της Έλενας Χουζούρη
Είμαι γηγενής – και όχι εξ αγχιστείας, εννοώ εκ Πόντου, Μικρασίας, Καυκάσου, Καρς και Ανατολίας γενικώς-Ελληνομακεδόνισσα. Ο ένας παππούς μου ήταν Μακεδονομάχος [βλέπε «Αφανείς γηγενείς μακεδονομάχοι» και Αθηνάς Κακούρη «Θέκλη» όπου ο Δημητράκης Χουζούρης κάνει περατζάδες]. Ο έτερος, εκ Μελενίκου, παλαιάς βυζαντινής ακριτικής κωμόπολης, με πλειοψηφούν ελληνικό στοιχείο και εξαιρετικό κρασί στην Μακεδονία του Πιρίν, του οποίου ο ελληνικός πληθυσμός μετά την επιδίκαση της πόλης στη Βουλγαρία, με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου 1913, αφού έσπασε τα πήλινα δοχεία με τα κρασιά να ρέουν στους δρόμους, κατέβηκε σούμπιτος λίγα χιλιόμετρα παρακάτω [18 για την ακρίβεια] πέρασε τα άρτι διαμορφωμένα ελληνικά σύνορα και εγκαταστάθηκε στο Σιδηρόκαστρο [Ντεμίρ Χισάρ] και στις Σέρρες. Η μία γιαγιά ήταν κόρη μεγαλοτσιφλικά των Πιερίων -μιλάμε για 19ο– αιώνα και η έτερη εκ της Άνω Τζουμαγιάς, μετά τους Βαλκανικούς γνωστό ως Μπλαγκόεβγραντ, επίσης Μακεδονία του Πιρίν, ελληνόφωνη ερχόμενη και αυτή με τους δικούς της στο Σιδηρόκαστρο, μετά το 1913. Οι γονείς μου γεννήθηκαν, ο ένας στον Κολινδρό Πιεριας, η άλλη στο Σιδηρόκαστρο. Το ειδύλλιο προέκυψε στη Θεσσαλονίκη και ως εκ τούτου η αφεντιά μου. Τα γράφω όλα αυτά για να δηλώσω ευθαρσώς και μετά από τα πολλά σχετικά μου διαβάσματα -ξεστραβώματα τα τελευταία είκοσι και πλέον έτη, ότι δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα να μοιραστώ την περιλάλητη μακεδονικότητα μου με την μακεδονικότητα του Ζάεφ και του Ντιμιτρόφ. Με τη διαφορά ότι η δική μου είναι ελληνομακεδονικότητα και η δική τους σλαβομακεδονικότητα.
Το όλο ζήτημα μοιάζει όταν δύο άνθρωποι έχουν κοινό όνομα και επίθετο. Τι κάνουν για να μη τους ταυτίζουν; Προσθέτουν το αρχικό του πατρώνυμου τους, δηλαδή δηλώνουν την διαφορετική καταγωγή τους και όλα καλά. Το ίδιο συμβαίνει και με τους Έλληνες μακεδόνες και τους Σλάβους μακεδόνες. Και οι δύο κατοικούν την ευρύτερη περιοχή που από την βυζαντινή αυτοκρατορία και εντεύθεν ονομάζεται Μακεδονία με κάποιες σχετικές διαφοροποιήσεις ανά τους αιώνες. Οι Σλάβοι της περιοχής βρίσκονται εκεί από τις αρχές του 7ου αιώνα. Σλαβικά φύλα έφτασαν έως την Πελοπόννησο όπου εως πριν χρόνια συναντούσες σλαβικά τοπωνύμια, π.χ Δημητσάνα και άλλα που αργοτερα ελληνοποιήθηκαν. Εκεί όμως τα φύλλα αυτά αφομοιώθηκαν απο τον ντόπιο πληθυσμό, επάνω όχι. Τον 10ο και 11ο αιώνα έχουμε το βουλγαρικό κράτος του Σαμουήλ που φτάνει έως τον Πηνειό και τον 13ο το σερβικό κράτος του Στέφανου Δουσάν στα ίδια όρια. Αντιλαμβάνεστε την….σαλάτα που δημιουργείται;
