Γράφει : Χαρά Φρουδαράκη
«Η βιομηχανία χυμού πορτοκαλιού πηγαίνει πολύ καλά οικονομικά και οι εξαγωγείς έχουν μεγάλη κερδοφορία. Αυτά τα αστρονομικά έσοδα όμως κερδίζονται σε βάρος των συνθηκών εργασίας στις φυτείες και τα εργοστάσια, καθώς και σε βάρος του περιβάλλοντος. Η μελέτη διαπίστωσε συνθήκες μοντέρνας σκλαβιάς σε όλα τα στάδια παραγωγής χυμού πορτοκαλιού στη Βραζιλία καθώς και τεράστια περιβαλλοντική ζημία», αναφέρει η Marina Sarli, πρόεδρος της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, Fair Trade Hellas.
Μελέτη που δημοσιεύεται από την ελληνική, Fair Trade Hellas (FTH, Ελλάδα), στο πλαίσιο ενός πανευρωπαϊκού project Supply Chainge, στόχο έχει να ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές σχετικά με την προέλευση και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες παρασκευάζονται τα τρόφιμα που φτάνουν στο τραπέζι τους και παράλληλα να ασκήσει πίεση στα μεγάλα σουπερμάρκετ ώστε να κάνουν πιο δίκαιη την εφοδιαστική αλυσίδα των προϊόντων. Η ερευνήτρια Sandra Dusch Silva του Christliche Πρωτοβουλία Romero eV (CIR, Γερμανία), λέει για τις συνθήκες εργασίας στη Βραζιλία: «Οι εργαζόμενοι συλλέγουν περίπου 1,5 τόνους πορτοκάλια για λιγότερο από 10 ευρώ την ημέρα. Δεν υπάρχει καμία προστασία από τον ήλιο και οι καρποί συλλέγονται βάζοντας απλά σκάλες με κλίση κάτω από τις πορτοκαλιές. Οι εργαζόμενοι ανεβοκατεβαίνουν στο δέντρο σε αυτές τις ασταθείς σκάλες μεταφέροντας έως 30 κιλά πορτοκάλια, και κάτω από μεγάλη πίεση χρόνου». Παρουσίαση της Reporter Brasil Ο Βραζιλιάνος δημοσιογράφος Marcel Gomes της οργάνωσης Reporter Brasil, η οποία ιδρύθηκε το 2001, με έδρα το Σάο Πάολο μίλησε στο tvxs.gr για τις πραγματικές συνθήκες εργασίας και εκμετάλλευσης των εργατών στην παραγωγή χυμού πορτοκαλιών στη Βραζιλία. Εργάτες που δουλεύουν 14 ώρες την ημέρα για μόλις 9 ευρώ, χωρίς καμία ασφάλεια, ρισκάροντας τη ζωή τους! Αυτός ο χυμός πορτοκαλιών δεν είναι άλλος από αυτόν που φτάνει στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ και εμείς καταναλώνουμε θεωρώντας ότι κάνουμε την καλύτερη επιλογή. Σύμφωνα με την Reporter Brasil, η Βραζιλία παρέχει βαμβάκι, τροφή και καύσιμο σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ στη γεωργική βιομηχανία της χώρας βασίζεται το 22% του ΑΕΠ και το 40% των εξαγωγών. Τα πορτοκάλια δε της Βραζιλίας «κατέχουν» το 55% της παγκόσμιας παραγωγής, με 77% συμμετοχή στην παγκόσμια αγορά, με τον καφέ να έρχεται δεύτερος, με 34% συμμετοχή στην παραγωγή σε παγκόσμιο επίπεδο και 26% στις αγορές.
Ένα ποσοστό περί του 59,4% των εργαζομένων της βιομηχανίας χυμού πορτοκαλιών στην πολυπληθέστερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, εργάζονται χωρίς μόνιμες συμβάσεις, το 53,9% κερδίζει μηνιαία λιγότερα από το μίνιμουμ εισόδημα της χώρας (220 δολάρια), ενώ 679.000 εργάτες είναι μεταξύ 5-14 ετών το 2011, σύμφωνα με έρευνα της BR (61% της παιδικής εργασίας ανά τον κόσμο). Μια σημαντική στρατηγική κέρδους για τους Ευρωπαίους λιανεμπόρους είναι η παραγωγή προϊόντων με ιδιωτικές ετικέτες. Αντί να αγοράζουν και να πωλούν ανεξάρτητες μάρκες, οι υπεραγορές αποκτούν και πωλούν τα «δικά» τους προϊόντα. Στην Ευρώπη το 66% του συνόλου χυμού πορτοκαλιού πωλείται ως προϊόν με ιδιωτική ετικέτα στα μεγάλα σουπερμάρκετ. Η μελέτη δείχνει ότι τα σούπερ μάρκετ δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους για τις εφοδιαστικές αλυσίδες των προϊόντων τους.
