του Σταύρου Καπάκου
Από την πρώτη στιγμή της συζήτησης για το δημόσιο χρέος, ήδη από το τέλος του 2009 και τις αρχές του 2010, προσπάθησα μετ’ επιτάσεως να πω από τις στήλες της «Αυγής» ότι, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα το δημόσιο χρέος της χώρας με τη δραστική απομείωσή του, η χώρα σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπη και με πρόβλημα ιδιωτικού χρέους, εξέλιξη η οποία θα είναι ακόμη πιο επικίνδυνη. Εξαιτίας δυστυχώς της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης και της επεκτατικής λιτότητας, που επεβλήθη στην Ελλάδα, η χώρα μας έχει πλέον διπλό πρόβλημα. Δυσθεώρητα υψηλό δημόσιο χρέος, το οποίο μάλιστα υπάγεται στο αγγλικό δίκαιο, και υψηλό «κόκκινο», δηλαδή μη εξυπηρετούμενο, ιδιωτικό χρέος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ελληνικά νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις είχαν ένα από τα χαμηλότερα ιδιωτικά χρέη στην Ευρωζώνη όταν ξέσπασε η κρίση. Το ιδιωτικό χρέος έφτανε στην Ελλάδα στο 92% του ΑΕΠ και ήταν χαμηλότερο όλων των άλλων χωρών της Ευρωζώνης πλην της Φινλανδίας, στην οποία ήταν μόλις δύο μονάδες χαμηλότερα, στο 90%. Για παράδειγμα, το ιδιωτικό χρέος της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ήταν στο 181% και στο 169% αντίστοιχα, ενώ της Ιρλανδίας 259% (στοιχεία ΕΚΤ, Κομισιόν 2008). Ενώ δηλαδή, Ελλάδα είχε υψηλό δημόσιο χρέος, που υπαγόταν όμως στο ελληνικό δίκαιο, είχε χαμηλό ιδιωτικό χρέος, πράγμα που έδειχνε ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά δεν διακρίνονταν για την ασωτία τους, όπως υποστήριζε η κυρίαρχη μνημονιακή αφήγηση για τη χώρα μας.
Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα εξαιτίας της έκρηξης της ανεργίας και της μείωσης των εισοδημάτων. Το δημόσιο χρέος έχει εκτοξευθεί στο 175% του ΑΕΠ, ενώ τα ιδιωτικά δάνεια, επιχειρήσεων και νοικοκυριών, που δεν εξυπηρετούνται έχουν τριπλασιαστεί από το 10,5% του ΑΕΠ το 2010 στο 30% φέτος (εκτίμηση της Pricewaterhouse Coopers). Μέσα σε τέσσερα χρόνια τα λεγόμενα «κόκκινα δάνεια» ξεπέρασαν τα 65 δισ. ευρώ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 10% του 2010 έφτασαν στο 16% το 2011, στο 25% το 2012 και αναμένεται να κλείσουν γύρω στο 30% το 2013!
Η κατάσταση είναι δύσκολη τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις εξαιτίας της κρίσης (ανεργία, μειώσεις μισθών, πτώση κατανάλωσης). Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, την περίοδο Σεπτεμβρίου 2012 – Μαρτίου 2013, η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν διπλάσια για τις επιχειρήσεις από ό,τι για τα νοικοκυριά, πράγμα που δείχνει το μέγεθος της ασφυξίας που επικρατεί στην αγορά, η οποία λειτουργεί ως φαύλος κύκλος για την έκρηξη της ανεργίας και τις μειώσεις αποδοχών.
Η κατάσταση αυτή αναμένεται να χειροτερέψει με περαιτέρω αύξηση των «κόκκινων δανείων», πράγμα που σημαίνει ότι οι τράπεζες πιθανώς θα χρειαστούν νέα κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίησή τους. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με την έκρηξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, πάνω από τα 6 δισ. το εννεάμηνο του 2013, δείχνουν ότι έχει εξαντληθεί η φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων και κάθε επιμονή στην ίδια πολιτική, που συνθλίβει την κοινωνία, θα οξύνει την ανοικτή κρίση πολιτικής εκπροσώπησης.
Via : www.avgi.gr
