του Δημήτρη Βαρελά
Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων φαίνεται να οδηγείται, μεθοδευμένα, σε «λύση» που συνιστά περιβαλλοντικό και οικονομικό σκάνδαλο.
Ένα πρόβλημα που απασχολεί τις οικονομικά ανεπτυγμένες κοινωνίες τις τελευταίες δεκαετίες ήταν φυσικό να αποτελέσει πεδίο έρευνας, κυρίως για τις περιβαλλοντικές του επιπτώσεις, από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Τα γενικά συμπεράσματα των ερευνών οδηγούν στις προτάσεις που συμπεριλαμβάνονται στην οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ε.Ε. της 19ης Νοεμβρίου 2008 για τα απόβλητα που έχει ενσωματωθεί και στην ελληνική νομοθεσία και που ιεραρχεί τις μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων ως εξής:
α) Μείωση – Πρόληψη,
β) Επαναχρησιμοποίηση,
γ) Ανακύκλωση…
Δυστυχώς τα παραπάνω, και λόγω της έλλειψης δημοσίου διαλόγου -τα ΜΜΕ περί άλλων τυρβάζουν- αγνοήθηκαν παντελώς. Έτσι καταλήξαμε σε διαγωνισμό για την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, πριμοδοτώντας τα εργοστάσια καύσης απορριμμάτων και που, κατ’ ευφημισμόν τα ονόμασαν εργοστάσια θερμικής επεξεργασίας απορριμμάτων. Τι και αν ο αριθμός των εργοστασίων καύσης, που λειτουργούν στις ΗΠΑ, βαίνει διαρκώς μειούμενος παρά το πανίσχυρο λόμπι που τα υποστηρίζει. Θα παράγουμε από τη θερμότητα που εκλύεται κατά την καύση ηλεκτρική ενέργεια, αντιτείνει το λόμπι των υποστηρικτών τους και αποσιωπούν ότι το κόστος διαχείρισης, ας αφήσουμε το κόστος κατασκευής, είναι πολύ μεγαλύτερο συγκριτικά με τους άλλους τρόπους διαχείρισης των απορριμμάτων. Και διεκδικούν και επιδότηση της ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγουν σαν ΑΠΕ (!), παρότι γνωρίζουμε ότι οι επιπτώσεις που προκαλεί στο περιβάλλον, δημόσια υγεία κ.λπ. κοστίζουν όσο και ένα, ίσης ισχύος, εργοστάσιο που παράγει ηλεκτρική ενέργεια καίγοντας λιγνίτη.
Είναι προφανές ότι με τα εργοστάσια καύσης η διαχείριση των απορριμμάτων γίνεται αντικείμενο κερδοσκοπίας για τις επόμενες τρεις δεκαετίες τουλάχιστον.
Το σκάνδαλο έχει… προαναγγελθεί δια των εξής, κυρίως, πράξεων και παραλείψεων.
Η σκόπιμη χρονική καθυστέρηση της μεταφοράς της αρμοδιότητας στους ΟΤΑ και της συγκρότησης του φορέα διαχείρισης των απορριμμάτων (ΕΔΣΝΑ), οδήγησε σήμερα στο: «Μη διαμαρτύρεστε γιατί θα χάσουμε τα χρήματα του ΕΣΠΑ».
Υπήρξε και εξακολουθεί να υπάρχει πλήρης αδιαφορία για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων (μείωση – πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση) από την Περιφέρεια και τους Δήμους της Αττικής πλην ελαχίστων τιμητικών εξαιρέσεων και παρά τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει, όπως όλες οι χώρες της Ε.Ε.. (κάποια στιγμή που θα αρχίσουν τα πρόστιμα, θα ξανατρέχουμε αλά Κουρουπητό).
Σημαντικά ποσά έχουν γραφτεί στους προϋπολογισμούς και τα επιχειρησιακά σχέδια της Περιφέρειας Αττικής με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για την ανάγκη της ανακύκλωσης, αλλά παραμένουν εγγραφές.
Τόνοι χαρτί από τις υπηρεσίες υπουργείων, ΟΤΑ και γενικά δημόσιων οργανισμών πετιούνται μαζί με τα υπόλοιπα απορρίμματα (κάτι σώζουν οι ρακοσυλλέκτες ). Αν μαζευτεί το χαρτί, στην πηγή, η λειτουργία των εργοστασίων καύσης γίνεται ασύμφορη, διότι τους στερεί την κύρια πηγή θερμότητας. Να γιατί ο διαγωνισμός προβλέπει την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας σύμμεικτων -μέσα το χαρτί- απορριμμάτων.
Αποκορύφωμα της προαναγγελίας του σκανδάλου, η κατασυκοφάντηση της κομποστοποίησης των οργανικών απορριμμάτων, από τον αρμόδιο για την επίλυση του προβλήματος υφυπουργό, με δηλώσεις σαν αυτή ( κρατική τηλεόραση, 17/11/2011) : » … το παραγόμενο κομπόστ θα μας δημιουργήσει πρόβλημα ανάλογο με το πρόβλημα της λυματολάσπης της Ψυτάλλειας… Για την εναπόθεσή του χρειαζόμαστε έκταση σαν την έρημο Σαχάρα»! Άραγε δεν ξέρει για τις ποσότητες κομπόστ που εισάγουμε;
Έτσι φθάσαμε -μας έφθασαν- στο παρά πέντε. Και αν, στο παρά πέντε, δεν ανοίξει ο διάλογος, επί της ουσίας, από τα ΜΜΕ, αν οι ΟΤΑ και κυρίως ο ΕΔΣΝΑ δεν αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, αν οι συνδικαλιστές της ΠΟΕ-ΟΤΑ δεν δώσουν μάχη επί της ουσίας και όχι μάχες χαρακωμάτων (π.χ. περί Δημοσίου ή ΣΔΙΤ) που δεν βρίσκουν στήριγμα στην κοινωνία, τότε: Τι έχεις Γιάννη… τι είχα πάντα!
*Ο Δημήτρης Βαρελάς είναι ο Περιφερειακός σύμβουλος Αττικής της παράταξης Αττική Γή.
