του Νίκου Γραικούση
‘’Κάποτε ένας τρανός καθηγητής πανεπιστημίου με πολλά πτυχία που έκανε τις καλοκαιρινές διακοπές του, κάλεσε ένα βαρκάρη για να τον πάει μια βόλτα στη θάλασσα.
Στη διάρκεια της βόλτα ο καθηγητής ρώτησε το βαρκάρη αν έχει διαβάσει ποτέ φιλοσοφία.
Ο βαρκάρης του απάντηση πως όχι και ο καθηγητής δήλωσε με στόμφο ότι …έχει χάσει το ένα πέμπτο της ζωής του!
Στη συνέχεια τον ρώτησε αν γνωρίζει από λογοτεχνία και στο ‘’όχι’’ ο βαρκάρης …έχασε άλλο ένα πέμπτο από τη ζωή του!
Εκεί που ετοιμαζόταν να χάσει και το τρίτο πέμπτο, πιάνει ένα ξαφνικό μπουρίνι και καθώς τα τεράστια κύματα έμπαιναν στη βάρκα, ο βαρκάρης ρωτά τον καθηγητή αν ξέρει κολύμπι.
Όχι, λέει ο καθηγητής και του απαντά ο βαρκάρης ότι …έχει χάσει ολόκληρη τη ζωή του!!’’
Ποιος είναι τελικά ο σοφός άνθρωπος; Ο μορφωμένος;
Πάντως όχι ο κύριος καθηγητής με την επιδεικνυόμενη αλαζονεία του.
Μήπως ο βαρκάρης με τις κοινές, καθημερινές του γνώσεις; Πιο πιθανό!
Θεωρώ ότι ο σοφός άνθρωπος έχει τρία χαρακτηριστικά.
Πρώτο, είναι σε θέση να αντιληφθεί τον κόσμο που τον περιβάλλει, να τον εξηγήσει και να θέσει τον εαυτό του στη σωστή θέση μέσα σε αυτόν.
Δεύτερο, γνωρίζει ότι το σύμπαν δεν σταματά εκεί που σταματά το δικό του μυαλό.
Τρίτο, απολαμβάνει την κάθε ευχάριστη στιγμή της ζωής και δείχνει υπομονή σε κάθε δυσάρεστη.
Ας τα πάρουμε συνοπτικά μεν από την αρχή δε.
Πρώτα πρώτα με ποιόν τρόπο μπορούμε να αντιληφθούμε τον κόσμο που μας περιβάλλει και να τον κατανοήσουμε;
Μόνο με το ενδιαφέρον μας να αποκτήσουμε τις γνώσεις, όχι τις επιστημονικές αλλά τις κοινές, τις καθημερινές, τις αυτονόητες για τα συστατικά στοιχεία της φύσης και της κοινωνίας και κατόπιν με το εργαλείο της κριτικής και αναλυτικής σκέψης να βάλουμε σε τάξη τις γνώσεις και τις πληροφορίες αυτές.
Το οικοδόμημα που θα παρουσιαστεί μπροστά μας θα είναι διάφανο σαν από γυαλί και η θέση μας μέσα σε αυτό, ορατή, αληθινή και αυτονόητη.
Δεύτερο, ο σοφός μας γνωρίζει ότι το σύμπαν δεν σταματά εκεί που σταματά το δικό του μυαλό, αλλά προεκτείνεται στο άπειρο και μέσα σε αυτό χωρούν και όλοι οι άλλοι.
Η κατανόηση αυτού προϋποθέτει ότι μέσα στο σοφό άνθρωπο δεν λειτουργεί κανένας δογματικός κώδικας συμπεριφοράς (ηθικός), όπως ένα λειτουργικό σύστημα σε υπολογιστή, το οποίο επιβάλλει μια προδιαγεγραμμένη συμπεριφορά σε κάθε ερέθισμα.
Ο σοφός άνθρωπος διαθέτει την ικανότητα να τροποποιεί τον κώδικα της συμπεριφοράς του κάθε στιγμή και με τέτοιο τρόπο, ανάλογα με το ερέθισμα ώστε να μπορεί να ισχυριστεί ότι κυριαρχεί πάνω στο μυαλό του και δεν κυριαρχείται από αυτό.
Ο σοφός άνθρωπος είναι ο άνθρωπος που έχει απελευθερωθεί πρώτα από όλα από τον ίδιο του τον εαυτό.
Τέλος το σημαντικότερο και η ουσία των πάντων είναι το είδος της απόλαυσης (ευτυχία το λένε οι άνθρωποι) που είναι ικανός να εισπράξει από κάθε τι που τον περιβάλλει.
Αν δηλαδή έχει αναπτύξει την ικανότητα, μέσω της οπτικής γωνίας που βλέπει τα πράγματα και του τρόπου του ‘’ζείν’’, ώστε να μπορεί να μετουσιώσει τις έννοιες της φιλίας, της αλληλεγγύης, του έρωτα, της αρετής κλπ, σε βιωμένες πράξεις με τη συμμετοχή των ανθρώπων που τον περιβάλλουν και μοιράζονται μαζί του το δώρο της ζωής.
Ο σοφός πράττει και απολαμβάνει μαζί με τους άλλους και ουδέποτε τους καθοδηγεί.
Αν είστε τυχεροί και συναντήσετε έναν τέτοιο άνθρωπο δεν θα δυσκολευτείτε καθόλου να τον αναγνωρίσετε.
Η ηρεμία και η πραότητα, το χαμόγελο και η καλοσύνη, η απλότητα και η σαφήνεια, το λιτό και το περιεκτικό, η ανεκτικότητα και το χιούμορ, ο λόγος και η πράξη, αλλά κυρίως η διάθεση να τον κάνετε αμέσως φίλο, θα σας χαρίσουν μια συναρπαστική εμπειρία.
Καλή τύχη.
ΥΓ: Το άρθρο αυτό αφιερώνεται στον αείμνηστο οικογενειακό φίλο κ. Σπύρο Σκλιά και στη γυναίκα του κα Ελευθερία.
