Κείμενο θέσεων «για την ανασυγκρότηση του χώρου της Ανανεωτικής Αριστεράς και Οικολογίας» διαμορφώθηκε και κατατέθηκε στην Κ.Ε. και προτείνεται ως κείμενο θέσεων στις προσυνεδριακές διαδικασίες καθώς και στο συνέδριο.
Η Ελληνική κρίση ως αποτέλεσμα της πολιτικής και πολιτισμικής κατάρρευσης
Η οικονομική κρίση στην χώρα μας, εκτός από το σκληρό διεθνές περιβάλλον και την παγκόσμια κρίση, τις ατελείς δομές εσωτερικής οργάνωσης (μη παραγωγικά πρότυπα μεταπρατικού κυρίως χαρακτήρα), όπως και την σταδιακή υπερχρέωση εν αγνοία του μεγάλου τμήματος της κοινωνίας, αλλά και με συνενοχή τμήματος συγκεκριμένων οικονομικών τάξεων και επαγγελματικών ομάδων, διευρύνθηκε και βάθυνε λόγω του θεσμικού ελλείμματος και της ανορθολογικής οργάνωσης της δημόσιας διοίκησης, του πολιτικού συστήματος αλλά και της λειτουργίας της κοινωνίας γενικότερα.
Η χρεοκοπία, η κατάρρευση της Ελληνικής οικονομίας στο φόντο της διεθνούς οικονομικής κρίσης δεν είναι το μοναδικό αποτέλεσμα αυτής. Τα αίτια κυρίως είναι ενδογενή και συνδέονται με το μοντέλο πολιτικής και οικονομικής διακυβέρνησης της χώρας από τη μεταπολίτευση και μετά.
Η οικονομική κρίση, εκδηλώθηκε ως δημοσιονομική κρίση (κρίση χρέους και ελλειμμάτων) και εξελίχθηκε σε κρίση δανεισμού.
Ουσιαστικά όμως είναι κρίση ανταγωνιστικότητας, όπως εντοπίζεται διαχρονικά, στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, στην αποσάθρωση της παραγωγικής βάσης και την εξασθένηση της δυναμικής της Ελληνικής οικονομίας.
Αλλά και η κρίση ανταγωνιστικότητας, με τη σειρά της, είναι το αποτέλεσμα των επιπτώσεων στην οικονομία, μιας παρατεταμένης σήψης του πολιτικού συστήματος που είχε υποταχθεί σε έναν συνασπισμό κρατικών και ιδιωτικών συμφερόντων, τα οποία απομυζούσαν κάθε δυνατότητα του Ελληνικού λαού.
Η οικονομική κρίση επομένως είναι πρωτίστως κρίση του πολιτικού συστήματος ως νοοτροπία διοίκησης, ως συμπεριφορά, ως θεσμική λειτουργία και εντέλει είναι ταυτόχρονα κρίση πολιτισμική, που απλώθηκε παντού και εισχώρησε σε όλους τους αρμούς της κοινωνίας.
Το μοντέλο αυτό χαρακτηριζόταν από :
- Θεμελίωση της δημόσιας διοίκησης στην εξυπηρέτηση της κομματοκρατίας, της διαφθοράς και της διαπλοκής, με δομές, τεχνολογία και οργάνωση, απαρχαιωμένες. Μια δημόσια διοίκηση αναποτελεσματική και εχθρική προς τον πολίτη, στήριγμα της φαύλης εξουσίας και των οικονομικά ισχυρών.
- Πλήρη παράδοση του Δημοσίου τομέα σε προμηθευτές και κατασκευαστές μεγάλων έργων (που ταυτόχρονα είναι και ιδιοκτήτες ΜΜΕ)
- Κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος με όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους για ίδιον όφελος των κυβερνώντων, καθώς και για εξασφάλιση της διαιώνισης τους στην εξουσία (ρουσφέτια, διαπλοκή, διαφθορά κλπ)
- Φορολογικό σύστημα άνισο, άδικο, αντικοινωνικό και αναποτελεσματικό.
- Απουσία αναπτυξιακών στόχων στις επενδύσεις που περιορίζονταν σε έργα κατασκευών.
- Αντιπαραγωγική χρήση των πόρων που εισέρρεαν από την Ε.Ε.
