Της Ελένης Κωσταρέλου
Η δαμόκλειος σπάθη των νέων μέτρων θα κρέμεται μονίμως πάνω από την κεφαλή της Ελλάδας, καθώς η συμφωνία με την τρόικα καθιστά σαφή τη διαρκή αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας – πέραν του χρηματοδοτικού κενού που έτσι κι αλλιώς υφίσταται μέχρι το 2016.
Η -μετά πολλών κενών- συμφωνία που έκλεισε τα ξημερώματα της Τρίτης μεταξύ ΔΝΤ και Ε.Ε., μετά από αμοιβαίες υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, οδηγεί σε μερική λύση ως προς το επίμαχο πρόβλημα βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
Το ευρωπαϊκό ανακοινωθέν ξεκαθαρίζει ότι η πρώτη αξιολόγηση θα γίνει στις 13 Δεκεμβρίου. Το σημείο-κλειδί είναι η επαναγορά του ελληνικού χρέους.
Μόνο αν επιτευχθεί θα δοθεί το πράσινο φως για την εκταμίευση της πρώτης δόσης των 34,4 δισ. ευρώ. Θα ακολουθήσουν άλλες τρεις αξιολογήσεις, πριν από κάθε δόση, για τα συνολικά 9,3 δισ. ευρώ!
Η συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών θα είναι καθοριστική, δεδομένου ότι οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν ομόλογα 14 δισ. ευρώ από τα περίπου 60 δισ. που κυκλοφορούν στην αγορά.
Αν, βέβαια, οι ελληνικές τράπεζες πουλήσουν τα ομόλογα σε επίπεδα του 35% της ονομαστικής τους αξίας ή και χαμηλότερα, όπως έχει διαρρεύσει από την Ευρώπη, ουσιαστικά θα επωμιστούν ένα νέο κούρεμα.
Εκτιμάται ότι το κόστος της επαναγοράς αυτής μπορεί να στοιχίσει γύρω στα 4 δισ. για τις ελληνικές τράπεζες κι έχει ήδη αρχίσει να τίθεται το ερώτημα «πού θα τα βρουν». Τραπεζικοί κύκλοι έκαναν λόγο χθες ακόμα και για μερική συμμετοχή στο πρόγραμμα επαναγοράς, με αντάλλαγμα μια εγγύηση στο 100% της αξίας των ομολόγων που θα παραμείνουν στα χαρτοφυλάκιά τους.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μια ημέρα μετά τη συμφωνία μιλούσε για «μικρό χρηματοδοτικό κενό στη χρηματοδότηση μέχρι το 2016» και τόνιζε ότι η συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup επιτρέπει επιπλέον μέτρα για την ελάφρυνση του βάρους του χρέους όταν η χώρα φτάσει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος 4,5% του ΑΕΠ, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα για το 2016.
Το πλέον σαφές είναι ότι η τελευταία συμφωνία των Βρυξελλών περιλαμβάνει ημίμετρα, που δεν δίνουν λύση στο πρόβλημα του χρέους και του ελλείμματος.
Ζητούν πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% το 2016 και μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3%, όταν η έξοδος από την ύφεση τοποθετείται στο 2015 σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.
Για την ώρα, πάντως, η ελληνική οικονομία φαίνεται να ξεπερνάει τον σκόπελο των αξιολογήσεων από τους διεθνείς οίκους.
Η Fitch ανακοίνωσε χθες ότι δεν θα αντιμετωπίσει μια επαναγορά των ελληνικών ομολόγων ως πιστωτικό γεγονός, δεδομένου ότι θα είναι εθελοντική, και συμπλήρωνε ότι η συμφωνία απομακρύνει την άμεση απειλή της χρεοκοπίας και της εξόδου από το ευρώ.
