Ο φόβος για τον ιό Εμπολα έχει ξεπεράσει πλέον τα σύνορα της Αφρικής. Σε ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν ήδη καταγραφεί τα πρώτα κρούσματα μετάδοσης, ενώ οι περισσότερες χώρες έχουν πια ετοιμάσει σχέδιο αντίδρασης σε περίπτωση που βρεθούν αντιμέτωπες με ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Η Ελλάδα είναι ανάμεσά τους, καθώς ήδη έγινε και η πρώτη άσκηση ετοιμότητας στο νοσοκομείο «Αμαλία Φλέμινγκ», αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει τέτοια ανησυχία για τη χώρα μας. Παρόλα αυτά, η εφημερίδα το «Βήμα» δίνει απαντήσεις σε πέντε βασικά ερωτήματα για τον ιό Εμπολα.
1. Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί με τον βήχα και το φτέρνισμα;
Σε αντίθεση με τους ιούς που μεταδίδονται μέσω του αέρα όπως τα στελέχη του ιού της εποχικής γρίπης, ο ιός Έμπολα μεταδίδεται μέσω άμεσης επαφής με τα σωματικά υγρά (σάλιο, βλέννα, έμετος, κόπρανα, ιδρώτας, δάκρυα, ούρα, σπέρμα, μητρικό γάλα, αίμα) ατόμου που εμφανίζει τα συμπτώματα – όχι, όμως, και των ατόμων στα οποία ο ιός βρίσκεται σε στάδιο επώασης (η επώαση μπορεί να διαρκέσει ως και 21 ημέρες).
Παρότι ο βήχας και το φτέρνισμα δεν είναι συχνά συμπτώματα του Έμπολα, αν ένας ασθενής με συμπτώματα βήξει ή φτερνιστεί πάνω σε κάποιο άλλο άτομο και το σάλιο ή η βλέννα του έρθουν σε επαφή με τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα του άλλου ατόμου, τότε μπορεί να γίνει μετάδοση.
2. Πόσο ζει ο ιός εκτός του σώματος;
Ο ιός εξολοθρεύεται με απολυμαντικά, όπως η οικιακή χλωρίνη. Επάνω σε επιφάνειες που δεν είναι υγρές, όπως τα πόμολα, μπορεί να επιβιώσει για αρκετές ώρες.
Όταν, όμως, βρίσκεται σε σωματικά υγρά (όπως το αίμα ή το σάλιο), τότε μπορεί να επιβιώσει για αρκετές ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου και σε συνθήκες υγρασίας.
3. Αν κάποιος αναρρώσει από τον Έμπολα μπορεί ακόμη να τον μεταδώσει;
Μετά την ανάρρωση το άτομο δεν μεταδίδει τον ιό. Ωστόσο, είναι πιθανό ο ιός να παραμείνει ζωντανός στο σπέρμα έως και τρεις μήνες.
Για αυτόν τον λόγο, οι άνδρες που επιβιώνουν πρέπει να απέχουν από το σεξ ή να κάνουν σεξ με προφυλακτικό επί τρεις μήνες.
4. Οι ασθενείς που αναρρώνουν εμφανίζουν ανοσία για πάντα;
Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι τα άτομα που αναρρώνουν από τη λοίμωξη με Έμπολα αναπτύσσουν αντισώματα, τα οποία έχουν διάρκεια ζωής τουλάχιστον 10 έτη, πιθανώς και για μεγαλύτερο διάστημα.
Δεν γνωρίζουμε, όμως, αν τα άτομα αυτά αποκτούν ανοσία εφ’ όρου ζωής ή αν μπορούν να μολυνθούν με κάποιο άλλο στέλεχος του ιού.
5. Είναι δυνατόν τα κατοικίδια να μολυνθούν με Έμπολα και να νοσήσουν;
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αναφορές για σκύλους ή γάτες που έχουν νοσήσει με Έμπολα ή που είναι σε θέση να μεταδίδουν τον ιό στον άνθρωπο ή σε άλλα ζώα. Ακόμη και στις περιοχές της Αφρικής όπου ο ιός κάνει… επέλαση, δεν έχουν υπάρξει τέτοιες αναφορές.
Υπάρχουν κάποιες περιορισμένες ενδείξεις σχετικά με το ότι οι σκύλοι είναι δυνατόν να μολυνθούν με τον ιό, όχι όμως και να νοσήσουν από αυτόν. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό τα κατοικίδια να μένουν μακριά από τα σωματικά υγρά ατόμου με συμπτώματα Έμπολα.