Η πολιτική και το Δημόσιο υποτάχθηκαν στην οικονομική ολιγαρχία, η κοινοβουλευτική Δημοκρατία μετατράπηκε σε κοινοβουλευτική ολιγαρχία. Ένας συνασπισμός συμφερόντων (το πολιτικό σύστημα, η οικονομική ολιγαρχία και οι ισχυρές συντεχνίες) χρεοκόπησε τη χώρα, ενώ τα μέλη του πλούτισαν σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και του μέλλοντός της.
Η οικονομική ενοποίηση χωρίς ουσιαστικό σχεδιασμό, έφερε οικονομική κρίση στην Ευρώπη
Χωρίς να ξεχνάμε τον ενδογενή χαρακτήρα της κρίσης στην Ελλάδα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε και την κρίση στο ευρύτερο Ευρωπαϊκό πλαίσιο που εκδηλώθηκε με διαφορετικά χαρακτηριστικά, σχεδόν ταυτόχρονα και σε άλλες χώρες της Ε.Ε (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία). Βασικό χαρακτηριστικό των χωρών αυτών, παρά την διαφορετικότητα τους, ήταν κυρίως το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας τους έναντι των πιο προηγμένων χωρών της Ε.Ε.
Το κρίσιμο όμως σημείο που κατέστησε τις χώρες αυτές εύκολο στόχο του διεθνούς κερδοσκοπικού κεφαλαίου, ήταν το γεγονός ότι η δημιουργία ενός κοινού νομίσματος σε μια ένωση κρατών εάν δεν συνοδεύεται από κοινούς μηχανισμούς παρέμβασης και εποπτείας, από ενιαίο προϋπολογισμό σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και από τη δυνατότητα παρεμβάσεων στις πιο αδύναμες περιφέρειες, εν ολίγοις από προχωρημένη πολιτική ενοποίηση, έχει εγγενείς τάσεις ανισορροπίας που οδηγεί σε φαινόμενα διάλυσης. Επιπλέον οι ασκούμενες πολιτικές, ο ηγεμονισμός και ο εθνικολαϊκισμός τείνουν να αλλάξουν τον αρχικό χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το εργασιακό ευρωπαϊκό κεκτημένο (που με πολλούς αγώνες θεμελιώθηκε κυρίως την τριακονταετία 1955-75) βρίσκεται σε συνεχή υποχώρηση με στόχο των αγορών την πλήρη του αποδιοργάνωση.
Το ευρωπαϊκό δημοκρατικό κεκτημένο (το δικαίωμα δηλαδή των μελών χωρών να αυτοπροσδιορίζονται πολιτικά με ελεύθερες κοινοβουλευτικές διαδικασίες) βρίσκεται σε κρίση. Οι πολίτες είναι ελεύθεροι να επιλέγουν τις κυβερνήσεις τους, αρκεί αυτές να μην παρεκκλίνουν από τις επιταγές που προσδιορίζονται κάθε φορά από τις αγορές …
Η νέα διακυβέρνηση
Το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών είναι ενδεικτικό του κλίματος και των συναισθημάτων των πολιτών για αλλαγή. Οι αλλαγές που γίνονται – και που θα συνεχίσουν να γίνονται – στην κοινωνία προσδιορίζουν το μέλλον της χώρας.
Η νέα κυβέρνηση θα κριθεί από την κοινωνία και το μεταρρυθμιστικό της έργο κι όχι από τη ρητορική και επικοινωνιακή της πολιτική. Με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης στηρίζουμε κάθε θετική για τη χώρα πρωτοβουλία αλλά θα είμαστε κριτικοί σε ότι ξεφεύγει από το παραπάνω πλαίσιο.
Θα προτείνουμε και θα διεκδικήσουμε τις δικές μας πολιτικές θέσεις
Η Δημοκρατική Αριστερά ένα κόμμα νέο που γέρασε πριν ενηλικιωθεί
Το πολιτικό σχέδιο της Δημοκρατικής Αριστεράς και η εφαρμογή του ήταν λάθος, διότι:
- Απουσίαζε το κοινωνικό στίγμα των προτάσεων και των πράξεών της.
- Μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε κόμμα γνώμης που δεν είχε επαφή με τα προβλήματα του πολίτη και της κοινωνίας
- Έδωσε την εικόνα ενός κόμματος μεταβατικού με αναζήτηση συμπληρωματικού ρόλου. Μετατοπίστηκε για μεγάλο διάστημα από τον χώρο της Αριστεράς στο χώρο του Κέντρου και η επάνοδός της στην Αριστερά δεν αιτιολογήθηκε με επαρκείς πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους.
Συνολικά απορρίφθηκε από τους πολίτες με τρόπο εκκωφαντικό.
Σήμερα βρίσκεται στην πολιτική ανυποληψία και περιβάλλεται από τη πλήρη αναξιοπιστία και καχυποψία των Αριστερών και προοδευτικών πολιτών.
Η ηγετική της ομάδα δεν κατάφερε, στο ελάχιστο, να αποκρούσει τις πιο ακραίες συντηρητικές πολιτικές, ούτε φυσικά να πείσει τους πολίτες ότι μπορούσε να διεκδικήσει κάτι ουσιαστικό για την κοινωνία. Περιορίστηκε σε μία πολιτική άχρωμης διαχείρισης, χωρίς αναφορές σε προτάσεις συνολικής μεταβολής της κοινωνίας.
Οι ευθύνες της δε, για τις κάθε λογής παροδικές και ανούσιες συνεργασίες, ήταν έξω από κάθε Αριστερή αντίληψη περί συνεργασιών και εξέπεμπαν διαρκώς το μήνυμα ότι ο πραγματικός λόγος αυτών ήταν η εκλογική συνέχεια και όχι η συνέπεια στο πολιτικό της σχέδιο.
Παράλληλα οι αντιδράσεις της σε αντίπαλα σχέδια όπως αυτά εκφράστηκαν, τόσο εκτός όσο και εντός του κόμματος, είχαν απόλυτη χρονική υστέρηση από τα γεγονότα.
Στο εσωτερικό πεδίο υπήρξε μηδενική αντίδραση για την αντιμετώπιση τόσο της εσωτερικής φθοράς στην ίδια τη λειτουργία του κόμματος όσο και στη δημόσια εικόνα που διαμορφωνόταν από την αυτοαποκαλούμενη μεταρρυθμιστική τάση.
Επιπλέον η ηγετική ομάδα δεν κατανόησε ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ήταν συντριπτικό και αντί ν’ αντιδράσει άμεσα καθυστέρησε, χάνοντας πολύτιμο χρόνο έτσι ώστε η όποια στοιχειώδης επαναφορά δεν ήταν εφικτή.
Τα αποτελέσματα αυτών των πρακτικών, δεν χρειάζεται να αναλυθούν διότι είναι γνωστά και αδιαμφισβήτητα.
Η Δημοκρατική Αριστερά δεν θέλησε και δεν μπόρεσε ποτέ να εκφράσει τις ιδέες και την πολιτική της Ανανεωτικής Αριστεράς. Οι ιδέες του χώρου της Ανανεωτικής Αριστεράς φθείρονται από τέτοιου είδους πολιτικές πρακτικές. Έχουν όμως την δυναμική να ανακάμψουν και να αποτελέσουν και πάλι εφαλτήριο κοινωνικών εξελίξεων.
Η Δημοκρατική Αριστερά σήμερα έχει απαξιωθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορεί πια να αναζητήσει καμία εκ νέου ευκαιρία από τους πολίτες. Το μόνο που μένει είναι με συντεταγμένο τρόπο να μετεξελιχθεί συμμετέχοντας στην νέα προσπάθεια ανασυγκρότησης του χώρου της Ανανεωτικής Αριστεράς.
Η Δημοκρατική Αριστερά να διαθέσει τις δυνάμεις της παίρνοντας την πρωτοβουλία για ανασυγκρότηση του χώρου της ανανεωτικής αριστεράς και οικολογίας
Η Ανανεωτική Αριστερά είναι η διαρκώς Ανανεούμενη Αριστερά
Η Ανανεωτική Αριστερά, αντιλαμβάνεται το σοσιαλισμό, σαν ένα σύστημα διαρκούς κοινωνικής και οικονομικής εξέλιξης και μετασχηματισμού.
