Η «ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ» για τη διαχείριση απορριμμάτων έχει σαν βασικές προτεραιότητες:
- Άμεση τροποποίηση του ΠΕΣΔΑ με προσαρμογή στην κοινοτική και εθνική νομοθεσία και τον ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων)
- Απόλυτη τήρηση της ιεραρχίας διαχείρισης απορριμμάτων όπως προβλέπεται στην νομοθεσία
- Εφαρμογή της αρχής της εγγύτητας
- Εφαρμογή της αρχής ο ρυπαίνων πληρώνει
- Εφαρμογή της αρχής ευθύνης παραγωγού
Η «ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ» έχει την ευθύνη όπως κάθε περιφερειακή οντότητα να προτείνει αρχές για τη διαχείριση απορριμμάτων (και επομένως να προτείνει το πλαίσιο του νέου ΠΕΣΔΑ) και όχι να χωροθετήσει εγκαταστάσεις ή να επιλέξει τεχνολογίες.
ΧΑΔΑ
- Άμεση αποκατάσταση όλων των ΧΑΔΑ
Μεταφορά
- Εφαρμογή της αρχής της εγγύτητας
- Καμιά μεταφορά απορριμμάτων από περιοχές εκτός Αττικής στην Αττική
- Καμιά μεταφορά απορριμμάτων της Αττικής σε περιοχές εκτός Αττικής
Πρόληψη – Μείωση
Απόλυτη προτεραιότητα στο σχεδιασμό προγραμμάτων πρόληψης και μείωσης παραγωγής απορριμμάτων με πρωτοβουλία της Περιφέρειας σε συνεργασία με τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ
- Μείωση υλικών συσκευασίας
- Κατάργηση πλαστικής σακούλας στις αγορές
- Πολιτική τελών ενθάρρυνσης / αποθάρρυνσης
- Εφαρμογή ευθύνης παραγωγού / χρήστη
Επαναχρησιμοποίηση
- Ενθάρρυνση συμμετοχής του πολίτη
- Δημιουργία Πράσινων Σημείων όπου είναι δυνατό (σύστημα bringanddropή αντίστροφης κατανάλωσης)
- Ενδεικτικά Πράσινα Σημεία μπορούν να δημιουργηθούν: στη Δυτική Αττική, στην Ανατολική Αττική, στη Βόρεια Αττική, στον Ελαιώνα, στο Ελληνικό. Κατασκευή τουλάχιστον 15-25 αντίστοιχων υποδομών
- Ενδεικτικά υλικά:
o Ρούχα, υφάσματα, χαλιά, ποδήλατα, παιχνίδια, έπιπλα, είδη υγιεινής, πλακίδια
o Υλικά που συλλέγονται και από Συστήματα Εναλλακτικής διαχείρισης για να πετύχουμε αύξηση ανάκτησης (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, ΑΗΗΕ, ελαστικά, ορυκτέλαια, αυτοκίνητα, μπαταρίες)
o Επικίνδυνα υλικά (φάρμακα, χρώματα, θερμόμετρα, λαμπτήρες κλπ) – εφαρμογή αρχής ευθύνης παραγωγού
- Δημιουργία αλυσίδας καταστημάτων «δεύτερης χρήσης», είτε από δημόσιο φορέα, είτε με ενίσχυση επιχειρηματικότητας
Ανακύκλωση – Κομποστοποίηση
- Πλήρης εφαρμογή διαλογής υλικών συσκευασίας στην πηγή σε όλη την Αττική. Εγκατάσταση επαρκούς αριθμού κάδων. Τα συλλογικά συστήματα να είναι επαρκή και με υψηλούς στόχους ποσοτικούς και ποιοτικούς.
- Εφαρμογή χωριστής συλλογής στην πηγή έντυπου χαρτιού τουλάχιστον στο 75% του εξυπηρετούμενου πληθυσμού εντός τριετίας, και σε όλη την Αττική εντός πενταετίας
- Εφαρμογή οικιακής κομποστοποίησης (ενίσχυση από ΟΤΑ για αγορά οικιακών κομποστοποιητών από νοικοκυριά ή συγκροτήματα κατοικιών, καμπάνιες ενημέρωσης). Στόχος 10.000 το 2014, κλιμακούμενο στις 100.000 εντός πενταετίας
- Διαλογή στην πηγή οργανικού με χωριστό κάδο σε όσες περιοχές είναι εφικτό με βάση τα χαρακτηριστικά της (πολεοδομικά, χωροταξικά, χρήσεις γης, κοινωνική συναίνεση). Στόχος η κάλυψη του 60% του πληθυσμού εντός πενταετίας.
- Μικρές δημοτικές μονάδες λιπασματοποίησης όπου υπάρχει ενδιαφέρον από ΟΤΑ.
