ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΦOPOΛOΓΙKΩN ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ.
Ένας από τους βασικούς λόγους που προκαλεί την μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή στη χώρα µας είναι η µη ορθολογική οργάνωση και η πλημμελής λειτουργία των φοροελεγκτικών υπηρεσιών, οι οποίες σε συνδυασµό µε την ελλιπή επαγγελματική κατάρτιση του προσωπικού των Δ.Ο.Υ. έχουν ως αποτέλεσµα τη µεγάλη κοθυστέρηση στον έλεγχο των φορολονκών υποθέσεων και την βεβαίωση κω είσπραξη των δηµοσίων εσόδων, την τεράστια απώλεια πόρων για το Δημόσιο, την ανάπτυξη της παραοικονοµίας παυ υπερβαίνει το 30% του A.E.Π. και την ευρεία συναλλαγή µμεταξύ ελεγχόντων και ελεγχομένων.
Η Δημοκρατική Αριστερά, δίδοντας απόλυτη προτεραιότητα στην ανάγκη της λειτουργικής ανασυγκρότησης του εκσυγχρονισμού και της αποτελεσματικότητας των φορολογικών υπηρεσιών των ελεγκτικών μηχανισμών του Δημοσίου, ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ τα εξής μέτρα:
1) Τη Θέσπιση θέσης «Ειδικού Γραμματέα» του Υπουργείου Οικονομικών, που θα είναι «μόνιμος» και γενικής αναγνώρισης, ο οποίος θα ασχολείται αποκλειστικά µε την οργάνωση και την εύρυθμη λειτουργία των φοροελεγκτικών υπηρεσιών, τον καθορισµό πλάνων απόδοσης κάθε Δ.Ο.Υ. , τον συντονισµό των φορολογικών ελέγχων, την εποπτεία της πορείας είσπραξης των φορολογικών εσόδων και της λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος οφειλετών του Δημοσίου, τον έλεγχο των κυκλωμάτων έκδοσης εικονικών και πλαστών στοιχείων και την πάταξη της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής.
2) Την ίδρυση κεντρικής επιτελικής υπηρεσίας του Υπουργείου Οικονομικών, το προσωπικό της οποίας δεν θα υπόκειται σε μετάθεση στις περιφερειακές φορολογικές υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και θσ ασχολείται αποκλειστικά µε τη µελέτη των φορολογικών θεµάτων, την παρακολούθηση της εξέλιξης της δικαστηριακής φορολογικής νοµολογίας, τη διατύπωση των φορολογικών νοµοσχεδίων, την επεξεργασία προτάσεων και θέσεων για τη βελτίωση του υφισταµένου φορολογικού νοµοθετικού πλαισίου κλπ.
3) Την ίδρυση ειδικού κλάδου φορολογικών ελεγκτών κατά τα ισχύοντα στις χώρες της E.E.(tax inspectors στο Ηνωμένο Βασίλειο, inspecteurs den impots στη Γαλλία κλπ), µε ειδικό μισθολόγιο και αυστηρή διαδικασία επιλογής από υπηρετούντες ήδη υπαλλήλους ή νεοπροσλαμβανόμενους.
4) Την ίδρυση δύο (2) σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης του προσωπικού των Δ.Ο.Υ. Από την πρώτη σχολή, πανεπιστημιακού επιπέδου, θα αποφοιτούν οι ειδικοί φορολογικοί ελεγκτές και στη δεύτερη σχολή θα φοιτούν οι λοιποί υπάλληλοι των Δ.Ο.Υ.
5) Την καθιέρωση σεμιναρίων επαγγελματικής κατάρτισης και εξειδίκευσης, τα οποία να σορακολουθεί υποχρεωτικά το προσωπικό των Δ.Ο.Υ. για τη συνεχή επιµόρφωσή του και την απόκτηση εξειδικευμένων γνώσεων.
6) Την απαλλαγή των ελεγκτικών μηχανισμών του Δημοσίου από τη διαδικασία συλλογής καταγραφής, ταξινόμησης και επεξεργασίας στοιχείων. Αξιοποίηση του φορολογικού μηχανισμού µόνο για ελέγχους: Οι αρµόδιες υπηρεσίες των Δ.Ο.Υ. και του TAXIS πρέπει να απεµπλακούν από το έργο της επεξεργαοίας πληροφοριών και υπολογισμού των φόρων και να εmκεντρώσουν την δράση τους στους φορολογικούς ελέγχους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί µε την εξυπηρέτηση όλων των σχετικών αναγκών επεξεργασίας και υποβολής δηλώσεων, από τους λογιστές (αυτό γίνεται σε ένα βαθμό σήµερα), µε ταυτόχρονη θεσμοθέτηση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αυτών έναντι του Δημοσίου και την κατάργηση πιστοποιημένων λογιστικών γραφείων στο INTERNET, µε πλήρη στοιχεία τους.
