του Νίκου Γραικούση
Η απλή και ‘’άδολη’’ αναλογική, ως σύστημα κατανομής των κοινοβουλευτικών εδρών σύμφωνα με τα ποσοστά των κομμάτων που λαμβάνει το καθένα στις εκλογές, χωρίς μπόνους ή λοιπά δωράκια, φέρνει στην επιφάνεια ένα σοβαρό πολιτικό πρόβλημα το οποίο έχει ως εξής:
Σε μια εκλογική διαδικασία κανένα κόμμα δεν είναι εύκολο να συγκεντρώσει ποσοστό πάνω από το 50% ώστε να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση και ακόμα πιο δύσκολο είναι να συγκεντρώσει ποσοστό πολύ πιο πάνω από το 50% για να σχηματίσει μια ‘’σταθερή’’ κυβέρνηση.
Η απλή αναλογική επιβάλει τη συνεργασία των κομμάτων για τη δημιουργία κυβέρνησης.
Αυτή είναι η κυρίαρχη λογική του συστήματος της απλής αναλογικής μέσα από το ‘’δίκαιο’’ μοίρασμα των κοινοβουλευτικών εδρών και όχι η απόδοση κάποιου είδους εκλογικής ‘’δικαιοσύνης’’
Το δεδομένο του σημερινού πολιτικού συστήματος είναι η κυριαρχία του διπολισμού.
Το πολιτικό μοντέλο που κυριαρχεί, περιστρέφεται γύρω από δυο πόλους (Αριστερά – Δεξιά ή συνήθως Δεξιά – Κεντροαριστερά).
Οι υπόλοιπες εκφάνσεις του διπολισμού και τα κόμματα του πραγματικού τρίτου εναλλακτικού δρόμου, περιορίζονται σε τρίτο ρόλο και αρκούνται στην απλή παρουσία τους στο πολιτικό σύστημα, παλεύοντας για την πολιτική επιβίωσή τους.
Η συνεργασία μεταξύ κομμάτων της ίδιας πολιτικής αντίληψης (είτε προς τα δεξιά είτε προς τα αριστερά) θα ήταν το ιδανικό σενάριο που θα συνόδευε την απλή αναλογική, αλλά δυστυχώς αυτό αποτελεί ελάσσονα πιθανή δυνατότητα.
Η μείζονα πιθανή δυνατότητα που παίρνει σάρκα και οστά με την ύπαρξη της απλής αναλογικής είναι η συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων, εκπροσώπων αντίθετων πολιτικών πόλων.
Αυτό είναι το πολιτικό πρόβλημα που συνοδεύει την ύπαρξη του συστήματος της απλής αναλογικής.
Η συγκυβέρνησης δύο πολιτικών αντιλήψεων εκ διαμέτρου αντίθετων προκειμένου να καλύψουν την ανάγκη της διακυβέρνησης μιας χώρας.
Στην περίπτωση αυτή δεν έχουμε κανέναν πολιτικό προσανατολισμό της κοινωνίας, αλλά μια απλή διαχείριση μέχρι τις επόμενες εκλογές.
Αυτή η πολιτική στασιμότητα όμως δεν είναι καθόλου απολίτικη. Είναι η βαθύτερη ουσία της δεξιάς συντηρητικής αντίληψης των πραγμάτων, η νομιμοποίηση της στάσιμης, αντιπροοδευτικής και κοινωνικά αντιδραστικής νοοτροπίας.
Η απλή αναλογική (από μόνη της) συντηρητικοποιεί και την κοινωνία και το πολιτικό σύστημα.
Θεωρώ ότι η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής χωρίς την αλλαγή της συνταγματικής υποχρέωσης, που προβλέπει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για δημιουργία κυβέρνησης, δεν είναι προοδευτικό μέτρο, αλλά μέτρο που μας φέρνει πιο κοντά στον συντηρητισμό και την οπισθοδρόμηση από την πίσω πόρτα!