του Δημήτρη Κουκλουμπέρη
Ενδιαφέρουσες ανακατατάξεις, νέες ομαδοποιήσεις και μια ιδιαίτερα έντονη κινητικότητα στην εσωκομματική κουζίνα της ΔΗΜΑΡ, που παραπέμπει αυτή την ώρα σε σκηνικό κινούμενης άμμου, προκαλεί η πρόσφατη απόφαση για αποχώρηση από το κυβερνητικό σχήμα.
Στη νέα πολιτική περίοδο για την Αγίου Κωνσταντίνου, στελέχη και βουλευτές έχουν επιδοθεί σε μια αξιοσημείωτη ιδεολογικοπολιτική μάχη στην εξελισσόμενη συζήτηση για την πλήρη αποκρυστάλλωση της στρατηγικής του κόμματος, με διαφορετικές αφετηρίες εκκίνησης και κοινό σκοπό την επικράτηση της άποψής τους.
Η βασική αντιπαράθεση που παρατηρείται συσπειρώνει από τη μια πλευρά στελέχη που διαφώνησαν με την έξοδο από την κυβέρνηση και προκρίνουν τη διατήρηση της ίδιας «μεταρρυθμιστικής»-«φιλοευρωπαϊκής» πεπατημένης και εκτός τρικομματικής, ξορκίζοντας την οποιαδήποτε σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Από την άλλη πλευρά, βρίσκονται οι υποστηρικτές της θέσης ότι η ΔΗΜΑΡ διευκολύνεται πλέον να πραγματοποιήσει αριστερή στροφή στις πρακτικές και στο περιεχόμενο του πολιτικού της λόγου, αφήνοντας πίσω της την περιπέτεια της συνεργασίας με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ.
Σε ρόλο ισορροπιστή
Σε ρόλο τήρησης ισορροπιών και έχοντας με το μέρος του την πλειοψηφία, ο Φώτης Κουβέλης προσπαθεί να γεφυροποιήσει τις αντιθέσεις, μιλώντας για τον δρόμο του τρίτου πόλου για τον δημοκρατικό σοσιαλισμό που θα ακολουθήσει η ΔΗΜΑΡ.
Αφενός διαβεβαιώνει τη «δεξιά» πτέρυγα ότι οι αξιακές αρχές της υπευθυνότητας και των μεταρρυθμίσεων θα παραμείνουν αναλλοίωτες. Αφετέρου καθησυχάζει το αριστερόστροφο στελεχικό δυναμικό ότι η Αγίου Κωνσταντίνου θα επιμείνει με έμφαση σε θέματα δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών και κοινωνικής συνοχής, τα οποία η κυβερνητική ανάμειξη είχε φέρει σε δεύτερη μοίρα.
Διόλου ευκαταφρόνητες ήταν οι συσπειρώσεις που δημιουργήθηκαν στο εκσυγχρονιστικό κομμάτι της ΔΗΜΑΡ, το οποίο μετά την τελευταία Κεντρική Επιτροπή κατέγραψε δύναμη της τάξης του 20%. Τα στελέχη αυτά που τηρούν στάσης αναμονής -μεταξύ άλλων- χαρακτήρισαν «άλμα στο κενό» και «αυτοκτονική επιλογή» την επιστροφή στην αντιπολίτευση, φανερώνοντας την πολιτική τους δυσαρέσκεια και μέσω κειμένου, που συνυπέγραψαν 182 μέλη του κόμματος, πλην όμως δίστασαν να το θέσουν σε ψηφοφορία.
Δυσφορία προκάλεσε επίσης και η αναφορά Κουβέλη ότι το ΠΑΣΟΚ πορεύτηκε προς την κεντροδεξιά, συμπράττοντας με τη Ν.Δ. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται οι Γεράσιμος Γεωργάτος, Γιάννης Μεϊμάρογλου, Ηλίας Ευθυμιόπουλος, Πόπη Διαμαντάκου, Τέλης Σαμαντάς, Σταύρος Λιβαδάς, Γιάννης Αντωνίου, Δώρα Τσικαρδάνη κ.ά.
