Όλες τις αλλαγές που ετοιμάζει το υπουργείο Οικονομικών στη φορολογία εισοδήματος περιέχει το νομοσχέδιο των 164 σελίδων του οποίου τις βασικές διατάξεις, έχουν στα χέρια τους οι πολιτικοί αρχηγοί.
Από τις διατάξεις του νομοσχεδίου απαλείφθηκαν αυτές που αφορούσαν τη φορολόγηση των εφάπαξ με συντελεστές έως 45% μετά τις έντονες αντιδράσεις που προκλήθηκαν, όχι όμως και η κατάργηση του πρόσθετου αφορολογήτου για όσους έχουν παιδιά.
Οι συγκεκριμένες διατάξεις προβλέπουν την κατάργηση της προσαύξησης του αφορολόγητου ορίου κατά 2.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 3.000 ευρώ για το τρίτο και για κάθε επόμενο τέκνο. Ως αποτέλεσμα, άγαμος φορολογούμενος θα οφείλει τον ίδιο φόρο με αυτόν ο οποίος έχει ένα, δύο ή και περισσότερα παιδιά.
Το φορολογικό νομοσχέδιο, μετά τη διαβούλευση με τα κόμματα, δεν αποκλείεται να τεθεί και σε ένα γρήγορο γύρο διαβούλευσης και με τους εκπροσώπους των παραγωγικών τάξεων, προκειμένου το αργότερο έως τα μέσα Δεκεμβρίου να κατατεθεί στη Βουλή.
Στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου προτείνονται τα εξής:
Φυσικά πρόσωπα. Η νέα κλίμακα έχει τρεις συντελεστές: 21% από το πρώτο ευρώ έως 25.000 ευρώ, για το κλιμάκιο εισοδήματος από 25.001 έως 48.000 ευρώ ο συντελεστής αυξάνεται στο 36% και για εισοδήματα άνω των 48.000 ευρώ ο συντελεστής φτάνει το 45%.
Το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ καταργείται και στη θέση του προβλέπεται σταθερή μείωση φόρου 1.950 ευρώ για εισοδήματα έως 18.000 ευρώ. Η μείωση φόρου θα περιορίζεται για τα εισοδήματα άνω των 18.000 ευρώ και θα «μηδενίζεται» στο επίπεδο εισοδήματος των 42.000 ευρώ.
Με τις αλλαγές αυτές, προκύπτουν μειώσεις φόρου έως 400 ευρώ για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ, οι οποίες όμως εξαλείφονται εξαιτίας της κατάργησης όλων των φοροαπαλλαγών, πλην αυτών που αφορούν ιατρικές δαπάνες, νοσήλια, διατροφή μεταξύ πρώην συζύγων και δωρεές προς το Δημόσιο.
Κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων
Ο φόρος που προκύπτει με βάση την κλίμακα μειώνεται:
α) Για εισόδημα μέχρι 18.000 ευρώ κατά 1.950 ευρώ. Εφόσον ο φόρος που προκύπτει είναι μικρότερος των 1.950 ευρώ, το ύψος της μείωσης περιορίζεται στο ποσό του φόρου.
β) Για εισόδημα πάνω από 18.000 (και έως 29.000 ευρώ) το ποσό μείωσης (1.950 ευρώ) περιορίζεται κατά 50 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος.
γ) Για εισόδημα άνω των 29.000 ευρώ το ποσό μείωσης περιορίζεται κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος.
Φοροαπαλλαγές: Διατηρούνται εκπτώσεις φόρου 10% μόνο για έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, έξοδα διατροφής μεταξύ πρώην συζύγων και δωρεές προς το Δημόσιο, τους ΟΤΑ και κοινωφελή ιδρύματα. Με τον τρόπο αυτόν, κάθε φορολογούμενος με στεγαστικό δάνειο που κέρδιζε μέχρι φέτος 100 ευρώ, λόγω της προβλεπόμενης φοροαπαλλαγής για το 10% των τόκων του δανείου του έως 1.000 ευρώ, επιβαρύνεται με την εφαρμογή των νέων διατάξεων με επιπλέον φόρο 100 ευρώ. Ανάλογες επιβαρύνσεις προκύπτουν από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για ενοίκια κύριας κατοικίας ή παιδιών που σπουδάζουν, για δίδακτρα φροντιστηρίων και ασφάλιστρα.
Τεκμήρια: Μειώσεις κατά 20% στα τεκμήρια των Ι.Χ. αυτοκινήτων έως 1.600 κυβικά εκατοστά προβλέπει το νομοσχέδιο, ενώ αμετάβλητα σε σχέση με τα ισχύοντα παραμένουν τα προτεινόμενα τεκμήρια για ακίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες καθώς και η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τον κάθε φορολογούμενο (3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για τον έγγαμο).
