γράφει ο Κώστας Αρχοντάκης.
Η περίθαλψη βρέθηκε στο κόκκινο το 2010. Ο ερχομός του μνημονίου μαζί με το κούρεμα των ταμείων κούρεψε και τα ξέφτια της περίθαλψης. Ενώ πέρασαν τρία χρόνια, συνεχίζει να αναζητά μπάλωμα, πλύσιμο και σιδέρωμα. Είναι αλήθεια ότι έγινε ένα θρίλερ αλλαγών στις υπηρεσίες υγείας σε χρόνο ρεκόρ.
Ανάγκα και θεοί πείθονται.
Στο φάρμακο έγινε σοβαρή μείωση κόστους και η συνταγογράφηση ελέγχεται τη στιγμή που γράφεται και εκτελείται, η δε τιμολόγηση των αναλώσιμων υλικών είναι μειωμένη. Η επιτυχία θα γίνει οριστική αν πάψουν οι ελλείψεις και οι αποσύρσεις των φαρμάκων και των υλικών.
Τα νοσοκομεία λειτουργούν με μείωση προσωπικού και ταυτόχρονη αύξηση προσέλευσης ασθενών. Η πρόβλεψη για βελτίωση στο μέλλον είναι αμφίβολη. Έγινε ένταξη των νοσοκομείων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ και αναπτύχθηκαν κοινές διοικήσεις σε συναφή νοσοκομεία. Ομαλοποιούνται σιγά σιγά οι δυσκολίες.
Το Ε.Σ.Υ., που πριν 30 χρόνια ήρθε για να αποτελέσει κοινωνική τομή, εκφυλίστηκε και υπηρετεί εκτός από την περίθαλψη, στόχους πολιτικών, πανεπιστημιακών, στρατιωτικών και βεβαίως των ιατρών που το υπηρετούν. Ας το επανιδρύσουμε με σοβαρότητα γιατί το έχουμε ανάγκη.
Προκηρύχθηκαν για πρώτη φορά θέσεις διοικητών και υποδιοικητών νοσοκομείων με όρους τυπικών άλλα και ουσιαστικών προσόντων. Τα αποτελέσματα θα δείξουν.
Δημιουργήθηκε ο ΕΟΠΥΥ που ομοιογενοποίησε τις υπηρεσίες των πολυάριθμων ασφαλιστικών ταμείων (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ, κ.λ.π.), μία απαίτηση που εφαρμόστηκε ανώδυνα. Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας λειτουργεί σήμερα σε προϋπάρχοντα πολυϊατρεία και σε Κέντρα Υγείας με μειωμένο προσωπικό, με το θεσμό του οικογενειακού ιατρού σε απαξίωση και τα εργαστήρια σε υπολειτουργία. Τέσσερις χιλιάδες ιατροί καλύπτουν μερικές από τις ανάγκες των ασφαλισμένων, στο χώρο των ιδιωτικών τους ιατρείων, συμπληρώνοντας με προχειρότητα το κενό ενός ανύπαρκτου σχεδιασμού. Καθημερινός ο συνωστισμός στα συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ ιδιωτικά εργαστήρια για παντός είδους και ποιότητας εξετάσεις. Κατάχρηση παραπεμπτικών από άσκοπη επαναληψιμότητα λόγω αδυναμίας του πληροφορικού συστήματος.
Δημιουργήθηκε το ΚΕΠΑ , η υπηρεσία απονομής αναπηρίας και συντάξεων, εντός του ΕΟΠΥΥ. Αναμονές εξαμήνου για εξέταση, και κατ’ επανάληψη αναζήτηση πιστοποιητικών και υπευθύνων δηλώσεων. Άλλαξαν τα προεδρεία των Διοικήσεων Υγείας στις Περιφέρειες (ΔΥΠΕ) από την συνεργατική κυβέρνηση με διορισμούς παλαιοκομματικού τύπου.
