Tου Παντελη Μπουκαλα
Ο κόσμος της εργασίας συνθλίβεται και συντρίβεται πολλά χρόνια τώρα. Και πριν από την κρίση, τα χέρια σαν εργαλείο παραγωγής είχαν εν μέρει ή και εν όλω αντικατασταθεί από δημιουργήματα των ίδιων αυτών χεριών, τα οποία ως εκ τούτου κρίθηκαν περιττά. Οσο για το μυαλό σαν στοιχείο δημιουργικό, αν δεν ήταν εξαιρετικό (άρα αξιοποιήσιμο στη λεπτή έρευνα), έφτασε να υποταγεί και αυτό -και έτσι να αφυδατωθεί- στην υπνωτιστική επανάληψη μηχανικών κινήσεων, σε μια νόρμα σαν εκείνη που σατίρισε ο μελαγχολικός Τσάρλι Τσάπλιν στους «Μοντέρνους καιρούς».
Αλλά ο άνθρωπος μηχανή, ή μάλλον ο άνθρωπος σκέτη βίδα, δεν έχει ρόλο να διεκπεραιώσει. Γίνεται πια ένας αριθμός ασήμαντος στα ολονέν διογκούμενα ποσοστά ανεργίας. Και βέβαια ο λουδισμός, η καταστροφή των μηχανών, δεν είναι απάντηση. Ποτέ δεν ήταν, όπως θα όφειλαν να ξέρουν όσοι επιχειρούν (κατεβάζοντας διακόπτες) να εμφυτεύσουν στις αρχές του ηλεκτρονικού 21ου αιώνα αμήχανες πρακτικές της Αγγλίας των αρχών του 19ου αιώνα. Αν δεν μπορούμε να μάθουμε κάτι από την Ιστορία, δεν έχουμε λόγους να ελπίζουμε ότι θα επηρεάσουμε καθοριστικά την πορεία της.
Στην πορεία αυτή θέλησαν να επέμβουν προχθές οι εργαζόμενοι 23 ευρωπαϊκών χωρών, με την κοινή ημέρα διαμαρτυρίας για τα μέτρα της σκληρότατης και φυσικά μονόπλευρης λιτότητας που εφαρμόζονται παντού και παντού αποτυγχάνουν. Αλλά πράγματι αποτυγχάνουν; Αν αποδεχθούμε ότι στόχος τους είναι όντως ο μελοδραματικά διακηρυσσόμενος από ηγέτες χωρών και επικεφαλής θεσμών, δηλαδή η προστασία του κόσμου της εργασίας, τότε ναι, μπορούμε να μιλήσουμε για αποτυχία, και δη εφιαλτική. Είναι στ’ αλήθεια όμως αυτός ο στόχος ή η ρητορεία επικαλύπτει άλλες, εντελώς αντίθετες επιδιώξεις; Αν ήταν, τότε στην πρώτη χώρα που θα διαπιστωνόταν ότι τα μέτρα αυτά επιδεινώνουν το πρόβλημα παρά το θεραπεύουν, θα έπρεπε να αρθούν πάραυτα, και να αναζητηθεί ένα «άλλο μείγμα», όπως έλεγε στην αντιμνημονιακή του φάση ο μνημονιακώς πρωθυπουργεύων κ. Σαμαράς; Αλλά τέτοια άρση μέτρων δεν αποφάσισαν ποτέ οι σοφοί πολιτικοί και τραπεζίτες που αποφασίζουν. Κι όχι τόσο επειδή δεν είναι πρόθυμοι να αυτοκριθούν και να αυτοαναιρεθούν, διακυβεύοντας το κύρος τους, όσο επειδή ο στόχος που έχουν αρρήτως θέσει, προσεγγίζεται μια χαρά.
Η πανευρωπαϊκή ημέρα διαμαρτυρίας φανέρωσε πολλά πράγματα. Ενα από αυτά είναι ότι ο αντιγερμανισμός δεν αποτελεί ελληνικό κουσούρι, όπως πιστεύουν τα γερμανικά «λαϊκά» φύλλα. Στρέφοντας πάντως τα πυρά τους κατά της Γερμανίας, οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι στρέφονται αυστηρά κατά της κ. Μέρκελ και της ηγεμονικής μικροπολιτικής της, όχι κατά του Χέγκελ, του Νίτσε, της Λούξεμπουργκ, του Φασμπίντερ και του Μπεκενμπάουερ. Τα υπόλοιπα, στα οποία δυστυχώς εστιάζουν ένθεν κακείθεν τα Μέσα, δηλαδή τα νότια κλισέ περί Μέρκελ-Χίτλερ, είναι τόσο ανόητα όσο τα βόρεια στερεότυπα (βλ. Φούχτελ) περί τεμπελχανάδων του Νότου.
