Ο β´ γύρος των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο απέκτησε όλα τα χαρακτηριστικά μιας νέας και εξ υπαρχής αναμέτρησης. Ολα μπαίνουν στη ζυγαριά για τους ψηφοφόρους και οι πιθανότητες εκλογής ανάμεσα στους Νίκο Χριστοδουλίδη και Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι πλέον μοιρασμένες.
Δυναμική και ατμόσφαιρα
Για μήνες οι δημοσκοπήσεις ευνοούσαν τον Χριστοδουλίδη. Του έδιναν μεγάλο προβάδισμα και καθαρή παράσταση νίκης έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου στον α’ και στον β’ γύρο. Πώς μια προεξοφλημένη για την έκβασή της αναμέτρηση έχει μετατραπεί σε αμφίρροπη; Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: υπάρχει νέα δυναμική και μια νέα πολιτική ατμόσφαιρα ισορροπίας ανάμεσα στους δύο υποψηφίους. Κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει τη στάση που τελικά τήρησε ο χαμένος του α’ γύρου, ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗ.ΣΥ.). Η απόφαση «κατά συνείδηση» που έλαβε το Πολιτικό Γραφείο υπό τον Αβέρωφ Νεοφύτου άλλαξε σε αρκετό βαθμό τα δεδομένα. Η αναμέτρηση Χριστοδουλίδη – Μαυρογιάννη απέκτησε ορισμένες προδιαγραφές που δεν υπήρχαν προηγουμένως για να διεξαχθεί επί ίσοις όροις. Η δε νίκη μπορεί στο τέλος να κριθεί μόνο με μερικές χιλιάδες ψήφους.
«Δύο κόμματα» στον ΔΗ.ΣΥ.
Ο πιο απρόβλεπτος παράγοντας για το πού θα γείρει η πλάστιγγα είναι οι ψηφοφόροι του ΔΗ.ΣΥ. Το 26% του Αβέρωφ Νεοφύτου του α’ γύρου αντιστοιχεί σε πάνω από 103.000. Πρόκειται για έναν τεράστιο αριθμό και οι ψηφοφόροι του ΔΗ.ΣΥ. θα εκφραστούν με ποικίλους τρόπους στην κάλπη. Ενα μέρος θα στραφεί στο πιο συγγενικό ιδεολογικά πρόσωπο, τον Χριστοδουλίδη. Ενα άλλο θα τον αντιμετωπίσει ως «αποστάτη», όπως τον αποκαλεί ο Νεοφύτου. Γιατί να τον επιβραβεύσει κιόλας; Το κρίσιμο ερώτημα είναι πόσοι θα μετατρέψουν την ψήφο τους σε ψήφο στήριξης του επίσης κεντροδεξιού Μαυρογιάννη, ασχέτως αν τον υποστηρίζει το ΑΚΕΛ. Υπάρχουν και ορισμένοι που θα επιλέξουν αποχή για να εκφράσουν την απογοήτευσή τους. Τέλος, μια μερίδα της Δεξιάς θα καταλήξει στον Χριστοδουλίδη, παρακινούμενη από τα παραδοσιακά αντι-κομμουνιστικά ένστικτά της. Με λίγα λόγια, ο ΔΗ.ΣΥ. θα διασπαστεί γιατί στην πραγματικότητα περιλαμβάνει στους κόλπους του «δύο κόμματα»: τους μετριοπαθείς φιλελεύθερους και τους παραδοσιακούς δεξιούς εθνικόφρονες. Συνεπώς, η κάθε ψήφος μετρά, ακόμα και η αποχή!
