ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τις πτυχές της απασχόλησης και τις κοινωνικές πτυχές του ρόλου και των εργασιών της Τρόικας (ΕΚΤ, Επιτροπή και ΔΝΤ) όσον αφορά τις χώρες της ζώνης του ευρώ που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ | ||
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ | ||
ΠAΡAΡTHMA 1 | ||
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ |
Πως καταλήγει η πρόταση ψηφίσματος του Ε/Κ που κατατέθηκε από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (21 Φεβρουαρίου 2014):
(…)
1. διαπιστώνει ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ (η ΕΚΤ, η Επιτροπή και η Ευρωομάδα) είναι συνυπεύθυνα για τους όρους που επιβάλλονται στο πλαίσιο των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής· τονίζει επίσης ότι είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών καθώς και η κατάλληλη κοινωνική προστασία για τους πολίτες·
2. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο τέθηκε πλήρως στο περιθώριο σε όλα τα στάδια των προγραμμάτων: στο προπαρασκευαστικό στάδιο, στο στάδιο ανάπτυξης των εντολών καθώς και κατά την παρακολούθηση του αντικτύπου των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται από τα προγράμματα και τα συναφή μέτρα· υπενθυμίζει ότι, παρόλο που η συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν ήταν υποχρεωτική λόγω της έλλειψης νομικής βάσης, η απουσία ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μηχανισμών οδήγησε στην ανάγκη εξεύρεσης αυτοσχέδιων λύσεων όσον αφορά τα προγράμματα, με αποτέλεσμα να συναφθούν χρηματοοικονομικές και θεσμικές συμφωνίες εκτός της κοινοτικής μεθόδου· επισημαίνει στο ίδιο πνεύμα ότι η ΕΚΤ έχει λάβει αποφάσεις εκτός του πεδίου αρμοδιοτήτων της· υπενθυμίζει τον ρόλο της Επιτροπής ως θεματοφύλακα των Συνθηκών καθώς και ότι ο ρόλος αυτός πρέπει πάντοτε να τηρείται· θεωρεί ότι μόνο θεσμικά όργανα με γνήσια δημοκρατική λογοδοσία πρέπει να καθοδηγούν την πολιτική διαδικασία σχεδιασμού και εφαρμογής των προγραμμάτων προσαρμογής για χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες·
3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα εν λόγω προγράμματα σχεδιάστηκαν χωρίς επαρκή μέσα για την εκτίμηση των συνεπειών μέσω μελετών αντίκτυπου ή συντονισμού με την Επιτροπή Απασχόλησης, την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας, το Συμβούλιο Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Θεμάτων Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (EPSCO) ή τον Επίτροπο που είναι αρμόδιος για θέματα απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων· εκφράζει, επίσης, τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν ζητήθηκε η γνώμη της ΔΟΕ, και ότι, παρά τις σημαντικές κοινωνικές επιπτώσεις, δεν ζητήθηκε η γνώμη των συμβουλευτικών φορέων που έχουν θεσπιστεί από τη Συνθήκη, και ιδίως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) και της Επιτροπής των Περιφερειών (ΕτΠ)·
4. εκφράζει δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι οι όροι που επιβλήθηκαν για τη χρηματοδοτική συνδρομή έθεσαν σε κίνδυνο τους κοινωνικούς στόχους της ΕΕ για πολλούς λόγους:
– η ΕΕ δεν ήταν επαρκώς προετοιμασμένη και δεν διέθετε τα μέσα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προέκυψαν, μεταξύ των οποίων ήταν η τεράστια κρίση δημόσιου χρέους, η οποία απαιτούσε άμεση αντίδραση προκειμένου να αποφευχθεί η χρεωκοπία·
– παρόλο που τα προγράμματα έχουν συγκεκριμένη διάρκεια, ορισμένα μέτρα που προβλέπονται σε αυτά έχουν, ενώ δεν θα έπρεπε, μακροπρόθεσμο χαρακτήρα·
– τα μέτρα είναι ιδιαίτερα επαχθή, ιδίως επειδή η επιδείνωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης δεν διαγνώστηκε εγκαίρως, διότι έπρεπε να υλοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και διότι δεν διενεργήθηκαν κατάλληλες αξιολογήσεις του αντικτύπου όσον αφορά τον διανεμητικό αντίκτυπο σε διάφορες ομάδες της κοινωνίας·
– παρά τις εκκλήσεις της Επιτροπής τα εναπομείναντα κεφάλαια της ΕΕ από το δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013 δεν χρησιμοποιήθηκαν άμεσα·
– τα μέτρα θα μπορούσαν να έχουν συνοδευτεί από μεγαλύτερες προσπάθειες να προστατευτούν οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως μέτρα για την πρόληψη υψηλών επιπέδων φτώχειας, στέρησης και ανισοτήτων στον τομέα της υγείας, τα οποία οφείλονται στην ιδιαίτερη εξάρτηση των ομάδων χαμηλού εισοδήματος από τα δημόσια συστήματα υγείας·
Απασχόληση
