» Το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών με το οποίο αντικαθίσταται η προσωρινή κράτηση του Κ. Σακκά με επαχθέστατους περιοριστικούς όρους επιδέχεται πολλαπλές νομικές και πολιτικές αναγνώσεις.
της Κλειώς Παπαπαντολέων
Θα επιλέξω να εστιάσω σε μία από αυτές, θεωρώντας ότι συμπυκνώνει μια σειρά από νομικά και πολιτικά ζητήματα: Το βούλευμα αυτό –το οποίο πραγματοποιεί την επαναφορά στην πληγείσα νομιμότητα- ομολογεί ταυτοχρόνως δύο πράγματα: ότι ο δικαστικός μηχανισμός ουδόλως ευφραίνεται που αποφυλακίζει τον συγκεκριμένο κατηγορούμενο, εξ ου και του θέτει τόσο επαχθείς περιοριστικούς όρους, που σχεδόν προεκτείνουν τον εγκλεισμό στα εκτός φυλακής όρια. Ταυτόχρονα όμως – και αυτό είναι το κρίσιμο- θεωρεί ότι η παράταση της κράτησής του πράγματι είναι αδύνατη γιατί είναι όντως αντισυνταγματική και παράνομη, ακόμα και εάν αυτό δεν λέγεται ρητώς, ενυπάρχει πάντως ως υπονοούμενο.
Από τη δικαστική αυτή κρίση μπορούμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα:
Ο Κ. Σακκάς είχε στο πλευρό του μία εξαίρετη νομική υπεράσπιση που ανέλαβε και έφερε επιτυχέστατα σε πέρας ένα –αν μη τι άλλο- δύσκολο νομικό εγχείρημα με πολλές παραμέτρους. Και παράλληλα, μερίδες της κοινωνίας, φορείς, οργανώσεις, πολιτικές συλλογικότητες, δικηγορικοί σύλλογοι αλλά και μεμονωμένα πρόσωπα οι οποίοι δημόσια τοποθετήθηκαν απέναντι σε ένα ζήτημα που μας περικλείει όλους, θέλοντας και μη. Ο Σακκάς δεν είχε στο πλευρό του μόνο του πολιτικά κοντινούς του αλλά –σε μία σπάνια κατ’ εξαίρεση συνάντηση- ακόμα και αυτούς που καταστατικά εχθρεύονται τις πολιτικές του απόψεις ή ιδέες. Αυτό είναι αξιοσημείωτο σε μια κοινωνικοπολιτική συγκυρία που ωθεί την «ελληνική κοινωνία» να ζητά περισσότερη τιμωρία και περισσότερη φυλακή με όποιο κόστος.
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου από την πρώτη στιγμή πήρε θέση στο ζήτημα της παράνομης κράτησης του Σακκά. Και θα έκανε το ίδιο, όποιος και εάν ήταν στη θέση του συγκεκριμένου κρατούμενου. Γιατί οι κανόνες δεν μπορούν να εφαρμόζονται κατά περίσταση, επιλεκτικά και ανάλογα με το φρόνημα και γιατί ο καλπάζων αυταρχισμός που διαχέεται σε όλα τα επίπεδα δεν αφήνει κανέναν απέξω, είναι συμπεριληπτικός.
Η υπόθεση αυτή θα μπορούσε να σημάνει για την ποινική δικαιοσύνη μία βίαιη και αυθαίρετη «αλλαγή παραδείγματος» πάνω στο σώμα του ίδιου του Σακκά και σε βάρος όλων μας. Το γεγονός ότι η αλλαγή αυτή δεν επετεύχθη αποτελεί μία υπενθύμιση ότι ακόμα και σε καιρούς γενικευμένου θεσμικού και πολιτικού πεσιμισμού ή και πανικού, η αυθαιρεσία δεν είναι αήττητη.