Και φτάνει ο επίμαχος 19ος αιώνας και εκεί που σύμπαντες, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι και Εβραίοι ζουν μια χαρά. Όπου Χριστιανοί= Σλαβόφωνοι και Ελληνόφωνοι αντάμα, με κύριο σύνδεσμό τους το Πατριαρχείο της Κων/πολης, αρχίζουν οι εθνικοαπλευθερωτικοί πόλεμοι, εναντίον της Οθωμανικής Αυτορκατορίας που παραπαίει, με σκοπό τη δημιουργία των εθνικών κρατών σύμφωνα με το ιδεολόγημα περί έθνους του Διαφωτισμού. Ξεκινούν οι Έλληνες και τα καταφέρνουν. Παίρνουν σειρά οι Σέρβοι και την πατάνε. Θα τα καταφέρουν αργότερα. Ακολουθούν οι Βούλγαροι και εκεί αρχίζουν τα όργανα. Διότι σου λέει δεν γίνεται να έχουμε μόνον εθνικό κράτος πρέπει να έχουμε και ανεξάρτητη εκκλησία από το ελληνοόρθοδοξο Πατριαρχείο. Θα το ονομάσουμε Εξαρχία. Όποιος θέλει την Εξαρχία είναι Βούλγαρος όποιος δεν τη θέλει και μένει στο Πατριαρχείο μαύρο φίδι τον έφαγε. Στο μεταξύ οι Βούλγαροι με τη βοήθεια της Ρωσίας καταφέρνουν και τις άλλες Μεγάλες Δυνάμεις να υπογραφεί η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878 όπου τους δίνεται ολόκληρη η γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας έως και την Θεσσαλονίκη…Γίνεται ένας χαμός και όχι μόνον από την πλευρά των Ελλήνων και σ’ ένα μήνα υπογράφεται νέα Συνθήκη με την οποία μαζεύεται η Βουλγαρία στα τωρινά της σύνορα συν την Ανατολική Ρωμυλία. Στο μεταξύ όλο αυτό το κονφούζιο μεταφέρεται και στους σλαβόφωνους κατοίκους της Μακεδονίας οι οποίοι αγρότες και φτωχοί οι περισσότεροι, δεν έχουν ασχοληθεί με το αν θα είναι Βούλγαροι, Εξαρχικοί και δεν συμμαζεύεται. Εκείνοι ήξεραν το Πατριαρχείο και τον τόπο τους. Που ήταν η Μακεδονία. Ούτε είχαν σκεφτεί να κάνουν δικό τους εθνικό κράτος ή να τα βάλουν με τους Οθωμανούς. Ώσπου ξεφυτρώνουν οι ντόποιοι οπλαρχηγοί, Σαντάσκι, Γκόλτσεφ, Σαράφοφ και άλλοι και φτιάχουν τις λεγόμενες Εσωτερικές Επαναστατικές Μακεδονικές Επιτροπές που πολύ σύντομα διαβρώνονται από τους Βούλγαρους και από Εσωτερικές μετατρεπονται σε Βουλγαρικές. Κι αρχίζουν τα γιουρούσια. Οι κακόμοιροι οι ντόπιοι σλαβόφωνοι και Ελληνόφωνοι δεν ξέρουν πού να σταθούν.
