Μη τήρηση της αναλογικότητας στη διάθεση των πόρων, διάθεση πόρων σε μη εγκεκριμένες περιπτώσεις, καθυστερήσεις και πάγωμα των έργων μετά την κατάργηση το 2010 του ταμείου Μολυβιάτη για τους πυρόπληκτους δείχνει το πόρισμα της κοινοβουλευτικής Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος. Μεταξύ άλλων αναφέρεται σημαντική μείωση του πληθυσμού στις πληγείσες περιοχές και αποδίδονται ευθύνες στην τοπική αυτοδιοίκηση για την μη τήρηση της αναλογικότητας στον τρόπο που διανεμήθηκαν το κονδύλια.
Τα ίδια περίπου αλλά και πολύ μεγαλύτερο ποσό υπέρ των πυρόπληκτων, απ’ αυτό που ανακοίνωσε τη Δευτέρα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας παρουσιάζοντας στη Βουλή στοιχεία για τα χρήματα από το Ταμείο Μολυβιάτη, κατήγγειλε η κίνηση πολιτών “Για την Ηλεία μας”.
Στο πόρισμα της επιτροπής αναφέρεται ότι: “Έξι χρόνια μετά τις πυρκαγιές του 2007, τις χειρότερες στην ιστορία της χώρας μας, η ανασυγκρότηση των περιοχών που επλήγησαν δεν έχει προχωρήσει με τους ρυθμούς που θα έπρεπε και η σημερινή συγκυρία θέτει το ελληνικό κράτος ενώπιον των ευθυνών του, καθώς σήμερα, περισσότερο από ποτέ, θα πρέπει να διαθέσει τους εναπομείναντες πόρους με αναλογικότητα και αποτελεσματικότητα”.
Εκείνο που επισημαίνει η έκθεση της επιτροπής είναι ότι “ειδικά ο πυρόπληκτος δήμος Ζαχάρως- Φιγαλείας, που υπέστη και τις μεγαλύτερες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και σε περιβαλλοντική υποβάθμιση και υλικές ζημίες, καθώς και ο Δήμος Ανδρίτσαινας- Κρεστένων δεν έχουν λάβει παρά ελάχιστα κονδύλια για την αποκατάστασή τους. Ειδικά δε ο δήμος Ζαχάρως- Φιγαλείας, στον οποίο βρίσκονται, μεταξύ άλλων, τα μαρτυρικά χωριά Μάκιστος και Αρτέμιδα, και ο οποίος καταστράφηκε κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από κάθε άλλο δήμο της χώρας το 2007, δεν έχει λάβει ούτε ένα ευρώ για έργα αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και βασικών υποδομών από το Ταμείο Μολυβιάτη”.
Ακόμα τονίζεται ότι “τα μόνα έργα που έχουν γίνει, είναι είτε από δωρεές ιδιωτών, είτε από άλλα, δημόσια κονδύλια, τα οποία θα διατίθεντο ούτως ή άλλως για κάθε περιοχή από τρέχοντα προγράμματα, ανεξαρτήτως αν είναι πυρόπληκτη ή όχι”.
Το πόρισμα παραδόθηκε στον πρόεδρο της Βουλής και αναμένεται να συζητηθεί και να ψηφιστεί το επόμενο διάστημα από την Ολομέλεια.
Επίσης αναμένεται να αποσταλεί στον επίτροπο αρμόδιο για την Περιφερειακή Ανάπτυξη, Γιοχάνες Χαν και έχει περιληφθεί στις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιβάλλοντος να ενημερώσει για το θέμα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σημείο αιχμής αποτελεί ο τρόπος με τον οποία μέχρι τώρα κατανεμήθηκαν τα κονδύλια για την αποκατάσταση των ζημιών, καθώς -όπως ξεκάθαρα αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής της Βουλής- “η αναλογικότητα δεν τηρήθηκε ως τώρα στην καταβολή των κονδυλίων και δεν έχει αποδοθεί περιβαλλοντική δικαιοσύνη”.