5. επισημαίνει ότι η εξαιρετικά σοβαρή οικονομική και δημοσιονομική κρίση και οι πολιτικές προσαρμογής στις τέσσερις χώρες είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση των ποσοστών ανεργίας και απώλειας θέσεων εργασίας, καθώς και του αριθμού των μακροχρόνια ανέργων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησαν στην υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας· επισημαίνει ότι τα ποσοστά απασχόλησης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά τη βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και συνταξιοδότησης, καθώς και για την επίτευξη των κοινωνικών στόχων και των στόχων για την απασχόληση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
6. επισημαίνει ότι οι προσδοκίες για επιστροφή στην ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης για ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας δεν έχουν εκπληρωθεί· υπογραμμίζει ότι αυτές οι μη εκπληρωθείσες προσδοκίες οφείλονται στην τάση υποτίμησης του …
διαρθρωτικού χαρακτήρα της κρίσης καθώς και της σημασίας της διατήρησης της εγχώριας ζήτησης, των επενδύσεων και της πιστωτικής στήριξης της πραγματικής οικονομίας· τονίζει τον φιλοκυκλικό χαρακτήρα των μέτρων λιτότητας, καθώς και το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά δεν συνοδεύονται από διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις κατά περίπτωση, οι οποίες αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες με στόχο να επιτευχθεί ανάπτυξη, συνοδευόμενη από κοινωνική συνοχή και απασχόληση·
7. διαπιστώνει ότι τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης, σε συνδυασμό με τις μειώσεις των αμοιβών τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη αποτελεσματικής δράσης για την πάταξη της φοροδιαφυγής και η ταυτόχρονη μείωση των ποσοστών των εισφορών, υπονομεύουν τη βιωσιμότητα αλλά και την επάρκεια των δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, καθώς συνεπάγονται κενά στη χρηματοδότηση των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης·
8. τονίζει ότι η υποβάθμιση των συνθηκών λειτουργίας και το κλείσιμο ΜΜΕ συνιστούν μια από τις κύριες αιτίες απώλειας θέσεων απασχόλησης και τη μεγαλύτερη απειλή για τη μελλοντική ανάκαμψη· σημειώνει ότι οι πολιτικές προσαρμογής δεν έλαβαν υπόψη στρατηγικούς τομείς που θα έπρεπε να έχουν εξεταστεί με στόχο την διατήρηση της μελλοντικής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής· επισημαίνει ότι αυτό οδήγησε σε σημαντική απώλεια θέσεων εργασίας σε στρατηγικούς τομείς όπως είναι η βιομηχανία και ο τομέας της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας· επισημαίνει ότι οι τέσσερις χώρες πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να δημιουργήσουν τους αναγκαίους ευνοϊκούς όρους ώστε οι επιχειρήσεις, και ιδίως οι ΜΜΕ, να μπορέσουν να αναπτύξουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους· επισημαίνει ότι πολλές θέσεις εργασίας του δημοσίου τομέα έχουν απολεσθεί σε βασικούς δημόσιους τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και οι δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες·
9. εκφράζει την αποδοκιμασία του για το γεγονός ότι οι νέοι είναι εκείνοι που πλήττονται από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, διότι η κατάσταση που επικρατεί σε χώρες όπως η Ελλάδα (όπου το σχετικό ποσοστό υπερβαίνει το 50%), η Πορτογαλία και η Ιρλανδία (όπου το ποσοστό ξεπέρασε το 2012 το 30%) και η Κύπρος (όπου το ποσοστό κυμαίνεται περίπου στο 26,4%) είναι ιδιαίτερα σοβαρή· επισημαίνει ότι τα ποσοστά αυτά είναι σταθερά στα πέντε έτη της κρίσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ακόμα και όταν οι νέοι κατορθώνουν να βρουν κάποια θέση εργασίας, πολλοί από αυτούς – 43% κατά μέσο όρο σε σύγκριση με το 13% των ενηλίκων εργαζομένων – καταλήγουν συχνά να εργάζονται υπό επισφαλείς συνθήκες ή με συμβάσεις μερικής απασχόλησης που καθιστούν δυσχερή την ανεξάρτητη διαβίωσή τους και έχουν ως αποτέλεσμα να χάνεται η καινοτομία και η εμπειρογνωμοσύνη, με αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή και στην ανάπτυξη·
10. διαπιστώνει ότι οι πλέον ευπαθείς ομάδες στην αγορά εργασίας –οι μακροχρόνια άνεργοι, οι γυναίκες, οι διακινούμενοι εργαζόμενοι και τα άτομα με αναπηρία– έχουν πληγεί περισσότερο και παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο· επισημαίνει τη σημαντική αύξηση του ποσοστού μακροχρόνιας ανεργίας στις γυναίκες και τους εργαζομένους μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς και τις πρόσθετες δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν αυτοί οι εργαζόμενοι για να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας όταν τελικά ανακάμψει η οικονομία· τονίζει ότι για αυτούς τους εργαζόμενους απαιτείται η λήψη στοχευμένων μέτρων·
