AΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ – ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ
ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α’ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ – ΑΡΘΡΟ
Η ΔΕΗ είναι και πρέπει να παραμείνει πυλώνας σταθερότητας στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και να εξυπηρετεί με κοινωνική ευαισθησία όλους τους Έλληνες καταναλωτές
O διαμελισμός της μεγαλύτερης δημόσιας επιχείρησης της χώρας, της ΔΕΗ, η οποία παρέχει το πολύτιμο κοινωνικό αγαθό της ενέργειας, με τη δημιουργία της προς πώληση <Μικρής ΔΕΗ> δεν εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, αφού πωλούνται υποδομές (κοιτάσματα, υδροηλεκτρικά) ανεκτίμητης αξίας και απόδοσης, ούτε τον πραγματικό ανταγωνισμό προς όφελος των καταναλωτών αφού, σύμφωνα με την υπάρχουσα εμπειρία, οι τιμές του ρεύματος δεν μειώνονται με τέτοιες πρακτικές, όπως θα δούμε αναλυτικότερα για όλα αυτά παρακάτω.
Η κυβέρνηση κατά τη συζήτηση του σχετικού Σχεδίου Νόμου δεν έχει παρουσιάσει κανένα ουσιαστικό επιχείρημα γιαυτή την πολύ κρίσιμη για την εθνική οικονομία και την κοινωνία επιλογή της, ούτε απαντά σε βασικά ερωτήματα και αιτιάσεις που θέτουν όχι μόνο τα πολιτικά κόμματα, οι φορείς, και οι τοπικές κοινωνίες, αλλά και πολλοί τεχνοκράτες του ενεργειακού τομέα.
Παραβλέπει την πραγματικότητα και τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στη αναθεωρηση της μακροχρόνιας ενεργειακής στρατηγικής στην Ευρώπη και, κυρίως, παραβλέπει την δυσμενέστατη οικονομική συγκυρία και τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού χώρου, όταν πουλά το ένα τρίτο των υποδομών, του παραγωγικού δυναμικού και της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ, όπως:
Τις μεγάλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που χρήζουν ειδικής στήριξης στην περίοδο της κρίσης.
Την υποστήριξη και τιμολογιακή πολιτική – ειδικά τιμολόγια – για τους καταναλωτές των νησιών, τους αγρότες, τους πολύτεκνους κ.λ.π.
Τη μεγάλη εξάρτηση της παραγωγής ΗΕ από το εθνικό και πολύτιμο συνάμα για την οικονομία και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού κοίτασμα του λιγνίτη και την υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών που από τις επιπτώσεις δικαιούνται τα ανταποδοτικά οφέλη.
Τα πολύτιμα υδροηλεκτρικά έργα (μαζί και τις κοίτες και τις όχθες τους) τα οποία είναι πολλαπλού σκοπού (ΗΕ, ύδρευση, άρδευση, κλπ) και είναι απαραίτητο για λόγους δημόσιου συμφέροντος, περιβαλλοντικής και βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων διαχείρισης να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας: μικρός πληθυσμός, πολλά νησιά , μικρό μέγεθος βιομηχανικής δραστηριότητας κ.λ.π. που δεν επιτρέπουν τη σύγκριση με τις μεγάλες <απελευθερωμένες > ενεργειακές αγορές της ΕΕ.
Όλες οι παραπάνω συνθήκες και ιδιαιτερότητες δεν επιτρέπουν τέτοιες επιλογές που μπορεί να αποδειχθούν <μοιραίες> σε μία οικονομία και κοινωνία που έχουν εξαντλήσει τα όριά τους και περιμένουν μία βιώσιμη προοπτική για τις επόμενες γενιές.
Ας δούμε λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά,
Τη τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα έχουν συντελεσθεί πολλές και κρίσιμες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας τις οποίες θα πρέπει να αναλύσουμε με λεπτομέρεια προκειμένου να αποφασίσουμε για το μέλλον του ενεργειακού κλάδου. Το ζητούμενο είναι βιώσιμες και διαφορετικές πηγές ενέργειας σε ανταγωνιστικό κόστος, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια εφοδιασμού.
Αυτό είναι και το επίκεντρο του διαλόγου στην Ευρώπη για την μεσοπρόθεσμη ενεργειακή στρατηγική που θα στοχεύει σε ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας για τη βιομηχανία της, αλλά και προσιτό κόστος ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ).
Στην Ελλάδα αυτό είναι ακόμη πιο επίκαιρο και σημαντικό, καθώς, λόγω της κρίσης, είναι πολλά τα νοικοκυριά, οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, αλλά και οι βιομηχανίες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος, ειδικά όταν αυτοί είναι επιβαρυμένοι και με αυξημένα τέλη και φόρους που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής.
Με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας μέσω της διάσπασης της ΔΕΗ και της πώλησης της Μικρής ΔΕΗ πως λοιπόν επιτυγχάνονται μεσοπρόθεσμα αυτοί οι στόχοι; Η κυβέρνηση δεν απαντά.
