Καίτη Μυλωνά
Καίτη Μυλωνά, Κτηνίατρος, Πολίτης του Κόσμου
Εν Ψυχρώ…για την Πολιτική Κατάσταση και την Αριστερά
Θεωρώ απαραίτητη κατ’ αρχήν μια διευκρίνιση: γράφω από την πλευρά της Αριστεράς και με την αγωνία για το μέλλον της Αριστεράς και του κόσμου μας, γι’ αυτό και απουσιάζει οποιαδήποτε κριτική ή αναφορά στη ΝΔ και τα άλλα μικρότερα κόμματα.
Ποιες είναι οι αιτίες της βαθιάς και δραματικής κρίσης που πλήττει την ευρωπαϊκή Αριστερά;
Γιατί η Δύση δεν πηγαίνει προς τα αριστερά;
Γιατί η κρίση δεν μετατόπισε τον δυτικό κόσμο προς τα αριστερά ή τουλάχιστον λίγο περισσότερο προς τα αριστερά;
Είναι ερωτήματα που θέτει ο Ραφαέλε Σιμόνε στο βιβλίο του «Το μειλίχιο τέρας» και μας απασχολούν. Μειλίχιο τέρας είναι η μαζική κουλτούρα, ένας νέος πολιτιστικός παράγοντας, που δεν είναι άλλος από την κοινωνία της αφθονίας, από τη μεταστροφή, δηλαδή, του κοινωνικού προς την κατανάλωση, τη μαζική κουλτούρα, τη Νέα Δεξιά. Ο υπερ-καπιταλισμός – χρηματοπιστωτικός και όχι βιομηχανικός, γράφει ο Σιμόνε, αποτελεί την πολιτική και οικονομική έκφραση της Νέας Δεξιάς. Δεν απασχολεί εργάτες, αλλά μόνο υπαλλήλους αόρατους για τον εργοδότη. Συσσωρεύει κέρδη, όχι απλώς εκμεταλλευόμενος τους δικούς του εργάτες (όπως παλαιά), αλλά αιχμαλωτίζοντας και καταπιέζοντας τη δική του παγκόσμια πελατεία.
Για τον Simone, η Αριστερά δείχνει να μην έχει αντιληφθεί αυτήν την κατάσταση και γι’ αυτό δεν έχει αποκτήσει επαρκείς ρίζες μέσα στο κοινωνικό σώμα, ακριβώς γιατί δεν μπόρεσε να προβλέψει τη νέα κατάσταση. Η αριστερά τίθεται αντιμέτωπη με τις ακατάπαυστες υποσχέσεις του «Μειλίχιου τέρατος». Το οραματικό επίδικο της αριστεράς αδυνατίζει. Χρόνος πολύς δεν απομένει, για την ανασύνταξη εκ θεμελίων της αριστεράς, αν θέλει να της ανήκει η πρόοδος της Ιστορίας.»
Θέλει η Αριστερά, μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο που της τίθεται από την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι κοινωνίες τον 21ο αιώνα;
Σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, η Αριστερά βρίσκεται σε υποχώρηση, κυρίως γιατί τις περισσότερες φορές ταυτίστηκε με τη Δεξιά ενάντια στους πολίτες.
Στην Ελλάδα, η επίσημη «Αριστερά», ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι Αριστερά; τι είναι; Και τι σημαίνει, ότι με το 31,5% δεν μπορούμε να μιλάμε για στρατηγική ήττα; Ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλη τη διάρκεια της κυβερνητικής του θητείας πολιτεύτηκε με αλαζονεία, ενώ δεν προώθησε και δεν επέλυσε κανένα απολύτως ζήτημα από αυτά που απασχολούν την καθημερινότητα της κοινωνίας, πόσο μάλλον τα μεγάλα, τα διαρθρωτικά. Ακολούθησε μια πολιτική πλήρως ενταγμένη στο νεοφιλελευθερισμό, ενταγμένη στο άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής νομενκλατούρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει στην πολιτική σκηνή, ως αντιπολίτευση με την ίδια πολιτική (τη νεοφιλελεύθερη) όπως όταν ήταν στην κυβέρνηση, ως ένα κεντρώο κόμμα, ή ως κόμμα του ριζοσπαστικού κέντρου ούτε καν σοσιαλδημοκρατικό, ασκώντας μια διαχειριστική αντιπολίτευση, περιμένοντας να απογοητευθεί ο λαός (δηλαδή οι ψηφοφόροι, εκείνο το κομμάτι τους που καθορίζει πού θα κάτσει η μπίλια), και να ξαναφέρει το ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Και αυτή θα είναι η μόνη εναλλαγή, δηλαδή η κυβερνητική, γιατί την εξουσία θα συνεχίσουν να την έχουν τα ίδια συμφέροντα – εφοπλιστικά, επικοινωνιακά, τραπεζικά.