11. προειδοποιεί ότι οι τεράστιες αυτές αποκλίσεις, εάν δεν αντιμετωπιστούν, ιδίως στην περίπτωση της νεότερης γενιάς, είναι δυνατόν να προκαλέσουν μακροπρόθεσμα διαρθρωτικές ζημίες στην αγορά εργασίας των τεσσάρων χωρών, να περιορίσουν την ικανότητα των εν λόγω χωρών για ανάκαμψη, να προκαλέσουν αναγκαστική μετανάστευση με περαιτέρω επιδείνωση των συνεπειών της συνεχιζόμενης φυγής εγκεφάλων και να αυξήσουν τις επίμονες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών που παρέχουν απασχόληση και εκείνων που παρέχουν φθηνό εργατικό δυναμικό· εκφράζει τη λύπη του διότι οι αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις αποτελούν για τους νέους ένα από τα βασικά κίνητρα για μετανάστευση και για να ασκήσουν το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας·
12. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις και τομείς, παρατηρείται, εκτός από την απώλεια θέσεων εργασίας, μείωση στην ποιότητά τους, αύξηση των επισφαλών μορφών απασχόλησης και επιδείνωση των βασικών εργασιακών προτύπων· τονίζει ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη να καταβάλουν ειδικές προσπάθειες για να αντιμετωπίσουν την αύξηση της μη εθελοντικής μερικής απασχόλησης και της προσωρινής εργασίας, των μη αμειβόμενων περιόδων πρακτικής άσκησης και μαθητείας, της εικονικής αυτοαπασχόλησης και των δραστηριοτήτων της παραοικονομίας· επισημαίνει επίσης ότι, παρόλο που ο καθορισμός των μισθών δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ΕΕ, τα προγράμματα επηρέασαν τους κατώτατους μισθούς: στην Ιρλανδία κρίθηκε αναγκαίο να μειωθεί ο κατώτατος μισθός κατά σχεδόν 12% (μια απόφαση που ωστόσο τροποποιήθηκε αργότερα), και στην Ελλάδα αποφασίστηκε σημαντική περικοπή του της τάξης του 22%·
13. υπενθυμίζει ότι η στρατηγική «Ευρώπη 2020» αναφέρει ορθώς ότι το αριθμητικό στοιχείο το οποίο πρέπει να παρακολουθείται με προσοχή είναι το ποσοστό απασχόλησης, που υποδεικνύει τους διαθέσιμους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που συνεπάγονται τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου μας· ζητεί η επιβράδυνση της επιδείνωσης του ποσοστού ανεργίας να μην συγχέεται με την ανάκτηση θέσεων εργασίας που έχουν απολεσθεί, καθώς δε λαμβάνεται υπόψη η αύξηση της μετανάστευσης· παρατηρεί ότι η μείωση της απασχόλησης στον βιομηχανικό τομέα αποτελούσε ήδη πρόβλημα πριν ξεκινήσουν τα προγράμματα· τονίζει την ανάγκη δημιουργίας περισσότερων και καλύτερων θέσεων απασχόλησης· υπενθυμίζει ότι την τελευταία τετραετία οι απώλειες θέσεων εργασίας ανήλθαν σε 2 εκατομμύρια στις τέσσερις χώρες, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό 15% των θέσεων εργασίας που υπήρχαν το 2009· εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, έχει σημειωθεί μικρή άνοδος των θέσεων εργασίας στην Ιρλανδία, την Κύπρο και την Πορτογαλία·
Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός
14. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, μεταξύ των προϋποθέσεων για τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής, περιλαμβάνονται στα προγράμματα συστάσεις για συγκεκριμένες περικοπές στις πραγματικές κοινωνικές δαπάνες σε βασικούς τομείς, όπως είναι οι συντάξεις, οι βασικές υπηρεσίες, η υγειονομική περίθαλψη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα φαρμακευτικά προϊόντα για τη βασική προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων, καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος, αντί για συστάσεις που να παραχωρούν στις εθνικές κυβερνήσεις μεγαλύτερη ευελιξία ώστε να αποφασίζουν πού θα μπορούσαν να γίνουν εξοικονομήσεις· εκφράζει το φόβο ότι ο κύριος αντίκτυπος των εν λόγω μέτρων θίγει τον αγώνα για την καταπολέμηση της φτώχειας και, ειδικότερα, της φτώχειας των παιδιών· υπενθυμίζει ότι η καταπολέμηση της φτώχειας, και ιδίως της φτώχειας των παιδιών, πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί στόχο των κρατών μελών και ότι οι πολιτικές φορολογικής και δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν πρέπει να τον υπονομεύουν·
15. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι κατά την κατάρτιση και υλοποίηση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής αφενός δεν δόθηκε η δέουσα σημασία στον αντίκτυπο των δημοσιονομικών πολιτικών στην απασχόληση και την κοινωνική κατάσταση και αφετέρου –στην περίπτωση της Ελλάδας– όπως αποδείχθηκε, η υπόθεση εργασίας βασίστηκε σε εσφαλμένο δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή, με αποτέλεσμα να μη ληφθούν εγκαίρως μέτρα προστασίας των πλέον ευάλωτων ομάδων έναντι της φτώχειας, της φτώχειας στην εργασία και του κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει επίσης τους κοινωνικούς δείκτες στα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη για την επαναδιαπραγμάτευση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής και την αντικατάσταση των μέτρων που συνιστώνται για κάθε κράτος μέλος, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη αλλά και η πλήρης τήρηση των βασικών κοινωνικών αξιών και αρχών της ΕΕ·
16. επισημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή, στην τριμηνιαία επισκόπησή της του Οκτωβρίου 2013 («Εργασιακή και κοινωνική κατάσταση στην ΕΕ»), τονίζει τη σημασία των δαπανών κοινωνικής προστασίας ως ασφαλιστικής δικλείδας έναντι κοινωνικών κινδύνων, η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία είχαν, από το 2010 και μετά, τη μεγαλύτερη μείωση κοινωνικών δαπανών στην ΕΕ·
17. επισημαίνει ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, εμφανίζονται νέες μορφές φτώχειας που αγγίζουν τη μεσαία και την εργατική τάξη, καθώς τα προβλήματα αποπληρωμής στεγαστικών δανείων και οι υψηλές τιμές ενέργειας προκαλούν ενεργειακή φτώχεια και αυξάνουν τις εξώσεις και τις κατασχέσεις· εκφράζει ανησυχία για τα στοιχεία που δείχνουν ότι αυξάνονται οι άστεγοι και τα επίπεδα αποκλεισμού από την κατοικία· υπενθυμίζει ότι αυτό αποτελεί παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων· συνιστά στα κράτη μέλη και στις τοπικές τους αρχές να καθιερώσουν ουδέτερες πολιτικές στέγασης που να ευνοούν την κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση, να αντιμετωπίσουν το ζήτημα των κατοικιών που παραμένουν κενές και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές αποτρεπτικές πολιτικές για τη μείωση των εξώσεων·
18. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη κοινωνική και οικονομική κατάσταση στις εν λόγω χώρες εντείνει τις περιφερειακές και εδαφικές ανισότητες, υπονομεύοντας έτσι τον δεδηλωμένο στόχο της ΕΕ για την ενδυνάμωση της περιφερειακής συνοχής στο εσωτερικό της·
19. σημειώνει ότι οι διεθνείς και κοινωνικοί οργανισμοί έχουν προειδοποιήσει ότι το νέο σύστημα μισθολογικής κλίμακας, βαθμοδοσίας και απολύσεων στον δημόσιο τομέα θα επιφέρει χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα· επισημαίνει ότι η ΔΟΕ έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τον δυσανάλογο αντίκτυπο που έχουν οι νέες ευέλικτες μορφές απασχόλησης στις αμοιβές των γυναικών· σημειώνει επίσης ότι η ΔΟΕ έχει ζητήσει από τις κυβερνήσεις να παρακολουθούν τον αντίκτυπο της λιτότητας στις αμοιβές ανδρών και γυναικών στον ιδιωτικό τομέα· παρατηρεί με ανησυχία ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν μειώνεται πλέον στις χώρες που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, και στις οποίες οι ανισότητες ξεπερνούν τον μέσο όρο της ΕΕ· υπογραμμίζει ότι οι μισθολογικές ανισότητες και η μείωση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή από τα κράτη μέλη που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής·
20. σημειώνει ότι αριθμητικά στοιχεία της Eurostat και της Επιτροπής, καθώς και διάφορες άλλες μελέτες, καταδεικνύουν ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανισότητα της κατανομής του εισοδήματος αυξήθηκε ανάμεσα στο 2008 και το 2012, και ότι οι περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα και τα επιδόματα ανεργίας, καθώς και οι μειώσεις των μισθών λόγω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αυξάνουν τα επίπεδα της φτώχειας· σημειώνει, επίσης, ότι στην έκθεση της Επιτροπής διαπιστώνονται σχετικά υψηλά επίπεδα φτώχειας εργαζομένων, λόγω των χαμηλών κατώτατων μισθών που περικόπτονται ή παγώνουν·
21. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις έχει αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων που απειλούνται από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό· σημειώνει, επιπλέον, ότι τα στατιστικά αυτά στοιχεία κρύβουν μια πολύ πιο σκληρή πραγματικότητα, που συνίσταται στο ότι το χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ συνεπάγεται επίσης χαμηλότερο όριο της φτώχειας, το οποίο σημαίνει ότι άνθρωποι που μέχρι προσφάτως χαρακτηρίζονταν φτωχοί σήμερα θεωρείται ότι δεν ζουν πλέον σε συνθήκες φτώχειας· υπενθυμίζει ότι στις χώρες υπό δημοσιονομική προσαρμογή που αντιμετωπίζουν δημοσιονομική κρίση, η πτώση του ΑΕγχΠ, η δραστικότατη μείωση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και η μείωση των επενδύσεων στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης συντελούν στη μείωση του δυνητικού ΑΕγχΠ και δημιουργούν μακροπρόθεσμη φτώχεια·
