Του Κώστα Βαξεβάνη
Στην γνωστή ιστορία του Ναστραντίν Χότζα με το σπίτι, ένας φτωχός κάτοικος του χωριού τον επισκέπτεται για να του ζητήσει λύση στο πρόβλημά του. Το σπίτι όπου διαμένει είναι μικρό για την πενταμελή του οικογένεια, σχεδόν αβίωτο. Ο Χότζας ακούει με προσοχή το παράπονο και ως λύση προτείνει στο χωρικό να βάλει στο σπίτι του και μία κότα που έχει στην αυλή. Την επόμενη ημέρα, ο χωρικός ξαναπάει στο Χότζα και του δηλώνει το αυτονόητο, πως το σπίτι έγινε ακόμη πιο στενόχωρο. Ο Χότζας τότε του λέει πως η λύση είναι να βάλει μέσα σπίτι και το πρόβατο. Ο χωρικός προσπαθεί να διαμαρτυρηθεί αλλά ο Χότζας δεν του αφήνει περιθώριο. Την άλλη μέρα ξαναπάει στο Χότζα σχεδόν κλαίγοντας, λέγοντάς του πως στο σπίτι δεν μπορούν να σταθούν ούτε όρθιοι. «Τότε πρέπει να βάλεις και την αγελάδα». Όταν την άλλη μέρα ο χωρικός πάει στον Χότζα περιγράφοντας την απελπισία του σε ένα σπίτι που είναι αδύνατο να ζήσουν, ο Χότζας του λέει να βγάλει το βράδυ όλα τα ζώα από το σπίτι. Στην επόμενη επίσκεψη ο χωρικός πάει χαρούμενος στο Χότζα. «Πώς σου φαίνεται το σπίτι;» τον ρωτάει. «Τεράστιο, πολύ μεγάλο για να ζω άνετα» απαντάει ο χωρικός.
Έχω την υποψία, πως βρισκόμαστε στο στάδιο της αγελάδας. Μόλις έχουν δώσει εντολή, στο σπίτι να μπει και η αγελάδα. Να ζήσουμε όλη τη δυσφορία για το αν θα πάρουμε τη δόση και πότε. Και στο τέλος, όταν όλα τα ζώα θα βγουν από το σπίτι, όταν θα πάρουμε τη δόση, θα νοιώσουμε μια μεγάλη ανακούφιση, όχι γιατί άλλαξε το σπίτι, η χώρα, αλλά γιατί κάποιοι τεχνητά δημιούργησαν δυσμενείς συνθήκες τις οποίες στη συνέχεια αναίρεσαν.
Είναι πολύ πιθανό στο παιχνίδι αυτό να μην παίρνει μέρος ο Σαμαράς. Να μην ξέρει δηλαδή πως είναι ένα παιχνίδι για να πιέσουν και τον ίδιο και ως άλλος Σημίτης να αναφωνήσει στο τέλος «ευχαριστούμε τους Γερμανούς» κατά το «ευχαριστούμε τους Αμερικάνους». Άλλωστε ο πρωθυπουργός αυτή την περίοδο είναι πολύ απασχολημένος με το πεδίο των ενδοκυβερνητικών εκβιασμών. Έχοντας πειστεί να κάνει αντιπροέδρους της κυβέρνησης τον Βενιζέλο και τον Κουβέλη, πρέπει να επιλέξει έναν ανασχηματισμό που θα ικανοποιεί την εσωκομματική ισορροπία αλλά και την ενδοκυβερνητική.