Η άνοδος Μαυρογιάννη
Με το άκουσμα του αποτελέσματος του α’ γύρου ο Μαυρογιάννης απέκτησε νέα αυτοπεποίθηση. Οχι μόνο πέρασε στον β’ γύρο, αλλά βρέθηκε και σε απόσταση αναπνοής από τον Χριστοδουλίδη. Ο Μαυρογιάννης διέψευσε έτσι τα προγνωστικά που ήθελαν επίμονα τον Χριστοδουλίδη να τρέχει μπροστά από όλους και με άνεση. Κάθε άλλο! Ο Μαυρογιάννης πέτυχε ποσοστό 29,63%, (117.590 ψήφους). Αυτό οφείλεται αφενός στον τρόπο που δούλεψε το ΑΚΕΛ. Κάλυψε σε έξι μήνες μεγάλη απόσταση, έκοψε τις διαρροές σε ανεξάρτητους υποψηφίους και συσπείρωσε ξανά τα ιστορικά ποσοστά επιρροής του στον α’ γύρο σε προεδρικές εκλογές (2013, 2018). Ο Μαυρογιάννης ευνοήθηκε επίσης από την αποτυχία Αβέρωφ Νεοφύτου που έμεινε τρίτος. Ο Χριστοδουλίδης τον εξοβέλισε, αλλά δεν πέτυχε το ασφαλές προβάδισμα που επιζητούσε. Το 32% αντιστοιχεί σε 127.000 ψήφους, 10.000 περισσότερους από τον Μαυρογιάννη και δεν συνιστά ποσοστό που του δίνει τον αέρα της νίκης.
Η κατάσταση που δημιουργήθηκε στον ΔΗ.ΣΥ. ευνόησε την ψυχολογία και την προσωπικότητα Μαυρογιάννη. Εμφανίζεται πιο κεντρώος και μετριοπαθής, με λιγότερες αντιπάθειες και με στήριξη ανεξαρτήτων υποψηφίων (Δημητριάδης, Χριστοφίδης). Αντίθετα, ο Χριστοδουλίδης, θέλοντας και μη, βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα. Είναι εκτεθειμένος στην πολιτική φθορά και τις αντιπαραθέσεις γιατί έγινε μέρος του προβλήματος του ΔΗ.ΣΥ. Η πικρία των στελεχών του ΔΗ.ΣΥ. είναι απερίγραπτη και δεν είναι λίγο να μένουν εκτός β’ γύρου. Επώνυμα στελέχη, όχι μόνο ο Αβέρωφ Νεοφύτου, αλλά και άλλα ονόματα, όπως ο υπ. Εξωτερικών Ι. Κασουλίδης, ο υπ. Οικονομίας Κ. Πετρίδης κ.ά. εισηγούνται ανοιχτά την υπέρβαση που δεν έγινε ποτέ στο παρελθόν: να υπερψηφιστεί ο Μαυρογιάννης και να καταψηφιστεί ο «αποστάτης» Χριστοδουλίδης.
Οι αντοχές Αβέρωφ
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου τράβηξε στα άκρα τα αισθήματα του λαβωμένου ψηφοφόρου. Θέλησε επίσης, με γρήγορες αποφάσεις, να κρατήσει τον ΔΗ.ΣΥ. στην αντιπολίτευση. Γι’ αυτό προκήρυξε άμεσα ενδοκομματικές εκλογές και έριξε το γάντι σε όσους –το ξέρει– θα τον αμφισβητήσουν μετά τις εκλογές. Επικαλούμενος τον κομματικό πατριωτισμό, ανάγκασε τα προβεβλημένα στελέχη, που στο πίσω μέρος του μυαλού τους έχουν τη διαδοχή, να αδυνατούν να εκφραστούν χωρίς να ρισκάρουν.