Η πολιτική του υπουργείου υγείας εξειδικεύτηκε πρόσφατα στους ακόλουθους θεμελιώδεις στόχους που περιγράφονται ως έκθεση ιδεών σε επανάληψη:
«Τη διασφάλιση της σταθερής χρηματοδότησης του συστήματος υγείας πρωτίστως μέσω της επάρκειας δημόσιων πόρων αλλά και της αναδιοργάνωσης και του επαναπροσδιορισμού του ρόλου των δομών του. Τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του Συστήματος Υγείας και την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών με την αξιοποίηση θεσμών όπως ο Οικογενειακός Ιατρός. Την καθολική ψηφιακή λειτουργία του Συστήματος Υγείας με την προώθηση της πληροφορικής τεχνολογίας και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών υγείας. Την αναβάθμιση των ανθρώπινων πόρων του Τομέα Υγείας μέσω της ανάπτυξης ενός σύγχρονου μοντέλου διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. Τη βελτίωση της προστασίας της δημόσιας υγείας και των πολιτών έναντι παραγόντων κινδύνου όπως η Μη Μεταδιδόμενες Νόσοι. Τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών ψυχικής υγείας με την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Την αξιοποίηση προϊόντων έρευνας του Συστήματος Υγείας για την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου και τη θεραπεία νοσημάτων. Τις επενδύσεις σε υποδομές υγείας και άλλες κοινωνικές υποδομές που συμβάλλουν στην άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων στον τομέα υγείας.»
Θα ήταν όφελος της πολιτικής του υπουργείου:
1. να απελευθερωθεί από την οικονομική – λογιστική παρέμβαση του πρόσφατου παρελθόντος.
2. να διαχειριστεί τις νέες δομές που προέκυψαν και να θεραπεύσει τα λάθη που έγιναν για να προλάβει τα χειρότερα.
Έμπειροι υγειονομικοί με κοινωνική ευαισθησία να υπερβούν τους οικονομολόγους που πολιορκούν το υπουργείο:
1. να μεταβάλλουν το καθεστώς της αδιαφορίας των ιατρών και να συμμαχήσουν μαζί τους για αποδοτικότερη επιστημονική και κοινωνική προσφορά.
2. να μεταβάλλουν τις στατιστικές στήλες της περίθαλψης προς οφελος της υγείας και όχι μόνο των δαπανών.
Δυο παρεμβάσεις για ξεκίνημα:
α) Άμεση και πλήρη εφαρμογή του θεσμού του οικογενειακού ιατρού στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Δηλαδή, άμεση προκήρυξη θέσεων στα μέτρα του χάρτη υγείας της χώρας. Αναβάθμιση της ειδικότητας της γενικής ιατρικής με παράταση του χρόνου εκπαίδευσης της. Άμεση διασύνδεση των οικογενειακών ιατρών με τα κέντρα υγείας και τα νοσοκομεία ως ισότιμης λειτουργικής επέκτασης του συστήματος. Διασύνδεση του θεσμού με τις υποειδικότητες ανά περιοχή και πληθυσμό. Ο θεσμός θα δώσει την βασική περίθαλψη σ όλο τον πληθυσμό, θα θέσει σε προσανατολισμό την μακροχρόνια εμπιστοσύνη ιατρού-ασθενούς ως κυρίαρχης θεραπευτικής σχέσης, θα αποδώσει οικονομία στο σύστημα και πολύτιμη πρόληψη. Η πρόληψη είναι η σταθερότερη αξία για σήμερα και για το μέλλον της χώρας μας.
β) Εφαρμογή μηχανισμού καταγραφής και έλεγχου της απόδοσης στην περίθαλψη. Τούτο σημαίνει πιστοποίηση στην επάρκεια του αριθμού και των ικανοτήτων του έμψυχου και άψυχου υλικού ως λειτουργικής μονάδας, κάτι που απουσιάζει. Η ποιότητα είναι αυτή που μας λείπει και η δυνατότητα να δημιουργηθεί είναι στα χέρια μας. Υπάρχει υψηλής στάθμης επιστημονικό προσωπικό και τεχνολογικός εξοπλισμός. Ας προσδιοριστεί η αναλογία των συντελεστών ενός παραγωγικού συστήματος και η ανάλογη αμοιβή των λειτουργών της. Τα παραπάνω θα είναι η προϋπόθεση εφαρμογής ενός αξιόπιστου τιμοκαταλόγου νοσηλείας από αξιόπιστες πλέον υπηρεσίες.
Η δημόσια υγεία για να μεταρρυθμιστεί έχει ανάγκη από ανθρώπους με απλή λογική και κοινωνικά αναγνωρισμένη εμπειρία.
Κώστας Αρχοντάκης
Ιατρός και μέλος της Κ.Ε. της ΔΗΜ.ΑΡ.
www.kostasarchontakis.gr