22. επικροτεί το γεγονός ότι, στις προαναφερθείσες μελέτες, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι μόνο η σημαντική αντιστροφή των σημερινών τάσεων θα καταστήσει εφικτή για ολόκληρη την ΕΕ την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
23. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, τουλάχιστον για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, τα προγράμματα περιελάμβαναν σειρά λεπτομερών όρων σχετικά με τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας και τις περικοπές των δαπανών, οι οποίες είχαν σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα και τη γενική δυνατότητα πρόσβασης στις κοινωνικές υπηρεσίες, ιδίως στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, παρά το γεγονός ότι το άρθρο 168 παράγραφος 7 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η ΕΕ πρέπει να σέβεται τις αρμοδιότητες των κρατών μελών· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι τούτο οδήγησε σε ορισμένες περιπτώσεις στην άρνηση υγειονομικής ασφαλιστικής κάλυψης ή πρόσβασης στην κοινωνική προστασία, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο ακραίας φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, όπως δείχνει και ο αυξανόμενος αριθμός άπορων και άστεγων ανθρώπων και η έλλειψη πρόσβασής τους σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες·
24. εκφράζει τη λύπη του διότι δεν έχουν καταβληθεί στοχευμένες προσπάθειες για τον εντοπισμό των ελλείψεων στα συστήματα υγείας και στη λήψη αποφάσεων για οριζόντιες περικοπές στους προϋπολογισμούς για την υγεία· προειδοποιεί ότι η εφαρμογή της συμμετοχής στις ιατρικές δαπάνες θα μπορούσε να οδηγήσει τους ασθενείς στην καθυστερημένη αναζήτηση περίθαλψης, μεταθέτοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την οικονομική επιβάρυνση στα νοικοκυριά· προειδοποιεί ότι οι μειώσεις μισθών για τους επαγγελματίες στον τομέα της υγείας θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ασφάλεια των ασθενών και να προκαλέσουν τη μετανάστευση των εν λόγω επαγγελματιών·
25. επαναλαμβάνει ότι το άρθρο 12 του Διεθνούς Συμφώνου για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα (ICESCR) προβλέπει ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο σωματικής και διανοητικής υγείας· σημειώνει ότι και οι τέσσερεις χώρες έχουν υπογράψει το Σύμφωνο και, επομένως, έχουν αναγνωρίσει το δικαίωμα στην υγεία για όλους·
26. υπενθυμίζει ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει ήδη καταδικάσει τις περικοπές στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα της Ελλάδας, θεωρώντας ότι συνιστούν παράβαση του άρθρου 12 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη του 1961 και του άρθρου 4 του Πρωτοκόλλου του, θεωρώντας ότι το γεγονός ότι οι επίμαχες διατάξεις της εγχώριας νομοθεσίας αποσκοπούν στην εκπλήρωση των απαιτήσεων άλλων νομικών υποχρεώσεων δεν τις εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του Χάρτη(12)· διαπιστώνει ότι αυτό το δόγμα της διατήρησης του συνταξιοδοτικού συστήματος σε ικανοποιητικό επίπεδο προκειμένου να εξασφαλίζεται η αξιοπρεπής διαβίωση των συνταξιούχων ισχύει εν γένει και για τις τέσσερις χώρες και θα έπρεπε να είχε ληφθεί υπόψη·
27. εκφράζει τη λύπη του για τις περικοπές των πόρων που προορίζονται για την ανεξάρτητη διαβίωση των ανθρώπων με αναπηρία·
28. επισημαίνει ότι, κατά την αξιολόγηση από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της ΔΟΕ της εφαρμογής της σύμβασης αριθ. 102 στην περίπτωση των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα, η ΔΟΕ άσκησε έντονη κριτική στις ριζικές μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος, και ότι η ίδια επικριτική παρατήρηση συμπεριελήφθη στην 29η ετήσια έκθεσή της το 2011· υπενθυμίζει ότι η σύμβαση αριθ. 102 ισχύει εν γένει και για τις τέσσερις χώρες και θα έπρεπε να έχει ληφθεί υπόψη·