- Ελάχιστος στόχος: πεντααπλασιασμός ανακύκλωσης υλικών συσκευασίας εντός 5ετίας (1.000.000 τόνοι το έτος από 200.000)
Τεχνολογίες Επεξεργασίας
Βασικές αρχές:
- Προτίμηση ήπιων τεχνολογιών
- Τεχνολογίες που δεν είναι ανταγωνιστικές στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή
- Ευελιξία στις εισερχόμενες ποσότητες, ευελιξία στη σύνθεση απορριμμάτων εισόδου, ώστε και μετά την αύξηση επαναχρησιμοποίησης & ανακύκλωσης να είναι δυνατόν να εφαρμοστούν
- Ευελιξία με εφαρμογή μίγματος τεχνολογιών (όχι καθολική εφαρμογή μιας τεχνολογίας, καθώς δημιουργεί δεσμεύσεις)
- Κατασκευή μονάδων δυναμικότητας αναγκαίας για την επίτευξη των στόχων του 2020 για την εκτροπή βιοαποδομήσιμου κλάσματος από την ταφή, συνυπολογιζόμενης της εκτροπής από μονάδες οικιακής κομποστοποίησης, της ανάκτησης από διαλογή στην πηγή κλπ και όχι μονάδες τεράστιας δυναμικότητας, που δεσμεύουν και το μέλλον
Ειδικότερα
- Καύση: δεν έχουμε φοβική στάση, όμως είναι ανταγωνιστική της ανακύκλωσης. Δεν την αποδεχόμαστε ως επιλογή
- Παραγωγή Δευτερογενούς Καυσίμου : δεν αποδεχόμαστε μονοδιάστατη κατεύθυνση στην επιλογή τέτοιων τεχνολογιών – δε συμφωνούμε στη δημιουργία μονάδων καύσης αποκλειστικά για καύση δευτερογενών καυσίμων, είτε εντός των εγκαταστάσεων επεξεργασίας απορριμμάτων, είτε αυτόνομων εγκαταστάσεων – αποδεχόμαστε μόνο την υποκατάσταση άλλων (ρυπογόνων) στερεών καυσίμων που ήδη χρησιμοποιούνται, όπως σε μονάδες της ΔΕΗ ή τσιμεντάδικα, και με την προϋπόθεση επαρκούς αντιρρυπαντικής τεχνολογίας
- Κομποστοποίηση: μόνο από προδιαλεγμένα οργανικά και όχι από σύμμεικτα απορρίμματα. Βασικός στόχος η παραγωγή βιοαερίου (ΑΠΕ) και η ενεργειακή του αξιοποίηση. Υψηλές προδιαγραφές για το παραγόμενο κόμποστ, ώστε να έχει καλές πιθανότητες να διατεθεί. Ενέργειες για τη δημιουργία αγοράς απορρόφησης κόμποστ υψηλής ποιότητας.
- Απαιτούμε την επανεξέταση της δυναμικότητας των εγκαταστάσεων επεξεργασίας, την αποφυγή φαραωνικών εγκαταστάσεων που αποτρέπουν την εφαρμογή προγραμμάτων μείωσης-πρόληψης, ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης
- Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης
- Απαιτούμε λελογισμένη εγγυημένη ποσότητα ώστε να μη δεσμευτούν χρηματοοικονομικοί πόροι από τους πολίτες της Αττικής
- Κριτήριο για την επιλογή πρέπει να είναι τόσο το χαμηλό τέλος χρήσης, όσο και το μικρό υπόλειμμα για τελική διάθεση
Τελική διάθεση
- Μείωση απαιτούμενης χωρητικότητας
- Άμεσες αποκαταστάσεις
- Μη αποδοχή της μαζικής αποτέφρωσης (καύσης)
Χρηματοδοτικά Μέσα – Δημόσια έργα
- Η διαχείριση απορριμμάτων κοστίζει (όπως κοστίζει η χρήση και διαχείριση του νερού)
- Η κυβέρνηση, οι ΟΤΑ, οι πολίτες οφείλουν να κατανοήσουν και αποδεχθούν την πραγματικότητα αυτή
- Το κόστος αυτό πρέπει να είναι ανάλογο των πραγματικών αναγκών και όχι της εξυπηρέτησης συμφερόντων
- Δημοπράτηση και κατασκευή έργων με διαφάνεια και όχι με διαπλοκή
- Αξιοποίηση των πόρων της επόμενης προγραμματικής περιόδου (ΣΕΣ) στην κατεύθυνση της υλοποίησης των βασικών αρχών και όχι στην κατασπατάληση σε έργα αναντίστοιχου των αναγκών μεγέθους – δημοκρατικός προγραμματισμός και ιεράρχηση
- Οι μέθοδοι διαγωνισμών με ΣΔΙΤ ή μακρά παραχώρηση, δεν είναι πανάκεια. Ωστόσο μπορεί κανείς να τις διερευνήσει με αυστηρή προϋπόθεση την εξυπηρέτηση δημόσιου συμφέροντος – πολιτών – περιβάλλοντος και όχι των συμφερόντων των αναδόχων αποκλειστικά
- Αποφυγή υψηλών εγγυημένων ποσοτήτων στις μονάδες επεξεργασίας, που δεσμεύουν και αποτρέπουν την εφαρμογή διαλογής στην πηγή
- Εφαρμογή της αρχής ο ρυπαίνων πληρώνει – αναλογικότητα στα τέλη (μειωμένα για όσους φιλοξενούν υποδομές διαχείρισης μεγέθους αναντίστοιχου στην τοπική παραγωγή, αυξημένα για όσους αδυνατούν να διαχειριστούν τοπικά τα απορρίμματα)
- Εφαρμογή της μεθόδου payasyouthrow
- Εφαρμογή περιβαλλοντικού ισοζυγίου (κατασκευή έργων περιβαλλοντικής αναβάθμισης σε όσες περιοχές φιλοξενούν υποδομές). Κατασκευή περιβαλλοντικών έργων με όρους διαφάνειας, και όχι με παροχή χρήματος όπως τόσα χρόνια γινόταν στα Λιόσια.
Χωροθετήσεις
- Αποδοχή αρχών και κριτηρίων χωροθέτησης
- Δημόσια διαβούλευση, κοινωνική συναίνεση
- Αποφυγή του συνδρόμου “not in my back yard”
- Προστασία φυσικού και αρχαιολογικού πλούτου
- Τήρηση νομιμότητας, σε όλα τα επίπεδα