Ο Α. Νεοφύτου είναι αποφασισμένος να παίξει όλα τα χαρτιά του την Κυριακή: αν εκλεγεί τελικά ο Μαυρογιάννης θα αναζητήσει ο ίδιος έναν νέο δρόμο για τον ΔΗ.ΣΥ. στην αντιπολίτευση. Με την κίνηση αυτή, ο ΔΗ.ΣΥ. μπορεί να απογαλακτιστεί και από τον Νίκο Αναστασιάδη που ηγεμόνευσε και ποδηγέτησε το χώρο της δεξιάς. Οι πάντες γνωρίζουν ότι στηρίζει τον Χριστοδουλίδη και ότι η μετωπική σύγκρουση Αναστασιάδη – Αβέρωφ είναι πλέον ζήτημα χρόνου. Το ερώτημα είναι σε ποια θέση θα βρίσκεται ο καθένας από τους δύο το βράδυ της Κυριακής 12 Φεβρουαρίου.
Ο Αβέρωφ άφησε υπαινιγμούς για το ρόλο Αναστασιάδη στην προεκλογική εκστρατεία και ανέσυρε σοβαρές διαφωνίες του παρελθόντος, που τις σκέπαζε τόσο καιρό: το «κούρεμα» του 2013, η επιλογή Συλλούρη στην προεδρία της Βουλής. Ακόμα δεν βγήκαν όλα τα μαχαίρια… Ολα, όμως, τόσο αργά για την Κύπρο και εντελώς ετεροχρονισμένα.
Ψήφος «κατά συνείδηση»
Τι θα συμβεί στα σπλάχνα του ΔΗ.ΣΥ. και πού θα τραβήξει περισσότερο η «συνείδησή» του; Το σίγουρο είναι ότι πολλοί στον ΔΗ.ΣΥ. δουλεύουν παρασκηνιακά, σηκώνουν τηλέφωνα και κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να επηρεάσουν προς Χριστοδουλίδη ή Μαυρογιάννη. Οι υποστηρικτές Χριστοδουλίδη παίζουν ήδη το αντι-αριστερό χαρτί με δαιμονοποίηση του ΑΚΕΛ επί Χριστόφια ιδιαίτερα στην οικονομία. Πιο ανοιχτά συμπεριφέρονται όσοι βρίσκονται στον κύκλο επιρροής του Αναστασιάδη, θέλουν πρόσβαση στην εξουσία και διαφύλαξη της υστεροφημίας του. Ο ίδιος ο Αναστασιάδης περιμένει μέχρι την τελευταία στιγμή για να παρέμβει δημόσια, ενώ σίγουρα το κάνει συστηματικά παρασκηνιακά. Αν βγει δημόσια και πάλι, κανείς δεν ξέρει κατά πόσο θα γίνει μπούμερανγκ για τον Χριστοδουλίδη.
Η ψήφος «κατά συνείδηση» του ΔΗ.ΣΥ. κρίνει την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης. Στην κάλπη οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι θα εκφραστούν με ανάμεικτα συναισθήματα πικρίας, υπέρβασης ή ακόμα και πρόσβασης στην εξουσία. Ορισμένοι είναι γαλουχημένοι στην εθνικοφροσύνη για δεκαετίες και θα στραφούν στον Χριστοδουλίδη. Αυτό ισχύει ιδίως για το 6% που συγκέντρωσε ο Χρίστος Χρίστου του ΕΛΑΜ (23.941 ψήφοι), που έβγαλε όσο δηλητήριο μπορούσε εναντίον του ΑΚΕΛ. Το ένα τμήμα του ΔΗ.ΣΥ., που επίσης εμπνέεται από την εθνικιστική ρητορική Αναστασιάδη, είναι πιο πιθανόν να πάει στον Χριστοδουλίδη. Στην άλλη πλευρά βρίσκεται, βέβαια, μια αξιόλογη μερίδα στον Συναγερμό που ανήκει στη μετριοπαθή κληριδική σχολή. Ολα όσα θα συμβούν την Κυριακή για την εκλογή νέου προέδρου θα ανοίξουν νέους λογαριασμούς σε ένα ρευστό πολιτικό τοπίο για την επόμενη πενταετία.
* Το άρθρο αναδημοσιεύεται στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κύπρου
Πηγή : https://www.efsyn.gr
