Συντάκτης : Σπύρος Τσάμης
Η συζήτηση μαζί του υπαγόρευσε το αλληγορικό συμπέρασμα πως δικαιολογημένα η συγκροτημένη, πολυδιάστατη προσωπικότητά του δεν μπορούσε να… χωρέσει άλλο κάτω απ’ τα τρία δοκάρια ενός τέρματος!
Η αρχική δική μας αντίδραση στην είδηση της απόφασής του να πει «αντίο», υπογεγραμμένη από τον ποταμό της επικοινωνίας με τον Γιάννη Φυσέκη, ήταν πως η αξία του επιστήμονα έδωσε πειστική, αφοπλιστική απάντηση στην εφήμερη δόξα του τερματοφύλακα…
Χωρίς την παραμικρή διάθεση εξιδανίκευσης, παρουσίες όπως ο 30χρονος φοιτητής κι ερευνητής είναι από τα νέα κεφάλαια που αναζητά η χώρα ως βάσιμη υπόσχεση για την επόμενη μέρα της τωρινής, σκληρής κοινωνικής πραγματικότητας.
Ο αιφνιδιασμός που προκάλεσε η απόφασή του να εγκαταλείψει την ενεργό δράση κάτω απ’ τα δοκάρια του Αρη στην καλύτερη ποδοσφαιρική ηλικία ώστε ν’ αφοσιωθεί στην τελική ευθεία των σπουδών της μοριακής βιολογίας, εξανεμίζεται από τη συγκρότησή του! Ο Μακεδόνας απ’ το Τρίλοφο άκουσε την κορύφωση του αρχικού συλλογισμού μας και συμφώνησε:
«Λέτε λοιπόν πως η απόφασή μου είναι «απάντηση αξίας στο εφήμερο»… Ναι, θα μπορούσα να το διατυπώσω κι εγώ έτσι! Κι αυτό επειδή, αλήθεια, το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα δημιουργεί αυταπάτες, ψευδαισθήσεις… Ως παιχνίδι έχει συγκεκριμένη αποστολή, αλλά η πλειονότητα παικτών και οπαδών, απούσας, όχι κατ’ ανάγκη μόρφωσης, αλλά προσωπικής ανησυχίας, πιστεύουν πως αυτά που ζουν γύρω απ’ το ποδόσφαιρο στο γήπεδο ή μπροστά στην τηλεόραση, είναι η ζωή που τους ταιριάζει και τους αρκεί!
Μεγάλο μέρος των οπαδών αναλώνεται μέσα στον φανατισμό και δεν αναζητά τίποτ’ άλλο, ενώ η πλειονότητα των παικτών βλέπουν τη δική τους αφοσίωση να καταρρίπτεται… Κι αυτό επειδή μόνο το 5% των παικτών εξασφαλίζουν οικονομικά τη ζωή τους μέσω του ποδοσφαίρου…».
• Δεν μπορείτε να πείσετε ότι το ποδόσφαιρο ήταν δυσάρεστη πραγματικότητα για σας…
«Μα δεν το είπα ποτέ αυτό! Πήρα πολλά καλά απ’ το παιχνίδι… Ασκηση, υγεία, γνωριμία φίλων, χρήσιμες εμπειρίες… Αλλά, παράλληλα με τις σπουδές και την επιστημονική κατάρτισή μου, όφειλα συνέχεια, εντός του ποδοσφαιρικού κόσμου, να διαχωρίζω τον πονηρό απ’ τον έξυπνο ώστε να αυτοπροστατεύομαι και δεν μπορούσα να συμβιβαστώ με αυτό! Επρεπε να παριστάνω πως δεν σκέπτομαι, να κάνω πως δεν καταλαβαίνω τα τρωτά του ποδοσφαίρου μας…
Δηλαδή, την έλλειψη διαφάνειας, αξιοκρατίας, δικαιοσύνης εντός κι εκτός γηπέδου, την απόκτηση εύκολου χρήματος όταν νικάς στην πλάτη των άλλων… Ολα αυτά και όχι μόνο, ήρθαν σε σύγκρουση με την ανατροφή μου, την ανησυχία μου, τη θέλησή μου να βελτιώνομαι! Δεν είναι ελιτισμός εκ μέρους μου! Φυσική τάση είναι!».
