του Τάκη Γρηγορίου*
Πολύς κόσμος συχνά αναρωτιέται γιατί η Greenpeace έχει θέσει ως βασική εκστρατεία παγκοσμίως την προστασία της Αρκτικής από τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρίες.
Μία απορία που πολύ συχνά ακούω όταν μιλάω για τις δράσεις της Greenpeace πάει κάπως έτσι:
«Εντάξει, μπορεί οι πολικές αρκούδες που απειλούνται από τη Shell να είναι όμορφες και χαριτωμένες, γιατί όμως θα πρέπει να αφορά εμένα; Και ιδιαίτερα σήμερα – στην Ελλάδα της κρίσης – όπου η καθημερινότητά μου είναι ένας προσωπικός αγώνας επιβίωσης;»
Η σύντομη απάντηση είναι ότι το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής, που σε μεγάλο βαθμό προκαλείται από την απληστία των μεγάλων πετρελαϊκών να αντλήσουν και την τελευταία σταγόνα πετρελαίου της Γης, επιταχύνει την υπερθέρμανση όλου του πλανήτη σε επίπεδα μη διαχειρίσιμα για την ανθρωπότητα.
Η πιο λεπτομερής απάντηση ακολουθεί παρακάτω.
Λιγότερος πάγος, γρηγορότερη υπερθέρμανση της Γης
Ο πάγος της Αρκτικής αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα (αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν φαινόμενο ‘albedo’, ή ‘φωταύγεια’ στα ελληνικά), σταθεροποιώντας το κλίμα της Γης και διατηρώντας την ‘δροσερή’. Ο πάγος αντανακλά το 80% της ηλιακής ακτινοβολίας ενώ η θάλασσα μόλις το 10%, μία πραγματικά τεράστια διαφορά. Η μείωση της έκτασης των πάγων σημαίνει ότι όλο και περισσότερη θερμότητα συσσωρεύεται στους ωκεανούς επιταχύνοντας έτσι τη διαδικασία υπερθέρμανσης της Γης. Τα τελευταία 30 χρόνια η έκταση των πάγων έχει μειωθεί κατά το ένα τρίτο, ενώ έχει χαθεί περίπου το 75% του όγκου τους.
Δες το βίντεο της NASA σχετικά με το λιώσιμο πάγων
Αυτό που πραγματικά τρομάζει τους επιστήμονες είναι η τήξη των αιώνιων πάγων (permafrost), στρωμάτων πάγου δηλαδή που βρίσκονται στον Αρκτικό κύκλο και κρύβουν τεράστιες ποσότητες μεθανίου από κάτω. Το μεθάνιο είναι ένα αέριο του θερμοκηπίου περίπου 20 φορές πιο ισχυρό από ό,τι το διοξείδιο του άνθρακα. Ήδη σιγά σιγά παρατηρούνται οι πρώτες ποσότητες μεθανίου να αναδύονται από τα permafrost. Εφόσον αυτό το μεθάνιο απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα πλέον μιλάμε για game over: Θα είναι αδύνατον να συγκρατήσουμε τις μη αναστρέψιμες κλιματικές αλλαγές.
Αντίστροφη μέτρηση
Τα παραπάνω είναι ένας από τους βασικότερους λόγους που οι επιστήμονες κάνουν εκτιμήσεις για άνοδο της θερμοκρασίας 4-6 °C ως το τέλος του αιώνα, κάτι που φυσικά θα έχει ολέθριες συνέπειες για τα οικοσυστήματα του πλανήτη και την ίδια την ανθρωπότητα. Σκεφτείτε απλά ότι σήμερα που παρατηρούμε όλες αυτές τις επιπτώσεις από τις κλιματικές αλλαγές η θερμοκρασία έχει ανέβει μόλις 0,8°C.
Οι συνέπειες για την Ελλάδα θα είναι πραγματικά ολέθριες.
Προφανώς για να μη συμβεί αυτό θα πρέπει όλη αυτή η ποσότητα μεθανίου να παραμείνει κρυμμένη, κάτω από τον πάγο. Με το ρυθμό που η ανθρωπότητα εκλύει αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα (περισσότερους από 30 δις τόνους κάθε χρόνο), οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι έχουμε πραγματικά ελάχιστα χρόνια μπροστά μας για να αποτρέψουμε μία μη αναστρέψιμη κλιματική αλλαγή.
Πετρελαϊκές εταιρίες εναντίον Γης
Ο περιορισμός των ορυκτών καυσίμων που καίμε για την ενέργεια (πετρέλαιο για μεταφορές και θέρμανση, άνθρακα και λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος) είναι το πρώτο και βασικότερο βήμα που πρέπει να κάνουμε. Εκτιμάται δε, ότι από όλα τα γνωστά κοιτάσματα ορυκτών καυσίμων, έχουμε περιθώριο να ‘κάψουμε’ μόνο ένα 20%. Σίγουρα όχι να ψάξουμε για καινούρια.
Η λύση είναι η μετάβαση σε 100% καθαρή ενέργεια στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και ένας βιώσιμος τομέας μεταφορών, που στοχεύει στη μείωση της χρήσης του αυτοκινήτου, στην αύξηση της χρήσης (καθαρής) ηλεκτρικής ενέργειας και των μέσων συλλογικής μεταφοράς.
Η μανία των μεγάλων πετρελαϊκών εταιριών, όπως η Shell, η Exxon Mobil, η Gazprom, να σκάψουν για πετρέλαιο στην Αρκτική και αλλού για νέα κοιτάσματα πετρελαίου είναι πραγματικά συνταγή για καταστροφή όλου του πλανήτη. Κυρίως, βασίζονται στο σκεπτικό ότι θα παραμείνουμε δέσμιοι του πετρελαίου μέχρι να εξαντληθούν όλα τα διαθέσιμα κοιτάσματα της Γης, διότι αυτό θα επιφέρει κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων για αυτούς. Ακόμα κι αν σημαίνει καταστροφή για όλους μας.
Τι λέτε; Θα τους αφήσουμε;
Via : www.greenpeace.org
*Υπεύθυνος εκστρατείας για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace.
