Θεμιστοκλής Αϊβαλιώτης
Πολίτης, για την αρχαία ελληνική σκέψη, είναι ο ελεύθερος άνθρωπος που έχει συνειδητοποιήσει ότι η συμμετοχή του στα κοινά αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης. Αντίθετα, τον άνθρωπο, που αδιαφορεί για τα κοινά και ασχολείται μόνο με τις προσωπικές του υποθέσεις, τον θεωρούσαν τόσο ανόητο, ώστε τον αποκαλούσαν ιδιώτη, εξού και η σημερινή βρισιά «idiot».
Το πρόβλημα των σημερινών δημοκρατιών, είτε Προεδρικές είτε Βασιλευόμενες ή Προεδρευόμενες είναι ότι δεν έχουν ως κέντρο τους την ουσία της δημοκρατίας, που είναι η συμμετοχή. Έτσι, έχει επέλθει η αλλοτρίωση των πολιτευμάτων, γεγονός που φανερώνει ότι η αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων της εποχής μας απαιτεί την «επιστράτευση» όλων των γνωρισμάτων της πραγματικής δημοκρατίας, από τους πολίτες και κυρίως τους νέους, οι οποίοι , έχουν και τα απαραίτητα εφόδια ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του πολιτεύματος.
Ας εστιάσουμε αρχικά, στα προβλήματα της εποχής μας. Φτώχεια, εγκατάλειψη του κοινωνικού κράτους, προπαγάνδα, ηθική αναλγησία είναι μερικά απ’ αυτά, ίσως τα σημαντικότερα. Πολλοί πιστεύουν ότι η δημοκρατία δεν μπορεί να βρει λύσεις σ’ αυτά όντας ένα απλό πολίτευμα, όπως λένε. Η απάντηση είναι, ότι η δημοκρατία είναι η μοναδική που μπορεί να επιλύσει όλα αυτά τα ζητήματα, διότι δεν είναι μόνο ένα πολίτευμα, είναι τρόπος ζωής.
Στις μέρες μας, υπάρχει έξαρση της κοινωνικής δυσαρέσκειας καθώς οξύνονται φαινόμενα όπως η κοινωνική ανισότητα, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η ανεργία αλλά και η ξενοφοβία. Όλα αυτά υποβαθμίζουν όχι μόνο το κύρος αλλά και την ποιότητα των κοινωνιών. Ένας δυσαρεστημένος πολίτης καθίσταται , συνεπώς, ευάλωτος στην αντιδημοκρατική προπαγάνδα.
Η δημοκρατία εγγυάται την οργάνωση ενός κοινωνικού κράτους, ενός κράτους πρόνοιας για τους ασθενέστερους σε συνδυασμό με την θέσπιση και εφαρμογή κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας που διασφαλίζει την ανεξάρτητη και απρόσκοπτη λειτουργία των ΜΜΕ.
Όπως είχε πει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, η ποιότητα ενός λαού μπορεί να μετρηθεί από την ποιότητα των λόγων που μεταχειρίζονται όσοι θέλουν να τον καθοδηγήσουν. Δυστυχώς, η έλλειψη πολιτικού ήθους είναι κραυγαλέα.
Ύβρεις, ψέματα και πολιτικές σκοπιμότητες που «χαϊδεύουν» τα αυτιά συγκεκριμένων ομάδων της κοινωνίας κυριαρχούν στους πολιτικούς λόγους.
Η λύση που μας δίνει η δημοκρατία είναι μέσω του περιορισμού του μικροκομματισμού, να υπάρχει ειλικρίνεια απέναντι στο λαό και σεβασμός στην νομιμότητα. Στηρίζει το διάλογο και την κριτική. Μ ‘ αυτόν τον τρόπο επισημαίνονται όλα τα προβλήματα ή οι αυθαιρεσίες με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων.
Η δημοκρατία δεν λησμονεί ένα εύρυθμο νομικά κράτος. Ειδικότερα, σε χώρες όπως η Ελλάδα, οπού υπάρχει διάχυτο σε αρκετές συνοικίες ένα καθεστώς ανομίας, η δημοκρατία έρχεται να διασφαλίσει τον απλό πολίτη κατοχυρώνοντας την ισονομία που αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την κοινωνική αρμονία και πρόοδο.
