Ο πλούτος των αποβλήτων

του ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΗΤΣΙΟΥ

Φτιάχνοντας ζωοτροφές από τα απόβλητα των ελαιοτριβείων.

Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα και οι επιχειρηματίες κάνουν αυτό που πρέπει από την πλευρά τους στην προσπάθεια να λυθεί ένα τόσο πιεστικό πρόβλημα: μελετούν και σχεδιάζουν τρόπους διαχείρισης των παραπροϊόντων ή των αποβλήτων στην κατεύθυνση της ανάκτησης και της επαναχρησιμοποίησης κάθε «αξίας» η οποία βρίσκεται κρυμμένη σε αυτά.

Κι ενώ αυτά συνέβαιναν στην Αθήνα, στη Λάρισα μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον  Δημήτρη Κουρέτα διεξάγει τις δικές της έρευνες στα απόβλητα των ελαιοτριβείων.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο καθηγητής στο τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σκύβει στο θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων. Είναι ήδη γνωστή η έρευνά του και η παραγωγή διατροφικού προϊόντος πρωτεΐνης προερχόμενης από τυρόγαλο, ένα επίσης δύσκολο στη διαχείριση απόβλητο της βιομηχανίας τροφίμων.

Στηριγμένη στις ίδιες βασικές γνώσεις με αυτές των ερευνητών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ότι δηλαδή οι ουσίες που περιέχονται στα απόβλητα των ελαιοτριβείων είναι πολύτιμες, η ομάδα Κουρέτα τάισε χοιρίδια με τροφή πλούσια σε πολυφαινόλες, προερχόμενη από απόβλητα ελαιοτριβείων, αλλά ας αφήσουμε τους ίδιους να μιλήσουν για το έργο τους:

Η μελέτη και οι συντελεστές της

«Το εργαστήριο της Φυσιολογίας των Ζωικών Οργανισμών του τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ( καθηγητής Δημ. Κουρέτας και υποψήφιος διδάκτορας Κων. Γερασόπουλος)  σε στενή συνεργασία με το Εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων και Βιοσυστημάτων του ΤΕΙ Θεσσαλίας ( καθηγητής Κων. Πετρωτός) (www.fabe.gr), αναζητά νέους χημειοπροστατευτικούς παράγοντες δηλαδή την χρήση μίας ένωσης που προλαμβάνει ή παρεμβαίνει προστατευτικά στη διαδικασία μίας νόσου. Αυτές οι ενώσεις προέρχονται από τρόφιμα της καθημερινής διατροφής όπως, σταφύλια, ρόδια, αρωματικά φυτά κλπ. Τον τελευταίο καιρό εκτός των άλλων ερευνών, εκτελέστηκε μελέτη αντιοξειδωτικής δράσης των υγρών αποβλήτων των ελαιοτριβείων (κατσίγαρος).

Ο εκσυγχρονισμός των ελαιοτριβείων στην Ελλάδα και η αύξηση παραγωγής ελαιολάδου τα τελευταία χρόνια, είχαν σαν συνέπεια την παραγωγή αυξημένου όγκου αποβλήτων, που κατέταξε την Κρήτη, πρώτη  σε παραγωγή κατσίγαρου με ποσότητα 700.000 ton/έτος, με δεύτερη την Πελοπόννησο με 400.000 ton/έτος. Τα υγρά απόβλητα των ελαιοτριβείων πρόκειται για ένα υδατικό φυτικό εκχύλισμα, που περιέχει μία σειρά από ουσίες όπως σάκχαρα, αζωτούχες ενώσεις, οργανικά οξέα, πολυαλκοόλες, πολυφαινόλες και υπολείμματα ελαίου. Η άμεση επίπτωση του κατσίγαρου στο περιβάλλον είναι η αισθητική υποβάθμιση που προκαλεί και η οποία οφείλεται στην έντονη οσμή του και στο σκούρο χρώμα του. Παράλληλα, εξαιτίας του υψηλού οργανικού φορτίου που περιέχει, είναι πιθανόν να δημιουργήσει ευτροφικά φαινόμενα σε περιπτώσεις που καταλήγει σε αποδέκτες με μικρή ανακυκλοφορία νερών (κλειστούς θαλάσσιους κόλπους, λίμνες κ.τ.λ).