Υπάρχει και η άποψη που λέει, ότι θα έπρεπε να πέσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε χαμηλά ποσοστά, ώστε να μπορέσει να αποδεσμευθεί κόσμος και να δημιουργηθεί μια κινηματική κατάσταση. Προσωπικά, τη θεωρώ οπορτουνιστική, μοιρολατρική, μια άποψη που θεωρεί ότι τα άτομα δεν σκέπτονται από μόνα τους, αλλά περιμένουν να σαπίσει το σύστημα (εν προκειμένω του ΣΥΡΙΖΑ) και να πέσει ως ώριμο φρούτο (όπως έγινε με το ΠΑΣΟΚ του οποίου τη θέση θέλει να πάρει). Είναι άποψη η οποία δεν εκτιμά την αξία των ξεχωριστών ατόμων. Αν τα μέλη και οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ δεν το καταλαβαίνουν, είναι γιατί ίσως συνήθισαν στο κυβερνητικό βόλεμα και στην εξαργύρωση «αγώνων» (συγγενών τους προφανώς γιατί μερικοί από αυτούς ήταν αγέννητοι όταν δίνονταν οι αγώνες). Παράδειγμα (για το κυβερνητικό βόλεμα) οι «53» του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά διαστήματα δημοσίευαν κείμενα διαφοροποίησης από την επίσημη κομματική και κυβερνητική γραμμή με τις υπογραφές τους – με πρώτη και καλύτερη εκείνη του επικεφαλής τους, πρώην Υπουργού Οικονομικών. Ευ. Τσακαλώτου και αφού τους γίνονταν υποδείξεις, συμμορφώνονταν και λούφαζαν στα κυβερνητικά, βουλευτικά και κομματικά τους καθήκοντα.
Κατ’ αυτήν την έννοια, Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να λογίζεται στα αριστερά κόμματα.
Και ο λαός, οι πολίτες; Χωρίς αριστερά κόμματα, χωρίς συνδικαλιστικές οργανώσεις, χωρίς κινήματα, χωρίς εναλλακτική πρόταση και τα ποντίκια χορεύουν αποθρασυσμένα και ανενόχλητα.
Ποιο πολιτικό υποκείμενο θα απαντήσει στα διακυβεύματα της εποχής; Ποιος θα απαντήσει στους νέους μύθους της ελληνικής φυλής;
Όλοι ψελλίζουν τις καινούργιες φράσεις π.χ. κλιματική αλλαγή. «Φοβάμαι» και «ντρέπομαι» να χρησιμοποιώ «φράσεις του συρμού» φράσεις που έχουν προστεθεί στο λεξιλόγιο κάποιων ιθυνόντων, ως μέρος της κανονικότητας (άλλη λέξη κι αυτή – ποια κανονικότητα και για ποιους;), χωρίς καν να γνωρίζουν τι σημαίνουν στην πραγματικότητα. Προφανώς δεν θεωρώ τη φράση «κλιματική αλλαγή» του συρμού, αναφέρομαι σε όσους την χρησιμοποιούν επικοινωνιακά και προσβάλλουν έτσι αυτούς που αγωνίζονται πραγματικά.
Έτσι, τις περισσότερες φορές στο ίδιο κείμενο ή ομιλία μπορεί να συνυπάρχουν η προσπάθεια για προστασία του κλίματος και του πλανήτη και η επιλογή της εξόρυξης υδρογονανθράκων, γιατί αυτό εξυπηρετεί το μύθο, παλιό, που όμως αναβίωσε επί Τσίπρα, του ανήκομεν εις την Δύση και είμαστε φίλοι με τους Αμερικάνους, κάνουμε κολιγιά με το Ισραήλ και ξεχνάμε να πούμε έστω μια λέξη συμπάθειας για τον παλαιστινιακό λαό. Ένα άλλο παράδειγμα, η Γαλλία στηρίζει τον αγώνα για την κλιματική αλλαγή, στο Παρίσι υπογράφτηκε η Συμφωνία για το Κλίμα, αλλά στηρίζει και την πυρηνική ενέργεια (80% της ενέργειας που καταναλώνει η Γαλλία προέρχεται από τα πυρηνικά της εργοστάσια) με πυρηνικά απόβλητα που απειλούν άλλες περιοχές του πλανήτη και στηρίζει τις Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου που συνυπογράφει η ΕΕ με διαφόρους εταίρους και περιλαμβάνουν όρους που απειλούν απευθείας το κλίμα και τη δημόσια υγεία (καταστροφή εκτάσεων στον Αμαζόνιο και στην Αφρική για την καλλιέργεια ζωοτροφών, τρόπος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων – μονοκαλλιέργειες σε απέραντες εκτάσεις). Με τις Συμφωνίες αυτές συμφώνησε και η Ελλάδα, είτε με ΣΥΡΙΖΑ/Τσίπρα, είτε με ΝΔ/Μητσοτάκη.
