Πεδίον του Αρεως και πάρκο Ναυαρίνου, δύο χώροι πράσινου που αναδεικνύουν με τον πιο συμβολικό τρόπο τις διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος.
Το πρώτο είναι η μεγαλύτερη όαση στα όρια του Δήμου Αθηναίων, με μνήμες που συνδέονται με σπουδαία ιστορικά γεγονότα. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως έχει παρακμάσει, όπως και οι γειτονιές που το περιβάλλουν και η απαξίωση δεν ανακόπηκε ακόμη και όταν υλοποιήθηκαν τα φιλόδοξα σχέδια ανάπλασης που ολοκληρώθηκαν πριν από μερικά χρόνια.
Στον αντίποδα βρίσκεται το «χειροποίητο» και αυτοδιαχειριζόμενο πάρκο της οδού Ναυαρίνου, που δημιουργήθηκε με την προσωπική δουλειά πολιτών κάθε ηλικίας. Το υπερασπίστηκαν από τις απειλές και, το σπουδαιότερο, το έκαναν κομμάτι της ζωής τους. Η «αυλή» που τους έλειπε…
Τα δύο χαρακτηριστικά σημεία της Αθήνας εντάχθηκαν σε μία από τις πέντε διαδρομές, που σημάδεψαν τη δεύτερη διοργάνωση Arch Points, με τον γενικό τίτλο «Ψηφίδες», στην οποία φέτος συμμετείχαν 15 αρχιτεκτονικά γραφεία με 37 νέους επιστήμονες.
Στις καινούργιες παρουσίες περιλαμβάνονται το ECOUALab, το συνεργατικό εργαστήριο για την αρχιτεκτονική και η ομάδα «ENROUTE», η διεθνής πρωτοβουλία που απέκτησε βάση και στην Αθήνα, η οποία δίνει έμφαση στον σχεδιασμό μέσα σε μεταλλασσόμενες συνθήκες.
Ο άστατος καιρός του περασμένου Σαββατοκύριακου μείωσε την προσέλευση σε σχέση με πέρυσι, έφερε όμως στις ξεναγήσεις πιο ψαγμένους πολίτες.
Παιδική χαρά στο πάρκο Ναυαρίνου |
Αυτή τη φορά «ραχοκοκαλιά» των εκδηλώσεων δεν ήταν τα γραφεία που συμμετείχαν στην πρωτοβουλία και ήταν ανοιχτά όλο το τριήμερο σε όσους ήθελαν να τα επισκεφθούν, αλλά η ίδια η πόλη όπως ορίζεται από τα κτίρια και κυρίως από τους δημόσιους χώρους που είναι μέσα στην καθημερινότητά μας αλλά συχνά τα προσπερνάμε χωρίς να τους δίνουμε σημασία.
«Αποδείχθηκε ότι ήταν σωστή η επιλογή μας να οργανώσουμε αστικές διαδρομές και να δημιουργήσουμε τις «ψηφίδες» της πόλης», εξηγεί στην «Εφ.Συν.» η Γεωργία Πουλοπούλου, η οποία μαζί με τις συναδέλφους της Δέσποινα Βουτέρη και Θάλεια Νινιού αποτελούν το γραφείο «4k architects» και πρωτοστάτησαν στην οργάνωση της πρωτοβουλίας, που ξεκίνησε την περασμένη χρονιά και όλα δείχνουν ότι θα έχει ακόμη καλύτερη συνέχεια.
Είναι διπλά τυχερές, γιατί στεγάζονται στο γραφείο του Κωνσταντίνου Δεκαβάλλα, ομότιμου καθηγητή του Πολυτεχνείου και από τους σημαντικότερους εκπρόσωπους της ελληνικής αναγέννησης της αρχιτεκτονικής στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Εξακολουθεί να παραμένει στις επάλξεις και πηγαίνει κάθε ημέρα στο «στέκι» της οδού Κανάρη…
Οι «ξεναγήσεις» στο ιστορικό-εμπορικό τρίγωνο και ειδικά στην Πλάκα αποδείχθηκαν σπουδαίες αφορμές που έφεραν δίπλα δίπλα αρχιτέκτονες και πολίτες με κοινό σημείο αναφοράς την εικόνα της πόλης και τη βελτίωσή της.
Περπάτησαν από την περίφημη «αθηναϊκή τριλογία», όπως έχουν πολιτογραφηθεί τα ιστορικά κτίρια της Ακαδημίας, του Πανεπιστήμιου και της Εθνικής Βιβλιοθήκης στη οδό Πανεπιστημίου, ώς τον Αγιο Ελευθέριο, τη μικρή εκκλησία δίπλα στη Μητρόπολη, που στην ουσία αποτελεί το παλίμψηστο της ιστορίας της πρωτεύουσας.
Οι τοίχοι της έχουν κατασκευαστεί από μάρμαρα αρχαίων ναών και από κομμάτια σπιτιών της τουρκοκρατούμενης πόλης και ήταν η αφορμή προβληματισμού για τον «τριμμένο κόσμο», τα θραύσματα της πόλης στο πέρασμα των αιώνων.
Ηταν όμως και αφορμή για να ανοίξει ένας διάλογος για τους πεζόδρομους που άλλαξαν την εικόνα του εμπορικού τριγώνου, αλλά και για παρεμβάσεις, όπως αυτές της Πανεπιστημίου, που έμειναν στα χαρτιά.
Τα Αναφιώτικα, η… αυθαίρετη γωνιά στη σκιά της Ακρόπολης, έδωσαν μια κυκλαδίτικη νότα στην περιήγηση. Στην Κυψέλη οι συγκεντρωμένοι είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους παρεξηγημένους ακάλυπτους χώρους στην αθέατη πλευρά των πολυκατοικιών, αλλά και να μάθουν από τους ειδικούς για το πώς μπορούν να γίνουν σημείο αναφοράς στην καθημερινότητα των ενοίκων.
Οι «ψηφίδες» που συνθέτουν την εικόνα του Λεκανοπεδίου αναδείχθηκαν από τους λόφους του Φιλοπάππου και του Λυκαβηττού, με ξεναγούς τους αρχιτέκτονες Νίκο Μαγουλιώτη και Φάνη Καφαντάρη.
«Η εικόνα που σχηματίζουμε είναι της «αυτοσχέδιας» πόλης»», επισημαίνει η Γεωργία Πουλοπούλου και εξηγεί ότι «η Αθήνα αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση πόλης που δημιουργήθηκε από τις ανάγκες των κατοίκων της για κατοικία. Μετά ήρθαν το κράτος και οι νόμοι».
Μας ξάφνιασε ευχάριστα η απάντησή της στην παρατήρηση ότι η Αθήνα στην ουσία δημιουργήθηκε χωρίς αρχιτέκτονες και πολεοδόμους. «Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα για το οποίο έχουν γίνει πολλές συζητήσεις, συνέδρια. Θα σας πω τη γνώμη μου. Η πόλη δεν προκύπτει από μόνη της. Εμείς τη φτιάχνουμε.
»Είναι η εικόνα μας. Μας διαμορφώνει και τη διαμορφώνουμε. Αν έχουμε τη διάθεση μπορούμε να την αλλάξουμε, χωρίς να την γκρεμίσουμε. Αρκεί να θέλουμε να δούμε τα πράγματα αλλιώς. Οι αρχιτέκτονες έχουν την τεχνογνωσία, αλλά πρέπει να είναι ανοιχτοί στη ζωή».
Via : www.efsyn.gr