Στα πλαίσια του Ερευνητικού Προγράμματος Αρχιμήδης ΙΙΙ που συνχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας και την Ευρωπαική Ενωση με συντονιστή το εργαστήριο Μηχανικής Τροφίμων και Βιοσυστημάτων του ΤΕΙ Θεσσαλίας και με χρήση των εγκαταστάσεων του Αγροκτήματος, τα απόβλητα αυτά χρησιμοποιήθηκαν για να παρασκευαστούν ζωοτροφές με ενσίρωση, που χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια στην ανάπτυξη νεαρών χοιριδίων κατά την περίοδο του απογαλακτισμού. Στην συνέχεια, από εξειδικευμένες αιματολογικές και ιστολογικές μελέτες που διεξήχθησαν με βάση τα πρωτόκολλα που έχουν αναπτυχθεί εργαστήριο της Φυσιολογίας των Ζωικών Οργανισμών του τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προέκυψε ότι τα νεαρά χοιρίδια τα οποία τρέφονταν με τις ζωοτροφές ενσίρωσης που περιείχαν υγρά απόβλητα ελαιοτριβείου, παρουσίασαν στον οργανισμό τους καλύτερη αντιοξειδωτική άμυνα, από τα χοιρίδια που τρέφονταν με την συμβατική τροφή. Τα αποτελέσματα κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά διότι, όταν ένας οργανισμός έχει αυξημένη αντιοξειδωτική άμυνα, αναπτύσσεται καλύτερα και αντιμετωπίζει ευκολότερα τις όποιες ασθένειες. 

Τα οφέλη από τα αποτελέσματα της μελέτης είναι πολλά. Με την χρήση των υγρών αποβλήτων στην παρασκευή ζωοτροφών, μειώνεται ο όγκος των αποβλήτων των ελαιοτριβείων και φυσικά οι οικολογικές συνέπειες από αυτά. Τα χοιρίδια αναπτύσσονται ομαλότερα διαθέτοντας υγιή οργανισμό, με συνέπεια την αύξηση του βάρους τους και της ποιότητας του κρέατος».

Σε ότι αφορά το περιβάλλον, η διαφορά ανάμεσα στις δύο προσεγγίσεις έγκειται στο γεγονός ότι στην παρούσα έρευνα χρησιμοποιείται η υγρή φάση, ο κατσίγαρος, των αποβλήτων για την παραγωγή της ζωοτροφής.

Θυμάμαι, λίγο καιρό πριν, διάβαζα ότι η τιμή του γάλακτος στη Γερμανία και σε άλλες βόρειες χώρες, διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα παρά το υψηλότατο μισθολογικό κόστος σε σχέση με την Ελλάδα επειδή  οι ζωοτροφές τους προέρχονται από τα απόβλητα / παραπροϊόντα της βιομηχανίας μπίρας. Να θυμίσουμε ότι η πρώτη ύλη της μπίρας είναι η βύνη κριθαριού Ίσως η χρήση των δικών μας αποβλήτων των ελαιοτριβείων, μας δώσει υψηλής ποιότητας κρέας και μας απαλλάξει ταυτόχρονα από μια περιβαλλοντική πληγή. Ίσως επίσης είμαστε στην αυγή μιας βιομηχανίας ή οποία όχι απλά θα μειώσει τις εισαγωγές ζωοτροφών αλλά θα φέρει εξαγωγές.

Τα πράγματα είναι κάτι παραπάνω από αισιόδοξα, αφού, όπως μας πληροφόρησαν οι μελετητές, η έρευνά τους βρίσκεται ήδη σε πορεία εφαρμογής σε πραγματικές συνθήκες, κάτι που θα αποτελέσει μια πραγματικά ελπιδοφόρα εξέλιξη.

Via : http://toperivallon.gr

About Παντελής Μήτσιου