Η εκκένωση του Lützerath στη Γερμανία αναδεικνύει την υποκρισία του Συστήματος και την ελλειπή προετοιμασία της ΕΕ απέναντι στην ενεργειακή κρίση. Μια συζήτηση για τους «άλλους» δρόμους.
Το χωριό Lützerath (Λούτσερατ) της βόρειας Βεστφαλίας-Ρηνανίας της Γερμανίας, είναι ένα εκ των οικισμών από όπου εκδιώχθηκαν οι κάτοικοι, ερήμωσαν και μετατράπηκαν σε τεράστια εργοτάξια για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της μεταλλευτικής βιομηχανίας, με στόχο, τον λιγνίτη.
Από το 2020, περιβαλλοντικοί ακτιβιστές καταλαμβάνουν τα δέντρα, τα χωράφια και τα σπίτια στην περιοχή, προσπαθώντας να εμποδίσουν την «επένδυση» που προωθείται από την εταιρεία RWE με τις «ευλογίες» ακόμη και των Πρασίνων, μια επένδυση που βρήκε φυσικά τη μεγάλη ευκαιρία για να εκμεταλλευτεί εν πολλοίς τον πόλεμο στην Ουκρανία, και να παγιωθεί.
Οι περισσότεροι από τους αρχικούς κατοίκους του αγροτικού χωριού έχουν εξαφανιστεί εδώ και καιρό αφού έλαβαν αποζημιώσεις, ωστόσο το αντικείμενο του αγώνα των ακτιβιστών δεν έχει να κάνει με τα σπίτια καθεαυτά, αλλά με τις επιπτώσεις για το περιβάλλον από την εξόρυξη και τη χρήση του λιγνίτη. Οι ακτιβιστές οργανώθηκαν, έχτισαν κατασκευές και δεντρόσπιτα, και παρά την καταστολή, συνέχισαν για πολλούς μήνες τη δράση τους.
Να σημειωθεί εδώ πως οι 900 κάτοικοι της περιοχής άφησαν τις εστίες τους το 2017 για να γίνει λιγνιτωρυχείο. Το 2013 το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο είχε αποφανθεί ότι η επέκταση του ορυχείου Γκαρτσβάιλερ ήταν προς το δημόσιο συμφέρον. Το 2020, η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε να καταργήσει σταδιακά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα έως το 2038, το αργότερο. Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι ελλείψεις φυσικού αερίου και η ενεργειακή κρίση, άλλαξαν άρδην τις προτεραιότητες και η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα ήταν απαραίτητο να βασιστεί ξανά στον άνθρακα. Πρακτική που φυσικά, παρατηρείται και σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Στα πλαίσια της συμφωνίας, πέντε χωριά που προβλεπόταν να καταστραφούν θα παραμείνουν ως έχουν, ωστόσο το Lützerath δεν μπήκε στα πλάνα αυτά. Ως «αντάλλαγμα», η σταδιακή κατάργηση άνθρακα στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, θα προωθηθεί συντομότερα, από το 2038, στο 2030. Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 2022 ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (Πράσινοι) και η υπουργός Οικονομίας της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας Μόνα Νοϊμπάουερ (Πράσινοι) κατέληξαν σε συμβιβασμό με την εταιρία ενέργειας RWE για την επιτάχυνση της απολιγνιτοποίησης της περιοχής από το 2038 στο 2030, με τον ενεργειακό κολοσσό να δέχεται η επέκταση των δραστηριοτήτων του να περιοριστεί στο Lützerath και να διασωθούν πέντε εγκαταλελειμμένα χωριά, τα οποία επρόκειτο να ισοπεδωθούν. Σύμφωνα με το σχέδιο κυβέρνησης και RWE, η επέκταση των εξορύξεων θα συνεισφέρει επιπλέον 280 τόνους λιγνίτη.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση του ZDF, το 59% των ερωτηθέντων εξέφρασε την αντίθεσή του στην «εκκαθάριση» του χωριού, ενώ το 33% ήταν υπέρ.
Για τα παραπάνω το Magazine του NEWS 24/7 μίλησε με τον Kωστή Γριμάνη, Υπεύθυνο για θέματα κλίματος και ενέργειας της Greenpeace Greece.
