του Δημήτρη Χρήστου*
Η Τουρκία του Ερντογάν είναι μια τριχασμένη χώρα. Μια χώρα την οποία κυβερνάει ένας ουσιαστικά άνθρωπος, που έχοντας ένα συμπαγές 40% του εκλογικού σώματος, κάνει ότι θέλει. Όμως οι διαφορές στη ζωή των πολιτών αντί να αμβλύνονται οξύνονται. Από τη μια ο θρησκευτικός νέο οθωμανισμός του προέδρου, από την άλλη οι παραδόσεις του κεμαλισμού και του κοσμικού κράτους. Μέσα και δίπλα σε αυτά, μια πολυπληθής (30% του συνολικού πληθυσμού) καταπιεσμένη Κουρδική μειονότητα. Ποτέ ο Ερντογάν δεν επιχείρησε να ομογενοποιήσει το έθνος και να αμβλύνει τις διαχωριστικές γραμμές. Ποτέ δεν είχε τόσο μακροπρόθεσμο και φιλόδοξο στόχο. Η εξουσία του στηρίχθηκε στις επιτυχίες της τουρκικής οικονομίας τα 15 τελευταία χρόνια. Η ανάπτυξη και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Τούρκων, ήταν το χωνευτήρι των διαφορών και της παραγραφής πολλών σκανδάλων οικονομικής διαφθοράς στην κυβέρνησή του, μέχρι και μέσα στην ίδια του την οικογένεια.
Ο Ερντογάν μεθυσμένος από τη δύναμη μονάρχη που κατέκτησε, επιχείρησε με το 40% του εκλογικού σώματος, να αλλάξει τη ζωή όλων των Τούρκων πολιτών με το ζόρι, μετασχηματίζοντας σταδιακά το κοσμικό κράτος που παρέλαβε, σε θρησκευτικό. Το ίδιο επιχείρησε να κάνει και ο αδελφός μουσουλμάνος Μοχάμεντ Μόρσι στην Αίγυπτο, όταν κατέκτησε με εκλογές την εξουσία, αλλά πριν καταλάβει πόσο επικίνδυνο είναι για τις διεθνείς ισορροπίες αυτό που κάνει, είχε ανατραπεί από στρατιωτικό πραξικόπημα που η Δύση υποδέχτηκε με ανακούφιση.
Όμως ο Ερντογάν έβαλε τον πήχη πολύ ψηλά για να τον περάσει από πάνω. Η φιλοδοξία του να διαλύσει τη Συρία και να αποσπάσει την κηδεμονία των βόρειων εδαφών της συνεργαζόμενος με τον ISIS, γύρισε μπούμερανγκ. Η Ρωσία ως μεγάλος οικονομικός παίκτης για την Τουρκική οικονομία, δεν ήταν για τα δόντια του προέδρου, όταν καταρρίπτοντας το ρωσικό στρατιωτικό αεροπλάνο, θέλησε να την εμπλέξει σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς. Η οικονομική ύφεση εμφανίστηκε, ο τεράστιος κατασκευαστικός κλάδος έχει συμπτώματα φούσκας και οι σύμμαχοι τζιχαντιστές στράφηκαν εναντίον της Τουρκίας του Ερντογάν, αφού οι επιθέσεις των Αμερικανών που στηρίζουν τους Κούρδους εναντίον τους, γίνονται από την τουρκική βάση στο Ιντσιρλίκ. Αστάθεια, αβεβαιότητα ανασφάλεια, είναι εξαιρετικά επικίνδυνα φαινόμενα για κάθε οικονομία.
Με λίγα λόγια, ο Ερντογάν δεν είναι πλέον μέρος της λύσης του προβλήματος. Για τους συμμάχους του και ιδιαίτερα για την Ουάσιγκτον είναι το ίδιο το πρόβλημα. Ίσως γι’ αυτό ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζών Κέρι ήταν τόσο ουδέτερος στις πρώτες δηλώσεις του για το πραξικόπημα, πριν φανεί που πάει το πράγμα. Και μπορεί να μας λένε ότι αυτό το πραξικόπημα έγινε από μια μικρή ομάδα του στρατεύματος, πλην όμως, μέχρι κριθεί η τύχη του πραξικοπήματος, η στρατιωτική ηγεσία της Τουρκίας δεν είχε πάρει θέση! Και αν κρίνουμε από τις μετά το πραξικόπημα συλλήψεις, η ιεραρχία των ενόπλων δυνάμεων, φαίνεται να ήξερε καλά τι επρόκειτο να γίνει.
Ο Ερντογάν νευρικός και παρορμητικός, δεν δίστασε να στοχοποιήσει τους Αμερικανούς, απαιτώντας την παράδοση του Ιμάμη Γκιουλέν που ζει στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ. «Όσο κρατάνε εκεί τον Φετχουλάχ Γκιουλέν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αυτές που βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα αυτό» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού, μιλώντας στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο «Haberturk»! Οι μαζικές αποστρατεύσεις στις ένοπλες δυνάμεις με συλλήψεις χιλιάδων ανώτερων αξιωματικών καθώς και οι απολύσεις 2.745 δικαστών (!) προκαλούν σοβαρές ανησυχίες σε όλους τους μεγάλους παίκτες στη παγκόσμια σκακιέρα. Το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία δεν είναι «λευκή επιταγή» για τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Μαρκ Ερό.
Η Τουρκία θα αντιμετωπίσει μια νέα αποδυνάμωση της αμυντικής της ικανότητας και οι ένοπλες δυνάμεις δεν θα είναι σεβαστές στον τουρκικό λαό, όπως ήταν πριν το πραξικόπημα. Το κόμμα του Εντογάν που έχει παραμερίσει τους δελφίνους Γκιούλ και Νταβούτογλου, δίνει τώρα μάχη για τον έλεγχο και του στρατού. Μάχη που αν παραβιαστούν τα όρια, κανείς δεν ξέρει τι αντιδράσεις θα προκληθούν. Αν εκτός από την κοινωνική ζωή ο πρόεδρος της Τουρκία επιχειρήσει να βάλει το Ισλάμ στις Ένοπλες Δυνάμεις, είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις εντός και εκτός της χώρας. Όπως και αν λήξει αυτό το επεισόδιο, στη Δύση φοβούνται ότι θα βλάψει και άλλο το ανοσοποιητικό σύστημα μιας χώρας του ΝΑΤΟ που απομακρύνεται από την Ευρώπη και βυθίζεται στο χάος της Μέσης Ανατολής.
*
Via : www.huffingtonpost.gr