Επιτέλους, η χώρα δια στόματος πρωθυπουργού κατανόησε τις εναλλακτικές του μέλλοντός της. Είτε ευρώ και μεταρρυθμίσεις. Είτε δραχμή, συντεταγμένη χρεοκοπία και μεταρρυθμίσεις. Είτε δραχμή με άτακτη χρεοκοπία και χάος. Έχοντας αποκλείσει την τρίτη Βαρουφο-Λαφαζανική εναλλακτική, η χώρα κινείται ανάμεσα στις δύο άλλες με το δικαίωμα που παρασχέθηκε από την σύνοδο κορυφής στις 12 Ιουλίου, να προσπαθήσει στην εναλλακτική του ευρώ. Ωστόσο, η αδράνεια της κυβέρνησης, οι αντιστάσεις δημοσίου και ειδικών ομάδων συμφερόντων μέσα σε ένα πελατειακό πολιτικό σύστημα, ουδόλως βεβαιώνουν για την επιτυχία της προσπάθειας παραμονής στο ευρώ. Η προοπτική της δραχμής με συντεταγμένη χρεοκοπία και μεταρρυθμίσεις είναι πλήρως ενεργή και σε αναμονή της αποτυχίας μας.
Η θεωρία της συγκεκριμένης πρότασης είναι απλή. Όταν μια χώρα δεν έχει επαρκή ανταγωνιστικότητα, βρίσκεται σε δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική δυσχέρεια και δεν μπορεί να δανειστεί, δεν αντέχει να βρίσκεται σε καθεστώς αυστηρής συναλλαγματικής πολιτικής χρησιμοποιώντας ένα σκληρό νόμισμα όπως το ευρώ. Έχει ανάγκη υποτιμήσεων ώστε να πριμοδοτήσει την ανταγωνιστικότητα και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ώστε σταδιακά, τα καθαρά έσοδα από εισαγωγές να οδηγήσουν στην ανάκαμψη και την κάλυψη των δημοσιονομικών και χρηματοπιστωτικών αναγκών. Μόνο που αυτό είναι δυνατό αποκλειστικά και μόνο εάν εκδώσει δικό της νόμισμα. Παράλληλα, απαιτείται να υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις και μέτρα ώστε να αποφύγει έναν φαύλο κύκλο υποτιμήσεων που απλώς θα συντηρούν τα διευρυνόμενα, ή ανέγγιχτα, δημοσιονομικά και χρηματοπιστωτικά κενά.
Σαφέστατα, η έκδοση εθνικού νομίσματος και η συνεπαγόμενη σημαντική υποτίμησή του, θα εκτινάξει το χρέος και το κόστος εξυπηρέτησής του. Ουσιαστικά, η χώρα κηρύσσει χρεοκοπία. Ωστόσο, σε μια συντεταγμένη χρεοκοπία, το χρέος διευθετείται από τους πιστωτές ώστε να μπορεί να εξυπηρετείται και κυρίως, δεν καθίσταται απαιτητό. Επίσης, συμφωνείται η υπεράσπιση της υποτιμημένης συναλλαγματικής ισοτιμίας του εθνικού πλέον νομίσματος από μια ισχυρή Κεντρική Τράπεζα στις διεθνείς χρηματαγορές.
Αυτή σε γενικές γραμμές είναι η πρόταση Σόιμπλε. Η Ελλάδα εκδίδει IOUs μέχρι να κυκλοφορήσει η νέα δραχμή. Η ΕΚΤ υποστηρίζει στις αγορές τη συναλλαγματική ισοτιμία των IOU και της νέας δραχμής. Οι πιστωτές διευθετούν (έως κουρεύουν) το χρέος δίχως να θέσουν τη χώρα σε επίσημη κατάσταση χρεοκοπίας. Από την άλλη, η χώρα υποχρεώνεται σε μεταρρυθμίσεις και μέτρα δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής εξυγίανσης εντός ορισμένης χρονικής περιόδου έτσι ώστε, μετά την ολοκλήρωσή της, να είναι δυνατή η επιστροφή της στις διεθνείς αγορές. Με την ολοκλήρωση όλων αυτών, σε μια εκτιμώμενη διάρκεια πέντε ετών, η χώρα υποτίθεται ότι επιστρέφει στο ευρώ,.
