Στον ελληνικό Τύπο το τελευταίο διάστημα κυκλοφόρησαν κάποια ενδιαφέροντα δημοσιεύματα σχετικά με την επιστολή που έστειλε ο Έλληνας Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς στο Ρώσο Πρόεδρο Vladimir Putin για να ζητήσει βοήθεια με το κόστος του ελληνικού αερίου, δηλαδή το αέριο που εισάγει η Ελλάδα μέσω Gazprom.
Εξετάζοντας τα δεδομένα είναι σαφές για ποιο λόγο ανησυχεί η ελληνική κυβέρνηση για το θέμα αυτό:
Όπως φαίνεται στο γράφημα, κατά το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ελλάδα ήταν οι υψηλότερες στην ΕΕ χωρίς να ληφθούν υπόψη οι φόροι, καθώς και οι τρίτες υψηλότερες μαζί με τους φόρους. Αυτό είναι ιδιαίτερα προβληματικό για την Ελλάδα για αρκετούς λόγους:
• Προφανώς, στο μέσον μιας μεγάλης ύφεσης, οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μπορεί να λειτουργήσουν ως μια σημαντική επιβάρυνση για την οικονομία (τόσο στην προσφορά, καθώς επηρεάζουν τις επιχειρήσεις, όσο και στην κατανάλωση, καθώς μειώνουν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών).
• Η Ελλάδα εξαρτάται πλήρως από τις εισαγωγές για μεγάλο μέρος του ενεργειακού της εφοδιασμού, κυρίως του φυσικού αερίου και του πετρελαίου. Αυτό την καθιστά ευάλωτη σε μελλοντικές κρίσεις των τιμών και της δίνει ελάχιστο έλεγχο επί του θέματος. Παρεμπιπτόντως καθιστά επίσης την τρέχουσα ρύθμιση του λογαριασμού της (που πλέον κινείται σε πλεόνασμα) πιο δύσκολη, δεδομένου ότι έχει ένα σχεδόν μόνιμο έλλειμμα από τις ενεργειακές εισαγωγές.
• Παραδόξως, η Ελλάδα έχει μέχρι στιγμής καταφέρει να κρατήσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αρκετά χαμηλές. Αυτό είναι θετικό για τους καταναλωτές, αλλά προβληματικό για τους παραγωγούς που αντιμετωπίζουν πολύ χαμηλά περιθώρια κέρδους. Συνήθως, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί εύκολα, όμως, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει τον εν λόγω τομέα κάνει την προοπτική της επένδυσης να φαίνεται λιγότερο ελκυστική. Εν μέρει ως απάντηση σε αυτό, η κυβέρνηση επέτρεψε την περαιτέρω αύξηση των τιμών, πιέζοντας έτσι περισσότερο το βιοτικό επίπεδο.
Ακόμη κι αν το αίτημα μπορεί να ήταν αποδεκτό τότε, βαδίζει σε ασταθές έδαφος όσον αφορά την ΕΕ.
Όπως επισημάναμε κατά τη διάρκεια της κρίσης της Κύπρου, η επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή (ιδίως όσον αφορά την ενέργεια) είναι ένα πολύ παρακινδυνευμένο ζήτημα, το οποίο αναδεικνύει αντιφατικούς στόχους σε διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ.
Η Natural Gas Europe ανέφερε την περασμένη εβδομάδα ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Gazprom και Ελλάδας είναι εν εξελίξει γι αρκετό καιρό, αλλά βρίσκονται σε κάποιου είδους αδιέξοδο, με τη μία να προσφέρει μειώσεις των τιμών της τάξης του 10% και την άλλη να ζητάει μειώσεις μέχρι και 20%.
Η όποια χάρη σχετικά με τις τιμές του φυσικού αερίου από την Gazprom (μέσω του Putin), είναι απίθανο να γίνει δωρεάν. Η ΕΕ (και οι ΗΠΑ όσον αφορά το εν λόγω θέμα), πιθανότατα θα είναι πολύ προσεκτική όσον αφορά την παραχώρηση περαιτέρω επιρροής επί κάποιου μέλους της στη, ιδίως μίας με μια τόσο στρατηγικά σημαντική θέση όπως η Ελλάδα. Η Gazprom θεωρούνταν επίσης ως πιθανή αγοραστής της ΔΕΠΑ, του ελληνικού μονοπωλίου φυσικού αερίου που ιδιωτικοποιείται, αν και δεν υπέβαλλε κάποια προσφορά νωρίτερα φέτος. Ωστόσο, η προοπτική για την αύξηση της ρωσικής παρουσίας στην Ελλάδα και στην ελληνική αγορά ενέργειας είναι σαφής, ενώ η ελπίδα του να αξιοποιήσει η Ελλάδα τα «τεράστια» ενεργειακά αποθέματα που βρίσκονται κάτω από τη Μεσόγειο είναι ακόμη, σε μεγάλο βαθμό, ένα μάταιο όνειρο.
Παρ’ όλα αυτά, σαφώς είναι ακόμα οι πρώτες ημέρες και δε θα πρέπει να προτρέχουμε. Αλλά είμαστε σίγουροι πως οι άλλοι ηγέτες της ΕΕ θα παρακολουθούν πολύ στενά το θέμα αυτό.
Via : www.capital.gr