Οι σλαβοφωνοι που μένουν πιστοί στο Πατριαρχείο αποκαλούνται Γρεκομάνοι – κάτι σαν Έλληνες δηλαδή- και διώκονται. Τότε μπαίνουν στη μέση και οι Έλληνες με Παύλο Μελά και λοιπά. Δηλαδή αυτό που ονομάζεται Μακεδονικός Αγώνας. Να σημειώσω ότι ένας σπουδαίος μακεδονομάχος οπλαρχηγός, ο Καπετάν Κότας ήταν σλαβόφωνος. Και φτάνουμε αισίως στον 20ό αιώνα. Αρχίζουν τα σοσιαλιστικά κινήματα, δημιουργούνται τα πρώτα κομμουνιστικά κόμματα και στα Βαλκάνια, έρχεται το 1917 και η Οκτωβριανή Επανάσταση, γίνονται οι δύο Βαλκανικοί Πόλεμοι και η γεωγραφική περιοχή της Μακδονίας περνά σε Έλληνες το μεγαλύτερο κομμάτι που σχεδόν ταυτίζεται με την Αρχαία Μακεδονία, το δεύτερο στη Σερβία που αντιστοιχεί σήμερα στη π.ΓΔΜ, το τρίτο στη Βουλγαρία – Μακεδονία του Πιρίν – και ένα μικρούλι έχει και η …Αλβανία. Οι σλαβόφωνοι πληθυσμοί μοιράζονται. Κι όσοι νοιώθουν Βούλγαροι πάει καλά. Όσοι όμως δεν νοιώθουν ή δεν έχουν ακόμα διαμορφώσει μια συγκεκριμένη εθνική συνείδηση και απομονωμένοι στα ορεινά μακεδονίτικα χωριά τους με τις πατριαρχικές τους οικογένειες και τα κλειστά τους σόγια και το μόνο που τους συνδέει είναι η γη τους, το χωριό τους, που βρίσκεται στη Μακεδονία, τι γίνεται; Όλους αυτούς που άμα τους ρωτήσεις θα σου πουν ότι είναι μακεντόντσκι. Ε, λοιπόν έχω καταλήξει ότι αυτοί οι ορεινοί, απομονωμένοι μακεδονίτικοι σλαβικοί πληθυσμοί έγιναν και εξακολουθούν να γίνονται το κλωτσοσκούφι διαφόρων ιδεολογιών, δεξιών και αριστερών, πλήρωσαν τους τυχοδιωκτισμούς και τις φιλοδοξίες και των λεγόμενων αυτονομιστών και των Βουλγάρων εθνικοκομμουνιστών [ιδέα τους ήταν να κατεβάσει η Κομιντέρν στο νεοσύστατο ελληνικό κομμουνστικό κόμμα την γραμμή για «Ενιαία Ανεξάρτητη Μακεδονία», στο πλαίσιο μιας Βαλκανικής Κομμουνστικής Ομοσπονδίας» με τους Βούλγαρους «συντρόφους» να έχουν άλλες βλέψεις στο πίσω μέρος του μυαλού τους].
Το αποτέλεσμα ήταν να ξεκινήσουν διώξεις από τις ελληνικές κυβερνήσεις διώξεις και των Ελλήνων κομμουνιστών και των σλαβόφωνων πληθυσμών της ελληνικής Μακεδονίας, οι οποίοι πλειοψηφούσαν στη Δυτική Μακεδονία ακόμα και μετά την εγκατάσταση των Ελλήνων προσφύγων μετά το 1923. Οι διώξεις κορυφώνονται κατά τη δικτατορία του Μεταξά. Στο μεταξύ δημιουργείται στα Βαλκάνια η Γιουγκοσλαβία , η οποία εμπεριέχει και την σημερινή π.Γ.Δ.Μ. Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως και στην Ελλάδα δημιουργείται ένα μεγάλο αντιστασιακό κίνημα και στη Γιουγκοσλαβία με επικεφαλής τον Τίτο και το γιουγκοσλαβικό κομμουνιστικό κόμμα. Μέσα στην αναμπουμπούλα σλαβόφωνοι αυτονομιστές από την ελληνική Μακεδονία αρχίζουν να επηρεάζουν τον εκεί κόσμο που έχει καεί η γούνα του από τις ελληνικές διώξεις. Ο ΕΛΑΣ κάνει το λάθος – αμάν πια αυτά τα λάθη – και δημιουργείται το ΣΝΟΦ ένα αντιστασιακό τάγμα σλαβόφωνων με επικεφαλής τον Ηλία Δημάκη [Γκότσε] που κάποια στιγμή τους παίρνει όλους σούμπιτους και τους περνάει στη Γιουγκοσλαβία. Με το που απελευθερώνεται η Γιουγκοσλαβία αρχίζουν να εμφανίζονται οι μεγαλοϊδεατισμοί του Τίτο , ο οποίος θέλει να γίνει ηγέτης πασών των Βαλκανίων. Κάνει μάλσιτα πρόταση στον Δημητρώφ, Γραμματέα του Β.Κ.Κ να …ενταχθεί η Βουλγαρία σε μια ευρύτερη γιουγκσολαβική ένωση, πράγμα που δεν γίνεται αποδεκτό και αρχίζουν αυτοί οι δύο να ψιλοτρώγονται. Ακριβώς τότε ο Τίτο προχωρεί στην δημιουργία της Γιουγκοσλαβίας με τα ομόσπονδα κρατίδια και θέλοντας αφενός να φανεί καλός στους σλαβομακεδόνες εθνικιστές-αυτονομιστές αφετέρου να προλάβει τον Δημητρώφ να μην εντάξει εκείνη την περιοχή στη Βουλγαρία αφού ο δεύτερος θεωρεί τους κατοίκους της Βουλγαρους, κάνει την κίνηση Ματ και φτιάχνει την Λαϊκή Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Με τον ελληνικό εμφύλιο τα πράγματα μπλέκονται ακόμα περισσότερο. Οι σλαβόφωνοι της ελληνικής Μακεδονίας συμμετέχουν εκόντες άκοντες στον Δημοκρατικό Στρατό, τα χωριά τους καταστρέφονται από τον Εθνικό Στρατό, πολλοί από αυτούς μεταπηδούν στην Λ.Δ.Μ και άλλοι φεύγουν είτε στην Τασκένδη, το μεγαλύτερο μέρος τους, είτε σε άλλες ανατολικές χώρες. Στο τέλος του ελληνικού εμφυλίου, το μίσος που έχουν προκαλέσει οι διώξεις και τα κυνηγητά το κλείσιμο των συνόρων, η απαγόρευση των σλαβόφωνων από τις μετεμφυλιακές κυβερνήσεις να επανέλθουν στις πατρογονικές τους εστίες, προκαλούν μια έξαρση εθνικιστικού και αλυτρωτικού ντελίριου στη Λ. Δ. Μ. Ξαναγράφεται η Ιστορία, τα σχολικά εγχειρίδια, η προπαγάνδα για την ταυτότητα τους αυξάνεται. Προς αυτήν την κατεύθυνση δραστηριοποιούνται κυρίως οι σλαβομακεδονικές οργανώσεις Αυστραλίας και Καναδά όπου έχουν μεταναστεύει πολλοί σλαβομακεδόνες της ελληνικής Μακεδονίας λόγων των εμφυλιακών διώξεων, ακούν Ελλάδα και την ταυτίζουν με τους «μοναρχοφασίστες», όπως έλεγαν τις ελληνικές εμφυλιακες κυβερνήσεις. Το ιδεολόγημα του μακεδονισμού με ρίζες αφενός στην Αρχαία Μακεδονία και αφετέρου στην μεσαιωνική Βουλγαρία θεριεύει.
