ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ ‘’ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ’’
του Νίκου Γραικούση
Στο πρώτο μέρος του παρόντος άρθρου, αναπτύξαμε και ελπίζω να αποδείξαμε ότι η πολιτική φιλοσοφία της σοσιαλδημοκρατίας και του ‘’προοδευτικού’’ κέντρου, δεν αποτελούν την εναλλακτική πρόταση στις πολιτικές του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, αλλά τον συμπληρώνουν, αμβλύνουν τις αντιθέσεις που δημιουργεί και τον διαιωνίζουν στο μέλλον. Την ίδια δουλειά κάνει και το κομμάτι της Αριστεράς που πίσω από την αριστερή ταμπέλα κρύβονται οι ίδιες πολιτικές με αυτές της σοσιαλδημοκρατίας.
Στο δεύτερο μέρος του ίδιου άρθρου αναδείξαμε τις τρεις βασικές παραδοχές, οι οποίες είναι ικανές να χειραφετήσουν τους πολίτες, ώστε να στραφεί η κοινωνία στη δημιουργία νέων σχέσεων και θεσμών, ικανών να αλλάξουν το παραδοσιακό μοντέλο και του καπιταλισμού και της σοσιαλδημοκρατίας.
Η βασική παραδοχή, η οποία επαναλαμβάνεται πάλι, είναι η συνειδητοποίηση ότι το σημερινό πολιτικό σύστημα, όσο καλές προθέσεις και να έχει αδυνατεί να δώσει λύσεις στα προβλήματα της κοινωνίας, ενώ η λύση βρίσκεται στα χέρια του καθενός από εμάς, του καθένα ξεχωριστά και όλων ταυτόχρονα μαζί.
Βασική προϋπόθεση όμως για την ανάληψη δράσης, είναι η πίστη στην εφικτότητα του όλου εγχειρήματος. Η πεποίθηση δηλαδή ότι καμιά ενέργειά μας δεν θα κινείται στη σφαίρα της ουτοπίας, αλλά στη γήινη σφαίρα του εφικτού και του εφαρμόσιμου.
Το εφικτό και το εφαρμόσιμο όμως απαιτεί οργάνωση και σχεδιασμό, απλό και κατανοητό.
Απαιτεί σκέψη, δράση και όραμα, άμεση δηλαδή θέαση του αποτελέσματος.
Απαιτεί μια συλλογικότητα η οποία θα αναλάβει την πρωτοβουλία της υλοποίησης της ιδέας ώστε να έρθει το αποτέλεσμα.
Τίποτα δεν δημιουργείται εκ του μηδενός.
Στην οργανωτική δομή και δράση της συλλογικότητας που καλείται να φέρει σε πέρας ένα τέτοιο έργο είναι αφιερωμένο το τρίτο και τελευταίο μέρος του παρόντος άρθρου.
Μια τέτοια δουλειά δεν μπορεί να την κάνει ένας φορέας με πολιτική μόνο υπόσταση, όπως τα κόμματα που έχουμε μέχρι σήμερα.
Ο φορέας αυτός πρέπει να έχει τις βάσεις του στην κοινωνία και στις δράσεις που αναπτύσσονται μέσα σε αυτήν.
Η πολιτική εκπροσώπηση του φορέα αυτού(ανάδειξη σε κόμμα) έρχεται τελευταία και μόνο στην περίπτωση της επιτυχίας σε κοινωνικό επίπεδο.
Ξεκινάμε δηλαδή από κάτω προς τα επάνω και όχι το αντίθετο, όπως συμβαίνει με τα σημερινά πολιτικά κόμματα που θέλουν την πολιτική αλλαγή, επιβάλλοντας την από πάνω προς τα κάτω.
Ο παραπάνω δυϊσμός της φυσιογνωμίας του φορέα που επαγγελλόμαστε είναι αναπόσπαστο μέρος όχι μόνο της φύσης του, αλλά και της ιδεολογίας που εκπροσωπεί.
1.- Θεωρητική υποδομή και ανάλυση της φυσιογνωμίας του φορέα.