Πιο βαθύ και καθετοποιημένο είναι το χάσμα με τον Νίκο Μπίστη και μια μικρή ομάδα συνομιλητών του, που δεν αποκλείεται να λάβουν διαζύγιο με την Αγίου Κωνσταντίνου, καθώς οι σχέσεις τους με την ηγεσία κρίνονται -με δήλωση των ίδιων- «οριακές». Καλά πληροφορημένες πηγές τονίζουν στην «Εφ. Συν.» ότι έχουν κιόλας γίνει συζητήσεις και αναζητείται η κατάλληλη χρονική συγκυρία για τις τυπικές ανακοινώσεις, που θα συνδυαστούν με την ίδρυση πολιτικής κίνησης της «μεταρρυθμιστικής αριστεράς» τύπου ΑΕΚΑ.
Αποστασιοποιημένος είναι ήδη ο Λεωνίδας Καστανάς, μέλος της ΚΠΕ και υπέρμαχος μιας «φιλελεύθερης μεταρρυθμιστικής Αριστεράς». «Δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε πια την ηγεσία της ΔΗΜΑΡ, μια νέα αριστερή μεταρρυθμιστική σκηνή άμεσα θα κάνει αυλαία», ανέφερε στο προσωπικό του blog στις 4 Ιουλίου.
Στο μπλοκ των προεδρικών αθροίζονται παλιοί και νέοι κομματικοί παράγοντες. Από τους νέους «φρουρούς» της γραμμής Κουβέλη ξεχωρίζουν τα μέλη του «Αριστερού Δικτύου», Θράσος Φωτεινός, Βαγγέλης Ζορκάδης και Χρήστος Σταυρόπουλος, οι οποίοι αισθάνονται δικαιωμένοι που οι παροτρύνσεις τους για εγκατάλειψη της κυβέρνησης έπιασαν τόπο. Εμπνευστής της σκληρής στάσης για την ΕΡΤ θεωρείται ο δημοσιογράφος και πρώην πρόεδρος του διοικητικού της συμβουλίου, Παναγιώτης Παναγιώτου.
Το στοίχημα της ευθύνης της ΔΗΜΑΡ, από άλλη όμως θέση, υπερασπίζονται στελέχη όπως οι Δημήτρης Χατζησωκράτης, Θεόδωρος Μαργαρίτης και Σάκης Παπαθανασίου. Στροφή στην κοινωνία και ενίσχυση των κομματικών δομών ζητούν οι Μάκης Διόγος, Διομήδης Τόλιος, Αλέκος Παλαμίδης, Γιώργος Παλαμαριτζής, Δημήτρης Χαλαζωνίτης και Αλέκος Τσουρινάκης, οι οποίοι εντοπίζουν πολλές συμπτώσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ, συμπληρώνοντας ότι «δεν χρειάζονται βιαστικές ενέργειες».
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα
Πιο καθαρή είναι η εικόνα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Από τους 13 βουλευτές, οι 10 ασπάζονται την πολιτική φιλοσοφία του Φώτη Κουβέλη και τάσσονται με τις επιλογές του. Οι βουλευτές αυτοί είναι οι Νίκος Τσούκαλης, Ασημίνα Ξυροτύρη, Γιάννης Πανούσης, Δημήτρης Αναγνωστάκης, Γιώργος Κυρίτσης, Μαρία Ρεπούση, Μαρία Γιαννακάκη, Κατερίνα Μάρκου, Θωμάς Ψύρρας και Νίκη Φούντα.