Στη πράξη θα προωθείται η συνεργατικότητα, η συμμετοχικότητα, η εργασιακή δημοκρατία, ο περιορισμός της υπερεργασίας και του ποσοστού υπεραξίας της εργασίας, προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας, με ενίσχυση των καθολικών κοινωνικών παροχών σύμφωνα με τις δυνατότητες και πραγματικές ανάγκες των πολιτών, ως συνειδητών μελών ενός οργανωμένου κοινωνικού συνόλου με υπερεκτεταμένους δημοκρατικούς θεσμούς και νομοθεσία, δικαιώματα και υποχρεώσεις που θα εφαρμόζονται ισότιμα και ισόνομα από όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες.
Η Ανανεωτική Αριστερά στον 21ο αιώνα δε μπορεί παρά να είναι ανανεούμενη και να υπερβαίνει τα πολιτικά σχέδια που δοκιμάστηκαν από την Αριστερά τον 20ο αιώνα (σοσιαλιστική, σοσιαλδημοκρατική, κομμουνιστική εκδοχή) και να απαντά με πειστικότητα στα νέα δεδομένα (πληροφορική – ρομποτική – οικολογική πλανητική κρίση).
Σχέδιο-πυξίδα, αλλαγών και κατευθύνσεων
Επιβάλλεται να τοποθετηθούν οι άξονες της πολιτικής αντίληψης του χώρου της Ανανεωτικής Αριστεράς στην αρχική τους βάση και να διατυπωθούν με τρόπο πειστικό, ειλικρινή και ξεκάθαρο.
Ο προσανατολισμός των αξόνων βρίσκεται στο τετράπτυχο:
1. Μεταρρυθμίσεις και Διαρθρωτικές Αλλαγές για ένα κράτος της Κοινωνίας σύγχρονο και αντιγραφειοκρατικό, προς όφελος των πολιτών και που θα εξυπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες.
Η παραγόμενη αξία – οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική, οικολογική – πρέπει να διανεμηθεί ισότιμα.
Βάση ενός ρεαλιστικού μεταρρυθμιστικού προγράμματος είναι το Φορολογικό σύστημα.
Αρχή για την εφαρμογή κάθε δίκαιου φορολογικού συστήματος είναι η ανταποδοτικότητα, η αναλογικότητα και η καθολικότητα, δηλαδή, το ποσοστό που επιστρέφει στους πολίτες, υπό μορφή κοινωνικών παροχών και η δημιουργία λειτουργικού περιβάλλοντος καθημερινότητας και διαβίωσης, με προεξέχοντα τα συστήματα Παιδείας, Υγείας, Κοινωνικής Πρόνοιας και Μετακινήσεων, με αποτελεσματικότητα, φιλικότητα και αλληλεγγύη προς όλους ανεξαιρέτως τους διαβιούντες στη χώρα.
Η διεκδίκηση για νέο θεσμικό πλαίσιο εποπτείας και ελέγχου του τραπεζικού και γενικότερα του χρηματοοικονομικού συστήματος, στην βάση του κοινωνικού ελέγχου, για την προστασία του οικονομικού συστήματος και του πολίτη αποτελεί σημαντικό μεταρρυθμιστικό στόχο.
2. Παραγωγική Ανασυγκρότηση με βάση ένα νέο μοντέλο που να στηρίζεται στην Κοινωνική Οικονομία, με νέες μορφές και πρότυπα οργάνωσης, σε αντιδιαστολή με τον καταναλωτισμό και την εμπορευματοποίηση των πάντων, για μια βιώσιμη και οικολογική ανάπτυξη.
Παράλληλα πρέπει να υποστηριχθούν νέες τεχνολογίες στον τομέα της πληροφορικής και ιδιαίτερα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και γενικότερα στην καινοτομική και δημιουργική επιχειρηματικότητα των νέων, δίνοντας έμφαση στη θέσπιση κινήτρων ανάπτυξης πολύ-συμμετοχικών μορφών οικονομικής οργάνωσης (αξιοποιώντας και διευρύνοντας το περί ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ νομοθετικό πλαίσιο) διαμορφώνοντας μια νέα κουλτούρα επιχειρηματικότητας, που δυστυχώς σήμερα απουσιάζει.