• Και βέβαια η, συχνά απειλητική, βία…
«Η βία που υπηρετούν οι οπαδοί είναι κατευθυνόμενη! Εξυπηρετεί διοικήσεις ομάδων και άλλους εμπλεκόμενους… Οι περισσότεροι παίκτες και οπαδοί, με την απουσία συγκρότησης που τους διακρίνει, γίνονται πιόνια της! Γύρω μου οπαδοί-πολίτες της χώρας μας (μην το ξεχνάμε αυτό, επειδή ιδιαίτερα στην εποχή μας έχει ιδιαίτερη σημασία…) που νιώθουν την ανάγκη να πιαστούν από κάπου, απ’ την ομάδα και νομίζουν ότι ζουν ευτυχισμένοι όταν η ομάδα νικά… Τα αναφέρω όλα αυτά ως στοιχεία νοσηρής πραγματικότητας που μ’ ενοχλούσε πολύ επειδή απειλούσε να με βγάλει έξω απ’ την αυτοσυγκέντρωση της ίδιας της ποδοσφαιρικής πορείας μου και βέβαια των σπουδών μου…».
• Eίχατε μοιραστεί με συμπαίκτες τις ίδιες σκέψεις;
«Ναι, προκαλούσα παρόμοιες συζητήσεις… Με προσοχή στη διατύπωση! Δεν ήθελα να δώσω την εντύπωση ότι παριστάνω τον… δάσκαλο! Σε όλες τις ομάδες όπου έχω παίξει, κάποιοι συμπαίκτες μπορούσαν να καταλάβουν αλλά, ακόμη κι αν θέλουν, στο νοσηρό ελληνικό ποδόσφαιρο, πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν ώστε ν αλλάξει κάτι όταν ξέρουν ότι όταν τα βάλεις με τους δυνατούς που ελέγχουν το προσκήνιο και κυρίως το παρασκήνιο, θα σε «φάνε»! Κι έτσι οι παίκτες ζουν άβουλοι εντός του ποδοσφαίρου και την ίδια στάση για τους ίδιους λόγους κρατούν και όταν γίνουν προπονητές, εμπειρικοί οι περισσότεροι! Αυτή η κατάσταση μ’ ενοχλούσε και αισθητικά άρα ήταν αναπόφευκτο να φύγω…».
• Πώς αντέδρασαν οι υπεύθυνοι του Αρη;
«Το σεβάστηκαν, κατάλαβαν! Οι συμπαίκτες μου νόμιζαν στην αρχή πως αστειεύομαι… Μετά, η συγκίνηση ήταν έντονη, αμοιβαία… Ξεχωριστές στιγμές!».
• Υπάρχει η υποψία ότι δεν θα βάζατε τελεία και παύλα αν ο Αρης είχε ανέβει στη Football League…
«Οχι, το ίδιο θ’ αποφάσιζα! Υπήρχε καιρό τώρα στο μυαλό μου η ιδέα και απλά ωρίμασε… Σταματώ και εύχομαι το καλύτερο, γρήγορη επάνοδο για τον Αρη! Η ομάδα έχει καλούς παίκτες, άρα μπορεί…».