Κριτική στάση προς την ηγεσία -λόγω διαφωνίας να τεθεί η ΔΗΜΑΡ εκτός κυβέρνησης- τηρούν οι Γρηγόρης Ψαριανός και Βασίλης Οικονόμου, ο οποίος μάλιστα είχε παραιτηθεί από κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος, η παραίτησή του όμως δεν έγινε αποδεκτη. Ο κ. Οικονόμου εκφραζόταν δημοσίως υπέρ της σύγκλισης με το ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο της συμπαράταξης των κεντροαριστερών δυνάμεων αλλά και της προοπτικής κοινής καθόδου στις ευρωεκλογές (new-deal.gr, 31/5/13).
Ιδιάζουσα είναι η περίπτωση του Σπύρου Λυκούδη. Ο γραμματέας του κόμματος και επιστήθιος πολιτικός φίλος του κ. Κουβέλη προτιμούσε η ΔΗΜΑΡ να συνεχίσει την πορεία της «κυβερνώσας Αριστεράς» που εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2012. Η πολύχρονη εμπειρία του τον έκανε να διαβλέψει τον κίνδυνο να βυθιστεί το κόμμα σε έναν κύκλο μίζερης εσωστρέφειας, με αποτέλεσμα να απευθύνει ενωτικό κάλεσμα προς όλους.
Ο κ. Λυκούδης, με άρθρο του στην «Εφ. Συν.», εξακολουθεί πάντως να πιστεύει ότι οι δυνάμεις της Αριστεράς «μπορούν να στρίψουν το τιμόνι», χωρίς λαϊκισμό και δημαγωγία. Τις απόψεις Λυκούδη δείχνει να συμμερίζεται ο εκπρόσωπος Τύπου Ανδρέας Παπαδόπουλος, ο οποίος υποστηρίζει ότι η ΔΗΜΑΡ επιβάλλεται να συνεχίσει -χωρίς ταλάντευση- στον δρόμο που άνοιξε με την ιστορική απόφαση για την κυβέρνηση εθνικής ευθύνης.
Από τους τέσσερις υπουργούς και υφυπουργούς που είχε υποδείξει η ΔΗΜΑΡ στην τρικομματική, οι τρεις (Μανιτάκης, Ρουπακιώτης, Σκοπούλη) συμφώνησαν ότι η αποχώρηση ήταν η πιο ενδεδειγμένη λύση, ενώ ο πρώην υφυπουργός Παιδείας Θ. Παπαθεοδώρου διαφώνησε. Πάντως, όλοι τους δηλώνουν «στρατιώτες» της παράταξης και, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο Φώτης Κουβέλης σκοπεύει άμεσα να τους αναθέσει συγκεκριμένες αρμοδιότητες, ώστε με το κύρος τους να συνεχίζουν να συνδράμουν το εγχείρημα της ΔΗΜΑΡ.
Οι εκτός
Σε παράλληλο επίπεδο, διεργασίες που είναι δυνατόν να επηρεάσουν τις εξελίξεις στον χώρο της ευρύτερης Αριστεράς, σημειώνονται στους κόλπους των αποχωρησάντων από τη ΔΗΜΑΡ. Στην κατηγορία αυτή, η Αριστερή Προοπτική (Νεφελούδης-Μπαγεώργος) πραγματοποίησε χθες την πανελλαδική ιδρυτική της συνδιάσκεψη. Για την αποχώρηση της Αγίου Κωνσταντίνου από την κυβέρνηση σχολίασαν ότι είναι ένα θετικό πρώτο βήμα, αλλά ασφαλή συμπεράσματα θα εξαχθούν το επόμενο διάστημα, καθώς «στη συνείδηση των αριστερών πολιτών και της κοινωνίας η ΔΗΜΑΡ έχει ταυτιστεί με την ασκούμενη πολιτική».
Όσον αφορά το δίδυμο Βουδούρη-Μουτσινά και της κίνησης που ίδρυσαν «Κοινωνία Πρώτα», μέσω της «Εφ. Συν.» ο Οδυσσέας Βουδούρης εμφανίστηκε επιφυλακτικός, καλώντας τον Φώτη Κουβέλη αν αλλάζει πολιτική «να το δηλώσει ξεκάθαρα».