3. Αποκέντρωση του Κράτους και της εξουσίας, ώστε να ξεπεραστεί η τριτοκοσμική “ολιγαρχική Δημοκρατία” που αποτρέπει τη Συμμετοχική Κοινωνία, η οποία αποτελεί πρόταγμα για την Ανανεωτική Αριστερά.
Το κοινοβουλευτικό σύστημα αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, σαν κεντρικός θεσμός της νομοθετικής λειτουργίας του κράτους βρίσκεται σε οριακό σημείο ως προς το δημοκρατικό περιεχόμενο της άσκησης των εξουσιών του. Μία συνολική διαπραγμάτευση μεταξύ των δυνάμεων του συνταγματικού τόξου (σε συνδυασμό με θαρραλέα συνταγματική αναθεώρηση) πρέπει να επαναπροσδιορίσει τις λειτουργίες και τις πρακτικές, απαλείφοντας οριστικά όλες εκείνες τις θεσμικές και διαδικαστικές στρεβλώσεις που αποψιλώνουν τις δημοκρατικές λειτουργίες. Η κατάργηση, της άνευ απόλυτων και συγκεκριμένων αυστηρών όρων χρήσης των Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου, η απαράδεκτη μορφή λειτουργίας των θερινών τμημάτων, οι πρακτικές κατεπειγόντων καταθέσεων νομοσχεδίων, η συρρίκνωση διαθέσιμου χρόνου διαβούλευσης ή οι μεταμεσονύκτιες αιφνίδιες τροποποιήσεις-προσθήκες με σχετική ή άσχετη θεματολογία, πρέπει να αναθεωρηθούν άμεσα και να καταργηθούν.
Οι υπερεξουσίες κυβερνητικών (συχνά οριακών) πλειοψηφιών με διαδικαστικές αλχημείες, έχουν ουσιαστικά απονευρώσει τη δημοκρατική λειτουργία του κοινοβουλίου και έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό κλίμα μέσα στο οποίο ο υγιής παραγωγικός πολιτικός διάλογος συνεχώς υποβαθμίζεται σε βαθμό γελοιοποίησης του θεσμού. Και το χειρότερο, τροφοδοτούν απόψεις αντικοινοβουλευτικές σε μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης, ενισχύοντας συνολικότερες αντιδημοκρατικές αντιλήψεις, που ιδεολογικά πλησιάζουν και ενισχύουν νεοφασιστικές ιδεολογίες με ενδυνάμωση των πολιτικών εκφραστών τους …
Η συνεχής διεύρυνση και υπερέκταση των δημοκρατικών λειτουργιών του κυρίαρχου νομοθετικού θεσμού της χώρας είναι διαρκής διαδικασία που απαιτεί σταθερή διεκδίκηση, ευρείες πολιτικές συναινέσεις στη κατεύθυνση βαθιών διαρκών θεσμικών αλλαγών.
4. Τομές στο πολιτικό σύστημα που να ενδυναμώνουν το αίσθημα της συμμετοχής και της κοινωνικής Δικαιοσύνης. Εκδημοκρατισμός των κομμάτων, του ρόλου και της λειτουργίας τους, αναπτύσσοντας θέσεις και προτάσεις απέναντι στην διαφθορά, την διαπλοκή, την πελατο-κρατεία, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία, την ομοφοβία, την ταύτιση κόμματος και κράτους.
ΤΟ 4ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ…
Πηγαίνοντας στο 4ο συνέδριο, οφείλουμε :
- Να διασφαλίσουμε την προοπτική της Δημοκρατικής Αριστεράς κάνοντας τομή με τα λάθη του παρελθόντος μας.
- Να αλλάξουμε πολιτικά και οργανωτικά
- Να πείσουμε ότι ο χώρος με τις ιδέες του και την πολιτική θέλει και μπορεί να αλλάξει την κοινωνία, για να ελπίζει ότι μπορεί να αλλάξει και η χώρα.
Υπάρχει σήμερα η αναγκαιότητα για ένα κόμμα της Αριστεράς δημοκρατικό, αξιοπρεπές, ειλικρινές και συνεπές που να παράγει καθημερινά πολιτική μέσα στην κοινωνία.
Οι Έλληνες πολίτες ανεξάρτητα από τι ψήφισαν περιμένουν το καινούργιο για να αισθανθούν σίγουροι για τη συνέχεια της χώρας.