Κι εμείς τι κάνουμε; ‘Η σχεδον σιωπούμε [βλέπε κρυφή συμφωνία Αβέρωφ -Ποπώφ το 1962 δε λέμε δεν μιλάμε δεν αναφέρουμε τίποτα περί του ζητήματος] ή βγάζουμε το άχτι μας στους σλαβόφωνους της ελληνικής Μακεδονίας, όσους είχαν απομείνει σε περιοχή Φλώρινας, Καστοριάς, Πέλλας με το να τους απαγορεύουμε να μιλάνε το ιδίωμά τους, να μην τραγουδάνε τα τραγούδια τους, να μην χορεύουν τους χορούς τους, να ζητάμε χαρτιά για όσους πάνε κι έρχονται από κει πάνω. Ό,τι βλακωδέστερο δηλαδή θα μπορούσε να γίνει.
Και έρχεται το πλήρωμα του χρόνου. Διαλύεται η Γιουγκοσλαβία που αποτελούσε το βολικό άλλοθι των ελληνικών κυβερνήσεων για να ρίχνουν πίσω το «μακεδονικό» ζήτημα και το 1991 η έως τότε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας – αν δείτε χάρτες παλιούς πριν το 1990 θα διαβάσετε ένα Μακεδονία που βγάζει μάτι- ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Και τότε, ως δια μαγείας, σαν τη κοιμωμένη βασιλοπούλα του παραμυθιού ξυπνάμε και όχι μόνον ξυπνάμε αλλά αρχίζουμε να ολοφυρόμαστε ότι μας παίρνουν τη Μακεδονία μας την ολοδική μας Μακεδονία και αυτό ΟΧΙ δεν θα το επιτρέψουμε.
Φυσικά δεν έχουμε ιδέα για τα όσα έχουν συμβεί εκεί πάνω αιώνες τώρα. Διότι είμαστε αγράμματοι και τζάμπα μάγκες. Ξέρουμε μόνον για τον Μέγα Αλέξανδρο και πέραν τούτου ουδέν. Το παράλογο είναι ότι εκείνοι που πρωτοστατούσαν και ετοιμάζονται να πρωτοστατήσουν πάλι είναι οι εξ αγχιστείας Μακεδόνες που θυμούνται την Μακεδονία όταν φοβούνται ότι κάποιος θα τους την πάρει. Διαφορετικά είναι μονον Πόντιοι ή Μικρασιάτες [παιδιά αποφασίστε τί είστε]. Βέβαια τους καταλαβαίνω, σου λέει «χάσαμε τις πρώτες πατρίδες μας να χάσουμε και τη δεύτερη». Στη σφαίρα του ψυχολογικού και φαντασιωσικού βρίσκεται το πράγμα.
Για να πάμε όμως και στη γείτονα χώρα. Μετά την ανακήρυξη της χώρας ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ο τότε πρώτος Πρόεδρός της, σοσιαλιστής Κίρο Γκλιγκόρωφ – εκ χωρίου της Φλώρινας καταγόμενος- και αναγνώριζε την απολύτως σλαβική καταγωγή του λαού του και τα περί Αλεξάνδρου τα θεωρούσε παραμύθια και ήταν έτοιμος να υποχωρήσει στο θέμα της ονομασίας και να συμφωνήσει με την τότε Κυβέρνηση Μητσοτάκη μια κοινά αποδεκτή λύση, με σύνθετο ονομα κ.λπ. Αυτό ήταν το περίφημο πακέτο Πινέιρο που έδινε σε μας πολλά καλούδια και το ζήτημα θα έκλεινε μια χαρά. Και τότε άρχισαν οι πάσης φύσεως τζάμπα μαγκιές μας με πρώτο και καλύτερο τον «χαμουτζή» [έκφραση ημών των από πάνω για τους κάτω από το αυλάκι] και …..υπερεθνικόφρονα Υπουργό Εξωτερικών Α. Σαμαρά, ο οποίος κυριολεκτικά τα έκανε μαντάρα. Καπάκι και τα συλλαλητήρια με το σουρεάλ σύνθημα «Η Μακεδονία είναι ελληνική» και ήρθε κι έδεσε με τον άλλον ….υπερπατριώτη Ανδρέα Παπανδρέου με το εμπάργκο του και τα λοιπά.