Είναι προφανές, ότι τα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών καθιστούν αναγκαία τη δημοκρατία. Δημοκρατία είναι οι ίδιοι οι πολίτες, κάτι το οποίο πρέπει να συνειδητοποιήσουν πρωτίστως οι νέοι. Για να αποφευχθεί η μετατροπή της δημοκρατίας σε οχλοκρατία πρέπει οι νέοι να έχουν εφοδιαστεί με τις κατάλληλες αξίες ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτού του πολιτεύματος.
Οι φορείς αγωγής και τα ΜΜΕ μπορούν να εξοπλίσουν τους νέους από μικρή ηλικία με το δημοκρατικό ήθος. Η οικογένεια και το σχολείο έχουν την δυνατότητα να πείσουν το παιδί ότι η δημοκρατία αν και δεν είναι το τέλειο πολίτευμα, σίγουρα είναι το καλύτερο πολίτευμα που έχει διαμορφώσει έως τώρα η ανθρωπότητα. Επιπλέον το σχολείο οφείλει να γαλουχεί τους μαθητές με τις αξίες της συλλογικότητας και της διαλλακτικότητας. Κυρίως, όμως, οι νέοι πολίτες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το δημοκρατικό ήθος δεν εξαντλείται μόνο στη στάση τους απέναντι στις εκλογές ή στον καταναγκαστικό σεβασμό των νόμων, αλλά αντίθετα θα πρέπει να αποτελεί στάση ζωής, θεμελιωμένη πάνω σε βαθιά παιδεία, που να διαπνέει κάθε πτυχή της ιδιωτικής και δημόσιας ζωής τους.
Η δημοκρατία , στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες, τους οποίους το ίδιο το άτομο, στην περίπτωση μας ο νέος, οφείλει να κτίσει από μόνος του.
Ελευθερία, υπευθυνότητα και συμμετοχή στα κοινά είναι τα θεμέλια αυτά, τα δύο από τα οποία καλλιεργούνται από την ίδια την κοινωνία, Η συμμετοχή στα κοινά αρχίζει από την στιγμή που ο πολίτης κατανοεί την αξία της ουσιαστικής ενημέρωσης. Ξεκινά έτσι να επεξεργάζεται με κριτική σκέψη τις πληροφορίες από τα ΜΜΕ, να διαχωρίζει τα ουσιώδη από τα επουσιώδη, με σκοπό να συγκροτήσει μια οργανωμένη αντίληψη για την κοινωνική και πολιτική ζωή. Θα διαμορφώσει έτσι μια προσωπική άποψη όπου θα τον ωθήσει να ασχοληθεί με τα κοινά, με τον δημόσιο βίο. Άλλωστε αυτό επιζητά η κοινωνία , ανθρώπους με νέες ιδέες που σεβόμενοι τις σταθερές αξίες, θα πάνε την κοινωνία και την δημοκρατία ένα βήμα πιο μπροστά.
Είναι αναγκαίο, τέλος, η ύπαρξη υγιούς δημοκρατίας ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν όλα τα νοσηρά φαινόμενα κοινωνικής αλλά και πολιτικής παθογένειας, Πρέπει όμως οι ίδιοι οι πολίτες, και κυρίως, οι νέοι , να ασχοληθούν με τα κοινά, όχι σαν καριέρα αλλά σαν υποχρέωση προς την πατρίδα τους, ως λειτούργημα. Ο Ζαν Ζακ Ρουσό είχε πει ότι : «Από την στιγμή που ο πολίτης θα πει για τις υποθέσεις της πολιτείας του «δεν με ενδιαφέρει», μπορούμε να υπολογίσουμε ότι η πολιτεία αυτή οδηγείται στην καταστροφή. Ας θέσουμε αυτοσκοπό την διαφύλαξη της κοινωνίας μας, είναι προς το συμφέρον όλων μας.
Via : www.documentonews.gr