Από την πλευρά της παραγωγής, η απελευθέρωση έχει συντελεστεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Νομοθετικά από μία σειρά νόμων, βάση των οποίων οι ιδιώτες λειτουργούν σήμερα επτά (7) μονάδες φυσικού αερίου και χιλιάδες μικρές μονάδες ΑΠΕ, ενώ διαθέτουν ακόμη και άδειες για μονάδες εκμετάλλευσης ορυχείων και σταθμών παραγωγής, όπου όμως δεν επενδύουν, περιμένοντας άραγε να πάρουν μισοτιμής τις μονάδες της ΔΕΗ, αλλά και τα ανεκτίμητης αξίας υποδομές και τεχνοχνογνωσία της . Άλλωστε όλες οι ήδη εγκατεστημένες από τους ιδιώτες πηγές ενέργειας αντιπροσωπεύουν σήμερα σε επίπεδο παραγωγής περίπου το 35% της αγοράς και μάλιστα με πολύ υψηλότερο κόστος από το μέσο κόστος της ΔΕΗ, ενώ κατά την περίοδο της κρίσης οι μεγάλες μονάδες μέσω στρεβλώσεων έτυχαν προνομιακής μεταχείρισης (ανάκτηση μεταβλητού κόστους ) επιβαρύνοντας το κόστος παραγωγής προς ζημία της ΔΕΗ και των καταναλωτών .
Από την πλευρά της εμπορίας, η αγορά είναι πλήρως απελευθερωμένη και μάλιστα όταν ξεκίνησε ο ανταγωνισμός κυρίως με τις εταιρείες Energa και Hellas Power που πήραν σημαντικά μερίδια αγοράς και πελάτες από τη ΔΕΗ τελικά κατέληξε σε σκάνδαλο, αφού οι βασικοί μέτοχοί τους διώκονται σήμερα ποινικά με βαρύτατες κατηγορίες. Τι έγινε αυτή η απελευθέρωση; πόσα λεφτά καταναλωτών σε περίοδο κρίσης χάθηκαν; Ποιος θα διασφαλίσει ότι τέτοια φαινόμενα δεν θα επαναληφθούν; Οι χαμένοι αυτής της απελευθέρωσης ήταν το κράτος, οι καταναλωτές και η ΔΕΗ που ζημιώθηκε με δεκάδες εκατομμύρια.
Από την άλλη πλευρά για ποια άραγε απελευθέρωση της λιανικής αγοράς μιλάμε όταν ένα μεγάλο μέρος των καταναλωτών αδυνατεί σημερα να πληρώσει τους λογαριασμούς και, από δημοσιεύματα, γίνεται λόγος για σωρευμένο ληξιπρόθεσμο χρέος προς τη ΔΕΗ που ξεπερνά το 1,3 δις €; Θα απελευθερωθεί και αυτό;
Τι θα γίνουν αυτά τα χρέη; Ποιος θα αναλάβει την προμήθεια ΗΕ των ΔΕΚΟ, του δημοσίου και της βιομηχανίας; Ποιος θα διασφαλίσει τις ΜμΕ που στενάζουν μετά από έξη χρόνια ύφεσης, περιμένοντας τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης!!!
Ο ιδιώτης θα προσφέρει δίκτυ προστασίας και ανταγωνιστικό κόστος σε όλους αυτούς, που είναι πλέον του μισού πληθυσμού της χώρας και που αντικειμενικά αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα λόγω κρίσης;
Χωρίς τιμολογιακές αναπροσαρμογές που θα θελήσουν να επιβάλλουν οι ιδιώτες για να διασφαλίσουν επαρκείς αποδόσεις στα κεφάλαιά τους, τι θα γίνει την επόμενη μέρα που ο ανταγωνιστής –ιδιώτης- αποφασίσει ότι η εμπορία της ενέργειας δεν είναι κερδοφόρα και αποχωρήσει, κρατώντας όμως τις υποδομές και την παραγωγή; Προφανως θα μείνει η ΔΕΗ ο μοναδικός προμηθευτής, αλλά αυτή τη φορά με λιγότερη περιουσία στην παραγωγή ως καθετοποιημένη επιχείρηση, γεγονός που καθιστά αμφίβολο αν θα μπορέσει να επιβιώσει και να διασφαλίσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού του πολύτιμου αυτού κοινωνικού αγαθού;
Γιατί η Τρόικα δεν πρότεινε τόσα χρόνια κάποια άλλη ήπια απελευθέρωση; Μήπως γιατί βολεύτηκε με το ρόλο της ΔΕΗ ως εισπρακτικού μηχανισμού, να συλλέγει δηλαδή στην εμπορία το τέλος ακινήτων, το <χαράτσι> και τώρα που αυτό μεταφέρθηκε αλλού, θυμήθηκε την απελευθέρωση, την διάσπαση δηλαδή της δημόσιας επιχείρησης.
