Η μη αναγνώριση της Κίνας ως οικονομίας της αγοράς από την ΕΕ επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις ήδη δύσκολες σινοευρωπαϊκές σχέσεις. Οι Κινέζοι ισχυρίζονται ότι οι Ευρωπαίοι αθέτησαν την υπόσχεσή τους.
Η διαμάχη μεταξύ Κίνας και Δύσης έχει τις ρίζες της 15 χρόνια πριν, όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου αποφάσισε να δεχθεί ως μέλος της μια κρατικά ελεγχόμενη οικονομία. Προκειμένου να προστατευτεί ο υπόλοιπος κόσμος από τα φθηνά προϊόντα Made in China, συμπεριελήφθη στο πρωτόκολλο ένταξης μια ρήτρα που προέβλεπε ότι για τα επόμενα 15 χρόνια δεν θα παραχωρούνταν στην Κίνα το καθεστώς της οικονομίας της αγοράς (Market Economy Status). Στην πράξη αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι το διάστημα αυτό μπορούν να επιβάλλονται σε περιπτώσεις ντάμπινγκ υψηλότεροι δασμοί σε κινεζικά προϊόντα.
Μεμονωμένες περιπτώσεις ντάμπινγκ
Oι πλέον «προβληματικοί» κλάδοι είναι εκείνοι του χάλυβα, της χημείας και της ηλιακής ενέργειας
Στις 11 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους η μεταβατική αυτή περίοδος έληξε και έκτοτε το Πεκίνο πιέζει ακόμη περισσότερο προκειμένου να της αναγνωριστεί από τους βασικούς της εμπορικούς εταίρους το πολυπόθητο στάτους της οικονομίας της αγοράς. ΗΠΑ και Ιαπωνία αρνούνται απροκάλυπτα να ενδώσουν στη διακαή επιθυμία των Κινέζων. Η ΕΕ από την πλευρά της, ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Κίνας, αντιστέκεται επίσης. Όπως σχολιάζει ο Ερντάλ Γιαλτσίν από το Ινστιτούτο Ifo του Μονάχου: «Η αξίωση της Κίνας έχει νομική βάση, εντούτοις από οικονομική σκοπιά συνεχίζουν να υπάρχουν μεμονωμένες βιομηχανίες όπου το ντάμπινγκ είναι σημαντικό πρόβλημα».
Όπως εξηγεί ο ειδικός, οι πλέον «προβληματικοί» κλάδοι είναι εκείνοι του χάλυβα, της χημείας και της ηλιακής ενέργειας. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των διαδικασιών αντι-ντάπινγκ που βρίσκονται σε εξέλιξη κατά της Κίνας αφορούν τους συγκεκριμένους κλάδους. Για τις περιπτώσεις αυτές ισχύει η παλαιότερη νομοθεσία. Αυτό σημαίνει ότι σε επιβεβαιωμένες περιπτώσεις ντάμπινγκ, η ΕΕ έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ως σημείο αναφοράς τις τιμές τρίτων χωρών προκειμένου να επιβάλει στα κινεζικά προϊόντα υψηλότερους δασμούς, όπως δηλαδή συνέβαινε τα τελευταία 15 χρόνια.
Την κατάργηση του διαχωρισμού προτείνουν ειδικοί
Οι σινοευρωπαϊκές σχέσεις περνούν μια δύσκολη φάση
Για νεότερες υποθέσεις ισχύουν όμως πλέον διαφορετικά στάνταρ: δεδομένου ότι η Κίνα απολαμβάνει πλέον στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το στάτους της οικονομίας της αγοράς, ισχύουν αυστηρότερα κριτήρια για να εκκινήσει κανείς διαδικασίες αντι-ντάπινγκ ενώ το μέτρο σύγκρισης δεν είναι πλέον οι τρίτες χώρες, αλλά ο μέσος όρος τιμής στην ίδια την Κίνα. Αυτό συνεπάγεται χαμηλότερους δασμούς και ουσιαστικά δεν βοηθά τις ζημιωμένες επιχειρήσεις στην Ευρώπη. Την ίδια ώρα το Πεκίνο απειλεί να καταθέσει αγωγή στον ΠΟΕ, επειδή η ΕΕ αρνείται να της αναγνωρίσει το στάτους της οικονομίας της αγοράς.
Ο οικονομολόγος Ερντάλ Γιαλτσίν προτείνει να καταργηθεί αυτός ο διαχωρισμός: «Έτσι θα ικανοποιούνταν επί της αρχής η αξίωση της Κίνας αφού δεν θα υπήρχε αυτή η διάκριση. Από την άλλη όμως η Ευρώπη θα πρέπει να συνεχίσει να έχει το δικαίωμα να επιβάλει σε μεμονωμένες περιπτώσεις υψηλότερους δασμούς. Όχι ειδικά για την Κίνα, αλλά επί της αρχής. Αυτό είναι πολύ σημαντικό».
Αρκετοί ειδικοί συμφωνούν με την προσέγγιση αυτή, να εξετάζεται δηλαδή το ζήτημα του ντάμπιγκ κατά περίπτωση.
Σε κάθε περίπτωση, εκτιμούν οι περισσότεροι, η διαμάχη ΕΕ-Κίνας θα πρέπει να τερματιστεί άμεσα καθώς αυτό θα είναι εντέλει προς όφελος και των δυο πλευρών. Πόσο μάλλον που σε λίγες εβδομάδες αναλαμβάνει την αμερικανική προεδρία ο Ντόναλντ Τραμπ. Η πολιτική της πόλωσης που ακολουθεό ήδη δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε έναν ακόμη μεγαλύτερο προστατευτισμό ΗΠΑ, Κίνας και Ευρώπης.
Ζανγκ Ντανχόνγκ / Κώστας Συμεωνίδης
Via : www.dw.com