Η θεωρητική υποδομή, δηλαδή η ανάλυση της σημερινής πραγματικότητας, η καταγραφή των προτεραιοτήτων και ο σχεδιασμός για την έξοδο όχι μόνο από την κρίση αλλά και την έξοδο από τον φαύλο κύκλο του νεοφιλελευθερισμού, είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να δείξεις ότι είσαι έτοιμος, τουλάχιστον στη θεωρεία, ότι έχεις όραμα, σκοπό και στόχο, εφικτό και πραγματοποιήσιμο και ότι αξίζει να σε ακολουθήσει όποιος συμφωνεί, γιατί δεν δείχνεις μόνο το δρόμο αλλά και το τέρμα της διαδρομής.
Παράλληλα η προβολή της φυσιογνωμίας του εγχειρήματος (ιδεολογία) και η προβολή της δομής και δράσης του φορέα που το έχει αναλάβει, είναι απαραίτητες δράσεις για να γίνεις ορατός και παράλληλα διαυγής στα μάτια του κόσμου, όσον αφορά το ποιος είσαι και τι σκοπό έχεις.
Εδώ τελειώνει η θεωρεία και αρχίζει η πράξη.
2.- Νέο πρότυπο ζωής – Προβολή – Δικτύωση – Δράσεις – Μετρήσεις.
Ο κόσμος αλλάζει μόνο όταν αλλάζουν οι άνθρωποι.
Η ουσία μιας πραγματικής κοινωνικής και πολιτικής αλλαγής προέρχεται μέσα από την αλλαγή της συμπεριφοράς μιας ‘’κρίσιμης’’ μάζας ανθρώπων, η οποία έχει συνειδητοποιήσει τα ‘’νέα’’ συμφέροντα της και ενεργεί με βάση αυτά.
Η ουσιαστικότερη δουλειά ενός φορέα που θα επιχειρήσει να οργανώσει πολιτικά κάτι τέτοιο, είναι να προτείνει με επιτυχία έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης και οπτικής γωνίας των πραγμάτων.
Να προτείνει δηλαδή ένα Νέο Πρότυπο Ζωής, το οποίο θα στηρίζεται πάνω σε συγκεκριμένες καθημερινές συμπεριφορές, ικανές να φέρουν τα πάνω κάτω, άμεσα, αυτόματα και χωρίς να απαιτείται η διαμεσολάβηση κανενός.
Αρκεί οι συμπεριφορές αυτές να λάβουν έναν μαζικότερο χαρακτήρα μέσα από τη συνειδητοποιημένη αντίληψη ότι κάθε είδους αλλαγή περνάει μέσα από τα χέρια καθενός από εμάς και ταυτόχρονα όλων μαζί.
Με λίγα λόγια να συνδεθεί η καθημερινή ατομική συμπεριφορά με ένα νέο μοντέλο διανομής και αναδιανομής του πλούτου.
Για να έχει όμως το όποιο νόημα η διατύπωση και η προβολή νέων συμπεριφορών που προτρέπουν σε ένα διαφορετικό πρότυπο ζωής, πρέπει να μετασχηματιστούν σε δράσεις με μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Στο σημερινό κόσμο η συλλογική δράση εύκολα μπορεί να οργανωθεί και να προβληθεί μέσω του διαδικτύου, με τη δημιουργία μιας πλατφόρμας στην οποία οι προτάσεις και προτροπές παίρνουν τη μορφή συλλογικής δράσης και ταυτόχρονα υπάρχει η δυνατότητα να μετρηθεί ποσοτικά το αποτέλεσμα της δράσης αυτής.
Η μέτρηση του αποτελέσματος είναι απολύτως αναγκαία, ώστε να μπορεί να βλέπει ο καθένας, απτά και με βεβαιότητα, την αλλαγή που ήδη πέτυχε μέσω της συμπεριφοράς του και αυτό να λειτουργεί ως κίνητρο για τους υπόλοιπους, ώστε να ακολουθήσουν όλο και περισσότεροι αυτήν την πολιτική πλέον συμπεριφορά.