Μοναχικοί και οι δυο…
• Επιστήμονας, ερευνητής και τερματοφύλακας… Η σημειολογία της θέσης βρίσκει, αλληγορικά, αντανάκλαση στην επιστημονική ιδιότητα;
«Εύστοχη παραβολή! Κι αυτό επειδή ο ερευνητής, την ώρα της αναζήτησης, είναι μοναχικός όπως και ο τερματοφύλακας… Και οι δυο οφείλουν να είναι ετοιμοπόλεμοι, διαισθητικοί! Επίσης, ο τερματοφύλακας δεν παίρνει συχνά δόξα αλλά παίζει για τους άλλους… Για τους άλλους δουλεύει, αναζητά και ο επιστημονικός ερευνητής! Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε ότι ο τερματοφύλακας, μόνος κάτω απ’ τα δοκάρια, πιο αφανής απ’ τους συμπαίκτες του, είναι ο… επιστήμονας της ενδεκάδας!».
• Yπήρξαν πρότυπα, σε Ελλάδα κι εξωτερικό, κάτω απ’ τα δοκάρια;
«Κάποιοι τερματοφύλακες μου άρεσαν, αλλά τη λέξη «πρότυπο», που έχει ιδιαίτερη σημασία, ποτέ δεν τη χρησιμοποιώ για το ποδόσφαιρο!».
• Το διδακτορικό σας, πλέον στο τελευταίο έτος των σπουδών και συγκεκριμένα στη νευροβιολογία, αφορά τον καρκίνο του κεντρικού νευρικού συστήματος. «Ανατέλλει ελπίδα ίασης της ανίατης ασθένειας;», είναι η απορία-αγωνία παγκοσμίως…
«Δεν θέλω να δίνω ψεύτικες ελπίδες… Οι μορφές καρκίνου είναι διαφορετικές μεταξύ τους, ουσιαστικά πρόκειται για διαφορετικές ασθένειες! Πάντως σε πολλά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο, η έρευνα πάει καλά! Υπάρχουν βελτιώσεις τόσο στον σχεδιασμό των φαρμάκων για τον καρκίνο όσο και στις ιατρικές εφαρμογές! Αυτή είναι η διεθνής πραγματικότητα, αυτή είναι η σωστή διατύπωση, επειδή, όπως είπα, κανείς δεν πρέπει να δίνει ψεύτικες ελπίδες… Νοιάζομαι ως επιστήμονας και κάνω ό,τι περνάει απ’ το χέρι μου, όπως τόσοι άλλοι επιστήμονες και γιατροί σε όλο τον κόσμο!».
• Η επιστημονική έρευνα έχει τη… δική της μουσική;
«Ναι! Η τόλμη είναι η δική της μουσική!».
Αγωνία για τη γλώσσα…
• Επιχειρώ να φανταστώ τη συνύπαρξή σας με τον απλό ποδοσφαιριστή-συμπαίκτη, παραμονή των παιχνιδιών στο ξενοδοχείο όταν κουβεντιάζατε… Υπήρχαν κοινά ενδιαφέροντα-αφορμές επικοινωνίας;
«Συχνά έδινα ερεθίσματα με φιλικό τόνο βέβαια και όχι σαν… δάσκαλος! Εχω ιδιαίτερη ευαισθησία στην ετυμολογία των λέξεων και τα ετυμολογικά λεξικά είναι αγαπημένα βιβλία μου! Πάντα με φιλική διάθεση, ρωτούσα συμπαίκτες για την ετυμολογία καθημερινών λέξεων, πολλοί ζητούσαν να μάθουν περισσότερα, πάντα με αμοιβαίο σεβασμό! Το συμπέρασμά μου είναι ότι, ανεξάρτητα απ’ το επίπεδο μόρφωσής τους, υπήρχαν παιδιά, νέοι σε ηλικία συμπαίκτες που ανησυχούσαν, έδειχναν φιλομάθεια! Με κατάλληλο τρόπο μάθησης, μπορούν να ενισχυθούν με γνώση και ν’ αλλάξουν τον προσωπικό κόσμο τους… Μην ξεχνάτε ότι αυτός ο τρόπος δεν είναι μόνο δική τους υπόθεση, αλλά κυρίως του εκπαιδευτικού συστήματος στα σχολεία μας».
• Διακρίνω αγωνία στη φωνή σας…
«Ναι, αγωνία για τη γλώσσα, ακριβή περιουσία του τόπου μας!».