29. τονίζει ότι η αυξημένη κοινωνική φτώχεια στις τέσσερις χώρες έχει επίσης ως αποτέλεσμα αύξηση της αλληλεγγύης μεταξύ των πιο ευάλωτων ομάδων χάρις σε προσπάθειες ιδιωτών, οικογενειακών δικτύων και οργανώσεων παροχής βοήθειας· τονίζει ότι αυτός ο τύπος παρέμβασης δεν πρέπει να καταστεί διαρθρωτική λύση του προβλήματος, ακόμη κι αν ανακουφίζει την κατάσταση των πιο στερημένων και αναδεικνύει την αξία της ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη·
30. διαπιστώνει με ανησυχία την προοδευτική αύξηση του συντελεστή Gini, σε αντίθεση με τη γενική τάση μείωσής του στην ευρωζώνη, το οποίο σημαίνει σημαντική αύξηση των ανισοτήτων στην κατανομή του εισοδήματος στις χώρες υπό δημοσιονομική προσαρμογή·
Πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου
31. επικροτεί το γεγονός ότι τα ποσοστά των ατόμων που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο βαίνουν μειούμενα και στις τέσσερις χώρες· διαπιστώνει, ωστόσο, ότι αυτό μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι νέοι ως προς την εξεύρεση θέσης εργασίας· υπενθυμίζει την επείγουσα ανάγκη να ανακτηθούν ποιοτικά συστήματα επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς τούτο αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα των νέων·
32. επικροτεί το γεγονός ότι τα επίπεδα ολοκλήρωσης των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σημειώνουν άνοδο και στις τέσσερις χώρες· διαπιστώνει ότι αυτό μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει από την ανάγκη των νέων να βελτιώσουν τις μελλοντικές ευκαιρίες τους στην αγορά εργασίας·
33. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι, κυρίως λόγω των περικοπών στη δημόσια χρηματοδότηση, η ποιότητα των συστημάτων εκπαίδευσης δεν συμβαδίζει με αυτό το θετικό στοιχείο, με αποτέλεσμα να εντείνονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι που βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΕΕΑΚ) και τα παιδιά με ειδικές ανάγκες· επισημαίνει ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να έχουν ουσιαστικές επιπτώσεις στην ποιότητα της εκπαίδευσης καθώς και στους διαθέσιμους υλικούς και ανθρώπινους πόρους στα σχολεία, στον αριθμό μαθητών στις τάξεις, στη συρρίκνωση των αναλυτικών προγραμμάτων και στη συγκέντρωση των σχολείων·
Κοινωνικός διάλογος
34. τονίζει ότι θα έπρεπε να είχε ζητηθεί η γνώμη των κοινωνικών εταίρων σε εθνικό επίπεδο ή να είχε επιτραπεί η συμμετοχή τους στον αρχικό σχεδιασμό των προγραμμάτων· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα προγράμματα που σχεδιάστηκαν για τις τέσσερις χώρες επιτρέπουν ενίοτε σε εταιρείες να απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συλλογικές συμβάσεις και να επανεξετάζουν τις κλαδικές συμβάσεις, με άμεσες επιπτώσεις για τη δομή και τις αξίες των συλλογικών διαπραγματεύσεων που προβλέπονται στα αντίστοιχα εθνικά συντάγματα· επισημαίνει ότι γ Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της ΔΟΕ ζήτησε την επανέναρξη του κοινωνικού διαλόγου· καταδικάζει την υπονόμευση της αρχής της συλλογικής εκπροσώπησης, η οποία θέτει υπό αμφισβήτηση την αυτόματη ανανέωση των συμφωνιών επί συλλογικών συμβάσεων, η οποία σε ορισμένες χώρες είναι πολύ σημαντική, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του αριθμού των ισχυουσών συλλογικών συμβάσεων· καταδικάζει τη μείωση των κατώτατων μισθών και το πάγωμα των ονομαστικών κατώτατων μισθών· τονίζει ότι η κατάσταση αυτή ήταν το αποτέλεσμα του περιορισμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πεδίο της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και της περικοπής των μισθών, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση προς τους γενικούς σκοπούς της ΕΕ και προς τις πολιτικές της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
35. υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει μία και μοναδική λύση που να μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη μέλη·
Συστάσεις
36. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει λεπτομερή μελέτη των κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, και των προγραμμάτων προσαρμογής που εφαρμόζονται για την αντιμετώπισή της στις τέσσερις χώρες, με σκοπό να γίνουν πλήρως κατανοητές τόσο οι βραχυπρόθεσμες όσο και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες στα συστήματα απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, και όσον αφορά το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο, ιδίως όσον αφορά την καταπολέμηση της φτώχειας, τη διατήρηση δέοντος κοινωνικού διαλόγου και την ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας στις εργασιακές σχέσεις· καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει τους συμβουλευτικούς φορείς της κατά την κατάρτιση της εν λόγω μελέτης, καθώς και την Επιτροπή Απασχόλησης και την Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας· προτείνει να ζητηθεί από την ΕΟΚΕ η κατάρτιση ειδικής έκθεσης·