Στο μεταξύ στη γείτονα χώρα φεύγει ο μετριοπαθής Γκλιγόρωφ -επιχείρησαν και να τον δολοφονήσουν- κι έρχεται το υπερεθνικιστικό κόμμα του Γκρούεφσκι – ο παππούς του επίσης από ένα χωριό της Φλώρινας- κι αρχίζουν εκεί τα μεγάλα πανηγύρια. Από τη μια η κυβερνητική διαφθορά στα ύψη και η φτώχεια του κοσμάκη στα βάθη και ο απροκάλυπτος αυταρχισμός επίσης, από την άλλη το απόλυτα χρυσωμένο χάπι της λεγόμενης αρχαιοποίησης. Δεν έχετε να φάτε παιδιά, πάρτε έναν τεράστιο άγαλμα του Μέγα Αλέξανδρου από τον οποίο κατευθείαν κατάγεστε. [Πώς λέμε κατευθείαν διαδρομή; Έτσι]. Παίρνετε ελάχιστους μισθούς; Ναι αλλά για σκεφτείτε το ένδοξο αρχαιομακεδονικό σας παρελθόν κ.λπ κλ.π κλ.π. Δεν μπορεί η χώρα μας να σηκώσει κεφάλι, φταίνε αυτοί οι παλιοέλληνες που εκτος των άλλων έιναι και κατακτητές της Μακεδονίας μας. Αυτά μέχρι που και εκεί ο κόσμος έπαψε κάποια στιγμή να τρώει το μεγαλοαλεξανδρινό κουτόχορτο, ξεσηκώθηκε, και τέλος πάντων ξεκουμπίστηκαν οι υπερεθνικιστές . Η νέα Κυβέρνηση λοιπόν – πολύ συμπαθητικός μου φαίνεται ο Ζάεφ- θέλουν η χώρα τους να ξεκολλήσει επιτέλους και να προχωρήσει. Είναι ρεαλιστές και έτοιμοι για υποχωρήσεις. Ας μη θεωρούμε ότι είναι και γι αυτούς εύκολα τα πράγματα. Οι προηγούμενοι έχουν δηλητηριάσει πολύ κόσμο που αντιδρά. Αν δεν σταματήσουμε κι εμείς τις τζάμπα μαγκιές είναι η πιο κατάλληλη στιγμή για να λυθεί το ονοματολογικό. Μακεδόνες είναι και αυτοί, πάει και τέλειωσε. Σλάβοι μακεδόνες. Μακεντότσκι. Η Μακεδονία δεν είναι ΜΟΝΟΝ ελληνική. Είναι εις …τετραπλούν. Η Αρχαία ήταν αλλά από τότε έχουν περάσει 2500 χρόνια και βάλε. Έλεος!
Προσωπικά, θα προτιμούσα μια σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό – όπως είναι και το αληθές – έναντι όλων παρά τον χρονικό, π.χ Νέα Μακεδονία. Μέχρι πρότινος το σκεφτόμουν αλλά με έπεισε με παρέμβασή του ο Σταύρος Λυγερός οτι δηλαδή το «Νέα» δημιουργεί προϋποθέσεις συνέχειας άρα μπορεί και να καλλιεργήσει αλυτρωτισμούς. Διότι εντάξει με την σημερινή κυβέρνηση των σοσιαλιστών αλλά αν επανέλθουν καποια στιγμή οι εθνικιστές; Ας το σκεφτεί κι αυτό ο Νίκος Κοτζιάς. Και τέλος αν δεν λυθεί τώρα το ζήτημα θα φάμε μια χαρά το σημερινό όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας» με όλα τα συμπαρομαρτούντα. Θα κρατήσουμε όμως ψηλά το κεφάλι της μαγκιάς μας που μόνον σε ήττες ιστορικά μας οδηγεί.
Via : www.oanagnostis.gr