Και μια και η κουβέντα ήλθε στο εμπόριο, ας δούμε τι γίνεται εδώ, γιατί πραγματικά είναι το ζήτημα που καθόριζε και καθορίζει τις τύχες του κόσμου.
Η ανάγκη του εμπορίου έσπασε τις φεουδαρχικές δομές και έθεσε τα θεμέλια του νέου κόσμου, ανέπτυξε την επικοινωνία των διαφόρων λαών, την ανταλλαγή τρόπων ζωής και πολιτισμών, τη διακίνηση των ιδεών και ήταν θετική εξέλιξη στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Αλλά, το 1884 μαζεύτηκαν στο Βερολίνο – με πρόσκληση του Βίσμαρκ της Γερμανίας -εκπρόσωποι κάποιων χωρών «προκειμένου στο όνομα του Παντοδύναμου θεού να προσδιοριστούν μέσα σ’ ένα πνεύμα αγαθής αμοιβαίας συνεννόησης οι ευνοϊκότεροι όροι για την ανάπτυξη του εμπορίου και του πολιτισμού σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής», όπως αναφέρει η τελική απόφαση που φέρει τις υπογραφές 14 εκπροσώπων. Ποτέ τόσα κράτη δεν είχαν επιδιώξει να συμφωνήσουν για το πώς θα εκτελούσαν μια κακή πράξη.
Αυτά τα γράφει ο Eric Vuillard στο βιβλίο του «Κονγκό», το οποίο αναφέρεται στην επινόηση ενός κράτους, του Κονγκό, ως εμπορικής επιχείρησης, όταν οι ισχυροί της αποικιοκρατίας αποφάσισαν να μοιραστούν την Αφρική. Την αρχική ιδέα είχε ο Λεοπόλδος, βασιλιάς του Βελγίου με πολλά στηρίγματα στην Ευρώπη, η ιδέα ήταν όχι απλά να κάνει λίγο εμπόριο, αλλά να δημιουργήσει ένας κράτος, όχι βελγική κτήση, αλλά προσωπική, ένα κράτος όσο το δυνατόν μεγαλύτερο, ένα κράτος ανώνυμη εταιρεία, όπου οι νέγροι δεν θα είχαν καμμιά συμμετοχή, ένα κράτος χωρίς διοίκηση, χωρίς σχολεία και νοσοκομεία. Αλλά επειδή δεν μπορούσε να το κάνει ο ίδιος και μόνος του, άρχισε να υφαίνει ένα δίκτυο φιλανθρωπικών οργανώσεων (κάτι σαν κάποιες από τις σημερινές ΜΚΟ) οι οποίες και θα παίξουν το Δούρειο Ίππο της εισόδου του στην περιοχή. Στη συνέχεια εμπλέκει και άλλες χώρες για να μην έχει αντιστάσεις και ανταγωνισμούς, με πρώτες και καλύτερες τις πρώην αποικιακές ευρωπαϊκές χώρες και συντονιστή τη Γερμανία μια μη αποικιακή χώρα και επικεφαλής έναν αχυράνθρωπό του. Τα υπόλοιπα ήλθαν μόνα τους.
Και με αυτό το προηγούμενο, το εμπόριο πια είχε συγκεντρωθεί στα ματωμένα χέρια αυτών που ήταν απόγονοι εκείνων των ανθρώπων. Όπως ακριβώς όλος ο πλούτος (εφοπλιστές, τζάκια παλιά και νέα) μετά το Β΄ΠΠ συγκεντρώθηκε στην Ελλάδα στα χέρια των δωσίλογων και των απογόνων τους, που λεηλάτησαν τους χαμένους του πολέμου, κανονικού και εμφυλίου. Και κάπως έτσι βρήκε και τρύπωσε η Ακροδεξιά.