• Κοινή αγωνία. Επειδή η γλώσσα αλήθεια δολοφονείται, όλο και συχνότερα! Στα αρχαία θέατρα, για παράδειγμα…
«Συμφωνώ! Η… κατασκευασμένη γλώσσα των αρχαίων θεάτρων απωθεί! Ναι, ευπρόσδεκτες είναι οι μεταφορές στη νέα ελληνική γλώσσα, αλλά με βάση το αρχαίο κείμενο και όχι με τρόπους που συνιστούν πρόκληση, προσβολή της γλωσσικής κληρονομιάς μας!
Και το πρόβλημα δεν είναι μόνο εκεί… Εχουμε μετατρέψει σε ελληνική μουσική τα μπουζούκια που δεν είναι η μουσική μας, η επικοινωνία πλέον σημαίνει μόνο χρήση κινητού τηλεφώνου σε βάρος της προσωπικής σχέσης και πολλά άλλα μπορώ να πω… Οσο κι αν ξενίζει, εγώ ελπίζω στην κρίση που περνάει ο τόπος μας! Ισως αυτή η κοινωνική πίεση μας εξαγνίσει και ανακαλύψουμε πάλι τον αληθινό, ελληνικό εαυτό μας! Ελπίζω…».
• Εκτός των ετυμολογικών λεξικών, ποια άλλα είναι τα αγαπημένα βιβλία του… τερματοφύλακα;
«Κείμενα που σε οδηγούν σε συνεχείς ανακαλύψεις… Αναλύσεις κειμένων Σωκράτη, Αριστοτέλη, Πλάτωνα. Με ελκύουν η ποίηση και ο Καζαντζάκης! Την «Ασκητική» του ο… τερματοφύλακας την έχω διαβάσει περίπου 50 φορές! Και σε κάθε ανάγνωση ανακαλύπτω νέα στοιχεία! Αλλη εγχώρια αυτοκαταστροφή… Ο Καζαντζάκης, και όχι μόνο, είναι υποτιμημένος από την επίσημη σχολική παιδεία μας, ενώ στο εξωτερικό τα κείμενά του συναντούν μεγαλύτερο σεβασμό και διάθεση γι’ ανάλυση απ’ τη γενέτειρά του! Η ανησυχία μου για τη γλώσσα έχει λοιπόν πολλά επιχειρήματα…».
Προφητεία και ευκαιρία…
• Ποιο είναι το μουσικό καταφύγιο της ίδιας αγωνίας; Και όχι μόνο αυτής…
«Οι «Πινκ Φλόιντ»! Γενικότερα η ροκ μουσική! Μίλησα για τους αγαπημένους μου «Πινκ Φλόιντ» και θυμήθηκα αμέσως το προφητικό τραγούδι τους, γραμμένο πριν από δεκάδες χρόνια: το «High hopes» που λέει «ήμασταν πιο καθαροί, το γρασίδι πιο πράσινο…» για την άσχημη τροπή της ζωής… Προφητικό, όπως είπα…».
• Οσο για την… προφητεία σχετικά με τη νέα πολιτική πραγματικότητα;
«Δεν βασίζω τις ελπίδες μου σε πολιτικούς και κυβερνήσεις ώστε ν’ αλλάξει η ζωή στη χώρα μας… Κι αυτό επειδή πρώτα οφείλουμε ν’ αλλάξουμε στάση ζωής εμείς, οι Ελληνες πολίτες! Αν δεν αλλάξουμε εμείς, η προσδοκία δεν υπάρχει…
Η νέα κυβέρνηση έχει νέα πρόσωπα και μια ευκαιρία μπροστά της… Ελπίζω ν’ αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία επειδή αν αποτύχει, τότε θα γυρίσουμε τριάντα χρόνια, πίσω με ό,τι επώδυνο συνεπάγεται αυτό!».
Via : www.efsyn.gr