Για τα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων παραμένει η πρόβλεψη προσδιορισμού των τεκμηρίων με βάση τις σχετικές αποδείξεις, όπως και για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων και λοιπό προσωπικό το τεκμήριο εξακολουθεί να προσδιορίζεται με βάση το εκάστοτε ισχύον όριο αμοιβών.
Στα τεκμήρια των Ι.Χ. οι αλλαγές ευνοούν τους κατόχους επιβατικών σχετικά μικρού κυβισμού, με την καθιέρωση και ενός ενδιάμεσου κλιμακίου από τα 1.200 έως τα 1.600 κυβικά. Αν περάσουν οι αλλαγές, το τεκμήριο για ένα αυτοκίνητο 1.400 κυβικών εκατοστών ηλικίας έως 5 ετών μειώνεται σε 4.160 ευρώ από 5.200 ευρώ που ισχύει σήμερα, ενώ για ένα αυτοκίνητο 1.600 κυβικών εκατοστών το τεκμήριο διαμορφώνεται σε 5.120 από 6.400 ευρώ.
Τα προτεινόμενα νέα τεκμήρια για τα Ι.Χ.
Παλαιότητα Ι.Χ.
Τα παραπάνω ποσά ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης από κάθε αυτοκίνητο μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητά του, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό:
Από 5 έως 10 έτη 30%.
Πάνω από 10 έτη 50%.
Στους συντελεστές απομείωσης λόγω παλαιότητας δεν υπάρχουν αλλαγές σε σχέση με τα ισχύοντα.
Ελεύθεροι επαγγελματίες. Το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ καταργείται και καθιερώνεται νέα κλίμακα με συντελεστές 26% για τα πρώτα 50.000 ευρώ εισοδήματος και 33% για υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια.
Η κλίμακα για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Επιχειρήσεις. Αυξάνεται από το 20% στο 26% ο συντελεστής φορολόγησης των αδιανέμητων κερδών και μειώνεται από το 25% στο 10% ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων. Το μέτρο κρίνεται από ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ αντιαναπτυξιακό, καθώς μειώνει την επιβάρυνση στα κέρδη που δεν προορίζονται για επενδύσεις αλλά καταλήγουν στις τσέπες των μετόχων.
Ενοίκια. Καθιερώνεται νέα κλίμακα αυτοτελούς φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια με συντελεστές 10% για τα πρώτα 12.000 εισοδήματος και 33% για το υπερβάλλον ποσό εισοδημάτων που προέρχεται από ενοίκια.
Οι αλλαγές στη φορολόγηση των ενοικίων επιβαρύνουν έως και κατά 1.820 ευρώ όσους έχουν αποκλειστικά εισοδήματα από ενοίκια και φορολογούνταν μέχρι σήμερα με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Για την ίδια κατηγορία φορολογουμένων προκύπτουν ελαφρύνσεις για εισοδήματα από ενοίκια άνω των 70.000 ευρώ.
Η κλίμακα για τα ενοίκια φυσικών προσώπων
Επιπλέον, επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος στο ακαθάριστο ποσό του εισοδήματος από ακίνητα, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 1,5% ή 3%, εφόσον η επιφάνεια κατοικίας υπερβαίνει τα 300 τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας ή πρόκειται για επαγγελματική ή εμπορική μίσθωση.
Φόρος υπεραξίας: Επανέρχεται ο φόρος υπεραξίας, ο οποίος επιβάλλεται σε μεταβιβάσεις ακινήτων με συντελεστή 20% στη διαφορά μεταξύ της τιμής πώλησης και της τιμής κτήσης.
Η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου υπολογίζεται αποπληθωρισμένη με την εφαρμογή των ακόλουθων συντελεστών παλαιότητας:
• 0,90 για διακράτηση 1 έως 5 ετών.
• 0,80 για διακράτηση από 5 έως 10 χρόνια.
• 0,75 για 10 έως 15 έτη.
• 0,70 για 15 έως 20 έτη.
• 0,65 για 20 έως 25 έτη.
• 0,60 για διακράτηση του ακινήτου για διάστημα μεγαλύτερο των 25 ετών.
Ο φόρος υπεραξίας επιβάλλεται και σε περιπτώσεις κτήσης του ακινήτου αιτία θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχή. Σε αυτήν την περίπτωση, ως χρόνος απόκτησης για τον προσδιορισμό του φόρου θεωρείται ο χρόνος επαγωγής της κληρονομίας ή ο χρόνος κατάρτισης του συμβολαίου δωρεάς ή γονικής παροχής, έστω και αν συντρέχει νόμιμος λόγος μετάθεσης του χρόνου γένεσης της φορολογικής ενοχής.