Ο καθένας στο κόμμα θέλει να γίνει υπουργός για να μην γίνει «ανεξάρτητος». Στη ΔΗΜΑΡ η πιθανότητα υπουργοποιήσεων καθορίζει στάσεις προσώπων απέναντι στην κυβερνητική πολιτική, ενώ στο ΠΑΣΟΚ το θέμα είναι να υπάρχει απλώς ένας πυρήνας που να μπορεί να εμφανίζεται ως κόμμα, το οποίο να μπορεί να λέει πως εκπροσωπεί ο Βενιζέλος. Η μεγάλη αγωνία του Σαμαρά είναι πως αν μοιράσει θέσεις που θα δίνουν μια πολυκομματική εικόνα, υπάρχει κίνδυνος ανά πάσα στιγμή στο μέλλον να δημιουργηθεί κυβερνητική κρίση, αν δεν ικανοποιηθούν τα καπρίτσια των εταίρων. Κάποιοι σύμβουλοι του Σαμαρά του το λένε ξεκάθαρα «αν δώσεις ρόλο στο Βενιζέλο για να φανείς πολυσυλλεκτικός και οικουμενικός θα είσαι συνεχώς υπό την απειλή να ρίξει την κυβέρνηση».
Αυτά ίσως είναι τα προβλήματα του Σαμαρά την κρίσιμη «περίοδο της αγελάδας» και έτσι δεν έκανε τον κόπο να «διαβάσει» την γενική εικόνα. Για πρώτη φορά το ΔΝΤ, έδειξε να βάζει θέμα βιωσιμότητας του χρέους δημιουργώντας αν όχι προβλήματα, τουλάχιστον μια συζήτηση στο Eurogroup. Γι” αυτή την ευνοϊκή θέση του ΔΝΤ για την Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση δεν είπε κουβέντα. Δεν τόλμησε να ψελλίσει πως πρέπει να ξαναδούμε την υπόθεση του χρέους ή την ευρωπαϊκή ευθύνη γι αυτό.
Την ώρα που το διεθνές τοπίο εμφανίζεται ευνοϊκό για μια συζήτηση που μπορεί να προκύψει αν όσοι κυβερνούν αυτή τη χώρα θελήσουν να βάλουν στο τραπέζι τα αυτονόητα, ο κύριος Σαμαράς έχει άλλες ασχολίες. Να μεταθέσει από την ΕΥΠ όσους δεν είναι κομματικά ταγμένοι, να επαναφέρει τους αξιωματικούς που έκαναν τις υποκλοπές και τις απαγωγές των Πακιστανών, να ελέγξει τη διεύθυνση παρακολουθήσεων. Είναι απασχολημένος για να βρει τη σχέση με τη Δικαιοσύνη η οποία δεν θα βάλει κάποιους φυλακή, αλλά θα έχει ανοιχτά τα αυτιά στις κυβερνητικές ανάγκες φίμωσης δημοσιογράφων ή και καλλιτεχνών.
Ο κύριος Σαμαράς είναι απασχολημένος με τις αντιλήψεις και τις κινήσεις αυτές που τον επιβεβαιώνουν καθημερινά ως έναν θρησκόληπτο, μικρής πολιτικής εμβέλειας, ο οποίος αντικαθιστά την παραγωγή της πολιτικής με βολικά ερμηνευτικά σχήματα. Όλο και περισσότερο ο Σαμαράς θυμίζει την ηλικιωμένη η οποία μπαίνει στο αυτοκίνητο, δεν φορά ζώνη ασφαλείας θεωρώντας αρκετό να κάνει το σταυρό της και να ψιθυρίσει επικλήσεις.
Ο ευρωπαϊσμός του Αντώνη Σαμαρά, αυτό το προεκλογικό μοντέλο που ρίχτηκε στη μάχη της ψήφου, είναι απλώς η προσήλωση στις εντολές μιας ελίτ, τις οποίες προσπαθεί να εφαρμόσει αναπαράγοντας φόβους στο εσωτερικό της χώρας. Δεν μπορεί ούτε να αντιληφθεί τις ευνοϊκές γι” αυτόν αντιθέσεις στην άλλη πλευρά των δανειστών, ούτε πολύ περισσότερο να δημιουργήσει θέση και όραμα για μια άλλη Ευρώπη. Και βέβαια ούτε πολιτική. Ζει απλώς την ώρα της αγελάδας, περιμένοντας τη λύση από τον Ναστραντίν Χότζα.