7) Ηλεκτρονική εφορία «edov»: Να θεσμοθετηθεί η πλήρης, ουσιαστική και καθολική λειτουργία της ηλεκτρονικής εφορίας, µε την υποβολή, µέσω του TAXISnet, όλων των φορολογικών δηλώσεων, των δηλώσεων μεταβολών και των λοιπών φορολογικών εντύπων και την ηλεκτρονική) παραλαβή από τις Δ.Ο.Υ. βεβαιώσεων και λοιπών δικαιολογητικών, η χορήγηοη των οποίων δεν απαιτεί χρηµατική καταβολή.
8) Βελτίωση και εκσυγχρονισμός των διαδικασιών καταβολής των φόρων: Πρέπει να υιοθετηθεί η μεγαλύτερη χρήση των νέων τεχνολογιών, εξ’ αιτίας της οποίας μπορεί να μειωθεί το κόστος είσπραξης των φορολογικών εσόδων, προκειμένου ο οφειλέτης του Δημοσίου να πραγματοποιεί τις συναλλαγές του µε το Δημόσιο από απόσταση, µέσω τραπεζικών λογαριασμών, πιστωτικών καρτών, ταχυδρομείου.
9) Κατάρτιση προγράμματος επικοινωνίας του υπουργείου Οικονομικών μετους φορολογούμενους: Σκοπός του προγράμματος αυτού θα είναι η αποτροπή των φορολογουμένων από τη µη συµµόρφωσή τους στις φορολογικές υποχρεώσεις τους, µε την ενηµέρωσή τους από το υπουργείο Οικονομικών για τις συνέπειες της µη συµµόρφωσής τους (επιβολή προσαυξήσεων. επιβολή κατασχέσεων, ποινική δίωξη κλπ), µε την υπενθύμιση των ημερομηνιών υποβολής δηλώσεων, κλπ, και της υποχρέωσης παρακράτησης ΦΠΑ, µε υποδείξεις για την τήρηση των βιβλίων και στοιχείων κλπ.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΔIΑΔΙΚΑΣIΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟIΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦOPOΛOΓΙKΩN ΕΛΕΓΧΩΝ
Κύριος στόχος του φορολογικού ελέγχου πρέπει να είναι η άµεση, εμπρόθεσμη και έγκαιρη διαπίστωση από τη φορολογική αρχή (Δ.Ο.Υ.) της εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων κάθε φορολογούμενου και της συµµόρφωσής του στην τήρηση των φορολογικών νόµων (έλεγχος παραβατικότητας).
Η Δημοκρατική Αριστερά, εκτιμώντας την σημασία της βελτίωσης της ελεγκτικής διαδικασίας και την ανάγκη της σuστηµατoπoίησης και εντατικοποίησης των φορολογικών ελέγχων, ώστε να γίνουν περισσότερο αποτελεσματικοί, αποδοτικοί και αντικειμενικοί, ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ τα εξής μέτρα:
1) Την τροποποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, ώστε να τηρούνται οι ουσιαστικές παραβάσεις και όχι οι τυπικές, µε σκοπό να προαχθεί το αίσθημα φορολογικής δικαιοσύνης και ασφαλείας των φορολογουμένων.
2) Την εντατικοποίηση των πρoληπτικών και προσωρινών ελέγχων:
Οι φορολογικοί έλεγχοι πρέπει να ενταθούν στις περιπτώσεις µη υποβολής περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ, παρακρατούμενων φόρων (Φ.Μ.Υ.) κλπ), φόρου εισοδήματος και συγκεντρωτικών καταστάσεων άρθρου 20 ΚΒΣ, καθώς και στις περιπτώσεις υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ, στις οποίες διαπιστώνεται µεγάλη απόκλιση µεταξύ εισροών-εκροών και μηδενικών ή αρνητικών δηλώσεων ΦΠΑ.