Σύμφωνα με τον Gomes, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και ο Οργανισμός της Κοινωνίας των Πολιτών (CSO) ζητούν να υπάρχει πρόσβαση σε οργανώσεις και συνδέσμους στις φυτείες και τα εργοστάσια παραγωγής χυμού πορτοκαλιών, να αρθεί η ανασφάλιστη εργασία, καλύτερους και πιο διαφανείς μισθούς, λιγότερες ώρες εργασίας, την προώθηση εν γένει συλλογικών διαπραγματεύσεων, αλλά και την υπογραφή εθνικού σύμφωνου, όσον αφορά την εξάλειψη της παιδικής εργασίας. Citrocuso, Cutrale και Louis Dreyfus Commodities Τρεις είναι οι εταιρίες-μεγαθήρια που ελέγχουν την παραγωγή χυμού πορτοκαλιών στη Βραζιλία, η Citrocuso, η Cutrale και η Louis Dreyfus Commodities (LDC).
Την εικοσαετία 1970-1990, οι εταιρίες που έλεγχαν την παραγωγή και τον εξοπλισμό της παραγωγής χυμού πορτοκαλιού, υπολογίζονταν στις 20, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχουν ενοποιηθεί. Οι Citrocuso, Cutrale και Louis Dreyfus Commodities μόνο «καλά παιδιά» δεν μπορούν να θεωρηθούν, καθώς την περίοδο 2007-2014, σημειώθηκαν 13 υποθέσεις παιδικής εργασίας,με πρόστιμα για την πρώτη 242 το 2007, για τη δεύτερη 475 το 2004 και την τρίτη 123 το 2003. Μόνο τα 240 από αυτά αθωώθηκαν.
Έτσι, αυτές οι τρεις εταιρείες ελέγχουν αποτελεσματικά την παγκόσμια αγορά και προμηθεύουν πάνω από το 50% του χυμού παγκοσμίως στις μεγάλες βιομηχανίες εμφιάλωσης. Αυτή η ενοποίηση δίνει στις τρεις μεγάλες εταιρείες τεράστια ισχύ στις διαπραγματεύσεις των τιμών με τους παραγωγούς πορτοκαλιών και τους επιτρέπει να σπρώχνουν συχνά τις τιμές χαμηλότερα από το κόστος παραγωγής. Οι παραγωγοί χυμού πληρώνουν τους αγρότες περίπου 2,60 ευρώ για κάθε κιβώτιο πορτοκαλιών (40,8 κιλά). Χάρη στις χαμηλές τιμές που πληρώνει το καρτέλ των χυμών, οι οποίες συχνά δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής, αυξάνονται ολοένα οι αριθμοί των ακτημόνων εργατών φυτειών. Την ίδια ώρα, η συγκέντρωση της αγοράς στον ευρωπαϊκό τομέα λιανικής πώλησης γιγαντώνεται επίσης. Κυριολεκτικά σε κάθε ευρωπαϊκή αγορά, 3-4 αλυσίδες υπεραγορών ελέγχουν το 80-90% όλης της λιανικής πώλησης τροφίμων κι επομένως επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τις συνθήκες εργασίας για εκατομμύρια εργάτες.
Η εκστρατεία SUPPLY CHA!NGE είναι μέρος ενός ευρωπαϊκού προγράμματος http://supplychainge.org που έχει αναλάβει μια ομάδα οραγανώσεων από όλη την Ευρώπη και τον Παγκόσμιο Νότο. Κύριος στόχος της είναι να κάνει τα προϊόντα με ιδιωτικές ετικέτες των σούπερ μάρκετ μάρκες δικαιότερα και πιο βιώσιμα. Δεδομένης της τεράστιας επιρροής τους, οι προσπάθειες των σούπερ μάρκετ για την αποτροπή των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για τη μείωση της περιβαλλοντικής ζημίας κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας των προϊόντων τους είναι άκρως απογοητευτικές. Μαζί με την μελέτη, η εκστρατεία SUPPLY CHA!NGE ετοίμασε ένα αίτημα, προτρέποντας τα Ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ να εφαρμόσουν κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα για τις εφοδιαστικές αλυσίδες της παραγωγής προϊόντων με την επωνυμία καταστήματος τους (ιδιωτικές ετικέτες).
Via : http://tvxs.gr