Όταν σε όλο τον κόσμο και στην Ευρώπη είναι σε φάση αναθεώρησης των ενεργειακών στρατηγικών, ακόμη και στις πιο απελευθερωμένες αγορές, εμείς στην Ελλάδα προχωράμε χωρίς ενδοιασμούς σε λύσεις που μπορεί να αποδειχθούν «μοιραίες», σε μια οικονομία και κοινωνία που έχει εξαντλήσει τις αντοχές της.
Η ενέργεια δεν είναι τηλεπικοινωνίες. Οι τιμές έπεσαν εκεί πρωτίστως λόγω της τεχνολογικής ωρίμανσης. Στις τηλεπικοινωνίες δεν υπάρχει καύσιμο που η τιμή του να εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) ούτε υφίσταται η υποχρέωση της εξασφάλισης της επάρκειας του εφοδιασμού.
Η ενέργεια απαιτεί μεγάλες επενδύσεις, είναι πρωτίστως βιομηχανική δραστηριότητα δραστηριότητα (γι αυτό και δεν έχει καμία σχέση με τις τηλεπικοινωνίες) και είναι το πρώτο πολύτιμο αγαθό μιας κοινωνίας και αναπτυγμένης οικονομίας που σέβεται τον εαυτό της.
Στις τηλεπικοινωνίες, αν δεν πληρώσεις το κινητό στο κόβουν.
Αν δεν πληρώσεις το ρεύμα θα γίνει το ίδιο; και είναι το ίδιο; θα επιβιώσει έστω και μία μέρα η οικογένεια και η βιομηχανία.
Ας το αναλογιστούμε προτού είναι αργά!!!
Τέλος, όσον αφορά τη δημόσια επιχείρηση, τον όμιλο ΔΕΗ, που δυστυχώς επίσημα χείλη με πολλές ανακρίβειες προσπάθησαν να τη στήσουν στο τοίχο και με ευκολία να εκθειάσουν τους ιδιώτες.
Η ΔΕΗ παρά τις δυσκολίες της οικονομικής συγκυρίας, είναι κερδοφόρος επιχείρηση και από τις πρώτες σε αξία μετοχών επιχειρήσεις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο.
Οι θετικές προοπτικές της ΔΕΗ για την ανάπτυξή της και την συμβολή της στην εθνική οικονομία επιβεβαιώθηκαν από την αναβάθμιση της από τον διεθνή οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poors κατά τρεις (3) βαθμούς καθώς και την επιτυχή έξοδό της στις διεθνείς αγορές. Επιπλέον αναγνώριση των προσπαθειών που κατέβαλε η μεγαλύτερη βιομηχανική επιχείρηση της χώρας για να ανταπεξέλθει στις πιο αντίξοες συνθήκες της μεγαλύτερης κρίσης αποτελούν και τα διεθνή δάνεια που εξασφάλισε για την χρηματοδότηση των νέων επενδύσεων όπως είναι τα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Γερμανική KfW. Άραγε δεν είναι οξύμορο ότι οι διεθνείς αγορές και τράπεζες επιστεύονται τη ΔΕΗ μέσα στη κρίση ενώ μέσα στην ίδια της τη χώρα, την οποία έχει στηρίξει όσο καμία άλλη ιδιωτική και δημιόσια επιχείρηση τα τελευταία χρόνια, είναι πολλοί αυτοί που προσπαθούν να τη δυσφημήσουν και να περάσουν μία αλλη εικόνα, με άλλα λόγια καθημερινά την στήνουν στον τοίχο, αντί να την επιβραβεύουν . Μήπως αυτό είναι ένα παιχνίδι συγκεκριμένων συμφερόντων που περιμένουν να αποκοπήσουν οφέλη στο όνομα μίας υποτιθέμενης απελευθέρωσης.
Δυστυχώς αρκετοί, ακόμη και βουλευτές , σκόπιμα ή μη δεν έχουν καταλάβει τι πραγματικά σημαίνει προστασία του δημόσιου συμφέροντος στη χώρα μας.
Δεν έχουν καταλάβει ότι η ΔΕΗ παραμένει πυλώνας σταθερότητας στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, είναι κερδοφόρα, δημιουργεί προστιθέμενη αξία και μπορεί να εξυπηρετήσει πλήρως το επιχειρησιακό της πρόγραμμα για νέες μονάδες, όπως αυτή τη μεγάλη της Πτολεμαΐδας προϋπολογισμού 1,5 δις περίπου, όσο σχεδόν υπολογίζεται και αν επιτευχθεί να πουληθεί η Μικρή ΔΕΗ, αν ποτέ βέβαια θα μπορούσε να αποτιμηθεί το οικονομικό μέγεθος από την εκποίηση της μεγαλύτερης στρατηγικής για τη χώρα επιχείρησης.
Και κατ’ επέκταση εξυπηρετεί με σταθερότητα και κοινωνική ευαισθησία το δημόσιο συμφέρον και τους Έλληνες καταναλωτές.