Πρωτοφανής μείωση του πληθυσμού
Μέσα από το πόρισμα καταδεικνύεται επίσης πρωτοφανής μείωση του πληθυσμού στις πληγείσες περιοχές, καθώς όπως αναφέρεται “η ανασυγκρότηση προχωρά αργά και ο πληθυσμός υποχωρεί, τόσο λόγω της οικολογικής, όσο και λόγω της οικονομικής κρίσης, που επιδεινώνει τους όρους διαβίωσης των πληγέντων”.
Αναφέρεται ενδεικτικά ότι, με βάση την απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της Ηλείας μειώθηκε κατά 17%. Στον πυρόπληκτο δήμο Ζαχάρως- Φιγαλείας ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 41,9%. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του πληθυσμού της Μακίστου, που μειώθηκε κατά 70%.
Στον δήμο Ανδρίτσαινας- Κρεστένων, μετά τις πυρκαγιές, οι κάτοικοι μειώθηκαν κατά 35,2% και στον δήμο Αρχαίας Ολυμπίας κατά 32,5%.
Αιχμές για την κατάργηση του ταμείου
Ειδικά για την τύχη του Ταμείου Μολυβιάτη, την κατάργησή του το 2010 και τη θέση του σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, η Επιτροπή σημειώνει ότι αυτή προχώρησε παρά τις αντίθετες προηγούμενες διαβεβαιώσεις που δίνονταν από την τότε κυβέρνηση.
“Μετά από εκείνο το χρονικό σημείο, υπήρξε παύση χρηματοδότησης έργων”, χωρίς μάλιστα να ολοκληρωθούν ούτε και κατοικίες πυρόπληκτων, καθώς -όπως τονίζεται- τα χρήματα αυτά μεταφέρθηκαν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και ετέθησαν υπό τους περιορισμούς των δημοσίων δαπανών που έθεσε η τρόικα, το καλοκαίρι του 2011, κατ’ εφαρμογή του πρώτου Μνημονίου Συνεργασίας. Αναφέρει μάλιστα ότι η εξέλιξη αυτή δεν είχε ανακοινωθεί αλλά έγινε γνωστή στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
“Έκτοτε, τόσο μέσα από κοινοβουλευτικές πιέσεις όσο και από εξωκοινοβουλευτικές διαμαρτυρίες που έφτασαν ως την κατάθεση μήνυσης κατά παντός υπευθύνου, ασκήθηκε επαρκής πίεσης από βουλευτές όλων των κομμάτων και, εν τέλει, διασφαλίστηκε ότι αυτά τα χρήματα θα κατετίθεντο σε έναν Ειδικό Λογαριασμό και παραμένουν, ως και σήμερα, διαθέσιμα, για τους πυρόπληκτους”, αναφέρεται στην έκθεση.
Ευθύνες σε Δήμους και Περιφέρειες
Ειδικά για τις παρελθούσες χρηματοδοτήσεις, η Επιτροπή επιμένει ότι δεν τηρήθηκε η αναλογικότητα και τονίζει ότι “δεν τηρήθηκε από τους Δήμους και τις Περιφέρειες -που είναι οι εντεταλμένες αρχές για να προτείνουν και να αξιολογήσουν έργα αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών- ο όρος αποκλειστικά για έργα αποκατάστασης πυρόπληκτων περιοχών ως όρος αξιολόγησης και εκταμίευσης των κονδυλίων αυτών”.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται ότι στην Ηλεία, μέχρι σήμερα, από τα 28 εκατ. ευρώ που έχουν αποπληρωθεί ή έχουν εκτελεσθεί, λιγότερα από τα μισά δόθηκαν σε έργα που είχαν πραγματικά ευθεία σχέση με την αποκατάσταση υποδομών του φυσικού κεφαλαίου, που επλήγη από τις πυρκαγιές. Αντιθέτως, επισημαίνει, αρκετά κονδύλια δόθηκαν σε έργα οδοποιίας μεταξύ οικισμών ακόμη και για δρόμους που δεν προϋπήρχαν των πυρκαγιών.
Newsroom Enet, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