37. καλεί την Επιτροπή να ζητήσει από τη ΔΟΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης να καταρτίσουν εκθέσεις σχετικά με πιθανά διορθωτικά μέτρα και κίνητρα τα οποία είναι αναγκαία για τη βελτίωση της κοινωνικής κατάστασης σε αυτές τις χώρες, για τη χρηματοδότησή τους και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών τους, και να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση με τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και το Πρωτόκολλό του, καθώς και με τις βασικές συμβάσεις της ΔΟΕ και το Πρωτόκολλο 94, δεδομένου ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τα μέσα αυτά θίγονται από την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση και από τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ζητεί η Τρόικα·
38. καλεί την ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη τις θυσίες στις οποίες έχουν προβεί αυτές οι χώρες, να παράσχει στήριξη μετά από τη διενέργεια της αξιολόγησης και με κατάλληλους χρηματοδοτικούς πόρους όπου αυτό ενδείκνυται, με στόχο την ανάκτηση των προτύπων κοινωνικής προστασίας, τον αγώνα για τη μείωση της φτώχειας, τη στήριξη των εκπαιδευτικών υπηρεσιών, ιδίως εκείνων που έχουν ως ομάδα στόχο τα παιδιά με ειδικές ανάγκες και τα πρόσωπα με αναπηρία, και την ανανέωση του κοινωνικού διαλόγου μέσω ενός σχεδίου κοινωνικής ανάκαμψης· καλεί την Επιτροπή, την ΕΚΤ και την Ευρωομάδα να επανεξετάσουν και να αναθεωρήσουν, όπου είναι απαραίτητο και μάλιστα το ταχύτερο δυνατόν, τα έκτακτα μέτρα που έχουν τεθεί σε εφαρμογή·
39. ζητεί συμμόρφωση με τις προαναφερθείσες νομικές υποχρεώσεις που ορίζονται στις Συνθήκες και στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, καθώς η έλλειψη συμμόρφωσης συνιστά παραβίαση του πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ· καλεί τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εξετάσει αναλυτικά τον αντίκτυπο των μέτρων επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να εκδώσει συστάσεις σε περίπτωση παραβίασης του Χάρτη·
40. ζητεί από την Τρόικα και τα εμπλεκόμενα κράτη μέλη να τερματίσουν το συντομότερο δυνατόν τα προγράμματα και να θεσπίσουν μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων καθιστώντας δυνατό για όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Κοινοβουλίου, να πετυχαίνουν τους κοινωνικούς στόχους και τις υπηρεσίες –περιλαμβανομένων και εκείνων που σχετίζονται με τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα όσων διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού– που ορίζονται στις Συνθήκες, στις συμφωνίες ευρωπαίων κοινωνικών εταίρων και στο πλαίσιο άλλων διεθνών υποχρεώσεων (συμβάσεις της ΔΟΕ, στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων)· ζητεί την αύξηση της διαφάνειας και της πολιτικής συμμετοχής κατά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων προσαρμογής·
41. ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξετάζουν τις κοινωνικές ανισορροπίες και τη διόρθωσή τους με την ίδια προσοχή με την οποία εξετάζουν τις μακροοικονομικές ανισορροπίες, και να μεριμνούν ώστε τα μέτρα προσαρμογής να εξασφαλίζουν την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισορροπία ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και τη δημοσιονομική εξυγίανση· καλεί, περαιτέρω, και τα δύο θεσμικά όργανα να δώσουν προτεραιότητα στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και στη στήριξη της επιχειρηματικότητας και, προς τον σκοπό αυτόν, να αποδώσουν τη μέγιστη προσοχή τόσο στο EPSCO και τις προτεραιότητές του όσο και στο ECOFIN και την Ευρωομάδα και, κατά περίπτωση, να πραγματοποιούν συνεδριάσεις των υπουργών απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων των χωρών που ανήκουν στην Ευρωομάδα πριν από τις συνόδους κορυφής για την ευρωζώνη·
42. συνιστά στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη να θεωρούν τις δαπάνες για την υγεία και την εκπαίδευση όχι ως δαπάνες που μπορεί να υποβληθούν σε περικοπές αλλά ως δημόσια επένδυση για το μέλλον της κάθε χώρας,που πρέπει να γίνεται σεβαστή και να αυξάνεται, έτσι ώστε να οδηγήσει στην οικονομική και κοινωνική ανάκαμψή της·