Γιατί ο αγώνας για το ανθρακωρυχείο στο Luetzerath μας αφορά;
Ο λιγνίτης είναι η πιο επιβλαβής για το κλίμα πηγή ενέργειας και η περιοχή εξόρυξης του στη Ρηνανία είναι η μεγαλύτερη πηγή CO2 στην Ευρώπη. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος, κάτω από το Lützerath βρίσκονται 280 εκατομμύρια τόνοι λιγνίτη και η πρόσβαση σε αυτόν σημαίνει απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας ενός ολόκληρου χωριού – κάτι που έχει ήδη γίνει. Υπό αυτή την έννοια ένα τέτοιο φαραωνικό έργο που θα εκτροχιάσει την Γερμανία και ολόκληρη την Ευρώπη από την επίτευξη των κλιματικών τους στόχων μας αφορά όλους ενώ την ίδια στιγμή δίνει το μήνυμα ότι η επέκταση της χρήσης του λιγνίτη στο όνομα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης και όχι η ταχεία εφαρμογή πιο καθαρών και φτηνότερων τεχνολογιών (ΑΠΕ, εξοικονόμηση, αποθήκευση, δίκτυα) είναι επιτρεπτή υπό τις παρούσες συνθήκες. Μελέτες σαν αυτή του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών έχουν δείξει ότι ο λιγνίτης κάτω από το Lützerath δεν είναι απαραίτητος για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και η καύση του παραβιάζει τη γερμανική νομοθεσία για το κλίμα, καθώς έρχεται σε αντίθεση με τη δέσμευση της γερμανικής κυβέρνησης στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, θέτοντας υπό σοβαρή απειλή τον στόχο για τη συγκράτηση αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5°C. Το αφήγημα που προωθείται είναι αντιφατικό και εξυπηρετεί επί της ουσίας τα συμφέροντα μεγάλων ενεργειακών κολοσσών, όπως της RWE, και όχι το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών που έχουν ήδη αρχίσει και επωμίζονται τις συνέπειες της κλιματικής και ενεργειακής κρίσης εξαιτίας λανθασμένων πολιτικών επιλογών που μας έχουν φέρει στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.
Η εξόρυξη λιγνίτη και η χρήση του επανήλθε με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ποιες θα ήταν οι εναλλακτικές;
Η εξόρυξη λιγνίτη επανήλθε στο ενεργειακό προσκήνιο κατόπιν του πολέμου στην Ουκρανία ως απάντηση στις περικοπές εισαγωγής ρωσικού αερίου στην Ευρώπη. Η χρήση λιγνίτη, παρόλες τι δεσμεύσεις για τη μείωση εκπομπών ΑτΘ, ειδικότερα για χώρες όπως η Γερμανία και η Ελλάδα με μεγάλη εξάρτηση σε εισαγωγές ορυκτού αερίου επεκτάθηκε προσωρινά με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η μετάβαση σε καθαρότερες και φθηνότερες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας και οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, παρότι δεν συνάδουν σε φιλοδοξία με τη Συμφωνία του Παρισιού, να υπονομεύονται ακόμα περισσότερο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία απέδειξε με περίτρανο τρόπο ότι η συνεχιζόμενη εξάρτηση μας από τα ορυκτά καύσιμα και ο αργός ρυθμός μετάβασης περιόρισε πολύ τις διαθέσιμες επιλογές μας για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας στην Ευρώπη. Από τον λιγνίτη πήγαμε στο αέριο και εξαιτίας της εκτόξευσης των τιμών του, καταλήξαμε να επιδοτούμε ακόμα περισσότερο το πετρέλαιο για θέρμανση στις κατοικίες και να καίμε περισσότερο λιγνίτη για να καλύψουμε την ηλεκτροπαραγωγή.
Αλήθεια θα ήμασταν σε αυτήν την κατάσταση τώρα αν είχαμε προχωρήσει σε πιο γενναία μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια, αν η διείσδυση των ΑΠΕ ήταν ταχύτερη και κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποδοτικότερη και αν είχαμε στραφεί νωρίτερα σε έργα επέκτασης του ηλεκτροδοτικού δικτύου με ταυτόχρονα έργα αποθήκευσης;
Το να απαντά κανείς στο ποιες είναι οι εναλλακτικές τώρα όταν είμαστε ήδη “μέχρι τη μέση στο νερό” δεν έχει πολύ νόημα. Σημασία έχει πως θα μάθουμε από τα λάθη μας ώστε να αντιμετωπίσουμε παρόμοιες μελλοντικές κρίσεις αποτελεσματικότερα. Δεν φαίνεται όμως ότι πόλεμος και η ενεργειακή κρίση μας έχουν διδάξει πολλά. Την ίδια στιγμή που οι στόχοι μας για ενεργειακή αποδοτικότητα και μείωση κατανάλωσης αερίου θα έπρεπε να είναι αρκετά φιλόδοξοι μέχρι το 2030 εμείς συνεχίζουμε απτόητοι με εξορύξεις αερίου και επέκτασης των υποδομών του κάτι που όπως γίνεται ήδη με το λιγνίτη θα το πληρώσουμε πολύ ακριβότερα αργότερα σε εκπομπές, υψηλές τιμές, αδυναμία να ψύξουμε και θερμάνουμε επαρκώς τα σπίτια μας και με πιο έντονα καιρικά φαινόμενα.
Πηγή : https://www.news247.gr
