τραγική μέθοδος να προσπαθήσουν να βάλουν στην Ελλάδα σε τροχιά βιωσιμότητας χρέους και οικονομικής σταθερότητας.
Από την αρχή της ελληνικής κρίσης, το 2010, η πολιτική ανάγκη να προστατευθούν πρώτα οι τράπεζες και οι επενδυτές και μετά οι φορολογούμενοι έχει στρεβλώσει την αντίδραση των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης. Έχουν επανειλημμένα συμφωνήσει σε τεράστιους, υπεραισιόδοξους στόχους για ανάπτυξη και πλεονάσματα παρά να αποδεχθούν την ανάγκη για μεγαλύτερη εξωτερική βοήθεια και, εφόσον απαιτείται, διαγραφή χρέους.
Τα υπόλοιπα μέλη του ΔΝΤ θα πρέπει να είναι προετοιμασμένα να αποτρέψουν τους απείθαρχους Ευρωπαίους. Τα παράπονα μιας κλίκας με ιδιοτελείς σκοπούς δεν θα πρέπει να επιτραπεί να σταθούν εμπόδιο στα συμφέροντα της Ελλάδας. Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν συμπεριφερθεί πολύ άσχημα σε αυτό το θέμα. Τους αξίζει να ηττηθούν.
Μετάφραση: Χρήστος Καλλιμάνης