Ψέματα ενώπιον Θεού και σχολείου

Το υπουργείο Παιδείας επιτρέπει στους μαθητές που επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης να ζητήσουν την απαλλαγή τους από το μάθημα των Θρησκευτικών. Για την ακρίβεια, η δυνατότητα άσκησης του δικαιώματος χορηγείται στους γονείς των ανηλίκων, οι οποίοι καλούνται να βεβαιώσουν, δια της υπογραφής τους, ότι δεν επιθυμούν την παρακολούθηση του μαθήματος από το βλαστάρι τους. Ακούγεται εύκολο, σύγχρονο. Δεν είναι. Συχνά δε, οι γονείς (απαιτείται η υπογραφή και των δύο) υποχρεώνονται να κάνουν ψευδή δήλωση, προκειμένου να υπερπηδήσουν τα εμπόδια που βάζει το υπουργείο στην ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης.

Δύο μέρες πριν την άφιξη, για πρώτη φορά, της Αριστεράς, στις 23 Ιανουαρίου 2015, το υπουργείο Παιδείας απέστειλε στα σχολεία εγκύκλιο σχετικά με την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών. Πρώτα-πρώτα η εγκύκλιος μας  θυμίζει ότι «το μάθημα είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές (αρ. 16, παρ.2 του Συντάγματος)» Μισό λεπτό. Να ρίξουμε μια ματιά στο Σύνταγμα; Άρθρο 16, παράγραφος 2: «Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής τους συνείδησης και τη διάπλαση τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.» Βλέπετε πουθενά να περιγράφεται ως υποχρεωτική η διδασκαλία των θρησκευτικών; Θέμα ερμηνείας, θα πείτε. Εντάξει. Η ίδια εγκύκλιος, λοιπόν, σημειώνει ότι «παρέχεται η δυνατότητα σε μη Χριστιανούς Ορθόδοξους μαθητές, δηλαδή αλλόθρησκους ή ετερόδοξους ή άθρησκους που επικαλούνται λόγους θρησκευτικής συνείδησης να απαλλαγούν από την παρακολούθηση του μαθήματος.»

Ξαναδιαβάστε αυτό το απόσπασμα. Πρακτικά σημαίνει ότι αν έχεις βαφτιστεί Χριστιανός Ορθόδοξος, δεν μπορείς να πάρεις απαλλαγή από το μάθημα. Αμφιβάλετε; Προσέξτε τι γράφει η υπεύθυνη δήλωση που καλούνται να υπογράψουν οι γονείς. «Βεβαιώνω ότι ο/η (το παιδί μου) μαθητής της (τάξη, σχολείο) δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος και ως εκ τούτου, για λόγους θρησκευτικής συνείδησης, επιθυμώ την απαλλαγή του από το μάθημα των θρησκευτικών.» Το καταλάβαμε; Ας πούμε ότι ένα ζευγάρι βάφτισε το παιδί του για λόγους που δεν συνδέονται απαραιτήτως με τη θρησκευτική τους συνείδηση. (Ήθελε η γιαγιά να ακούσει το όνομα της, να γίνει και ένα ωραίο τραπέζι μετά.) Ας υποθέσουμε ότι το παιδί τους αισθάνεται άθεο, άθρησκο. Αν ζητήσουν απαλλαγή από τα θρησκευτικά, τότε πρέπει να κάνουν ψευδή δήλωση. Το λέει και η εγκύκλιος που καλεί τους διευθυντές «να ελέγχουν την τεκμηρίωση των προβαλλόμενων λόγων, επισημαίνοντας σε κάθε ενδιαφερόμενο τη σοβαρότητα των σχετικών υπεύθυνων δηλώσεων.» Σαφές. Ο διευθυντής μπορεί να σου πει ότι αν το παιδί είναι βαφτισμένο, τότε δεν επιτρέπεται να πάρει απαλλαγή. Όχι βέβαια πώς κάποιος θα κάτσει να κάνει έλεγχο για πράξη βαπτίσεως στο ληξιαρχείο. Όμως εδώ το κράτος δεν έχει τον Θεό του. Διότι όχι μόνο θέτει θέματα θρησκευτικής συνείδησης στο πλαίσιο μίας υπεύθυνης δήλωσης, αλλά υποχρεώνει και τον πολίτη να καταφύγει στο ψεύδος. Άλλωστε τι ακριβώς δηλώνει ο γονιός που βεβαιώνει ότι το παιδί του δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος; Με νομικούς όρους, τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από την τέλεση ή μη βάφτισης. Είναι, όμως, η βάφτιση δεσμευτική για τη συνείδηση του παιδιού ή και του γονιού του ιδίου; Και, πώς είναι δυνατόν, θέματα υπαρξιακής τοποθέτησης να προσδιορίζονται από θρησκευτικές και ληξιαρχικές πράξεις που έγιναν προ καιρού; Έλα Χριστέ και Παναγιά! Σταυροκοπιέμαι.

Διαβάστε εδώ την γνωμοδότηση από τον Συνήγορο του Πολίτη, που σημειώνει χαρακτηριστικά: Δεδομένου, συνεπώς, του ομολογιακού χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών, δεν είναι συνταγματικώς θεμιτό η απαλλαγή για λόγους συνείδησης να εξαρτάται από οποιασδήποτε μορφής –θετική ή αρνητική- δήλωση θρησκεύματος. Δικαίωμα δε απαλλαγής από το μάθημα αυτό δεν έχουν μόνο οι «αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι», αλλά όλοι οι μαθητές, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, όταν οι γονείς τους ή οι ίδιοι –όταν είναι ενήλικοι- επικαλούνται λόγους συνείδησης με υπεύθυνή τους δήλωση .