Η συνέχεια στηρίχθηκε ακριβώς στις καθεστωτικές ιδέες και πρακτικές του Λεοπόλδου και των πραιτοριανών που είχε διορίσει. Τα λέει όλα ο Eric Vuillard στο βιβλίο του «Κονγκό».
Τι να σου κάνει μια μικρή Κίνηση (αναφέρομαι στην STOP TTIP CETA TiSA CREECE) που προσπαθεί να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει κάποιους; Ο ΣΥΡΙΖΑ για τα μάτια του κόσμου έφτιαξε μια επιτροπή της Βουλής με βουλευτές και εκπροσώπους φορέων για να μελετήσει τις Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου και να εκδώσει πόρισμα, το οποίο ποτέ δεν εκδόθηκε. Τι να κάνει όταν όλα τα ΜΜΕ (μη εξαιρουμένης της ΕΡΤ και επί ΣΥΡΙΖΑ, γιατί επί ΝΔ δεν περιμένω τίποτα) έχουν γίνει αστυνομικά δελτία και δελτία καταστροφών – γιατί αυτά θέλει ο λαός, να βλέπει τη δυστυχία των άλλων και να λέει, αχ τι καλά που είμαστε εγώ και η οικογένειά μου στον καναπέ με την TV;
Και τι εναλλακτική έχουμε εμείς που θέλουμε μια διαφορετική προσέγγιση στα προβλήματα της καθημερινότητας, αλλά κυρίως στα μεγάλα διακυβεύματα του κόσμου μας, όλης της ανθρωπότητας;
Είναι γεγονός, ότι ζούμε σε μια περίοδο, όπου η παλιά τάξη πραγμάτων, αυτή που επικράτησε μετά το Β΄ΠΠ βρίσκεται σε θεσμική κρίση και παρακμή. Όμως – όπως συμβαίνει σε όλες τις μεταβατικές περιόδους – δεν υπάρχει το νέο, δεν ξέρουμε τι θα έλθει ως το καινούργιο. Τα δεδομένα που έχουμε χαρακτηρίζονται από μια αβεβαιότητα και βουβαμάρα αυτών που απογοητευμένοι διακατέχονται από αμηχανία και ατολμία.
Την ίδια στιγμή οι «έχοντες και κατέχοντες» συνενώνονται, συγχωνεύονται επιχειρηματικά σε διεθνές επίπεδο και επιχειρούν να καθυποτάξουν τους λαούς δημιουργώντας υπερεθνικούς θεσμούς (όπως οι Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου – FTAs) στα μέτρα των υπερεθνικών επιχειρήσεών τους. Και ξαναμοιράζουν τον κόσμο και τους λαούς του.
Έχουν τα χρήματα και τη δύναμη, αλλά τους λαούς, τους πολίτες του κόσμου τους έχουν μαζί τους;
Θεωρώ, ότι όσοι/ες θέλουμε να διαμορφώσουμε τις συνθήκες του καινούργιου, είναι η ώρα να το κάνουμε ΤΩΡΑ. Το οφείλουμε στους εαυτούς μας, στα παιδιά μας και στα εγγόνια μας, τουλάχιστον.
Η πρότασή μας δεν πρέπει να ‘χει να κάνει με κανένα συμβιβασμό και με καμμιά τοποθέτησή μας, ως χώρας, με κάποιον από τους ισχυρούς του κόσμου (χώρες, ηγέτες, συμφέροντα).
Η Δημοκρατία, η Ελευθερία και η Ισότητα είναι αδιαπραγμάτευτες ιδέες για τη μελλοντική κοινωνία, γι’ αυτό και συνεχώς δέχονται επίθεση με διαφόρους τρόπους.
Ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός – ουσιαστικά καπιταλισμός των υπερεθνικών αγορών, επιχειρεί να ελέγξει τα πάντα μέσω της μαζικής κουλτούρας, αυτού του μειλίχιου τέρατος.
Η ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής δεν έχει να κάνει μόνο με την αλλαγή του κλίματος, συνδέεται με τη λιτότητα και τις ανισότητες, συνδέεται με τον τρόπο παραγωγής και κατανάλωσης της τροφής μας, με το πρότυπο της ζωής που θέλουμε και αξίζουμε να ζούμε.
Θεωρώ, ότι αυτό μπορεί να είναι η βάση/πλαίσιο για την Αριστερά της εποχής μας και του Μέλλοντός μας.