Επαναλαμβάνουμε και πάλι το παράδειγμα του δεύτερου μέρους του παρόντος άρθρου που αναφερόταν στην προτροπή για αγορά συνεταιριστικών προϊόντων βασικής ανάγκης , ξοδεύοντας ένα μέρος του εισοδήματός μας προκειμένου να διευρυνθεί ο κύκλος εργασιών του συγκεκριμένου πεδίου της κοινωνικής οικονομίας και να κατευθυνθεί μέσω αυτής της συμπεριφοράς, ο παραγόμενος πλούτος σε αυτούς που πραγματικά τον δημιουργούν χωρίς μεσάζοντες και χωρίς την προϋπόθεση ιδιαίτερα μεγάλου ιδιωτικού κεφαλαίου για επενδύσεις.
Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί να μετρηθεί το αποτέλεσμα της δράσης, γιατί μόνο έτσι μετατρέπεται η θεωρεία σε πράξη, η προτροπή σε δράση και δημιουργείται το κίνητρο σε όλο και περισσότερους για τη συμμετοχή στην προσπάθεια.
3.- Φυσική συλλογικότητα – Δράση – Πολιτικοποίηση.
Μια διαδικτυακή συλλογικότητα μπορεί να οργανωθεί και να παράξει έργο, αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτα, ούτε καν να υπάρξει, αν δεν προέλθει από μια φυσική συλλογικότητα και αν τα αποτελέσματα της όποιας διαδικτυακής δράσης δεν τα διαχειριστεί και πάλι μια φυσική συλλογικότητα.
Οι κοινότητες των ανθρώπων γράφουν την ιστορία, οι διαδικτυακές κοινότητες είναι ένα από τα εργαλεία με τα οποία μπορεί να παραχθεί πολιτικό και κοινωνικό έργο από μια φυσική συλλογικότητα.
Ένας πολιτικός φορέας που θα διαχειριστεί μια διαδικτυακή συλλογικότητα, θα είναι αναγκαστικά μια συλλογικότητα φυσικών προσώπων τα οποία θα αναλάβουν, πέρα από τη διαδικτυακή δράση μέσω της πλατφόρμας και ενεργή δράση στο κοινωνικό πεδίο.
Θεωρώ απολύτως αναγκαίο αυτός ο πολιτικός φορέας να ταυτίσει την παρουσία του στην κοινωνία με την ανάληψη μιας συγκεκριμένης κοινωνικής δράσης μεγάλου βεληνεκούς, τα αποτελέσματα της οποίας θα του πιστώνονται και θα προάγουν την παρουσία του και την αναγκαιότητα του στην κοινωνία.
Η πολιτικοποιημένη μορφή της δράσης είναι δεδομένη από τη φύση της.
Ο δυισμός του φορέα (πολιτικός και κοινωνικός)επίσης δεδομένος.
Η πολιτική εκπροσώπηση, η μετατροπή του δηλαδή και σε πολιτικό κόμμα και η διεκδίκηση στη συμμετοχή της εξουσίας είναι το μεγάλο ζητούμενο.
Το ζητούμενο που εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την επιτυχία του εγχειρήματος στο κοινωνικό πεδίο και στη συμμετοχή της κοινωνίας στην αναζήτηση ενός άλλου τρόπου κοινωνικής και πολιτικής συμπεριφοράς.
Ενός νέου και διαφορετικού πρότυπου ζωής.
Ο φορέας αυτός υπάρχει και αναπτύσσεται.
Με βάση το Δίκτυο της Ανανεωτικής Αριστεράς και τους φορείς που το πλαισιώνουν, μπορούμε να κάνουμε μια νέα αρχή, από διαφορετική βάση αυτή τη φορά και να ανταποκριθούμε στις νέες, γνωστές και άγνωστες μέχρι στιγμής ανάγκες της κοινωνίας του 21ου αιώνα.
*Ο Νίκος Γραικούσης είναι μέλος του Δικτύου Ανανεωτικής Αριστεράς