3) Τη διενέργεια τακτικού φορολογικού ελέγχου σε σύντονο διάστηµα από τη διαπίστωση παραβατικής συμπεριφοράς φορολογούμενου: Όταν, µετά από προληπτικό ή προσωρινό έλεγχο, διαπιστώνονται φορολογικές παρεμβάσεις, ο τακτικός φορολογικός έλεγχος που ακολουθεί, διενεργείται στην πράξη στα όρια της παραγραφής, δηλαδή από 6 έως και 10 έτη, µετά από τη διαπίστωση των παραβάσεων, όταν ο ελεγχόμενος επιτηδευματίας ή η επιχείρηση ενδεχομένως δεν υπάρχει ή έχει «κλείσει», ή βρίσκεται σε αδράνεια ή δεν διαθέτει περιουσιακά στοιχεία κλπ, οπότε ο έλεγχος αυτός (τακτικός) είναι, στην ουσία, ατελέσφορος για το Δημόσιο.
Επιβάλλεται, κατά συνέπεια, ο τακτικός φορολογικός έλεγχος να διενεργείται σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, π.χ. εντός τριών (3)ετών, από τη διαπίστωση της παράβασης, ώστε να είναι αποτελεσματικός και να αποφέρει, άμεσα, έσοδα στο Δημόσιο, µε σμίκρυνση της προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου προς επιβολή φόρων σε τρία (3) έτη, από πέντε (5) που είναι σήµερα.
4) Τη θέσπιση πειθαρχικών κυρώσεων σε εφοριακούς υπαλλήλου που δεν συμμορφώνονται στις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών για την εντατικοποίηση των ελέγχων (προληπτικών – προσωρινών) και το χρόνο διενεργείας του τακτικού φορολογικού ελέγχου.
5) Τη θεσμοθέτηση διαδικασίας ιεραρχικού ελέγχου των εκθέσεων ελέγχου, που συντάσσονται από τα φοροελεγκτικά όργανα, µε τη θέσπιση πειθαρχικών κυρώσεων για πράξεις ή παραλήψεις τους που αφορούν στη τήρηση της εφαρμογής των νόμων και των κανόνων της νόµιµης ελεγκτικής διαδικασίας, ώστε να δημιουργηθεί µηχανισµός περιορισµού της συναλλαγής (διαφθοράς) και να βελτιωθεί η αιτιολογία των καταλογιστικών πράξεων, από την οποία εξαρτάται η ακύρωση ή όχι αυτών από τα διοικητικά δικαστήρια, και ως εκ τούτου, η είσπραξη ή όχι δημοσίων εσόδων από το κράτος.
6) Η δημιουργία μηχανισμού εξειδίκευσης των φοροελεγκτικών οργάνων στην ελεγκτική διαδικασίαµε σκοπό την αποφυγή λαθών ή παραλείψεων κατά τη διενέργεια των φορολογικών ελέγχων και τη σύνταξη τεκμηριωμένων και αιτιολογημένων εκθέσεων ελέγχου, ώστε να µη δημιουργούνται ακυρότητες ή νοµικές πλημμέλειες των καταλογιστικών πράξεων, που έχουν ως συνέπεια το Δημόσιο να µην εισπράττει επί πολλά (10-15) έτη βεβαιωμένους φόρους, λόγω και της βραδείας απονοµής της φορολογικής δικαιοσύνης.
7) Η δημιουργία ειδικού γραφείου νοµικής υποστήριξης των Δ.Ο.Υ ιδίως σε θέµατα είσπραξης ληξιπροθέσμων οφειλών και λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης κατά των οφειλετών του Δημοσίου. Το μέτρο αυτό είναι απαραίτητο διότι το Δημόσιο – λόγω νοµικής ανεπάρκειας των εντεταλμένων υπαλλήλων του- αδυνατεί να υπερασπιστεί τα δικαιώµατά του, µε αποτέλεσμα να µη μπορεί να εισπράξει δημόσια έσοδα, παρά το γεγονός ότι έχει κατάσχει ακίνητα, κινητά, απαιτήσεις κλπ των φορολογούμενων- οφειλετών.
Παρατήρηση της συντακτικής ομάδα της Πυξίδας
Η εργασία που σας παρουσιάζουμε ανά κεφάλαιο στην παρούσα θεματική ενότητα έγινε από τον Δικηγόρο – Φορολογικό Σύμβουλο Επιχειρήσεων κ. Στέφανο Ι. Ηλιού το 2012