Με την οπτική πολλών εκ των εκτός Ελλάδος, το σενάριο Σόιμπλε ανταποκρίνεται στα οικονομικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και σταθεροποιεί την πολιτικά ευμετάβλητη σχέση ΕΕ και Ελλάδας. Δυστυχώς για εμάς, η συνεκτική επιχειρηματολογία και ο λογικός χειρισμός των μεγεθών, καθιστά την πρόταση Σόιμπλε ελκυστική και μη αποκλείσιμη στους διεθνείς κύκλους.
Παραβλέπουν ότι η πρόταση αυτή, δεν λαμβάνει υπόψη τη «φτωχοποίηση» που θα σημάνει η απότομη κατάπτωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας με την εξουθένωση των οικονομικά ασθενέστερων, που δεν είναι δυνατό να καλυφθεί από την εγγυημένη «ανθρωπιστική βοήθεια» που θα σταλεί από την ΕΕ. Και αυτό καθώς η φτωχοποίηση» θα είναι συστημική και θα εξελίσσεται στον χρόνο, με τεράστια και αυξανόμενη μεταβίβαση πλούτου στους οικονομικά ισχυρούς.
Επιπλέον, παραβλέπουν τις ιδιομορφίες του ελληνικού καπιταλιστικού μορφώματος και τις παθογένειες που παράγει η οποιαδήποτε παροχή ευχέρειας χρόνου και μέσων στο πελατειακό πολιτικό σύστημα. Το ελληνικό πελατειακό πολιτικό σύστημα, χωρίς ένα αυστηρό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και αλλαγών, ισχυρή εποπτεία όσο και το άλλοθι των έξωθεν πιέσεων, θα αναπαράγει τον εαυτό του και όλες τις αγκυλώσεις που ουδέποτε θα οδηγήσουν στην εξυγίανση και ανάκαμψη της οικονομίας. Η προοπτική θα είναι η συνεχής παράταση της περιόδου της δραχμής και η οριστική απομάκρυνση από το ευρώ.
Ο συνδυασμός της μη επανάκαμψης στο ευρώ σε ένα περιβάλλον συστημικής φτωχοποίησης και πελατειακών πολιτικών σχέσεων, καταλήγει να προσομοιάζει στις συνθήκες του επαχθέστερου σεναρίου της άτακτης χρεοκοπίας των Λαφαζάνη και Βαρουφάκη.
Επιτέλους, το πελατειακό πολιτικό σύστημα και κυρίως η ενεχόμενη κυβέρνηση της «πρώτης φοράς αριστερά», πρέπει να καθαρθούν, να αλλάξουν και να προσαρμοστούν στα ευρωπαϊκά πρότυπα διαφάνειας, λογοδοσίας και αξιοκρατίας, εξαντλώντας κάθε δυνατότητα να παραμείνει η χώρα στο ευρώ, με βάση το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε. Εφαρμόζοντας τα προβλεπόμενα, απαλύνοντας τα υψηλά κόστη του προγράμματος με κοινωνική δικαιοσύνη, και επιταχύνοντας όσο το δυνατόν την πορεία ανάκαμψης. Είναι η τελευταία και μόνη ευκαιρία που έχουμε για να διεκδικήσουμε πίσω το χαμένο βιοτικό μας επίπεδο, ανοίγοντας σταθερούς ορίζοντες για το μέλλον.
Ο Γιάννης Τσαμουργκέλης είναι Επίκουρος Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας Πανεπιστημίου Αιγαίου
Via : www.protagon.gr