43. συνιστά, μετά την υπέρβαση της χειρότερης στιγμής της οικονομικής κρίσης, οι χώρες που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, από κοινού με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, να εφαρμόσουν σχέδια ανάκαμψης της απασχόλησης με σκοπό την επαρκή αποκατάσταση των οικονομιών τους ώστε να ανακτηθεί η κοινωνική κατάσταση της περιόδου προ των προγραμμάτων, καθώς αυτός είναι ό μόνος τρόπος για να εδραιωθεί η μακροοικονομική προσαρμογή και να διορθωθούν οι ανισορροπίες του δημόσιου τομέα τους, όπως το χρέος και το έλλειμμα· τονίζει ότι στα σχέδια ανάκαμψης της απασχόλησης πρέπει να λαμβάνεται υπόψη:
– η ανάγκη ταχείας διόρθωσης του δανειοδοτικού συστήματος, ιδίως για τις ΜΜΕ,
– η ανάγκη δημιουργίας ευνοϊκών όρων για τις επιχειρήσεις, ώστε να μπορούν να αναπτύσσουν μακροπρόθεσμα και με βιώσιμο τρόπο τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, καθώς και η ενίσχυση ιδίως των ΜΜΕ, δεδομένου ότι αυτές διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης,
– η βέλτιστη χρήση των ευκαιριών που προσφέρουν τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ, ιδίως το ΕΚΤ,
– μια πραγματική πολιτική απασχόλησης με ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας,
– ποιοτικές και ευρωπαϊκές δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, καθώς και μια πολιτική αύξησης των μισθών,
– μια ευρωπαϊκή εγγύηση απασχόλησης για τους νέους,
– η ανάγκη να εξασφαλιστεί ένας δίκαιος διανεμητικός αντίκτυπος, και
– πρόγραμμα για τις οικογένειες χωρίς εργαζόμενα μέλη και, τέλος, μια προσεκτικότερη δημοσιονομική διαχείριση·
44. καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει έκθεση σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε προς την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», με ιδιαίτερη έμφαση στην έλλειψη προόδου των χωρών υποβλήθηκαν σε πρόγραμμα, και να υποβάλει προτάσεις για να μπουν οι χώρες αυτές σε αξιόπιστη πορεία προς επίτευξη όλων των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·
45. συνιστά οι μελλοντικές μεταρρυθμίσεις των κρατών μελών στον τομέα της εργασίας να λαμβάνουν υπόψη τα κριτήρια της ευελιξίας με ασφάλεια, που στοχεύουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και τα οποία διατυπώνονται στην στρατηγική «Ευρώπη 2020», λαμβάνοντας υπόψη και άλλα στοιχεία, όπως είναι το κόστος της ενέργειας, ο αθέμιτος ανταγωνισμός, το κοινωνικό ντάμπινγκ, ένα δίκαιο και αποτελεσματικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, δημοσιονομικές πολιτικές που ευνοούν την ανάπτυξη και την απασχόληση και, εν γένει, ο,τιδήποτε συμβάλλει στην ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας· καλεί την Επιτροπή να διεξαγάγει αξιολογήσεις κοινωνικού αντίκτυπου πριν από την επιβολή μειζόνων μεταρρυθμίσεων στις χώρες που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα, καθώς και να εξετάσει τα φαινόμενα διάχυσης των συνεπειών αυτών των μέτρων, όπως επί της φτώχειας, του κοινωνικού αποκλεισμού, της αύξησης της εγκληματικότητας και της ξενοφοβίας·
46. ζητεί την επείγουσα λήψη μέτρων για να αποτραπεί η αύξηση του αριθμού των αστέγων σε χώρες που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα και καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τις ενέργειες αυτές μέσω ανάλυσης της πολιτικής και προώθησης βέλτιστων πρακτικών·
47. επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 19 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013, η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση προς το Κοινοβούλιο πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014 σχετικά με την εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει αυτή την έκθεση χωρίς καθυστέρηση και να συμπεριλάβει σε αυτήν τις επιπτώσεις του εν λόγω κανονισμού στα ενεργά προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής·
48. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών, οργανώσεις ασθενών και επαγγελματικούς φορείς για τη μελλοντική λήψη μέτρων σχετικά με την υγεία στα προγράμματα προσαρμογής και να κάνουν χρήση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, για να διασφαλίσουν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των συστημάτων και των πόρων, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι πιο ευάλωτες ομάδες και τα πιο σημαντικά στοιχεία κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της απόκτησης και χρήσης φαρμάκων, της κάλυψης των βασικότερων αναγκών και της συνεκτίμησης των απόψεων των εργαζομένων στον χώρο της υγείας·
49. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
Via : www.realpolitics.gr