του Μανώλη Δρεττάκη
Η οικοδομή ήταν επί δεκαετίες ένας κλάδος ο οποίος συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ δεδομένου ότι από τη μια μεριά απασχολούσε σημαντικό αριθμό εργατών, τεχνιτών και μηχανικών και, από την άλλη, με το να χρησιμοποιεί υλικά από πολλούς άλλους (τσιμεντοβιομηχανία, χαλυβουργία, υλοτομία, λατομεία κ.λπ.) ενίσχυε την απασχόληση και στους κλάδους αυτούς.
Μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ και την απλόχερη χορήγηση δανείων από τις τράπεζες με ευνοϊκούς όρους, η οικοδομή γνώρισε μεγάλη άνθηση τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000 και ενισχύθηκε από την κατασκευή των ολυμπιακών έργων. Όλα αυτά μέχρι και το 2007. Ήρθε, όμως, η παγκόσμια οικονομική κρίση και στη συνέχεια τα Μνημόνια και η οικοδομική δραστηριότητα κυριολεκτικά κατέρρευσε. Στην κατάρρευση αυτή της οικοδομής οφείλεται και ένα σημαντικό ποσοστό της μεγάλης αύξησης της ανεργίας.
Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (η ΕΛΣΤΑΤ) στις 12.2.2014 για το 12μηνο Δεκεμβρίου 2012 και Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2013 (από αυτά αφαιρέσαμε τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2012) και τα αντίστοιχα στοιχεία του έτους 2007 από τη βάση δεδομένων της ίδιας Υπηρεσίας, δίνεται στην 1η στήλη του Πίνακα 1 ο συνολικός όγκος οικοδομικής δραστηριότητας σε χιλιάδες κυβικά μέτρα στις 13 περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας το 11μηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου του 2007, στη 2η στήλη το αντίστοιχο 11μηνο του 2013 και στην 3η στήλη η ποσοστιαία μεταβολή της.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι η συνολική οικοδομική δραστηριότητα κυριολεκτικά κατέρρευσε εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης τα έτη 2008 και 2009 και των μέτρων των Μνημονίων τα έτη 2010-2013. Η μείωση στην Ήπειρο ήταν πάνω από 90%, σε 8 περιφέρειες πάνω από 80% και σε 4 πάνω από 70% με τη μικρότερη μείωση στη Δυτική Μακεδονία.
Εξαιτίας των παραπάνω διαφορών στο ποσοστό μείωσης της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας, η θέση ανάμεσα στις 13 περιφέρειες σε ό,τι αφορά το μέγεθος του όγκου αυτού σε χιλιάδες κυβικά μέτρα 5 περιφερειών βελτιώθηκε, 4 παρέμεινε αμετάβλητη και 4 χειροτέρευσε. Πιο συγκεκριμένα: την 1η και 2η θέση διατήρησαν οι μεγάλες περιφέρειες της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, η μεγαλύτερη βελτίωση θέσης σημειώθηκε στην Πελοπόννησο (από την 6η το 2007 στην 3η το 2013) και στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη (από την 8η στην 5η) και η μεγαλύτερη χειροτέρευση στην Κρήτη (από την 3η στην 6η) και στην Ήπειρο (από τη 10η στην 13η).
Κατάρρευση, όμως, της οικοδομικής δραστηριότητας δεν σημειώθηκε μόνο στην Ελλάδα. Η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε., η Eurostat, έχει καταρτίσει ένα σχετικό δείκτη με το 2010=100. Στοιχεία για τον δείκτη αυτόν υπάρχουν για 11 από τα 12 κράτη – πρώτα μέλη της Ευρωζώνης υπάρχουν (δεν υπάρχουν στοιχεία για την Ισπανία) για το Γ’ τρίμηνο των ετών 2007 και 2013. Τα στοιχεία αυτά δίνονται στον Πίνακα 2.
Από τον Πίνακα 2 φαίνεται ότι ο δείκτης οικοδομικής δραστηριότητας αυξήθηκε σε 4 χώρες (κατά σειρά: στη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Αυστρία και το Βέλγιο), δηλαδή τα βόρεια κράτη τα οποία απολαμβάνουν τα οφέλη της Ευρωζώνης και μειώθηκε στις υπόλοιπες. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε (κατά σειρά: στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία), δηλαδή τις τρεις χώρες στις οποίες επιβλήθηκαν τα Μνημόνια. Η εξέλιξη αυτή της οικοδομικής δραστηριότητας είναι ένας ακόμα δείκτης τόσο της καταστροφής που προκάλεσαν τα Μνημόνια στις χώρες που επιβλήθηκαν, όσο και του χάσματος ανάμεσα στα βόρεια και στα νότια κράτη – πρώτα μέλη της Ευρωζώνης.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Via : www.avgi.gr
